April 2010

Terug naar maart 2010

1 april 2010

Ik keek vanmorgen naar buiten en zei tegen Lidy: 'Het sneeuwt weer. De grond is wit.' Zij zei: 'Ja leuk hoor, 1 april.' Maar zo'n grappenmaker ben ik 's morgens vroeg niet. Het was echt waar!

In het stapeltje Fensiana van Rijk zit ook een column uit de serie 'Op het Tweede gezicht' over Joost Prinsen. Kees Fens was heel goed in het ongewoon beschrijven van het gewone. Uit deze column van 23-05-1998:

Als veel lange mensen loopt hij wat gebogen en dat al jarenlang. Dat gebogene maakt een bedachtzame indruk; hij heeft iets teruggetrokkens, in zichzelf gekeerds, hij laat het gewoel langs zich heengaan. Bij Prinsens lange gestalte is de gebogenheid van een indrukwekkende ernst. Kijkt hij op dan lacht hij. De in zichzelf gekeerde lijkt leuke binnengedachten te hebben; die zijn doorgaans niet groot, maar wel plezierig. De binnenlacher is een kleinkunstenaar.

Dit jaar zag ik hem enkele keren als leider in een quiz, die in een wat casino-achtige ruimte speelt. Met het mes op tafel, is de titel ervan. Het is een gokquiz, en Prinsen, in smoking gekleed, lijkt een croupier uit het Wiesbaden van de 19e eeuw. En hij nodigt de deelnemers uit in te zetten met een stem die uit een spleet in de aarde lijkt te komen en eerder een invitatie tot zelfvergiftiging lijkt uit te spreken. Faust die heerst over de tientjes (want de bedragen blijven Nederlands).

Die quiz loopt dus al minstens dertien jaar. Ik kijk er graag naar, maar had geen idee dat dat alweer zo lang is!

Vandaag maakte de postbode me blij met drie pakjes/enveloppen:

Don McLean - Solo

Bij Bol.com bestelde ik de dubbel-live-cd 'Solo' van Don McLean. Oorspronkelijk was het een dubbel-lp, uitgekomen in 1976. Ik had hem ooit op een cassettebandje, maar die draai ik niet meer (nog los van de vraag hoe de kwaliteit zou zijn, na al die jaren). Het leveren door Bol.com heeft een week of twee geduurd, blijkbaar moest de cd uit het buitenland komen, maar nu is hij er en ik heb er aan het eind van de middag al met veel plezier naar geluisterd, meegeneuried en -gezongen. Vooral het refrein van 'Empty chairs' vind ik prachtig:

And I wonder if you know
That I never understood
That although you said you'd go
Until you did I never thought you would

Allbooks Auctions uit Groningen had even tijd nodig om op mijn mailtje te reageren, maar na mijn betaling zijn ze heel snel met versturen. Ik hoopte dat de boeken er morgen zouden zijn, maar ze zijn er vandaag al. Twee heel verschillende kavels, al is het maar qua dikte. De ene stapel van elf boeken is tweeëntwintig centimeter hoog, vooral omdat er een paar dikke verzamelde werken tussen zitten:
- Guido Gezelle, Volledig dichtwerk
- J. Greshoff, Verzamelde gedichten
- H. Marsman, Verzamelde gedichten
- Driek van Wissen, Onverwoestbaar mooi. Verzamelde gedichten
- Ivo de Wijs, Het gaat goed met Nederland
- Cees Nooteboom, Het gezicht van het oog
- Gerrit Komrij, Op de planken
- Gerrit Komrij, Fabeldieren
- Gerrit Komrij , Niet te geloven
- Harry Mulisch, Tegenlicht
- Ida Gerhardt, Het sterreschip
Het andere stapeltje (van acht boeken) is nog geen vierenhalve centimeter dik, maar is zeker zo bijzonder. Het bestaat vooral uit bibliofiele uitgaven en lezingen:
- K. van het Reve, Literatuurwetenschap: het raadsel der onleesbaarheid
- Karel van het Reve, De leerboeken en ik
- Arnon Grunberg, Karel heeft echt bestaan
- Remco Campert en Willem van Malsen, Op Reis
- J.-K Huysmans, Op drift
- Nescio, Fullesies
- Hans van Straten, Teruggevonden gesprekken met Willem Frederik Hermans
- John van Doorn, Veluws hiernamaals

De derde envelop was de grootste verrassing (van de andere twee wist ik dat ze eraan zaten te komen). Op 21 maart besteedde ik aandacht aan 'Fraaie vergezichten die onze reis vergallen. Een wandeling door Rotterdam aan de hand van Bob den Uyl' van Mark van Leeuwen en Ivar Schute. Ik kreeg een mailtje van Mark, die me bedankte voor die aandacht en ik mailde hem dat ik een zwak heb voor het werk van Den Uyl. Vandaag kreeg ik van hem een exemplaar van het boekje met een aardige opdracht:

Opdracht Mark van Leeuwen

Vanavond bladerde ik het boekje door. Een eerste aardige ontdekking bij dat doorbladeren is dat Bob den Uyl als kind - net als ik - op een Juliane van Stolbergschool zat. Hij in Rotterdam uiteraard en ik in Veenendaal. Ik kijk ook met iets meer plezier op die tijd terug dan Bob den Uyl: 'De jaren op de Juliana van Stolbergschool waren niet de meest gelukkige in het leven van Bob den Uyl. Van zijn vierde tot zijn twaalfde was hij omringd door 'het schuim der natie'. De christelijke grondslag, maar zeker ook de sfeer, de leerlingen en het onderwijzend personeel brachten hem steeds weer van slag. Deze jaren achtervolgden hem zijn hele leven en vormden inspiratie voor diverse verhalen.'

1 bestelling: Olaf J. de Landell, 'Indonesië weerzien'.

2 april 2010

De eerste boeken uit Groningen staan te koop. Omdat ik ze zelf al heb (Driek van Wissen, Ivo de Wijs), of omdat ik ze gisteren al gelezen heb (Nescio, Karel van het Reve). Vandaag las ik 'Het gezicht van het oog' van Cees Nooteboom. Het doet me niks. Ik lees graag zijn reisboeken en essays (Vooral De omweg naar Santiago' vond ik prachtig), maar zijn poëzie spreekt me niet aan. Te gewild mooi. Te gemaakt erudiet (met in het gedicht verwerkte dichtregels van Bashõ en Slauerhoff). De eerste strofe van het gedicht 'Verlichting' op bladzijde 63 vind ik nog wel mooi:

Het gezichtvan het oog Binnen de glazen koepel
van glas dat geen glas is,
de taaie gelatine
van inzicht en uitzicht
zien zij zichzelf,
een weerkaatsing, teruggebracht
tot een oog.

Wat is die koepel? De dampkring? Nee, het zal het menselijk oog zijn. Verderop in het gedicht is er ook nog sprake van 'vlies' en 'bal' en 'speeltuig voor zielen'.

Dan lees ik toch liever de poëzie van Ida Gerhardt. Bij deze boeken zit 'Het sterreschip'. Over zwanen dicht ze op bladzijde 9:

Hadden wij nimmer nog zwanen gezien,
zòuden wij hen op het water ontwaren,
o, wij zouden van vreugde vervaren -
lachen en schreien misschien.

En in het gedicht 'Over de eerbied II' op bladzijde 13:

Ik heb mijn eigen ouders heen zien gaan,
heb anderen de laatste dienst gedaan.
Maar vraag mij niet hoe het is toegedaan:
sterven is iets waarover men niet spreekt.

Een maand of twee geleden veranderde ik van een aantal pagina's van Schrijvesinfo enkele tags in de broncode, in de hoop dat Google (en andere zoekmachines) daarna beter zouden verwijzen naar deze pagina's. Dat blijkt inderdaad zo te zijn. daarom veranderde ik vanmiddag die tags ook bij alle andere schrijversbladzijden.

3 april 2010

Woensdag was ik met de straatnaamcommissie in het Informatiecentrum Veenendaal-Oost. Vanochtend was ik er met Suzanne. Ze overwegen het kopen van een huis in deze wijk en vanochtend was daar informatie over én kon je de bouwplaats op. Ik maakte wat foto's van de maquette van de wijk:

Maquette Veenendaal-Oost Maquette Veenendaal-Oost

én van de huizen, waarvan de fundering en de vloer van de begane grond al klaar zijn. Het regende ontzettend en we waren behoorlijk nat van die tien minuten op de bouw.

Veenendaal-Oost Veenendaal-Oost

Vanmiddag heb ik de opdracht redekundig ontleden van alle vier mijn tweede klassen nagekeken. Dat vind ik altijd het lastigste onderdeel om na te kijken. Verder heb ik een mapje knipsels Mensje van Keulen te koop gezet.

Wim en Marian vierden vanavond hun vijfentwintigjarige bruiloft in De Weistaar in Maarsbergen. Daar was ik al een jaar of twintig niet meer geweest. Het is een enorm complex geworden. In vijf zalen was er vanavond iets te doen. We namen mijn moeder en Alie mee in onze auto. Je kunt je bruiloft of ander feest daar qua accomodatie én qua hapjes en drankjes prima vieren. Netjes en goed verzorgd. Wat aankleding betreft misschien wat oubollig, maar dat weet je als je voor een uit de hand gelopen kaasboederij kiest en daar is op zich ook niets mis mee.

2 bestellingen: Knipsels Bernlef en knipsels Tellegen.

4 april 2010

In het eerste hoofdstuk van 'De psychologie van de zwavel' beschrijft Atte Jongstra de laatste jaren van Multatuli. Teleurgesteld, niet meer in staat te schrijven, in Ingelheim in huis 'Auf der Steig' wachtend op de dood die maar niet wilde komen. 'Ik ben moe', schreef Multatuli, 'van geredekavel, van scherpte, van vruchteloze inspanning, van ergernis, van teleurstelling.' Het hoofdstuk heeft als titel 'Trage zelfmoord' en die vlag dekt de lading. En weer denk ik: Ik moet toch die volledige werken van Multatuli gaan lezen. De Ideeën herlezen. De vijfentwintig delen dundruk kijken me op mijn studeerkamer af en toe verwijtend aan. Maar het is zo veel.
Honderdvijfentwintig jaar later wordt er nog altijd geroddeld. In een noot schrijft Jongstra op bladzijde 22:

Via drs. Eep Fancken kwam Harry G.M. Prick in het bezit van een brief (3-5-1887) uit het Multatuli-museum, eveneens tot nog toe ongepubliceerd gebleven, waarin de weduwe Douwes Dekker zeer openhartig is over haar relatie met Willem Paap. O, o, die Willem, wat stond hij de weduwe van de pas overleden, hevig door hem bewonderde Multatuli, met toeweiding terzijde bij het afwikkelen van de nalatenschap! Hij nam haar liefdevol op in zijn woning aan de Amsterdamse Leidsegracht. Harry Prick schreef mij dat zij met de Tachtigers schaakte en dat zij met Willem Kloos in een koetsje op hol sloeg. 'Wat andere gedachten. Die gaf Willem (= Willem Paap, J.B.) my,' schrijft de weduwe. Van deze brief stuurde Harry Prick mij een fotocopie. In de marge, waarschijnlijk in het handschrift van Eep Francken: 'Hadden Mimi en Willem Paap een verhouding?'

