
Havank
Profiel
Naam: Havank
Geboren: 19-02-1904
Te: Leeuwarden

Geboortehuis Havank, Wirdumerdijk 41
Overleden: 22-06-1964
Te: Leeuwarden
Pseudoniem(en): Havank was het pseudoniem van Hendrikus Frederikus (Hans) van der Kallen.
Het pseudoniem Havank is bedacht door Anton van Duinkerken (H. van Kallen). Wellicht naar analogie van Ivans (J. van Schevichaven)
'De zilveren hazewind' verscheen onder het pseudoniem Sef Passage.
Voor tweedehands boeken | Ook van Havank |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Het mysterie van Saint-Eustache (1933)
- Het raadsel van de drie gestalten (1936)
- Het spookslot aan de Loire (1936)
- Het probleem van de twee hulzen (1937)
- De man uit de verte (1937)
- De N.V. Mateor (1938)
- Er klopt iets niet (1939)
- Vier vreemde vrienden (1939)
- Polka Mazurka (1939)
- Hoofden op hol (1939)
- De Schaduw grijpt in (1940)
- Drie dartele doodgravers (1940)
- De Schaduw is terug: een Londensche episode (1946)
- De cycloop (1947)
- Lijk halfstok (1948)
- In memoriam De Schaduw (1948)
- De versierde bedstee (1949)
- "Schaduw ... waarom?", of De stalen bruiloft (1949)
- De weduwe in de wilgen (1950)
- Deurwaarders delirium (1950)
- Het geheim van de zevende sleutel (1951)
- De verkavelde bruidegom (1952)
- De zwarte Pontifex (1952)
- Circus Mikkenie (1953)
- Spaanse pepers (1954)
- Dodemans dollars (1955)
- De schaduw & co (1957)
- Caviaar en cocaïne (1959)
- Vier schaduwen en een spook (1959)
- Menuet te middernacht (voltooid door Terpstra) (1964)
- De erven Mateor (voltooid door Terpstra) (1965)
- Mysterie op Mallorca (voltooid door Terpstra) (1966)
- De antiquair van Montparnasse/De dode hand/Mary Christmas (1976)
- De zilveren hazewind (een reconstructie van een nooit verschenen roman door Jef Passage) (1984)
- Wel vaker werd wijs woord in scherts gesproken: aforismen van Havank (verzameld door J.P.M. Passage) (1991)
- Het geheim van het oude huis: een verworpen hoofdstuk uit de nalatenschap van Havank (1994)
- De adem stokt: uit Havanks nagelaten geschriften (1997)
- Het geheim van het oude huis: twee verworpen hoofdstukken uit 'Menuet te middernacht' (2002)
- Lijk halfstok (heruitgave van 'Polka mazurka') (2002)

Havank/Terpstra
- Schaduw achter tralies (1967)
- Schaduw aan de Donau (1968)
- Zes schaduwen in de sneeuw (1969)
- Schaduw's bedevaart (1969)
- Grüss Gott, Schaduw (1969)
- De Schaduw en de Duitse dame (1970)
- Schaduw op de heide (1970)
- De Schaduw en de maagd (1971)
- Schaduw's gesloten boek (1971)
- Schaduw's medelijden (1972)
- Schaduw op het kerkhof (1972)
- De Schaduw en de zwarte hond (1973)
- Schaduw-kwartet (1973)
- Hotel de Schaduw (1974)
- Schaduw's scheve schaats (1974)
- De Schaduw en Jan van Beieren (1975)
- Kameraad Schaduw (1975)
- De Schaduw en zijn schoonmoer (1979)
- Schots en Schaduw (1981)
- Schaduws goudmijn (1984)
- De Schaduw en het moordjaar (1985)
Havank/Ross

- Caribisch complot (2008)
- Het mysterie van de nachtwacht (2010)
- De Schaduw contra de Schorpioen (2011)
- De schaduw en het mysterie van de denker (2011)
Vertalingen
