Henri Hartog

Profiel

Achternaam: Hartog
Roepnaam: Henri
Voornamen: Gerardus Johannes
Geboren: 03-01-1897
Te: Amsterdam
Overleden: 19-10-1956
Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): Zijn stukken in 'De Bode' ondertekende Henri Hartog met J.P.E. of J.P. Eeraets.

Voor tweedehands boeken	Ook van Henri Hartog
Raban Internet Antiquariaat	Klik hier !

Naar Boven

Werk

Proza

Sjofelen

Sjofelen (bezorgd door L. van Deyssel) (1904)
In d'r nieuwe woning: realistische novelle (1907)
Herleefd verleden: uit het Schiedamse leven rond 1900 (1988)
Niks dan last en weegluizen: verzameld proza (1994)

Brieven

Opstellen: polemiek, kritiek, brieven (1978)
Brieven aan Van Deyssel (1978)
Brieven aan Albert Verwey (bibliofiel, 150 ex.) (1981)

Overig non fictie

Een eigenwijs schrijfster: Anna de Savornin Lohman (1903)
Opstellen (1975)
"Eene vereerende taak": kritieken (bibliofiel, 100 ex.) (1983)

Vertalingen

Maxim Gorki, Slaapstêe: (uit de onderste lagen der samenleving): tooneelspel in vier bedrijven (1903)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

Henri Hartog publiceerde zijn eerste artikelen in 'De Bode', het blad van de Bond van Nederlandsche Onderwijzers.
Henri Hartog publiceerde zijn 'schetsen' in 'Tweemaandelijksch Tijdschrift', 'De Jonge Gids', 'De Katholiek', 'De Nieuwe Gids', 'De Kroniek', 'De XXe eeuw', 'De Nederlandsche Spectator'.

Over Henri Hartog

Henri Hartog schrijver van zwart Schiedam

1 hoofdstuk: 'Henri Hartog' in 'Nieuwere Literatuur-geschiedenis, deel 5' van Willem Kloos (1914)
Jan Noordegraaf, De onbekende meester uit Schiedam: Henri Hartog, 1869-1904 (1974)
Jan Noordegraaf en Arie IJzerman, 'Henri Hartog: schrijver van zwart Schiedam' (De Engelbewaarder, 1980)

Diversen

1 parodie op Henri Hartog in 'Idem: tien parodieën' van F. Bordewijk (1957)

Naar Boven

Opmerkingen

Henri Hartog komt uit een gezin met negen kinderen, waarvan er vijf op zeer jonge leeftijd overleden.
Het gezin woonde in de straat 'Achter de Teerstoof' in Schiedam.
Henri Hartog was onderwijzer op een volksschool in Schiedam.
Uit zijn werk spreekt sociale bewogenheid.
Vanuit zijn sociaal democratisch denken richtte hij in 1902 in Rotterdam de vereniging 'Voor de kunst' op. Deze vereniging moest de cultuur dichter bij de arbeiders brengen.
Het door Koos Speenhoff gezongen - en daardoor bekend gebleven - 'Het broekje van Jantje' is geschreven door Henri Hartog.
'Niks dan last en weegluizen'is een heruitgave van 'Sjofelen, waaraan twee, in het Letterkundig Museum teruggevonden, verhalen zijn toegevoegd ('Eene bevalling' en 'Buurtleven'). Ook is er als 'nabeschouwing' een artikel van F. Bordewijk over Hartog aan toegevoegd.
Henri Hartog overleed op 25-02-1904 aan longontsteking in zijn huis aan de Bellevooystraat in Rotterdam.
Hij werd op 29-02-1904 begraven op de Joodse Begraafplaats in Schiedam. Deze begraafplaats is later opgeheven. De graven zijn overgebracht naar de Joodse Begraafplaats aan het Toepad in Rotterdam.

Naar Boven

Anderen over Henri Hartog

Er wordt ons hier naturalisme pur sang opgediend, en dat heeft voor heden afgedaan. Het boek is echter te goed om te worden vergeten, het is wezenlijk uitstekend. Ik geloof dan ook dat men Hartog op den duur zal gaan aanwijzen als de merkwaardigste exponent uit een merkwaardige periode. (F. Bordewijk, Utrechts Nieuwsblad, 21-09-1946)
Het werk van Hartog is "uit het leven gegrepen" zoals dat heet. We treffen daarin een tamelijk precieze beschrijving aan van het leven van het Schiedamse proletariaat, de mensen uit 'zwart' Schiedam. Voordat Hartog zich zette tot het opzetten en uitwerken van zijn literaire schetsen maakte hij uiterst nauwkeurige aantekeningen van wat hij in de buurt hoorde en zag. (Koos van Weringh, Trouw, 30-08-1980)
In zijn verhalen heeft hij het leven van het stadsproletariaat weergegeven. Hij kende het van nabij en hij wist waarover hij schreef. Onder de naturalistische schrijvers van zijn tijd is hij één van de gevoeligsten, ook al zijn het bittere verhalen, die soms verrassen door hun innige observaties. (Wim J. Simons, UN, 19-11-1980)
Bij Hartog vinden we wat ook naïeve schilders kenmerkt: een fijn gevoel voor detail, maar een wat eigenzinnige opvatting van perspectief. Dit laatste is bij hem op te vatten als zinsbouw. (flaptekst ''Niks dan last en weegluizen', 1994)

Naar Boven

Mijn favoriete citaat

En op een avond had-ie 'm in z'n klauwen gekregen.
De timmermansvouw lei het uit, hoe het zich had toegedragen.
Het was weer gegaan zoals altijd: schimpen en schieten, schijthuis en nog 's schijthuis.
Toen had de machinistsvrouw d'r man zich d'r dol over gemaakt.
Godverdomme, dat donderse schelden.
(Henri Hartog, Niks dan last en weegluizen, blz. 99)

Naar Boven