In Ingelheim herinnert Landhotel Multatuli nog altijd aan de - in Nederland - beroemde inwoner van destijds.

Lidy's vader werd gisteren 89 en we vierden dat vandaag in Culemborg. Op de heenweg zaten we midden in een enorme regenbui. Het regende zo hevig dat van de takken langs en boven de weg de bloesem werd afgeslagen. Door al die bruine bloesemresten op de weg leek het wel herfst.

2 bestellingen: Egbert Wolleswinkel, 'Renswoude. Geschiedenis en architectuur', Leo Vroman, 'Gedichten. Vroegere en latere'.

5 april 2010

Rudy Kousbroek overleden. Kousbroek is zo'n schrijver die in de literatuurles nooit ter sprake komt, die door leerlingen niet op hun boekenlijst wordt gezet. De belangrijkste reden daarvan is ongetwijfeld dat hij vooral essayistisch werk schreef, maar daarnaast zouden leerlingen zijn boeken waarschijnlijk te 'moeilijk' vinden. Je kunt zijn boeken niet consumeren, je moet ze al nadenkend veroveren. Maar dan krijg je ook wat. Hij neemt je mee langs techniek, zijn Indische verleden, seks, afkeer van geloof en van moderne filosofie en langs allerlei natuurwetenschappelijke onderwerpen (daar wordt hij voor mij soms ook te ingewikkeld). Vooral van zijn essybundels 'Anathema's' heb ik genoten. Nog maar enkele weken geleden verscheen deel 9: 'Restjes'. Een titel die nu gelezen kan worden als aankondiging van zijn dood (hij was al een tijd ziek). Die bundel ga ik deze week dan maar kopen, als een laatste eerbewijs. En vandaag zet ik de Schrijversinfobladzijde over hem over naar de nieuwe layout. Een Schrijversinfobladzijde die - als altijd bij een overlijden - goed bezocht is. Gisteren 108 keer en vanavond om tien uur alweer 141 keer. Een deel van de bezoekers komt van de NOS-nieuwssite,waar men een link naar mijn site op heeft gezet.

Het voorjaar zet door, we hebben vanmiddag buiten in het zonnetje zitten eten. Uit de struiken knallen de knoppen tevoorschijn. Sommige bomen (vooral de wilgen) zien er ook al groen uit.

De kinderen aten vanavond bij ons. Gourmet. Ik had er zaterdag met Suzanne de boodschappen voor gedaan. Ik heb al een week of wat geen foto van Tygo meer op dit weblog gezet. Daarom nu een foto met een chocolade paaskuiken.

Pasen 2010

Van de mooiste gedichten van de Kees Stip gedichtenwedstrijd (de zes genomineerden plus nog zo'n twintig andere gedichten) maken we een aardig boekje. Patrimonium en Van Kooten treden op als sponsor voor dat boekje. De eerste opzet ziet er kleurrijk en veelbelovend uit. Ik ben er heel enthousiast over.

Voor het eerst in jaren zijn we niet naar de boekenmarkt/opruimingsmarkt in Bredevoort geweest. Die is jaarlijks op tweede paasdag en we kwamen er altijd met een paar dozen boeken vandaan. Maar ik moet streng zijn en niet veel meer inkopen. Alles staat vol! Eerst maar eens veel verkopen en desnoods wat weggooien. Ik wil voorlopig alleen nog heel gericht inkopen. Bijvoorbeeld poëzie via veilingen. Maar verder: even niet.

3 bestellingen: knipsel Martin Bril, Becht, 'Encyclopedie van de moderne schilderkunst', P. Heyse en A.S.H. Craeybeckx, 'Encyclopedie voor fotografie en cinematografie'.

6 april 2010

Zowel op de bladzijde over Bob den Uyl als op dit weblog blijk ik de naam van Ivar Schute verkeerd te hebben geschreven (met twee t's). Ik kreeg er een mailtje over en heb dat onmiddellijk aangepast.

We waren van plan vandaag naar de Keukenhof te gaan. Dat is er niet van gekomen. We hebben het schuurtje opgeruimd om daar de kussens van de nieuwe buitenbank in op te kunnen bergen. En dan maar hopen dat de muizen er niet aan gaan vreten. Van de bodem van de vijver heb ik een hoop waterplanten verwijderd, vooral vooraan, zodat we de vissen daar weer boven de witte steentjes kunnen zien zwemmen. Ik wil ze weer gaan voeren in zo'n voederring. We brachten weer een auto vol afval naar de gemeentewerf en kochten op de terugweg bij een bouwmarkt een hekje om voor de vijver te zetten (dan kan Tygo er niet in terecht komen) en wat zakken zandbakzand. Al met al is de dag daarmee weer aardig gevuld (en de zandbak dus ook).

Buitenbank Vijver

Nieuw op Schrijversinfo: Gerard Fieret. De scans van zijn boeken komen uit de laatste nieuwsbrief van Fokas Holthuis. Ik heb ze een mailtje gestuurd met de vraag om toestemming voor de overname van die scans. Ze waren zelfs bereid nog andere zaken voor me te scannen!

Overgezet: W.G. van de Hulst.

7 april 2010

De lente is voor mij echt begonnen als de prunussen aan de Jan Steenlaan bloeien. Vanochtend fietste ik onder die roze bloemenzee. Ik werd wel afgeleid door een Vlaamse gaai, die midden in de stadsdrukte naar eikels aan het zoeken was. De roze weelde meldde ik vorig jaar op 3 april, maar wellicht bloeiden ze dit weekend ook al wel. Dit is de eerste dag na Pasen dat ik weer door die straat kom.

Het bestaat!! Vandaag komt er een tweedeklasser naar me toe: 'Mijnheer, Rudy Kousbroek is dit weekend overleden. Ik las over hem in de krant en nu zou ik wel eens een boek van hem willen lezen, maar in de bibliotheek hier op school staat niets van hem.' Morgen leen ik haar één of twee boeken van hem. Ik heb er wel bij gezegd dat ze het waarschijnlijk moeilijk gaat vinden. Helaas heb ik momenteel 'De aaibaarheidsfactor' niet in huis. Ze mag kiezen uit:
- Varkensliedjes
- Anathema's 1
- Anathema's 2
- Dagelijkse wonderen (budgetboek)

Weer een nieuwe site waar men boeken te koop aan wil bieden: http://www.boekenmarktplaats.nl. Ik vrees dat ze te laat zijn om nog een deel van die markt in handen te krijgen. Ik ga in ieder geval (voorlopig) niet op nóg een site mijn boeken in zitten tikken.

the ratmepper of Hamelin

Frits mailt me: 'Op de site www.schrijversinfo.nl vond ik een opsomming van de werkjes van deze dichter/grappenmaker. Ik mis echter een bijzonder aardig werkje dat in 1959 is gedrukt en uitgegeven door de Academie voor Beeldende Kunsten St. Joost te Breda: The Ratmepper of Hamelin. Dit werkje is in een beperkte oplage van 500 stuks verschenen, waarvan ik er één (nummer 415) in mijn bezit heb. Weliswaar is dit gedichtje in een latere uitgave opgenomen (ik kan mij niet herinneren welk), maar deze uitgave zou toch eigenlijk ook opgenomen moeten worden in de bibliografie.' En daar heeft hij helemaal gelijk in. De Koninklijke Bibliotheek blijkt het boekje niet te hebben. Op internet kom ik wel verwijzingen tegen (en aanbieders op Marktplaats). Het vers zelf ken ik, net als O'Mills in dezelfde stijl gschreven 'Sint Dracus en de Joor'. Het is vrij lang, daarom geef ik hieronder alleen de eerste strofen. Het hele vers is hier en hier op internet te vinden.

Perhaps, my dear children,
perhaps you don't know,
what happened in Hamelin
a long time ago,

when people in houses
and people in flats
were troubled by mouses
and bitten by rats.

The mouses they laughed at,
the rats they all feared
from the day that the crangs
in their bed-stays appeared.

Vanavond ging ik even naar het maandelijks Cultureel café in 'One2Drink'. Ik zag het tweede deel van het optreden van de Wageningse band 'Kunstgras'. Ze speelden met veel enthousiasme een wilde mix van Nederlandstalig allerlei. 'Ik ben Gerrit', 'Malle babbe', 'Liefde voor muziek', 'Mijn opa', 'Weet je nog', 'Brandend zand', en nog veel meer. Er waren nog geen twintig bezoekers. Meestal is het er (op de eerste woensdag van de maand) drukker, maar de thuisblijvers hadden ook deze keer weer ongelijk.

Lopend naar het café heb ik de ruimte tussen de raampjes van Escape gemeten (ik had een rolmaat in mijn zak gestopt). Ik twijfelde of daar het winnende gedicht van de gedichtenwedstrijd zou passen, op een plexiglasplaat van één bij één meter. Maar het kan: er zit ruim één meter twintig tussen die raampjes. Aanstaande vrijdag heb ik een afspraak bij Rijken, de leverancier van de gedichten op plexiglas. Met een beetje mazzel krijgen we de vergunning deze keer (net) op tijd rond.

1 bestelling: Margriet van Galen, 'Spelen met schmink'.

8 april 2010

Langzaam wen ik aan hiet nieuwe formaat van de Volkskrant. De Gelderlander was er al eerder op overgestapt, dus een beetje gewend was ik al. Toch ben ik conservatiever dan ik zou willen zijn (het zal de leeftijd wezen). Het is simpelweg mijn krant niet meer. In het oude formaat had je lekker véél krant voor je liggen, op schoot of op tafel. Nu zit je in een groot uitgevallen tijdschrift te lezen. Ik zal het van de positieve kant proberen te bekijken: buiten, in de wind, is dit nieuwe formaat prettiger, er is weer een échte boekenbijlage, er zit in ider geval geen nietje in de rug. Ik scheur bladzijden eruit en die gaan bij de Gelderlanders steeds kapot bij het nietje.

Uitgeverij Van Oorschot biedt vanaf vandaag op de website zelf de uitgeversrestanten aan. Lubberhuizen deed dat al eerder. Bij Van Oorschot vind je bijvoorbeeld de twee delen 'Brood op de plank' (verzameld kritisch proza) van Adriaan Morriën voor € 15,00 samen. En ook het 'Verzameld werk' van H. van Grevelingen, 564 bladzijden dundruk voor € 12,50.