- Leslie Charteris, De Saint en de zieke professor (1952)
- Leslie Charteris, De Saint grijpt in (1955)
- Leslie Charteris, Saints carnaval (1956)
- Leslie Charteris, De Saint tegen de Driehoek (1956)
- Leslie Charteris, De Saint en het levende lijk (1956)
- Leslie Charteris, De Saint en de musketiers (1957)
- Leslie Charteris, De Saint in Honolulu (1957)
- Leslie Charteris, De Saint en de groene papegaai (1957)
- Leslie Charteris, De kinderen van de Saint (1957)
- Griezelverhalen (1957)
- Leslie Charteris, De Saint wordt Piraat (1958)
- Leslie Charteris, De Saint eist vergelding (1958)
- Leslie Charteris, Eerste prijs voor de Saint (1958)
- Leslie Charteris, De Saint en de blonde erfgename (1959)
- Leslie Charteris, De Saint en de vliegende schotel (1959)
- Leslie Charteris, De Saint en de tijger (1959)
- Leslie Charteris, De Saint op de Antillen (1959)
- Leslie Charteris, Ik beschuldig de Saint (1959)
- Leslie Charteris, Het spook van de Saint (1960)
- Leslie Charteris, Leve de Saint (1960)
- Leslie Charteris, De Saint in slavernij (1960)
- Leslie Charteris, De Saint en de vreedzame dood (1960)
- Leslie Charteris, De Saint en de mode (1960)
- Leslie Charteris, Sterker dan de Saint (1960)
- Leslie Charteris, De Saint en de tyran (1960)
- Edogawa Rampo, Griezelverhalen uit Japan (1961)
- Leslie Charteris, De Saint in Parijs (1961)
- Leslie Charteris, De Saint en de grijze pijen (1961)
- Leslie Charteris, De Saint in het inferno (1961)
- Leslie Charteris, De Saint en de blinde bedelaar (1962)
- Leslie Charteris, Ik beschuldig de Saint (1962)
- Leslie Charteris, De Saint trekt westwaarts (1962)
- Leslie Charteris, Pro of contra de Saint (1963)
- Leslie Charteris, Volg de Saint (1963)
- Raymond Chandler, O, Mr. Marlowe (1964)
- Leslie Charteris, De Saint in Tenerife (1965)
- Leslie Charteris, De Saint in New York (1967)
- Leslie Charteris, De Saint doet aan liefdadigheid (1967)
- Leslie Charteris, De Saint en de zangeres (1967)
- Leslie Charteris, De Saint en de financiers (1967)
- Leslie Charteris, De Saint overboord
- Griezelverhalen uit Japan (1981)
- 1 verhaal: Ambrose Bierce, 'De weg in het maanlicht' in 'Duistere dromen', gekozen door Hitchcock (1989)
Vertaald:
- De nachtmis fan Wybe van Croningha (Friese vertaling van 'De nachtmis van Wybe van Groningha' door Anne Tjerk Popkema) (2015)
Strips

- Een avontuur van De Schaduw (1972)
- Havank's in memoriam De Schaduw (1972)
- Havank's lijk halfstok (1972)
- Danier, Hoofden op hol (2006)
- Danier, De schaduw op de tast (2009)
Hoorspelen
- Circus Mikkenie (3 delen) (NCRV, 1968)
- Er klopt iets niet (4 delen) (NCRV, 1968)
- Hoofden op hol (4 delen) (NCRV, 1968)
- Menuet te middernacht (met Pieter Terpstra) (4 delen) (NCRV, 1973)
- Deurwaarders delirium (4 delen) (NCRV, 1974)
- Zes Schaduwen in de sneeuw (met Pieter Terpstra) (4 delen) (NCRV, 1980)
- Deurwaarders delirium: een hoorspel, geschreven door Havank; bewerking van Pieter Terpstra (cd) (2010)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- In 1942 vluchtte Havank naar Londen. Hij werd in Londen chef-redactie van Vrij Nederland.
