• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Citaat
• Bronnen

Armando

Profiel

Naam: Armando
Geboren: 18-09-1929
Te: Amsterdam
Overleden: 01-07-2018
Te: Potsdam (Duitsland)
Pseudoniem(en): Armando was het pseudoniem van Herman Dirk van Dodeweerd. Later heeft hij zijn naam officieel veranderd in Armando. De naam betekent 'zich wapenend'.

Werk

Poëzie

• Verzamelde gedichten (1964)
• Hemel en aarde: een heroïsche cyclus in 3 delen (1971)
• Vorstin der machtelozen (bibliofiel, 50 ex.) (1972)
• De denkende, denkende doden (1973)
• Het gevecht (500 ex.) (1976)
• Tucht. Gedichten 1971-1978 (1980)
• Het plechtige, het donkere = Das feierliche, das dunkle (bibliofiel, 137 ex.) (1984)
• De dieren en de bloemen (bibliofiel, 240 ex.) (1987)
• De veldtocht (1989)
• De hand en de stem (bibliofiel, 50 ex.) (1990)
• De boksers (200 ex.) (1993)
• Mensenpraat (1994)
• De naam in een kamer - Een gedicht (bibliofiel, 25 ex.) (1998)
• De naam in een kamer (1998)
• Verzamelde Gedichten (bezorgd door Trudie Favié) (1999)
• Gedichten 2009 (2009)
• De stilte = Die Stille (Duitse vertaling door Marlene Müller-Haas) (bibliofiel, 68 ex.) (2010)
• Ze kwamen (2011)
• Stemmen (2013)
• Waarom (2015)
• Liever niet (2017)
• Toch: nagelaten werk (2019)

Proza

• Dagboek van een dader (1973)
• Herenleed (met Cherry Duyns) (1977)
• De ruwe heren. 9 benarde verhalen (1978)
• Aantekeningen over de vijand (1981)
• Uit Berlijn (1982)
• Herenleed (met Cherry Duyns) (bibliofiel, 100 ex.) (1983)
• Machthebbers: verslagen uit Berlijn en Toscane (1983)
• Wat zegt? Wat doet? Verzameld Herenleed (met Cherry Duyns) (1985)
• Krijgsgewoel (1986)
• De dieren en de bloemen (nieuwjaarsgeschenk, 240 ex., 1987)
• De straat en het struikgewas (1988)
• Duits: herinneringen (bibliofiel, 180 ex.) (1991)
• De kleine verschijnselen (1991)
• Het plechtige gebouw (1992)
• Uit Berlijn / Machthebbers / Krijgsgewoel (1993)
• Voorvallen in de wildernis (1994)
• Mensenpraat (1994)
• Herenleed: een ongerieflijk tweetal (met Cherry Duyns) (1996)
• Herenleed. Vijfentwintig jaar weemoed en verlangen (met Cherry Duyns) (1997)
• De heideweg (verhalen) (1998)
• We waren zo heerlijk jong - Duitse herinneringen (1999)
• De haperende schepping (2003)
• Schoonheid is niet pluis (verzameld proza) (2003)
• Het wel en wee (2005)
• Gedoe (2006)
• Soms (2007)
• Nee (2008)
• Berlijn (2009)
• Eindelijk (2009)
• Herenleed: De heraut, De buitenstaander, De damesgestalte (2013)
• Ter plekk: de ultrakorte verhalen tot nu toe (2014)
• Zichzelf (bibliofiel, 175 ex.) (2014)
• Ter plekke (2014)
• Toch: nagelaten werk (2019)

Voor kinderen:

• Dirk de dwerg en zeven andere sprookjes (500 ex., 1990)
• De sprookjes (illustraties: Peter Vos) (heruitgave van 'Dirk de dwerg en zeven andere sprookjes') (1994)
• De prinses met de dikke bibs (1997)
• Takke de tovenaar (1999)
• Dierenpraat (1999)
• Dierenpraat en andere dierverhalen (2009)