2 bestellingen: Tirade 124, april 1967, nato taptoe - arnhem, programmaboekje 1961.

9 april 2010

Na de zoveelste roosterwijziging heb ik ineens een lesvrije vrijdag. Ik ben daar niet echt blij mee, want mijn lesuren zijn nu verdeeld over de andere vier dagen. Die zitten daardoor nogal vol met lessen, zodat ik op die dagen aan mijn teamleiderstaken nauwelijks voldoende tijd kan besteden. Dat gaat betekenen dat ik af en toe op vrijdag aan een leerling met gaan vragen: 'Waar was jij dinsdag het vierde uur?' Niet ideaal.

Vandaag was ik bij Rijken, om afspraken te maken over de 'Gedichten op muren' in 2010. Op 24 april wordt om 12.30 uur een gedicht onthuld op jongerencentum 'Escape'. Het is het winnende gedicht van de gedichtenwedstrijd voor scholieren (derde klassen voortgezet onderwijs). Er zijn zes genomineerden en pas de vierentwintigste zal bekend worden wie de winnaar is. Rijken gaat het gedicht op een andere manier op de muur bevestigen dan hij bij de vorige drie heeft gedaan. We vonden de hoeveelheid zichtbare schroeven wat storend. Hij heeft een methode waarbij je geen enkele schroef ziet. Ik ben benieuwd.

Vandaag bepaalde de Hoge Raad dat de SGP vrouwen niet anders mag behandelen dan mannen en ze daarom niet mag uitsluiten van passief kiesrecht. De SGP overweegt nu in beroep te gaan bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Vanavond werd bij Netwerk het SGP-standpunt verdedigd door Roelof Bisschop (hij is een beetje dikker geworden en véél grijzer). We zaten samen een jaar of tien in de Veense gemeenteraad. Altijd letterlijk tegenover elkaar zittend en qua standpunt vaak tegenover elkaar staand. Ik heb nooit begrepen hoe een verstandig mens als Roelof (want daar twijfel ik geen moment aan) zo met oogkleppen op kan leven. Toen we destijds het ambtsgebed afschaften, was hij oprecht ontdaan en in zijn hart geraakt. Hij heeft mij ooit proberen uit te leggen dat de Nederlandse vorm van democratie (met stemrecht per individu) ook maar een keuze is en dat er culturen zijn waar het stemrecht geldt per gezin, waarbij het daadwerkelijke stemmen gebeurt door het gezinshoofd. Dat is - naar zijn mening - beslist geen mindere vorm van democratie. Vanavond op televisie probeerde hij weer zo'n soort uitleg te geven, maar hij kwam er niet goed uit. Hij kreeg ook niet de gelegenheid zijn betoog op te bouwen en daarin ligt juist zijn kracht. Roelof is minder een man van oneliners.

3 bestellingen: Léon Biezeman, 'Ruimte voor dyslexie', A.T. Besselaar/J. Spoelstra, 'Rome en de reformatie. Een poging tot eerlijk gesprek', 'Observantenklooster Amersfoort'.

10 april 2010

Gisteren liep ik een H3-klas in om enkele leerlingen te vragen waar ze op een bepaald uur waren (aan het spijbelen?). Een meisje, vooraan in de klas, vroeg me: 'Meneer heeft u een zoon die in Zeist bij Vitras werkt? En heet die Martin of zo? Dan begeleidt hij mijn tante!' Dan is Zeist toch weer dichterbij dan je denkt.

In de voortuin bloeit alweer van alles. De eerste tulpen, de forsyhia, een plantje onder de esdoorn waarvan ik de naam niet ken. De vrouwenmantel bloeit nog niet, maar de waterdruppeltjes op het blad fonkelen prachtig in de ochtendzon.

Vrouwenmantel

Van Claudia kreeg ik vorige week een stapel recente kunstbijlagen van het Parool. Tot mijn verrassing staan in het Parool af en toe dezelfde recensies als in de Gelderlander. Vallen die ook al onder hetzelfde concern? Een voorbeeld, met zelfs vrijwel dezelfde kop - en acht dagen verschil:
- Peter Swanborn, Alles aan flarden in de bek van het beest, over: 'Tot ook ik verwaai', Victor Schiferli, Parool, 13-01-2010.
- Peter Swanborn, Alles gaat aan flarden in de bek van het beest, over: 'Tot ook ik verwaai', Victor Schiferli, Gelderlander, 21-01-2010.

Vanochtend om 11 uur was de opening van Beeldend Veenendaal. Onder het overkoepelend thema 'Contrast' zijn er 117 werken van Veense beeldend kunstenaars te zien. Amateurs mag je niet meer zeggen. Het heet nu: 'niet-professionele kunstenaars'. In de voormalige Ritmeesterfabriek zijn die kunstwerken fraai uitgestald en opgehangen. Jaap Pilon, sinds twee dagen geen wethouder meer, opende de tentoonstelling en werd daarvoor door Tineke Hake uitgebreid bedankt voor zijn werk in de afgelopen vier jaar. Die dank is terecht, want Jaap is de motor geweest van veel culturele ontwikkelingen in de afgelopen jaren. De opening was goed bezocht. Daardoor kon ik ook nog wat mensen aanschieten en ik heb voor de 'Gedichten op muren' weer wat afspraken kunnen maken. Van het kunstwerk dat het meest mijn oog trok, heb ik een foto gemaakt. Het werk heet 'Uiterlijke schijn' en is van B. van Doleweerd (en kost € 450,00):

Uiterlijke schijn

Vanmiddag zette ik weer wat boeken te koop. O.a. wat dichtbundels uit de laatste doos van Bubb Kuyper. Dat te koop zetten gaat niet hard, want ik blader ze dan toch eerst nog even door en blijf hier en daar bij een vers hangen. Bijvoorbeeld bij dit gedicht van Ad den Besten uit zijn debuutbundel 'Dubbel leven' uit 1946. Wat is dat toch, dat juist jonge dichters zo met de dood bezig zijn?

Zo is het goed ...

Wanneer ik eeuwen in de grond verbljf,
zal bij mijn graf een jonge boer zich vesten
en koppig stoten op de stenen resten
van wat de scène was in 't slotbedrijf.

Ik glimlach, als ik deze woorden schrijf:
Hoe zou hij weten: hier ligt Ad den Besten?
Want ik zal aarde zijn ten langen leste,
éen met de grond, mijn laatste tijdverdrijf.

Zo is het goed, al doet het wellicht pijn:
de zerk aan puin, het inschrift weggesleten,
mijn as verstoven langs de losse spleten,
waar rog zal rijpen tot een ruig festijn.

Want waar een dichter rust, hoeft géen te weten.
Eerst zo zal ik rijp om te oogsten zijn.

(Ad den Besten, Dubbel leven, blz. 13)

11 april 2010

Spel van de wilde jacht Romeins nummer

Op Boekwinkeltjes heb ik 'Spel van de wilde jacht' van Gerrit Achterberg te koop staan. Dit is één van de (zeldzame) Romeins genummerde exemplaren (1e druk, 1957, Romeins genummerd exemplaar XXII, ingenaaid, karton, 73 blz., 21x13 cm., rug bovenaan iets beschadigd) en ik vraag er dan ook € 50,00 voor. Ik krijg een mailtje van iemand met de vraag of er niet iets van de prijs af kan. Dat kan natuurlijk, maar graag doe ik dat niet. Hoogstens af en toe op een boekenmarkt, als ik nog weinig verkocht heb en ik toch minstens de kraamhuur terug wil verdienen. Uit nieuwsgierigheid Googlede ik de naam van de besteller. Die blijkt bedrijfsleider van een vestiging van De Slegte te zijn. Als die bij mij wil kopen, dan is mijn prijs niet te hoog. Ik zal hem aanbieden de verzendkosten voor mijn rekening te nemen (zo groot/zwaar is dat boekje toch niet).

Vandaag ging ik verder met de stapel poëziebundels. Ook nu doken er weer aardige verrassingen op. Een gesigneerde 'Oog in oog' van D.A.M. Binnendijk en een exemplaar van 'Niobe' van Edward B. Koster met een opdracht én handtekening.

Handtekening D.A.M. Binnendijk Opdracht Edward B. Koster in 'Niobe'

 

O, vredig huis, waar ik ben kind geweest,
Toen droomend nog mijn stille oogen zagen
Het lichte leven, dat ik, zonder vragen,
Gewillig aannam, dankbaar nog bevreesd.

(Annie Salomons, Ouderlijk huis (fragment), Verzen tweede bundel, blz. 61)

Nieuw op Schrijversinfo: Edward B. Koster.

12 april 2010

In een ander webog las ik enthousiaste verhalen over LibraryThing. Een website waarop je je eigen bibliotheek kunt inventariseren. Je kunt dan, waar je ook bent (en dan natuurlijk vooral in een antiquariaat of op een boekenmarkt) op je computer of op je telefoontje controleren of je een bepaald boek al bezit. Het programma biedt bovendien allerlei aardige extraatjes. Hoeveel mensen (die het programma gebruiken) bezitten hetzelfde boek en hoe waarderen ze dat boek? 'Ze' zijn meer dan een miljoen gebruikers die samen meer dan veertig miljoen boeken hebben ingevoerd. Ik heb de bovenste plank van mijn Buddingh'-verzameling in het programma ingevoerd. Dat zijn zevenenveertig boeken/items en u kunt dat hier bekijken.

Terwijl ik die boeken invoerde zag ik dat ik de gedichten uit 'Twee recht, twee averecht : een bloemlezing uit de hedendaagse dichtkunst' van Buddingh' en Bosman nog niet op de diverse schrijversbladzijden van Schrijversinfo had ingevoerd. Dat heb ik direct maar gedaan.

Een soort poëzie die ik nog niet kende: Stiftpoëzie. Een stiftdichter neemt een gedrukte tekst – bijvoorbeeld uit een krant of een tijdschrift – en pikt daar woorden uit die een gedicht vormen als je ze achter elkaar leest. Dan maakt hij de rest van het blad zwart met een dikke viltstift. Het resultaat van dat stiftdichten is een zwart vlak waarin nog maar enkele woorden een witte achtergrond hebben. Die vormen samen een stiftgedicht. Er zijn twee stiftdichters bekend: Maarten Inghels in Nederland en Dimitri Antonissen in Vlaanderen. Zie bijvoorbeeld ook: http://stiftgedichten.com/. Het onderstaande gedicht komt van kinderboeken.blog.nl.

Stiftgedicht

Bij de weersverwachting op televisie heeft de weervrouw het over ieniemieniewolkjes. Wat is dat voor een taalgebruik? En nee, het was niet in een kinderprogramma. En ja, het was wel op een commerciële zender. Ik kan de weersvoorspelling van die mevrouw met geen mogelijkheid meer serieus nemen.