Over Havank
- Pieter Terpstra, 'Hoogst merkwaardig: alles over Havank' (1974)
- J.P.M. Passage, 'De Schaduw geschaduwd' (1984)
- J.P.M. Passage, 'Havank, de eeuwige gymnasiast : over taalgebruik, klank en aforismen' (1984)
- J.P.M. Passage, 'Schaduw encyclopedie' (1985)
- J.P.M. Passage, 'Havanks cultureel paspoort' (1987)
- Henk van der Meulen e.a., 'In de schaduw van Havank' (1988)
- 1 anekdote over Havank in 'Het literair anekdoten boek', samengesteld door John Müller (1988)
- J.P.M. Passage, 'De hydraulische geneeswijze, of: de emmer koud water: Havanks beeldspraak en woordspelingen: een lexicon' (1990)
- J.P.M. Passage, 'Bibliografie van H. F. van der Kallen 'Havank' (inclusief de Havank-Terpstra's)' (1994)
- Sef Passage en Leendert Plaisier, 'Leeuwarden in de schaduw van Havank en andersom...' (1995)
- J.P.M. Passage, 'Havank en Anna-Maria van Burmania : documenten' (1996)
- J.P.M. Passage, 'Havank: schets van leven en werk' (1997)
- J.P.M. Passage, 'Narcissus op schrijversvoeten : gesprekken over Hans van der Kallen' (1997)
- J.P.M. Passage, 'Havanks 'reis-album' (1997)
- J.P.M. Passage, 'Havank: 'aantekeningen voor de cronieken' (1998)
- B. Cox, 'De merkwaardige avonturen van inspecteur C.: een fictieve historie' (1998)
- J.P.M. Passage, 'Schaduwiaanse arabesken: verzamelde opstellen rond Havank' (2000)
- C.J. Aarts, 'Havank bibliografie 1946-1955' (2000)
- J.P.M. Passage, 'Havank in de kritiek' (2001)
- J.P.M. Passage, 'Spanning in de korte verhalen van Havank: analyse' (2001)
- J.P.M. Passage, 'Levensvisie in de romans en de verhalen van Havank: een bloemlezing' (2002)
- J.P.M. Passage, 'Natuurbeschrijving in romans en verhalen van Havank' (2002)
- C.J. Aarts en F.A. Netscher, 'Atlas reeks 1949-1954, Atlas mystery reeks 1952-1954, Atlas Havank reeks 1955, Atlas-trio-boeken [z.j.]' (bibliofiel, 10 ex.) (2002)
- J.P.M. Passage, 'Opvallende geluiden in de romans van Havank' (2004)
- Pieter Terpstra, 'Herinneringen aan Havank : artikelen 1964-1975' (bezorgd door C.J. Aarts) (2005)
- J.P.M. Passage, 'Sterke vrouwen in de romans van Havank, 1935-1964' (2005)
- Pieter Terpstra, 'In het spoor van de Schaduw : artikelen 1965-1992' (bezorgd door C.J. Aarts) (2006)
- J.P.M. Passage, 'Drinken en roken in de romans van Havank' (2006)
- J.P.M. Passage, 'Schurken en profiteurs in de romans van Havank' (2006)
- Peter H. de Dreu, 'Dartele doordenkers van Havank: uit het oeuvre van Havank en Terpstra' (2007)
- J.P.M. Passa, 'Spanningsanalyse in 20 schaduwromans van Pieter Terpstra' (2008)
- Henk van der Meulen, 'Havank, wie is die man? Interviews en anekdotes 1952-1964' (bezorgd door C.J. Aarts) (2008)
- Henk van der Meulen, 'Havank, wie was die man? Artikelen en nieuwsberichten 1964-1999' (bezorgd door C.J. Aarts) (2009)
- J.P.M. Passa, 'Dickens geschaduwd: een verslag over de sporen van Dickens in het werk van Havank' (2014)
- Tom Sandijck, 'Havank op Dekema State' (2017)
- 2 hoofdstukken: 'Havank rijmt niet voor niets op drank. Een Haags kerstverhaal' en 'Op zoek naar een Friese kruidkoek' in 'Boekenjacht. Verhalen uit de boekenwereld' van Cornelis Jan Aarts (2020)
- Ariean de Bie, 'De Schaduw op Dekema State' (2020)

Diversen
- De 'Stichting Mateor' bracht een 'Havank nieuwsbrief' uit, later verscheen die onder de titel 'Hoogst merkwaardig'.