Brieven

• 1 brief van Armando in 'Dichter bij de mens' van L. Pennings en B. Langeveld (1986)
• 1 brief van Armando aan Geert Lubberhuizen in 'Ik heb er slechts één nul af gedaan. Brieven van en aan Geert Lubberhuizen' (2004)

Toneel/Televisie

• Poets
• Herenleed (met Cherry Duyns) (1976)
• De daders (met Cherry Duyns) (1976)

Hoorspelen

• De honger van Armando (HV, 1991)

Overige non-fictie

• De nieuwe stijl: (werk van de internationale avant-garde) (redactie) (1965)
• De SS'ers: Nederlandse vrijwilligers in de Tweede Wereldoorlog (met Hans Sleutelaar) (1967)
• Geschiedenis van een plek. Concentratiekamp Amersfoort (met Hans Verhagen en Maud Keus) (1980)
• Der Baum (1986)
• Berlin Geisterbahn: monumenten van de Koude Oorlog (teksten bij foto's van Fons Brasser, met Cherry Duyns) (1997)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald:

• 3 gedichten in James Holmes and William Jay Smith, Dutch interior: Postwar Poetry of the Netherlands and Flanders (vertaald door James S. Holmes) (1984)
• Holda de hond = Holda der Hund (Duitse vertaling door Anne Stolz) (bibliofiel, 99 ex.) (1987)
• Die Wärme der Abneigung (Duitse vertaling van 'Armando uit Berlijn', 'Machthebbers' en 'Krijgsgewoel' door Anne Stolz) (1987)
• Werk van Armando in 'Helan xiandai shixuan' (Chinese vertaling van moderne Nederlandse poëzie van diverse dichters) (1988)
• Armando: The Berlin years (vertaald door Arnold J. Pomerans, met een essay van Günther Gercken) (1989)
• Armando: Die Berliner Jahre (vertaald door Anne Stolz, met een essay van Günther Gercken) (1989)
• Der Baum (vertaling Anne Stolz) (bibliofiel, 75 ex.) (1989)
• De kleine verschijnselen = Minor incidents (Engelse vertaling van A.J. Pomerans) (1991)
• Le combat (Franse vertaling van 'Het gevecht' door Joke J. Hermsen en Henk van der Waal) (1992)
• Straße und Gestrüpp (Duitse vertaling van 'De straat en het struikgewas' door Anne Stolz) (1992)
• Dirk, der Zwerg und andere Märchen (Duitse vertaling van 'Dirk de dwerg en zeven andere sprookjes' door Mirjam Pressler) (1995)
• El enano Dirk (Spaanse vertaling van 'Dirk de dwerg en zeven andere sprookjes' door Nadine Beliën) (1995)
• From Berlin (Engelse vertaling van een keuze uit 'Krijgsgewoel', 'Machthebbers', 'Wij waren zo heerlijk jong' en 'Uit Berlijn' door Susan Massotty) (1996)
• Die Prinzessin mit dem dicken Po (Duitse vertaling van 'De prinses met de dikke bibs' door Mirjam Pressler) (1997)
• Het schuldige landschap = Die schuldige Landschaft (vertaling door Anne Stolz) (bibliofiel, 1000 ex.) (1998)
• Sämtliche Märchen (Duitse vertaling van een keuze uit zijn werk door Mirjam Pressler und Marlene Müller-Haas) (2005)
• Hemel en aarde: Het gevecht = Ciel et terre: La bataille (vertaald door Pierre Gallissaires e.a.) (bibliofiel, 50 ex.) (2007)
• Hemel en aarde: De schepping = Ciel et terre: la création (vertaald door Pierre Gallissaires e.a.) (bibliofiel, 50 ex.) (2008)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Armando debuteerde (als dichter) in 1954 in 'Podium'.
• Armando was mede-oprichter van 'Gard Sivik' en van 'De Nieuwe Stijl'.
• Armando was vanaf 1958 enkele jaren journalist bij 'De Haagse Post'.
• Armando publiceerde in 'Barbarber', 'Maatstaf', 'Blurb', 'Kroniek van Kunst & Kultuur' en 'De Gids'.
• Armando publiceerde o.a. verslagen uit Berlijn en Toscane in 'NRC-Handelsblad'.