Tineke heeft de boekjes met de winnende gedichten ook aan de scholen - te koop - aangeboden. Het Rembrandt College én het CLV hebben er vijfhonderd besteld! De gemeente Veenendaal wil er ook vijfhonderd hebben! Dit boekje begint echt een succes te worden. Ik popel om er iets van op dit weblog te laten zien, maar dat kan niet, want de winnaars van de wedstrijd mogen nog niet bekend worden.

2 bestellingen: Constantijn Huygens, 'Voorhout, Kostelick mal en Oogentroost', Marion Pauw, 'Lolliepop' .

13 april 2010

Vandaag tikte ik nog wat Buddingh'-boeken in op LibraryThing. Het blijkt ontzettend handig te werken en je ziet steeds meer mogelijkheden. Hoeveel mensen hebben hetzelfde boek in hun bibliotheek staan? (17 x De avonturen van Bazip Zeehok) En van welke boeken ben je de enige die het ingevuld heeft? (o.a. Het geïrriteerde lied). C. Buddingh' vertaalde Robinson Crusoe van Daniël Defoe. Ik heb er in mijn Buddingh'-kast twee versies van staan. In twee muisklikken heb ik (van over de hele wereld) 449 verschillende covers van dat boek op mijn scherm staan, o.a.:

Robinson Crusoe Robinson Crusoe Robinson Crusoe Robinson Crusoe Robinson Crusoe Robinson Crusoe

Ik ben met Buddingh' bezig, maar lees tussendoor in 'De psychologie van de zwavel' van Atte Jongstra. Een aardig stuk over Multatuli. De verhalen daarna bevallen me minder. Het titelverhaal is wel weer aardig. De hoofdpersoon heeft zich - om een verhaal te schrijven - teruggetrokken in de binnenlanden van Zweden. Hij vindt de rust prettig, maar een plaatselijke inwoner denkt daar anders over. Ik lees op bladzijde 141:

'Het is hier juist ijselijk vervelend! Goed, je kunt naar het moeras aan de overkant varen om veenbessen te plukken: die melige dingen komen langzamerhand mijn strot uit. Vissen kan ook. Maar heb je weleens een snoek gegeten? Een vreselijke smaak, en iets anders vang je niet. De verveling is thuis nog erger, anders zou je me hier niet zien. Neem dit van mij aan: een man alleen is in de bossen hier verloren! U komt zeker uit de stad? Dan zult u het nog wel merken. De leegte springt je na een week naar je gorgel. Vergeet niet dat ik u heb aangeraden om op te krassen, en wel zo gauw mogelijk. U zou de eerste buitenlander niet zijn die hier aan een touw in een boom wordt aangetroffen ...'

'De leegte springt je naar je gorgel.' Je blauwbilgorgel? Ik ken het woordt eigenlijk niet zonder 'blauwbil'. En in dat Zweedse landschap, met rendiermos, wolgras en keien kan ik me een blauwbilgorgel wel voorstellen, net als een simmelot en een krillemonus. Toch vrees ik dat Jongstra hier 'gorgel' bedoelt als het lichaamsdeel waar je mee gorgelt: je keel, je strot. De leegte springt je naar de strot. Dus toch geen gorgeldier in de Zweedse leegte.

Een mailtje van de bibliotheek. Als aandenken aan mijn lezing ligt er een cadeautje voor me bij de balie: een boekenweek-t-shirt. Leuk. En een hebbedingetje natuurlijk en in dank aanvaard.

Boekenweek-t-shirt

2 bestellingen: S.F.H. Berkelbach v.d. Sprenkel e.a., 'Het leven van Jezus in een twaalftal overdenkingen voor jongeren', P. Heyse en A.S.H. Craeybeckx, 'Encyclopedie voor fotografie en cinematografie'.

14 april 2010

Enkele dagen geleden schreef ik dat uitgeverij Van Oorschot nu zelf zijn restanten via internet aanbiedt. Ze beginnen voorzichtig met drie aanbiedigen. Ik kon me niet inhouden en heb ze alledrie besteld. De postbode heeft het pakje vandaag bij de buren afgegeven:
- Adriaan Morriën, Brood op de plank. Verzameld Kritisch proza (2 delen)
- H. van Grevelingen, Verzameld werk
- J.J. Voskuil, Requiem voor een vriend

Morriën - Brood op de plank

Van Grevelingen en Voskuil zijn voor de vakantie. Morriën is te gebruiken voor Schrijversinfo. Het is dundruk: 638 + 710 bladzijden en die zijn helemaal gevuld met recensies van steeds twee tot vier bladzijden. Er staan er dus honderden in. In deel 1 van 1936 - 1957 en in deel 2 van 1958 - 1999. Deel 1 begint met een artikel uit 'Groot Nederland' van november 1936: 'Slauerhoff is dood' en eindigt met een artikel uit 'Literair Paspoort' van december 1957 en februari 1958: 'De synthetiserende passie van Hermann Broch'. Het gaat ook over schrijvers uit het buitenland dus. Dat had voor mij dan weer niet gehoeven. Deel twee begint met een artikel uit 'Het Parool' van 4 januari 1958: 'Perk blijft Perk na ontmaskering Kloos'. Kloos krijgt er in dat artikel flink van langs:

Kloos heeft zijn leven lang geprofiteerd van een mythe die hij zelf had geschapen en die hem voor zijn eigen en de na hem komende generaties een onaantastbaarheid heeft gegeven waarover wij ons nu nog slechts kunnen verbazen. Al na de eerste jaren was Kloos met zijn tijdschrift, waaruit zijn belangrijkste mede-redacteuren en medewerkers zich hadden teruggetrokken, op een zijspoor geraakt waarop hij tot zijn dood is blijven staan, een olympiër op non-actief over wie de geest van de tijd een spreekverbod had uitgevaardigd. Alleen jubelen was toegestaan. De ontwikkeling van onze dichtkunst gaat van omstreeks 1900 af niet over Kloos verder maar over Verwey, als dichter zoveel belangrijker en als mens zoveel sympathieker.

Het tweede deel sluit af met een artikel uit de 'NRC' van 23 september 1994: 'Verliefdheidsproza'.

2 bestellingen: H.J. Dammer-Vos, 'Vuga's alfabetische plaatsnamengids van Nederland', P.R. van der Zee, 'Van winkelnering tot wereldmerk. Douwe Egberts van 1753-1987'.

15 april 2010

Requiem voor een vriend Lezend in 'Het bureau' van J.J. Voskuil kwam ik af en toe mij onbekende, vaak wat ouderwetse woorden tegen. Gisterenavond las ik op bed een poosje in zijn 'Requiem voor een vriend' en toen had ik dat weer. Op bladzijde 12 lees ik: 'Dat bracht mij in een morose stemming'. Morose? Nooit van gehoord! Van Dale geeft twee betekenissen. 1. somber, droefgeestig. 2. gemelijk, knorrig. Voskuil gebruikt het in de tweede betekenis, want hij schrijft dat hij (op de terugweg) die stemming afreageerde. Een knorrige stemming reageer je af, een sombere niet.

Het beeldscherm van de computer in de kamer hield er twee weken geleden ineens mee op. Er bleek nog garantie op te zitten en de computershop bestelde een nieuwe voor ons. In de tussentijd hebben we ons beholpen met een oud beeldscherm dat nog op zolder stond (toch handig als je wat bewaart, maar wat zit er een enorme toeter achter zo'n monitor). Vanavond heb ik de nieuwe opgehaald en we kunnen weer 'lekker' werken.

Bij de voorbereiding van mijn Reve-lezing bleek dat ik de uit Het Parool van 19-07-1971 geknipte Kronkel van Carmiggelt over Veenendaal kwijt was. 'Stadje' heet die en hij gaat o.a. over Veenendaal, waar Carmiggelt in dat jaar af en toe bij Reve op bezoek kwam. Bij het opruimen van mijn boekenkast kwam ik 'Mooi kado', het boekenweekgeschenk van Carmiggelt uit 1979, tegen en daar bleek het knipsel in te zitten. Gelukkig. Ik moet werk maken van het inventariseren van die Kronkels (maar ik moet zoveel).

1 bestelling: 'Bruisend Rotterdam deel 1 én deel 2'.

16 april 2010

Mijn hele Buddingh'-verzameling staat nu in LibraryThing. Je kunt daar gratis 200 boeken plaatsen. Met Buddingh' ga ik al over dat aantal heen (204 items, dat had ik niet verwacht). Voor een klein bedrag per jaar kun je eindeloos veel boeken plaatsen. Voor een iets groter bedrag ben je 'lifetime'-lid. Ik heb dat maar gedaan, erop gokkend dat de site straks niet plosteling verdwenen is.

Nieuw als 'Veense schrijvers': Steven Paas en Stefan Paas. Reacties op de bladzijde over henzelf van B. van Deelen en van Karel Ploeger.

Aanstaande dinsdag komt Jan Hoedeman bij Van Kooten vertellen over zijn boek 'Willem IV: Van prins tot koning' (hij schreef het samen met Remco Meijer). Hoedeman is een Veenendaler. Zijn vader had een drankengroothandel op de Nieuweweg. Hij komt dus ook in het boekje met Veense schrijvers. Ik heb met Albert van Kooten afgesproken dat ik Hoedeman dinsdagavond na de pauze kort interview. Dat is aardig op de avond zelf én ik kan het interview gebruiken voor het boek.

17 april 2010

Kees Stip is in Veenendaal geboren, maar heeft zich, toen hij er eenmaal weg was, niet zoveel meer aan Veenendaal gelegen laten liggen. In het gemeentearchief is een knipsel te vinden met een column van Kees Stip. Er was in 1968 een schilderijententoonstelling in het gemeentehuis. Van Adriaan P. de Kleuver was daar een schilderij van een Vietnamees meisje te zien. Een Veenendaalse wethouder liet dat schilderij verwijderen, omdat hij het te Playboy-achtig vond. Hierop klom Kees Stip in de pen. Hieronder de eerste twee alinea's van de column. De hele column is te lezen op de site van het gemeentearchief.

Kees Stip over Adriaan P. de Kleuver

Vanavond aten we bij Erich en Ria. Voor mijn (vorige) verjaardag kreeg ik daarvoor een 'cadeaubon'. We vierden dus (min of meer) alsnog mijn vijftigste verjaardag. Het was lekker en gezellig. Aan het eind van de middag zaten we nog een hele tijd heerlijk in de zon. Na het eten kletsten we nog wat. Met vier onderwijsmensen gaat het dan onafwendbaar ook over leerlingen, schoolregels e.d.

Toen we laat op de avond naar huis fietsten viel de maan me op. Een hele kleine sikkel, maar ik zag vaag de contouren van de hele maan. Ik kan me niet herinneren dat eerder zo gezien te hebben.