Over Armando

• C. Buddingh' schreef een recensie van 'Verzamelde gedichten' in het 'Parool' in 1964. Deze werd gebundeld in 'Een pakje per dag' (1967)
• 1 hoofdstuk: 'De vijand is een woord. Dertig jaar poëzie van Armando' in 'Schrijver zonder stoel' van Huub Beurskens (1982)
• Louis Ferron (redactie), 'Armando schilder-schrijver' (1985)
• Een recensie van 'De straat en het struikgewas' door T. van Deel in 'Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse en Vlaamse literatuur 1988', samengesteld door Aad Nuis (1988)
• Ernst van Alphen, Armando: de thema's (1994)
• Een bijdrage over Armando in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945', door K. Beekman (augustus 1985/mei 1997).
• Bzzlletin wijdde in 1990 het februarinummer aan Armando.
• Een hoofdstuk over Armando in 'Schrijversgezichten. Dertig auteurs geportretteerd door Geert Kooiman' (1990)
• Een interview met Armando in 'Dit is de plek: schrijvers en schilders over plaats en emotie' (1991)
• 1 uittreksel: 'Armando - De straat en het struikgewas' in 'Prisma uittrekselboek 3: Nederlandse literatuur 1987-1991', samengesteld door Herman Blom en Ritske van der Veen (1992)
• 2 hoofdstukken: 'De straat en het struikgewas' en 'Het gevecht' in 'Lexicon van Literaire Werken' (1992/2009)
• 1 uittreksel: 'Armando - Voorvallen in de Wildernis' in 'Prisma uittrekselboek 4: Nederlandse literatuur 1991-1994', samengesteld door Ritske van der Veen (1994)
• K. Beekman: 'Armando & Jan Cremer' in 'Literatuur' (november/december 1995)
• J. Heymans, 'Een treurspel van hupsakee (eerste bedrijf) - Over Armando en Cherry Duyns' in 'Bzzlletin' (themanummer Duo's) (oktober 1998)
• 1 privé-foto met begeleidende tekst van Jan Cremer in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• J. Heymans, 'Een boom: over Armando' (1999)
• Ernst van Alphen, 'Confrontaties tussen potlood en papier' / Martijn Sanders, 'De galm van het verleden: in gesprek met Armando' (bibliofiel, 80 ex.) (1999)
• Ernst van Alphen, 'Armando. Vormen van herinnering' (2000)
• 'Armando, portret van een vriend' (2005) TV-documentaire door Cherry Duyns, uitgezonden door de VPRO op 27-11-2005.
• 1 hoofdstuk: 'Medeplichtige getuige van de ovelevende, over Armando' in 'Overvloed. Kritieken en kronieken over poëzie' van Hans Groenewegen (2005)
• Geertruida Johanna Maria Favié, 'Mijn schuld is niet van hier: het poëtische oeuvre van Armando' (proefschrift) (2006)
• Een interview met Armando in 'Schrijvers gaan niet dood' van Margot Vanderstraeten (2008)
• 1 hoofdstuk: 'Herenleed op Otterlose Zand' in 'In breekbaar evenwicht. Park De Hoge Veluwe in 75 impressies', van Wim Huijser (2009)
• Niels Cornelissen, 'Armando Brakman Mutsaers: over literatuur en filosofie' (proefschrift) (2012)
• Bep Biekart, 'Armando bibliografie' (2012)
• 'Erika Veld fotografeert Armando: de handen van de meester' (2013)
• Hans den Hartog Jager, 'Armando' (2015)
• Gerard Wagemakers, 'Armando' (2016)
• J. Heymans, 'Armando in Bergen' (2016)
• Cherry Duyns, 'Ik bel je wel als ik dood ben: gesprekken met Armando' (2023)

Catalogi e.d.

• Simon Vinkenoog, 'Enkele reis Nederland. Een tekst' (1957). Met vignetten van Armando. Uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling van Armando's schilderijen, september-oktober 1957 in Rotterdam (150 ex.).
• 'Tentoonstelling nul : Arman, Armando, Pol Bury', Catalogus Stedelijk Museum Amsterdam (1962)
• Carel Blotkamp, 'Armando', Tentoonstellingscatalogus Stedelijk Museum Amsterdam (1974)
• 'Armando: nieuwe schilderijen en tekeningen, literair werk, Herenleed', Tentoonstellingscatalogus Centraal Museum, Utrecht (1976)
• Hans Paalman, 'Armando, Willy Boers; Stedelijk museum, Schiedam' (1977)
• R.H. Fuchs , 'Armando', Catalogus van een tentoonstelling in het Stedelijk Van Abbemuseum te Eindhoven (1979)
• Piet de Jonge, 'Armando', Van Abbemuseum, Eindhoven; Stedelijk Museum, Amsterdam (1981)
• Jerven Ober, 'Armando: tekeningen, een overzicht: Gemeentelijk Van Reekummuseum Apeldoorn' (1981)
• 'Armando: catalogo Padiglione dell'Olanda: 41. Biennale di Venezia, 1984' (1984)
• 'Armando', catalogus van de tentoonstelling gehouden in l'Institut Néerlandais in Parijs (1984)
• Elbrig de Groot e.a., 'Armando: 100 tekeningen, 1952-1984 = 100 Zeichnungen, 1952-1984 = 100 drawings, 1952-1984', catalogus Museum Boymans-van Beuningen (1985)
• Ad Himmelreich, Frank Hoenjet, 'Hoeveel schoonheid kunnen wij verdragen : Volker Tannert, Albert Oehlen, Armando, René Daniels', catalogus, Bonnefantenmuseum (1985)
• Marty Bax, 'Armando: lithography = lithografie', catalogus overzichtstentoonstelling van het grafisch werk van Armando in Steendrukkerij Amsterdam (1989)
• Carel Blotkamp, 'Armando: Damnable beauty or resonance of the past', catalogus The Fruitmarket Gallery, Edinburgh (1989)
• Wouter Weijers, 'Ver weg en dichtbij: over de schilderkunst van Armando = Nähe und Ferne : zur Malerei Armandos', catalogus tentoonstelling "Köpfe in Amersfoort (1993)
• Erik Bos, Edwin Jacobs, 'Armando', catalogus Museum Jan Cunen in Oss en Galerie Nouvelles Images in Den Haag (1994)
• Jelle L.S. Pijpers, 'Armando' (vouwblad, 48 ex.) (1994)
• 'Armando', Catalogus expositie NV Ned. Gasunie (1994)
• Paul Coumans, Gerda Brethouwer (redactie), 'Armando: de ladder' (1994)
• Nico Jesse e.a., 'Het Werkmanmonument door Armando', t.g.v. de onthulling van het Werkmanmonument op de Heresingel te Groningen (1995)
• Miriam Windhausen, 'Armando: de verzameling: Armando Museum Amersfoort' (1998)
• Ernst van Alphen en Anatol, 'De tand des tijds: over Armando's bronzen 1988-1999' (1999)
• 'Armando: Ausstellung in der Hirschwirtscheuer in Künzelsau' (2000)
• Anita Beloubek-Hammer, 'Armando als Zeichner' (2001)
• Petra Halkes, Yvonne Ploum, 'Against time: Armando en zes Canadese kunstenaars = Armando and six Canadian artists', catalogus Armando Museum (2002)
• 'Armando', catalogus Neues Museum, Staatliches Museum für Kunst und Design in Nürnberg (2002)
• Rik Vercauteren e.a., 'Armando: de terugkeer van de kleur = the return of colour: Blaue Wolke, Landschaft, Damals, Horizont, Blaue Landschaft, Fluchtversuch' (2003)