Ria gaf me een folder mee van makelaar Martens & Van Schuppen uit Veenendaal. Het was haar opgevallen dat er ontzettend veel taalfouten in deze folder zitten en ik heb er inderdaad met ontzetting naar gekeken. Een bloemlezing:
- Scheepjeshof 89: met berging in het soutterrain
- Korenbeurs 42: Op een fantastische locatie met uitzicht op de markt 3-kamerappartement gelegen op de tweede verdieping
- Vlierbes 4: Gelegen in geliefde en kindvriendelijke woonwijk Petenbos sfeervolle middenwoning met vrijstaande berging
- De Savornin Lohmanstraat 16: Karakteristiek helft van een dubbel woonhuis
- Zoete Inval 49: Rustig gelegen aan doodlopende straat, loopafstand van het centrum
- 't Melkhuis 32: Buitenzijde in 2009 geheel opgeschilderd
- Vivaldistraat 13: Woning verkeerd in zeer goede staat
- Pluimenburgsestraat 22 (Dodewaard): Ruime beging
- Veenendaalseweg 32 (De Klomp): De garage is tevens geheel onderkeldert
- Broekdijk 40b (Kesteren): Volledig omheind en bestaat buitenterrein
Het gaat slecht in de makelaardij, maar het lijkt me onverstandig om de persoon te ontslaan die altijd de taalfouten uit de folder haalde.

18 april 2010

Mijn Kees Stip-boeken staan in LibraryThing. De Koos van Zomeren-boeken staan er bijna in. Op de overzichtsbladzijden van de schrijvers waar ik zelf een aantal boeken van heb zet ik een link naar de Schrijversinfobladzijde over die schrijver.

Een heerlijke lentedag vandaag. Toch zitten we nauwelijks op de tuinbank die we kochten. Die staat tegen het huis aan, in de schaduw. Dat is straks, in de zomer, een heerlijk koele plek. Nu is het er echter nog iets te fris en zitten we achter in de tuin, in de zon.

Vanavond was ik even op visite bij Paul Voogsgerd. Ik moest wat met hem regelen voor de bruiloft van Jan, aanstaande donderdag. Ik zocht zijn adres of telefoonnummer op internet en vond zo ook dat hij een boek voor Patrimonium Bouwvereniging heeft gemaakt. Zo heb ik er meteen weer een Veense schrijver bij! Toen ik bij hem aan tafel zat, kwam zijn zoon thuis. Die zit bij mij op school in V3 en heeft les van mij. Dat is natuurlijk wel het laatste waar je op zit te wachten als leerling; dat je in het weekend thuiskomt en dat er dan één van je leraren in je huiskamer zit.

In 2008 kocht ik Ik Jan Cremer derde boek'. Het boek belandde ergens onderop een stapel. Vandaag viste ik het boek daar weer uit. Ik heb er - lekker in de zon - even in zitten lezen. Jan Cremer is na het verschijnen van zijn eerste boek de recensenten spuugzat:

Het leek wel of 'de literaire kritiek' werd geschreven met in dunne diarree gedompelde pennetjes in plaats van met gouden. Of dat recensies werden gescheten in bedompte hokjes door aan constipatie lijdende rancuneuze kneuzen en afgedankte schoolmeesters. Intolerant tuig van de richel dat het liefst meteen weer aan de boekverbrandingen en kruisigingen van schrijvers van onwelkome literatuur zou beginnen.

Voordat ik naar bed ging, klaverjaste ik nog twee potjes op spelpunt.nl. Het eerste spelletje speelde ik met iemand die zich Owenmeany noemt. Ik vroeg hem of hij een fan van John Irving is. Dat bleek hij inderdaad te zijn. Ik zei/schreef hem dat ik een website over Irving gemaakt heb, waarop hij me vroeg of ik dan soms Mats heette!

19 april 2010

Even over half acht fietste ik naar school. Vlakbij school kwam Sabine uit H3 mij tegemoet. 'Je fietst de verkeerde kant op', riep ik tegen haar. Maar dat was natuurlijk niet zo. Ze was vorige week een keer te laat in de les en moest zich om half acht op school melden. Ze heeft echter het eerste uur vrij en ging dus na dat melden weer naar huis. Het voelt wat oneerlijk ten opzichte van de leerlingen uit de Betuwe; die kunnen niet gauw weer naar huis in zo'n geval. Aan de andere kant kunnen we hier ook geen surveillanten op gaan zetten.

Mijn B2-leerlingen maakten een lesje over synoniemen en antoniemen. Daarbij kwamen de woorden 'heroïsch' en 'humaan' aan de orde. Ik riep ze op de luiken in hun hersens tussen de verschillende vakken open te zetten. Gebruik je taalgevoel en je kennis van het Engels ook bij Nederlands! Dat hadden twee meisjes goed gehoord. Nummer tien in het lesje is 'een verzoek weigeren'. Ze kwamen voor weigeren met het synoniem 'refuseren', gebaseerd op hun kennis van het Engels. Ze bedoelden het als een grapje, maar ik haalde de Dikke Van Dale erbij om ze te laten zien dat hun antwoord goed is. 'Refuseren' is volgens dit woordenboek 'niet aannemen, weigeren', al geeft Van Dale er het Franse 'refuser' bij als herkomst en niet het Engelse 'to refuse'.

Aanvullingen op de Veense schrijvers-bladzijden van Barend van Deelen en Paul Voogsgerd.

2 bestellingen: Eli Asser, 'Rembrandt was mijn buurman', Jacoba van Velde, 'De grote zaal' en 'Een blad in de wind'.    

20 april 2010

De hele dag rapportvergaderingen vandaag. En de leerlingen de hele dag vrij. Ik zal u niet vermoeien met een beschrijving van die vergaderingen. Ik heb ruim vijfenhalf uur zitten notuleren. Dat is intensief werk, zeker omdat ik ook meevergader, daarna ben ik dan ook behoorlijk moe.

Tussen de vergaderingen in had ik een ruime pauze. Die gebruikte ik om in het dorp een dictafoontje te gaan kopen. Vanavond interview ik (kort) Jan Hoedeman. Daar is publiek bij, daarom wil ik niet mee gaan zitten schrijven. Ik wil het interview later wel uitwerken voor het boekje 'Veense schrijvers'. Vandaar dat dictafoontje. Teruglopend naar de parkeerplaats achter De Lampegiet trakteerde ik mezelf op het eerste schepijsje van dit jaar: citroen/mango. Daarna volgde nog een verrassing. Ik had deze boodschappen zo snel gedaan dat ik het parkeerterrein zonder te betalen mocht verlaten. Blijkbaar is het eerste kwartier (of zelfs iets langer) gratis en ga je pas betalen als je langere tijd parkeert.

Willem IV

De avond met Jan Hoedeman bij Boekhandel van Kooten was heel aardig. Slecht bezocht, dat wel. Er was hooguit een man of vijftien op af gekomen. Veelal bekenden: Jaap en Marjan Pilon (zij zijn vrienden van Hoedeman), Dick Vink, moeder en dochter Vogt, de oud-docent Nederlands van het Ichthus College die deze avonden trouw bezoekt, zijn zoon (ook een docent Nederland), de moeder van Jan Hoedeman (die mij onmiddellijk herkende). Er waren ook Veenendaalse liefhebbers van het Oranjehuis die het boek al gelezen hadden. Zij hadden er veel waardering voor: 'Eindelijk een boek dat zakelijk beschrijft hoe de opleiding tot koning plaatsvindt'. Ze hadden in het boek ook veel dingen gelezen die ze nog niet wisten.
Jan vertelde boeiend over de ontstaansgeschiedenis van het boek, over de bronnen rond de prins en gaf zo een inkijkje in de heel aparte wereld van de 'royaltyjournalistiek'. Grappig was het verhaal dat Pieter van Vollenhove actief ontmoetingen met meisjes organiseerde. Bij één van die gezelschappen was toevallig Maxima ook aanwezig. Zij raakte aan de praat met Willem en vroeg hoe goed hij dat meisje kende. Willem vertelde over Oom Pieter die zulke meisjes voor hem regelde, waarop Maxima naar het meisje keek en zei: 'That uncle must hate you.'
Aan het eind van de avond interviewde ik Hoedeman kort voor mijn boek. Het is spannend om een journalist te interviewen, maar het werd een (van zijn kant) ontspannen gesprek, waarin hij vertelde hoe hij - van een afstandje - de ontwikkelingen in Veenendaal en de voetbaluitslagen volgt. Hij speelde zelf bij DOVO én bij GVVV. Hij wisselde van club, toen zijn oude club zijn vader, die een drankengroothandel had, de drank niet meer liet leveren. Dat is nog eens solidariteit!

Nieuw bij de Veense schrijvers: Gert Berg (een tip van Hoedeman).

1 bestelling: Henriette Beukers, 'Zeemansknoopwerk'.

(De sprookjes vam Rikkert Zuiderveld op 25 april zijn: 1. De nieuwe kleren van de keizer 2. Hans en Grietje 3. Sneeuwwitje)

21 april 2010

Om acht uur vanochtend liet ik de hond uit. Erg ver is de hond niet geweest; op het fietspad kwam ik Timo Kroes tegen, die daar zijn hond uitliet. 'Een oppasdag?' vroeg Timo en daarna vroeg hij 'Ben je ook met de VUT?' Blijkbaar zie ik er ouder uit dan ik ben. We kregen het over de verschrikkelijk ongenuanceerde reacties op de website van de Veenendaalse Krant. Timo reageerde daar vorige week op de handtekeningenactie van de SP voor een huisartsenpost in Veenendaal. Hij had het (terechte) lef om onder zijn eigen naam te reageren (vrijwel alle schreeuwers doen dat onder een schuilnaam) en kreeg vervolgens diverse emmers stront over zich heen. Gisteren had ik het met Jaap Pilon ook over die platte reacties. Meerdere mensen blijken zich daaraan te ergeren. Er zou een club van een man of dertig moeten komen die gezamenlijk positieve reacties op de gebeurtenissen in Veenendaal geeft. Als het zover komt: ik doe mee.

Lidy heeft weer wat speelgoed van onze kinderen van zolder gehaald, waaronder een garage. Tygo heeft er vandaag al een hele tijd mee gespeeld. We haalden ook het tafeltje en het stoeltje naar beneden waar Lidy zelf als kind aan heeft gespeeld. Tygo vond het een prachtig plekje en heeft er een tijdje in boekjes zitten bladeren! Daar kan hij niet vroeg genoeg mee beginnen natuurlijk.