• Helen Westgeest, 'Drijfveren: Armando en de informelen: Bram Bogart, Henk Peeters, Jan Henderikse, Jan Schoonhoven, Kees van Bohemen, Theo Bennes', catalogus tentoonstelling in het Armando Museum van 28 september 2003 tot 29 februari 2004 (2003)
• Roland Janssen, 'Gezien door de ogen van Armando = Mit den Augen Armandos', catalogus tentoonstelling in Galerie Willy Schoots, Eindhoven (2005)
• 'Armando', catalogus Galerie Wansink te Roermond van Armando, tekeningen uit de periode 1954-2001 (2005)
• 'Armando, neue Horizonte: Malerei, Plastik, Steindruck', catalogus Museum Schloss Moyland, 4 Sept. 2005 - 27 Febr. 2006 (2006)
• John Vrieze e.a., 'Armando : 1952-2005', Publicatie bij tentoonstelling 'Armando, 1952-2005' in het Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen (2006)
• Yvonne Ploum, 'Ooggetuigen', tentoonstellingscatalogus Armando Museum (2006)
• Roland Janssen, 'Beeldhouwer Armando: oeuvrecatalogus bronssculpturen 1988-2006 = Bildhauer Armando: Werkverzeichnis der Bronzeskulpturen 1988-2006 = Sculptor Armando: oeuvre catalogue of the bronze sculptures 1988-2006 (2006)
• Yvonne Ploum e.a., 'Armando, Mulders, Zuurmond : schilders pur sang' tentoonstellingscatalogus Armando Museum (2006)
• Yvonne Ploum e.a., 'Gestalten: 'wie waren zij', tentoonstellingscatalogus Armando Museum (2007)
• Yvonne Ploum e.a.: 'In het woud - op zoek naar betekenis', tentoonstellingscatalogus Armando Museum (2007)
• Katja Rodenburg, 'Armando en de melancholie van het scheppen: een drieluik', bij de gelijknamige tentoonstelling in het Armando Museum van 19 september 2009 t/m 14 maart 2010 (2009)
• Yvonne Ploum, Katja Rodenburg, 'Armando en Aaron van Erp', ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in het Armando Museum Bureau van 10 oktober 2010 t/m 30 januari 2011 (2010)
• Armando & Reli Avrahami, 'Aantekeningen over het verleden = Notes concerning the past', ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Aantekeningen over het verleden - werk van Armando en Reli Avrahami' in het Armando Museum Bureau van 15 februari t/m 15 mei 2011 (2011)
• Colin Huizing en Tijs Visser, 'Nul=0: the Dutch Nul Group in an international context', Publicatie bij de tentoonstelling 'nul=0. nederlandse avant-garde in een internationale context 1961-1966' in het Stedelijk Museum Schiedam van 11 sept. 2011-22 jan. 2012 (2011)
• Piet Augustijn, 'Zwart & wit = Black & white' (2013)
• Katja Weitering, 'Armando vs Armando', tentoonstelling in het Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen van 12.03-02.06.2013 (2013)
• Antoon Melissen (redactie), 'Armando: tussen het weten en begrijpen' (2015)
• 'Armando: between knowing and understanding' (Engelse vertaling van 'Armando: tussen het weten en begijpen' door Lynne Richards en Philip Clarke) (2015)
• Laura Post (redactie), 'kopf Herz Hand: Armando's lof der schilderkunst' (2016)
• Jisca Bijlsma en Jutta Götzman, 'Armando: Bruchstücke - Brokstukken' (2016)
• Werner van den Belt, 'Armando: alle beelden' (2017)
• Britta Bendieck, 'Aufzeichnungen über den Feind: Armando, Deutschland und der niederländischen Erinnerungsdiskurs' (proefschrift) (2017)

CD's

• Armando en Mirando (1990)
• Groot Herenleed (1990)
• The Violinist (1994)
• From The Shadows Of Time
• The Royal Tata Mirando Gipsy Orchestra Featuring: Armando (1994)
  
  

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Geschiedenis van een plek( televisiefilm met H. Verhagen) (1978)
• Schuldige Landschaft (bibliofiel, 37 ex.) (1986)
• 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987. 'Uit Berlijn' stond op het lijstje van Digna Sinke op nr. 7.
• Cherry Duyns, Ruurlo: Brinkmanshoek, Brouwershoek, De Bruil, Everwenninkhoek, Formerhoek, Garvelinkhoek, De Haar, Heurne, Lusinkbrink, Nieuwenhuishoek, Ruurlosebroek, Veldhoek, Winkelerhoek, Wissinkhoek, Mariënvelde (met een prent van Armando) (bibliofiel, 120 ex.) (1990)
• Louis Ferron, 'Liederen van een andere zee' (met tekeningen van Armando) (bibliofiel, 299 ex.) (1997)
• J. Heymans, 'Een boom' (1999), cadeau voor Armando's 70ste verjaardag.
• Op het oorlogsmonument (geplaatst in 2004) in het dorp Westerbork staat een gedicht van Armando én een door hem gemaakte zwarte bronzen vlag:
  
• 1 portret van Armando in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Ik vind Nederlands zo mooi, echt Nederlands, zoals ik het schrijf.'
• In 2009 hebben Daniël van de Haterd en Chris Snowden, twee jonge Amsersfoortse graffitikunstenaars, fragmenten van gedichten van Armando omgezet in graffiti. De tien pieces markeren een route door Amersfoort.
• Een portret (acryl op doek) van Armando, Jan Wolkers, Willem Frederik Hermans, Gerard Reve en Harry Mulisch door Hugo Kaagman, gemaakt in 2004, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 wordt 'De haperende schepping' van Armando genoemd bij 'De tien beste boeken voor op de wc'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
• 'Het voorval - Armando' (flm, 2018)

Literaire prijzen

• Herman Gorter-prijs 1977 voor 'Het gevecht'
• Multatuli-prijs 1984 voor 'Machthebbers'
• F. Bordewijk-prijs 1984 voor 'Machthebbers'
• In 1985 werd de vijfjaarlijkse Jacobus van Looy-prijs in het leven geroepen. Hij wordt toegekend aan beeldende kunstenaars die ook literair begaafd zijn. Armando kreeg de eerste Jacobus van Looy-prijs
• Gouden Ganzenveer 1987 wegens zijn bijdrage aan het Nederlands cultureel bezit en de verspreiding daarvan in Europa
• Multatuli-prijs 1989 voor 'De straat en het struikgewas'
• Voor de CD 'the Violinist' kreen hij een Edison
• Zilveren Griffel 2000 voor 'Dierenpraat'
• Eremedaille voor Kunst en Wetenschap (2009)
• VSB Poëzieprijs 2011 voor 'Gedichten 2009'