Tygo met garage Tygo leest

Op tafel bij Van Kooten lag gisteren ook het eerste boekje van Jan Hoedeman: 'Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog' (1985) Het is wonderlijk dat zo'n boekje nog voorradig is (en niet is verramsjt). Hij beschrijft er ook de Veense NSB'ers in. Hiervoor deed hij o.a. onderzoek in de archieven van het RIOD (nu NIOD). Ook wilde hij de notulen van de vergaderingen van het Veenendaals college tijdens de Tweede Wereldoorlog graag bestuderen. Daar is door het toenmalig college van B&W over gestemd en alleen wethouder Van Hal (PvdA) stemde voor.

Van half vier tot half vijf zat ik bij het terugkomuur voor leerlingen die hun spullen niet in orde hadden. Eén meisje wilde graag iets eerder weg, want ze wilde de trein redden. Ik wist niet dat de trein in gevaar was en vroeg haar of ze soms een zusje van Superman was. Ze keek me vol onbegrip aan.

Tijdens het cultureel café van 5 mei aanstaande zal (Rembrandtleerling) Iris van de Pavert optreden. Zij heeft een mooie stem en begeleidt zichzelf op gitaar. Ik heb even bemiddeld tussen de organisatie van het Cultureel Café en Iris. Nu mailen ze me of ik zelf voor die avond een column wil schrijven. Dat vind ik leuk om te doen, maar ik schud zoiets ook niet uit mijn mouw. Daarbij ben ik in deze periode alweer erg druk. Zaterdag is de onthulling van het winnende gedicht op Escape, daarna blijf ik daar voor een optreden van Rikkert Zuiderveld en daar weer op aansluitend is er een poetryslam, waarbij ik jurylid ben. Wat ik zou kunnen doen is een column maken over 'Veenendaal in de literatuur'. Dan herschrijf ik een stuk van mijn Revelezing en breid het gedeelte over Simon Carmiggelt wat uit. Bovendien heb ik die 'Kronkel' van Carmiggelt over Veenendaal weer teruggevonden.

3 bestellingen:' C Buddingh' leest De Blauwbilgorgel en andere gedichten', Herman van Veen, 'Alfred J. Kwak, De witte Koningin', single: Diane Landry , 'If you can't hold your man / Going through the motions'.

22 april 2010

Vandaag trouwde mijn broer Jan met Monica ... op zijn vijftigste verjaardag. Jan werkt in de whiskyhandel en trouwde daarom in een kilt. De rok had hij al, maar voor deze gelegenheid had hij er ook een fraai 'bovenstuk' bij aangeschaft. Hij zag er indrukwekkend uit. Monica had een prachtige paars-rode jurk aan.

Jan en Monica Jan, Monica en Nikki Jan in kilt

De trouwplechtigheid was in het museum in Harderwijk. Een mooie locatie. Het huwelijk zelf was in een zaal waar een oude apotheek was opgesteld, heel sfeervol. Daarna dronken we koffie en ook nog een borrel in datzelfde museum. Meestal moet je snel het gebouw van de plechtigheid weer verlaten, maar dit was allemaal heel relaxed. Er was een binnentuin (met een 175 jaar oude plataan) waar we met dit mooie weer ook in terecht konden en je had de gelegenheid het museum eens door te lopen. Geschiedenis van de stad, van de visserij en van de universiteit. Bij het verlaten van het pand zag ik dat er een dichtregel van Lucebert op de gevel stond!

Alles van waarde  Harderwijk Als het hart - Lucebert

Vanuit het museum liepen we naar het vlakbij gelegen café 'De Oude Drukkerij', waar we gezamenlijk aten en waar 's avonds ook het feest was. De hele dag verliep op een ontspannen manier. Het is van beiden niet het eerste huwelijk en daar werd geen geheim van gemaakt. (Zelf)spot en humor op een leuke manier. Ik denk dat je je huwelijk op je vijftigste ook wat meer relaxed beleeft dan je eerste huwelijk als je een stuk jonger bent. Al zal dat ongetwijfeld ook van persoon tot persoon sterk verschillen. Ik had een film gemaakt waarin enkele bekenden van Jan uit zijn Veense periode hem groetten, feliciteerden en een herinnering ophaalden. Hij had die mensen tien of tientallen jaren niet gezien (o.a. Jan Hardeveld, Paul Voogsgerd, Jaap Pilon, Boudewijn Schrik en ook Jan Hoedeman, die ik dinsdag bij Van Kooten toch zag). 's Avonds ging er nog een fles (kolengestookte) whisky open uit Jans geboortejaar. Peter kon het niet nalaten op te merken dat hij hoopte dat die whisky beter oud geworden was dan Jan.

Jan schenkt whisky Broers en zus

Wat me vooral bijblijft is dat ik nog nooit zo'n ontspannen bruiloft heb meegemaakt. Vandaag vertrekken Jan en Monica op huwelijksreis naar Cuba.

Volgende week dinsdag treedt Stef Bos op in De Lampegiet. Het is een try-out van het programma 'Cape Connection'. Uiteraard komt ook Stef Bos in het boekje 'Schrijvende Veenendalers'. Ik achterhaalde zijn emailadres via Google en vroeg hem in een mailtje of hij op de dag van het optreden in Veenendaal tijd heeft voor een kort interview. Vanochtend mailt hij terug; we hebben een afspraak 's middags om vijf uur in het theater!

1 bestelling: Karel van het Reve, 'De literator en de holbewoner. Ivan Toergenjev en Lev Tolstoj. Honderd brieven, bijeengezocht'.

23 april 2010

Vanochtend zit ik aan tafel met een leerling (enkele weken bij ons op school) en haar moeder. De moeder doet mij de groeten van haar vader. De judoleraar/eigenaar van sportschool Van der Velde. Ik zat bij hem op kleutergym en ging op de step van het Verlaat naar het Spanjaardsgoed. Op een middag was na afloop mijn step verdwenen. Huilend liep ik naar huis. Later op de dag vond ik samen met mijn vader die step terug in een sloot vlakbij de sportschool. Minstens dertig jaar heb ik hier niet meer aan gedacht, maar nu schiet het me ineens weer te binnen. Een kleutertraumaatje. Na de kleutergym zat ik nog een jaar of zes bij hem op judo. Dat is allemaal veertig jaar (of meer) geleden. Grappig dat zo'n man zich mij nog herinnert, wanneer in het gezin mijn naam valt.

AnneMarie had gisteren de achterbak van de auto vol boeken. Al eerder gaf ze me een hoeveelheid boeken van de overleden vader van een vriendin. Nu had die vriendin zelf opruiming gehouden. Een kleine hoeveelheid beschadigde boeken (zonder rug o.a.) heb ik toch maar weggegooid. Verder zaten er heel aardige boeken tussen. Behalve veel JanWillem van de Wetering ook o.a.:
- Hans Borrebach, Lony zegt de huur op
- Willy Pétillon, Huismus
- Jan Terlouw, Oorlogswinter
- Patrick McGrath, Het gesticht
- Frances Mayes, Een huis in Toscane
- Pauline Slot, Blauwbaard
- Cees Lavertu, Poëzie
- Max Dendermonde, Ik geef jou een gedicht of wat
- Ab Visser (samensteller), Beroemde misdaadverhalen

Aan het eind van de middag sprak ik J.C. Bette. En ik vermoedde het al ... ook hij is een 'Veense schrijver'.

2 bestellingen: Vaessen, 'De stille finale, Berkelbach, 'Huwelijkscatechesatie''.

24 april 2010

In verband met het 75-jarig jubileum van Park De Hoge Veluwe zijn dit weekend de graven van de Kröller-Müllers te bezoeken. Ik ben al een paar keer rond het hek om die graven gelopen en had best eens binnen dat hek willen kijken. Naar de grote grafstenen die je anders alleen uit de verte ziet liggen, maar ook naar de granieten steen aan de rand, waaronder de as van Salomon van Deventer ligt. Op die steen staat 'Getrouw tot in den dood'. Deze Van Deventer was de naaste medewerker/persoonlijk assistent van Hélène Kröller-Müller. Er wordt gefluisterd dat hij zijn diensten ook horizontaal aanbood. In dat licht is het veelzeggend dat de naam van zijn vrouw niet op zijn steen staat, terwijl haar urn er wel degelijk ook onder ligt.

Een gratis boek bij de Volkskrant vandaag. Het eerste deel van een kunstreeks 'Klimt' over Gustav Klimt (1862-1918), geschreven door Gilles Néret. Ik had van deze Klimt nog nooit gehoord. Maar het is een aardige attentie van de krant. Overigens hebben we het boekje al een dag of wat in huis. Het kwam eerder deze week al, samen met het Volkskrant Magazine. Distributietechnische redenen waarschijnlijk.

Een dag vol poëzie vandaag. Om te beginnen was er om 12.30 uur de onthulling van het winnende gedicht van de Kees Stip-gedichtenwedstrijd. Petra sprak de mensen toe in Escape. Er was een grote opkomst. Ik had veertig mensen al veel gevonden, maar het waren er beduidend meer. De zes genomineerden kregen hun gedicht op canvas en de uiteindelijke winnaar zag zijn gedicht ook nog eens op plexiglas (1 bij 1 meter) op Escape.

Gedicht Daniël Voogsgerd De genomineerden onder het  gedicht

Daniël Voogsgerd zit in mijn V3-klas. Toen hij zijn gedicht inleverde vond ik het al een potentiële winnaar. Ik zat zelf niet in de jury, maar ik vind het uiteraard wel heel leuk dat één van mijn eigen leerlingen heeft gewonnen. Er is - gesponsored door Patrimonium en Van Kooten - vandaag een bijzonder geslaagd boekje uitgegeven. Ik heb een inleidende tekst geschreven over 'gedichten op muren', over Kees Stip en over de gedichtenwedstrijd. Er staan een paar dierengedichten van Kees Stip in, de zes genomineerde gedichten van vandaag, nog een stuk of twintig (net) niet genomineerde gedichten en enkele leuk gevonden regels uit verder niet (geheel) geslaagde gedichten. Maar het leukste van het boekje is niet mijn tekst, maar de vormgeving. Als achtergrond voor de gedichten zijn allerlei, vaak felgekleurde, muren genomen en die vormgeving zal de leerlingen zeker aanspreken. Her boekje is vandaag aan de aanwezigen uitgedeeld, de deelnemers krijgen het gratis op school bezorgd én het is voor € 2,50 te koop bij Boekhandel Van Kooten. De cover:

Op één lijn met Kees Stip

Hierna zag ik - ook in Escape - een solovoorstelling van Rikkert Zuiderveld. Hij is vooral bekend van zijn christelijke liedjes samen met Elly, maar solo laat hij een heel andere kant van zichtzelf zien. Een woordspelige light-verse kant. Heel toepasselijk na een Kees Stip-gedichtenwedstrijd. Tijdens zijn voorstelling leest Rikkert ook enkele versjes van Kees Stip voor en een aantal versjes van hemzelf, geïnspireerd op Kees Stip. Hij blijkt ook fraaie ollekebollekes gemaakt te hebben rond het thema 'overlijdensberichten, grafredes, condoleances'. Twee voorbeelden:

Viervoeter

Naar je crematieplek!
Hondstrouwe viervoeter,
winnaar van hoofdprijzen,
wereldberoemd!
Straks in het vuur van het
diercrematorium.
Hadden ze jou maar nooit
Fikkie genoemd.

Fatima

Nieuws van de overkant?
Niks meer van Fatima,
sedert de dag dat haar
as is verstooid.
Toch wel wat vreemd voor zo'n
telepathietalent!
Paranormaliter
had ze dat nooit.

Na afloop kocht ik zijn bundel 'De dikker Rikkert', die hij ook voor mij signeerde.

Hier weer op aansluitend was er een poëzieslam. Eerst waren er vijf professionele slammers en daarna vier Veense amateurs die met elkaar om de eerste prijs streden. Bij beide westrijden was ik jurylid, samen met Jeanette Sonneveldt en Ellen Deckwitz. Ellen is de huidige Nederlands kampioen poetry slam en kent dus het klappen van de zweep. Ook het publiek mag na elke ronde een favoriet aanwijzen en zo vallen er elke ronde slammers af, totdat in de finale twee slammers om de overwinning strijden. Een leuk systeem, al blijken de voorkeuren van jury en publiek wel verschillend te (kunnen) zijn. Toen er vier professionele slammers over waren, kregen die van het publiek 7, 6, 1 en 1 stem (inderdaad... meer publiek was er niet). De jury wees unaniem één van de deelnemers met 1 stem uit het publiek als beste aan. Ik vermoed dat wij als jury meer voor de inhoud en techniek van de gedichten gingen en dat het pubiek meer voor de presentatie ging. Als dank voor het jureren kreeg ik .... jawel .... 'De dikke Rikkert'. Die had ik een paar uur eerder dus net zelf gekocht.

2 bestellingen: Carel Beke, 'Pim Pandoer/De meesterspion', 5 boeken van Marga Minco. Gisterenavond was er een documentaire over haar op televisie (Het uur van de wolf), dat kan geen toeval zijn. Zeker niet omdat de boeken vannacht om 0.24 uur besteld zijn, vlak nadat de documentaire was afgelopen.

25 april 2010

De dikke Rikkert Handtekening Rikkert Zuiderveld

'De dikke Rikkert' doorlezend (i.p.v. bladerend) kom ik nog veel meer leuks tegen. Uit zijn liedjes zijn de wat woordspelige gekozen. Verder veel light-verse en ook nog eens veel meer ollekebollekes. Vooral de afdeling 'Sprookjes', naverteld in een serie ollekebollekes, vind ik heel geslaagd. De mooiste navertelde berijmde sprookjes vond ik (tot ik dit boek las) de 'Gruwelijke rijmen' van Roald Dahl, maar Rikkert Zuiderveld berijmde ze zeker zo verrassend. Ik zet uit één sprookje de dubbele dactyli van de regels 6 (die in een ollekebolleke uit één woord bestaan) onder elkaar. Herkent u de sprookjes? (De namen/antwoorden staan onder 20 april)

1.

lichtpedagogische
ontegenzeggelijk
oplichterijpraktijk
adembenemende
opportunistische
AIVD-trucje
kledingdeskundige
koopkrachtbestendige
applaudiserende
Potjandriedubbeltjes
onoverwinnelijk

2.

huiveringwekkende
idealistische
oriëntatiepunt
architectonische
intimiderende
improvisorische
vetmesterijsyndroom
oogcorrigerende
ochtendspitsvondigheid
parafernalia
kidnapperijgedrag

3.

allerverrukkelijkst
supernarcistische
oncontroleerbare
meisjesbesparende
blijfvanmijnlijfhuisje
insecticidevrij
narcotiserende
traumatologenteam
Samaritaansgedrag
erotiseringsspel
calamiteitenlijn

Jaap Pilon maakte afgelopen dinsdag foto's van de lezing van Jan Hoedeman. Hij fotografeerde ook mijn interview(tje) met Hoedeman en mailt me vanochtend enkele van die foto's. Ik noemde het op 20 april een ontspannen gesprek en dat is aan de foto's ook wel te zien. Ook te zien is het dictafoontje dat ik kocht en dat voor ons op tafel ligt.

Mats Beek interviewt Jan Hoedeman Mats Beek interviewt Jan Hoedeman

Een gezellige dag vandaag, met mijn moeder, Lidy's vader, Suzanne, Gijs en Tygo. We hebben lekker buiten gezeten en vanavond hebben we de eerste asperges van dit jaar gegeten. Martijn kwam vlak na het eten. Hij was de hele dag met Ab, namens de Veenendaalse afdeling, op het PvdA-congres. Gijs heeft me geholpen met het in elkaar zetten van de buitenhaard die al een paar maanden (in de doos) in het schuurtje stond. Er zaten een sticker én een stalen plaatje op de haard om me te waarschuwen dat deze kachel voor mijn ogen weg zal roesten. Alleen zeggen ze het wat eufemistischer.

buitenhaard waarschuwingssticker

Vanavond knip ik enkele artikelen uit de boekenbijlage van de Volkskrant van gisteren. En weer valt me op wat me al eerder opviel. het krantenpapier wordt steeds slechter. De artikelen scheuren tijdens het knippen. Ik knip ook nog regelmatig artikelen uit veel oudere kranten - en met dezelfde schaar - maar die bladzijden scheuren lang niet zo snel. Het papier is dunner, er zit minder vezel in o.i.d., maar het is in ieder geval slechter.

26 april 2010

Ik fietste vanochtend achter de school langs. Daar staan perenbomen te bloeien. Die bomen laten hun bloesem alweer vallen en dat levert een adembenemend witge'sneeuwd' pad op. Een prachtig gezicht. Helaas had ik geen fototoestel bij me.

Vanavond gingen we even naar de Praxis. Ik wil een hek voor de vijver (zodat Tygo er niet in kan vallen) en Lidy wilde plantjes voor in de bakken in de tuin (nog vóór de IJsheiligen, het is vragen om moeilijkheden). Die hekken zijn in de aanbieding en - dus - nog niet binnen. Lekkere aanbiedingen zijn dat. Bij de plantjes verbaasde ik me over de rekken vol met dahlia's. Dat zijn toch herfstbloemen? En die plant je toch zelf als knol? Maar nu zijn het plotseling potplanten en zijn ze al in de lente beschikbaar. We maken er een zooitje van.

In onze eigen tuin probeerde ik de makro-opname van het nieuwe fototoestel van Lidy uit. Hij maakt ontzettend scherpe opnamen van dichtbij. we moeten alleen nog zorgen dat de datum niet onderaan de foto staat:

Achtertuin Achtertuin
Achtertuin achtertuin

Ik bereid me vanavond voor op het interview met Stef Bos van morgenmiddag. De standaardvragen die ik 'Veense schrijvers', die ik interview, ga stellen zijn:
- Wat heb je met Veenendaal?
- Wat heb je met boeken?
- Wat heb je met Van Kooten?
Daarbij wil ik wel voorbereid zijn op de mogelijke antwoorden en waar mogelijk ook in kunnen spelen op het werk van de geïnterviewde. Speuren naar 'Veenendaal' in de liedteksten van Stef Bos levert weinig op. Hij noemt de naam 'Veenendaal' in geen enkel nummer. Vooral in zijn vroege nummers verwijst hij wel naar zijn jeugd en dus ook naar Veenendaal. In 'Is dit nu later' zingt hij We speelden ooit verstoppertje / In de pauze op het plein. Stef zat op de Koningin Juliana School en het plein was aan de achterkant van de school en in 'Pepermunt' zingt hij Toen de dominee op dreef was / tegen oorlog en geweld / en ik alle kleine ruitjes / van elk kerkraam had geteld. De familie Bos kerkte in de Brugkerk en de ruiten van die kerk tellen inderdaad veel hele kleine ruitjes. Maar dit zijn veel meer verwijzingen naar zijn jeugd dan specifiek verwijzingen naar Veenendaal.
Veenendaal komt wél met nadruk aan de orde in zijn boek uit 2005 'Alles wat was'. In dit boek staan de verzamelde liedteksten van 1980 tot 2005. Maar tussen de liedteksten door staan er foto's van zijn jeugd en commentaren op de liedteksten en het ontstaan van die liedteksten. Bijvoorbeeld een klassenfoto vóór de lagere school op blz. 14/15, een scan van zijn paspoort; Steven Bos, woonplaats: Veenendaal, geboorteplaats: Veenendaal en een pasfoto met een jongenskoppie (al was hij al wel 1.80 meter groot) op blz. 18, een inleiding voor een verhaal over her ontstaan van de tekst ‘Papa’ op blz. 24: Een zondagmiddag. Veenendaal. Ik zag mijn vader kijken naar zijn handen alsof hij staarde in de verte. Dat nogal schijnbaar betekenisloos moment trof mij omdat ik wist dat ik soms op precies dezelfde manier afwezig kan zijn in gezelschap en het mooiste verhaal waarin hij Veenendaal noemt op blz. 90:

Ik ben geboren in Veenendaal. Een dorp in Nederland,
gesticht door Vlaamse boeren uit de Kempen in de zeventiende eeuw.
Ze moesten daar turf steken om de stadswallen van Antwerpen te verhogen.
Dat ontdekte ik pas toen ik in die stad aan de Schelde woonde.
Sterker nog: ik woonde toen op de Begijnvest. De oude stadswallen.
Ik woonde op mijn eigen geboortegrond in een ander land.

Nieuw bij de Veense schrijvers: J.C. Bette.

1 bestelling: 'Sesam Het leven de volken. Culturele antropologie' (12 delen), Herman Wouters, 'Mensen van Azie'.

27 april 2010

De stoplichten voor fietsers bij de Rondweg-West bestaan niet uit drie lampen, maar uit vier. Boven het rood-oranje-groen zit nog een vierde licht met het woord 'wachten' erin. Rond dat woord tikt een cirkel kleine witte lampjes langzaam weg. Dat is prettig, want je kunt inschatten hoelang je wachttijd nog is. Als het goed werkt tenminste. Vanochtend kwam ik aanfietsen op het moment dat de lampjes bijna weg waren. 'Mooi zo', dacht ik, 'ik kan doorfietsen.' Maar dat viel tegen. De laatste drie lampjes bleven - tergend - minutenlang branden. Dan sta je je te ergeren en zo zijn die lampjes helemaal niet prettig.