Werk van Armando geciteerd in overlijdensberichten

Volkskrant, 02-01-2023

Opmerkingen

• Armando werd geboren in Amsterdam (Jan Lievensstraat). Eind dertiger jaren verhuizen ze naar Amersfoort. Met vrienden zwerft hij door de bossen. Hij speelt veel op het sportterrein dat in de oorlog dienst doet als concentratiekamp (Durchgangslager Amersfoort).
• Direct na de Tweede Wereldoorlog trad Armando op als hot-violist voor Amerikaanse soldaten.
• Armando studeerde vanaf 1949 enige tijd kunstgeschiedenis.
• In de jaren zestig had Armando een atelier in Amsterdam (Prins Hendrikkade 171 - zolderverdieping).
• In de jaren zestig was Armando een boksliefhebber. Hij bezocht bokswedstrijden, maar trainde en bokste zelf ook.
• vanaf 1979 woonde Armando in Berlijn. Hij werkte hier tot 1989 in het atelier dat vroeger van de nazi-beeldhouwer Arno Breker was.
• De ervaringen die hij in de Tweede Wereldoorlog opdeed in de omgeving van Kamp Amersfoort vormen de basis voor al zijn werk. Schilderijen, tekeningen en litho's hebben meestal oorlog en geweld als onderwerp. Mensen komen in zijn afbeeldingen niet voor.
• Armando is beeldend kunstenaar, dichter, schrijver, violist, film-, televisie- en theatermaker. Armando beschouwt al zijn werk samen het liefst als 'Gesamtkunstwerk'.
• Als violist speelde Armando in het zigeunerorkest van Tata Miranda.
• Armando was als dichter en schilder betrokken bij diverse stromingen. 'Nulgroep', 'De Nieuwe Stijl' en 'Gard Sivik'.
• De 'Nulgroep' zocht een intensivering van de werkelijkheid. Hij verwerkte bijv. teksten uit een folder over landbouwmachines in de 'Agrarische cyclus'. Armando was actief in deze 'Nulgroep' van 1960 tot 1965.
• 25 jaar lang speelde Armando in het theater 'Herenleed'. Samen met Cherry Duyns en (tot diens overlijden) Johnny van Doorn.
• De grens tussen poëzie en proza is bij Armando soms moeilijk te trekken.
• Sinds 1988 maakt Armando ook bronzen sculpturen.
• In 1994 richt Armando het 'Armando Kwartet' op, met gitarist Peter Nieuwerf, bassist Ruud Ouwehand en violiste Marike Verheul. Het repertoire omvat 'vergeten muziek' uit het Interbellum.
• Op 08-12-1998 werd in de Elleboogkerk in Amersfoort een museum over Armando geopend. De band van Armando met Amersfoort dateert uit de Tweede Wereldoorlog, toen zijn ouders er zich vanuit Amsterdam vestigden. Een belangrijk deel van de kunstwerken, manuscripten en film- en tv-registraties laat Armando na zijn dood aan het museum na.
• Ook in Duitsland wordt Armando's werk gewaardeerd en tentoongesteld. In 2001 o.a. in het Berlijnse Kupferstichkabinett en in Galerie Michael Schultz in Berlijn.
• In juni 2003 nam Armando afscheid als violist.
• In 1990 is hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In 2006 is hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
• Op 22-10-2007 brandde het Armandomuseum in Amersfoort af.

handtekening Armando

Anderen over Armando

• Armando probeert in zijn verzen niet te veroordelen, maar te begrijpen - en de moordenaar kan men niet begrijpen door van de rechterstoel op hem neer te blikken, maar alleen door in zijn huid te kruipen. (C. Buddingh', Het mes in de gorgel, in: Een pakje per dag, blz. 34)
• Heel merkwaardig: terwijl ik daarnet op de tv (vpro-donderdagavond) naar een film van 'de dikke en de dunne' keek, zag ik ineens dat Armando (zij het natuurlijk in het magere) op Oliver Hardy lijkt. (C. Buddingh', Dagboeknotities 1967-1972, blz. 350, 04-11-1970)
• Pogend op te stijgen naar de vermoedelijke hoogte van hun geestelijk niveau antwoordde ik: 'Toch worden er wel eens nieuwe, interessante dingen vertoond. Laatst was er bijvoorbeeld weer een aflevering van 'Herenleed' bij de VPRO.' Maar dat bleek een misgreep, want de man zei: 'We hebben 't middenin afgezet.' Mijn vrouw en ik hadden het ook afgezet. Maar wij zijn eenvoudigen van geest en denken bij dit soort ondoorgrondelijke uitingen altijd: 'Snappen doen we het niet, dus dan is het cultuur en moet het onverwijld subsidie krijgen.' (Simon Carmiggelt, Speciaal voor u 1976, blz. 5)
• Armando speelde uitermate vals viool. Als die man je een hand geeft en je goeienavond wenst, moet je eerst naar buiten kijken om te zien of het al donker is. (Jean-Paul Franssens, Ik heb je nog veel te melden, blz. 210, 26-06-1998)
• Het is noodzakelijk dat Armando ons blijft confronteren met het verschrikkelijke dat overal, ook bij u in de straat is gebeurd en morgen opnieuw kan losbarsten. Ja, het is lang geleden. Maar over gaat het nooit. (Piet Gerbrandy, Volkskrant, 12-02-1999)
• Voor onze voorstelling 'De Vijanden' hebben we teksten uit boeken van Armando gebruikt. We wilden jongeren confronteren met oorlog en daar leent zijn werk zich uitstekend voor. Zijn taal is heel associatief en poëtisch, maar tegelijkertijd heel reëel. En abstract genoeg om er theater van te maken. (Ton Lutgerink, regisseur Onafhankelijk Toneel, De Volkskrant, 18-09-1999)
• Wonderlijke man, Armando. Een soort artistieke octopus die behalve schrijver ook nog musicus, beeldend kunstenaar en acteur is. In schril contrast met deze veelzijdigheid staat de koppige monothomie van zijn thematiek. Hij schrijft en schildert immers vrijwel uitsluitend over oorlog, geweld en dood. Zijn stijl is kil en noterend, zijn visie illusieloos. Zijn favoriete kleur is geen kleur: zwart. (Peter de Boer, Trouw, 15-01-2000)
• Het is zo'n vijfentwintig jaar geleden dat er wekelijks twee eigenaardig geklede mannen op de televisie te zien waren. Ze bewogen zich houterig voort en voerden houterig conversatie. Het was raar en spannend, grappig vaak ook. Er was een grote, stevige man in rokkostuum met bolhoed en horlogeketting, die deftig en wat neerbuigend deed en een kleine, verlegen man met bril, krap kostuum en iets te korte pijpen, met een hoge stem en een onderdanige manier van doen. Ze noemden elkaar consequent 'meneer'. Ze spraken in schrijftaalzinnen op een heel indirecte manier over gevoelige kwesties. In Herenleed, zoals het programma van Cherry Duyns (de grote) en Armando (de kleine) heette, werd van alles aangestipt: dood, eenzaamheid, weemoed, onvervulde verlangens, heimwee naar vroeger of elders. (Janet Luis, NRC, 18-03-2005)
• Al vijf decennia is Armando een unieke figuur in de Nederlandse letteren en zeker in de poëzie. Zijn gedichten zijn (net als zijn beeldend werk) consequent grimmig, nors, 'kil' zo men wil, volstrekt ernstig en plechtig van toon. Afgezien van een aantal provocerende haat- en geweldsorgiën uit de jaren vijftig (in de vorm sterk door Lucebert beïnvloed) en een paar reeksen ready-mades uit de jaren zestig (de eerste in de Nederlandse poëzie) proberen al zijn gedichten het alledaagse, anekdotische en persoonlijke te overstijgen.) (Erik Menkveld, Volkskrant, 25-09-2009)

Mijn favoriete citaat

'Want het knappe van mensen is dat ze altijd woorden hebben.
Mensen kunnen hun daden, ook de meest vreselijke,
altijd in een bedje leggen en met woorden toedekken.
(in: Koos van Zomeren, Een jaar in scherven, blz. 247, 28-09-87)

Naar een overzicht van citaten van Armando

Bronnen o.a.

• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Ik probeer mijn pen, H.J.M.F. Lodewick e.a. (1979)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• De Nederlandse en Vlaamse auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Schrijversgezichten (1990)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Spectrum encyclopedie (1997)
• Encarta '98 (1997)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
• Jan van Coillie e.a., Encyclopedie van de jeugdliteratuur (2004)
• Dannie ten Zweege, Een literair portret van de Achterhoek (2007)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (september 2022)