Vanmiddag meldde ik me even voor vijf uur bij de artiesteningang van theater De Lampegiet. Ik kon doorlopen naar de zaal, waar Stef Bos en zijn internationale gezelschap muzikanten bezig waren met hun soundcheck. Het hele programma 'Cape Connection' is nog in de try-outfase en ze waren nu bezig af te spreken welke nummers ze tijdens de tour bij de soundcheck willen spelen, zodat alle instrumenten aan bod komen. Stef Bos zag me staan en begroette me, waarop ik er in de zaal maar bij ging zitten. Zo zag ik, als enige toeschouwer in de hele zaal, een klein half uur repetitie en soundcheck. Dat is helemaal niet vervelend om een keer mee te maken. Er werden nog wat kleine ritme-instrumenten uitgeprobeerd. De klep van de vleugel ging open om de saxofoon via die klankkast van de vleugel te laten klinken (dat maakte echt een enorm verschil) en tussendoor werden er ook grapjes gemaakt. Het lijkt me een ploeg muzikanten waarmee het goed werken is.
Na de soundcheck gingen de muzikanten eten. Stef nam zijn bord mee naar zijn kleedkamer, waar ik een half uur met hem gesproken heb. Over zijn jeugd in Veenendaal, over Veenendaal in zijn nummers. Over de boeken die hij leest en over boekhandel Van Kooten. Ik ga het interview uitwerken, maar aardig om nu vast te noemen is dat hij zelf 'Reizen door de nacht' van de CD 'Zien' zijn meest autobiografische nummer vindt. Hij had het bericht gekregen dat zijn moeder was overleden en reed onmiddellijk naar Veenendaal. In Veenendaal passeerde hij de Brugkerk en werd toen 's nachts op een kruispunt aangesproken door een hoertje, dat hem zei dat ze door haar man uit huis was gezet, vroeg of ze mee mocht rijden en toen zei dat ze hem daar ook wel voor wilde verwennen. Hij heeft dat geheel bijna woordelijk in dit lied genoteerd. Stef vertelde dat hij ooit wel een lied over Veenendaal heeft geschreven. Dat heeft hij in Veenendaal gezongen bij het jubileum van het theater. Het is nooit op een CD of op papier verschenen. Ik vroeg hem of ik de tekst in het boekje voor Van Kooten mag publiceren en hij mailt me de tekst!

De voorstelling 's avonds was ook meer dan de moeite waard. En het is extra leuk als je 's middags al een stukje soundcheck hebt gezien. De tamboerijn waar de saxofonist mee oefende was erin gebleven en van de vleugel was uiteindelijk het voorste gedeelte opengezet. Het was grappig mee te maken dat Stef het interview van die middag twee keer tijdens het optreden noemde: 'Ik sprak vanmiddag iemand, die me vroeg hoe ik nu tegenover Veenendaal sta.' En daarna kwam ongeveer het antwoord dat hij 's middags ook gaf. En na de pauze zei hij: 'Vanmiddag vertelde ik in een kort interview over de Veenendaalse turf in de stadswallen van Antwerpen.' Na de voorstelling bleven we nog even 'hangen' in De Lampegiet en we dronken nog wat met Ali en Piet.

2 bestellingen: knipsel Hella Haasse, W.A.G. Perks, 'Den Treek van marke tot landgoed'.

28 april 2010

In mijn V3-klas blijken dichtkampioenen te zitten! Daniël Voogsgerd won zaterdag al de Kees Stip-dichtwedstrijd van 'Gedichten op muren' (en ziet zijn naam deze week terug in de 'Gelderlander', de 'Veenendaalse Krant' en de 'Rijnpost'). Vandaag krijg ik doorgegeven dat Yoriko Kruijning, Sarah v.d. Weele en Sophie Swanborn de eerste, tweede en derde prijs gewonnen hebben bij de dichtwedstrijd van Oranjedag. Ik was tijdens de les waarin we ze maakten zelf ook al heel tevreden over de kwaliteit van de gedichten. Het thema was 'vrijheid'. Ik hield een inleiding over dat thema, waarbij ik steekwoorden op het bord noteerde. Ik verbood de kinderen om te rijmen (anders slaan ze vast in rijmdwang) en liet ze een pakkende zin of kreet bedenken (Vrijheid daar moet je voor vechten of Vrijheid is zo logisch niet o.i.d.). Die zin moest in elk van de vier of vijf strofen van vier regels terugkomen (als eerste zin van elke strofe, als laatste zin van elke strofe, of verspringend van zin één naar zin twee naar zin drie enz.). Tenslotte moesten ze - net zoals ze geleerd hebben bij het schrijven van alinea's in een betoog - elke strofe vullen met een deelonderwerp. Dat sloeg wonderwel aan en binnen een half uur hadden ze op die manier (en met gebruik van mijn steekwoorden) hele leesbare en inhoudelijk aansprekende gedichten gefabriceerd. Daar denkt de jury van Oranjedag dus blijkbaar ook zo over!

Van rococo tot roekoekoe

Met de post kwam 'Van rococo tot roekoekoe' van Rikkert Zuiderveld. Ik bestelde het via Boekwinkeltjes. Rikkert las afgelopen zaterdag enkele van zijn op Kees Stip geïnspireerde dierenversjes voor, maar die stonden niet in 'De dikke Rikkert'. In dit boekje staan er 115 (5 meer dan de ondertitel '110 diergedichten' aangeeft.
Er zijn meer navolgers van Kees Stip geweest, maar altijd dacht je dan: 'Het is leuk, maar het is het (net) niet.' Bij deze diergedichten kun je niet anders denken dan: 'Ze zijn net zo goed als die van Stip.' Uiteraard is het ene versje geslaagder dan het andere, maar de kwaliteit blijft steeds hoog.
Ivo de Wijs heeft - volgens het voorwoord - dezelfde mening: Kees Stip is niet meer bij ons. Dat is om vele redenen jammer. Een van die redenen is dat de oude meester geen kennis meer kan nemen van de verzen van Rikkert Zuiderveld. Ik durf er mijn hoed en de muts van Trijntje Fop onder te verwedden dat hij aan die verzen plezier beleefd zou hebben.
De schoolmeester in mij wil nu uitleggen dat Multatuli zijn Trijntje Fop (leerling van meester Pennewip) liet dichten: Ik heet Trijntje Fop, / en heb een muts op mijn kop.
Na het boekje één keer doorgebladerd te hebben, vind ik dit het fraaiste exemplaar:

Kauw

In Staphorst preekt een zwarte kauw
- dag in, dag uit gehuld in rouw -
van helle en verdoemenis,
hetgeen niet vreemd te noemen is:
zoiets is immers dagelijks werk
in de zwarte kauw z'n kerk.

Vanavond na het eten heb ik voor het eerst - heerlijk en anderhalf uur lang - op de tuinbank liggen slapen. Dat is voor herhaling vatbaar.

Weer nieuwe 'Veense schrijvers': Piet Warners en Rose Marie Slootweg.

29 april 2010

Een groepje collega's, leerlingen en ouders gaat deze zomer een keer of wat tegen de Alpe d'Huez opfietsen. Dat gebeurt in het kader van de actie Alpe d'Huzes en met het doel geld op te halen voor het KWF. Vandaag was er als aanloop naar die dag een sponsorfietstocht (bergop) in Rhenen. De burgemeester van Veenendaal loste het startschot, de burgemeester van Rhenen fietste mee. Behalve veel leerlingen en ouders fietsten o.a. ook de wielrenners Michael Boogerd en Teun van Vliet mee. Alle fietsers verzamelden zich vooraf - met fiets - in de aula van de school. Collega en drijvende kracht achter het geheel Joost Hontelez sprak de deelnemers toe en er was de prestentatie van een door Björn van der Doelen (oud-voetballer van PSV) gemaakt lied over Teun van der Vliet, die zich door een darmontsteking en twee hersentumoren heen heeft gevochten en nu weer met dit soort acties meefietst!

Bjorn v.d. Doele zingt (o pscherm) Teun van Vliet toe. Michael Boogerd en Teun van Vliet
Björn v.d. Doelen zingt (op scherm) Teun van Vliet toe. Boogerd en Van Vliet staan klaar om naar Rhenen te fietsen.

's Avonds was er een schoolfeest. Matig bezocht, maar het is ook de vraag of het slim is zo'n feest op de avond voor koninginnedag én aan het begin van de meivakantie te plannen. De leerlingen (vooral brugklassers en tweedeklassers) die er waren hadden een leuke avond en daar gaat het maar om. Als we het niet vertrouwen (afgaand op de ogen, de manier van doen en onze intuïtie) laten we de leerling blazen op een apparaat dat alcoholgebruik kan vaststellen. We hebben twee leerlingen (klas twee!) de toegang geweigerd en dat telefonisch aan hun ouders gemeld.

De citaten uit de cadeauboekjes 'Ik geef je stilte' en 'Ik geef je tijd' heb ik tussen de bedrijven door aan Schrijversinfo toegevoegd.

30 april 2010

Een natte en daardoor rustige koninginnedag. We hebben voor het eerst geen enkele activiteit bezocht. Wel zijn we vanmiddag bij de Praxis een tweede hek wezen kopen om de vijver af te zetten. Dat moet de komende week gaan gebeuren. Op de Veense 'meubelboulevard' waren vandaag veel winkels open. Vervelend voor het personeel, maar het blijkt in een behoefte te voorzien: het was er ontzettend druk. Misschien lag dat ook wel aan het matige weer, dan zoeken de mensen binnenactiviteiten op. We zochten bij meerdere winkels naar een grote hoes voor over de buitenbank. Zulke hoezen blijken te bestaan. Dan kun je de kussens erop laten liggen en dat scheelt een hoop gesjouw. Bij een beginnende regenbui trek je ook sneller zo'n hoes eroverheen dan dat je alles kussens naar binnen hebt. Bertus vertelde me gisterenavond, toen we tijdens het schoolfeest bij de poort 'op wacht' stonden dat hij er thuis ook zo'n hoes overheen heeft en dat bevalt hem prima.

Clairy Polak besprak vanavond bij NOVA de koninginnedag en had daarbij Jan Hoedeman (net een boek uit over Willem Alexander) en Annejet van der Zijl (net een boek uit over Bernhard) aan tafel. Jan Hoedeman zag en sprak ik anderhalve week geleden en je kijkt dan toch anders naar hem op televisie. In zijn opmerkingen en meningen is hij heel consequent. Ik vond wel dat hij op televisie meer gespannen oogde. Hij zocht ook zorgvuldiger naar woorden.

De laatste twee dagen krijg ik weer diverse mailtjes met aanvullingen en tips voor 'Veense schrijvers'. Nieuw op de site: Henri Drost (net deze week de nieuwe voorzitter van DOVO geworden), Dorien Rebergen, Loek Caspers.

1 bestelling: H. Uhde-Bernays, 'Künslerbriefe über Kunst, Bekenntnisse von Malern, Architekten und Bildhauern aus fünf Jahrhunderten', 'Fotografie van de 20e eeuw. Museum Ludwig Keulen'.

 

Door naar mei 2010

eXTReMe Tracker