- 'Deurwaarders delirium' verscheen in 1983 als Grote letterboek.
- 'Circus Mikkenie' verscheen in 1989 als Grote letterboek.
- 'Deurwaarders delirium: een hoorspel', oorspronkelijk door de NCRV uitgezonden op 12-08-1974 (bewerkt door Pieter Terpstra) (1 cd, 2010)
- In de Dekemastate in Jelsum staat een vitrine met een permanente expositie van de boeken van Havank.
Literaire prijzen
- 'Het mysterie van St. Eustache' was Boek van de maand in 1951.
- 'Het probleem van de twee hulzen' was Boek van de maand in 1951.
- 'De zwarte Pontifex' was Boek van de maand in 1952.
Zijn uitgever srelde in 1984 de Havank-trofee in.
Er bestaat een literaire prijs voor het beste thrillerdebuut, genoemd naar Havanks hoofdpersoon: de Schaduw-prijs.
Opmerkingen
- Havank werd geboren aan de Wirdumerdijk nr. 41 in Leeuwarden. Zijn vader had hier een winkel in hoeden en petten (nu zit er een brillenzaak).
- Hij werd als kind Riekie genoemd. Later werd dat Rieks en weer later Hans.
- Aan het Gymnasium Augustinianum in Eindhoven volgde hij als jongen een opleiding tot priester. Hij verliet deze opleiding voortijdig.
- Hij ging in Amsterdam wonen, bij Willem Merckens (kunstrecensent van De Telegraaf).
- In 1932 woonde hij enkele maanden in Den Haag (opStationsweg 61).
- In 1942 vluchtte Havank naar Londen. Hij werd in Londen chef-redactie van Vrij Nederland.
- In Londen ontmoette hij Cynthia Isabel Traver-Vickers. Ze trouwden in 1946. Het was geen succesvol huwelijk. Ze scheidden niet, maar leefden onafhankelijk van elkaar.
- De laatste jaren van zijn leven had Havank een relatie met zijn verpleegster.
- Havank had een huis in Leeuwarden, op de hoek van de Wirdumerdijk en de Nieuweweg (voormalig hotel Amicitia).
- Hij overleed op 22-06-1964 aan een hartaanval in kamer 2 van dat hotel Amicitia, waar hij zat te werken aan zijn boek 'Menuet te middernacht' (het hotel is in 1966 gesloopt).
- Havank werd op 26-06-1964 begraven op de r.k. begraafplaats aan de Harlingerstraatweg in Leeuwarden (graf I-C-49).
- Havank schreef 26 romans en 2 verhalenbundels over de Franse inspecteur Charles C.M. Carlier, met de bijnaam 'De Schaduw'.
- dick Bruna tekende alle omslagen voor de Havank-boeken.
- In zijn eerste detectives ligt de nadruk op het plot, later wordt de humor steeds belangrijker.
- Een geliefde uitspraak van de Schaduw is: 'Merkwaardig, hoogst merkwaardig.'
- Na de dood van Havank schreef zijn vriend Pieter Terpstra nog meer dan 20 boeken over 'De Schaduw'. In 2008 schreef Martin Ross 'Caribisch complot'.
- 'De zilveren hazewind' (1984) is door Havank geschreven. Het manuscript dateert uit de jaren dertig.
- Er bestaat een 'Stichting Mateor', een club van Havank-liefhebbers. Zij willen de herinnering aan Havank levend houden, hiertoe organiseren ze o.a. een jaarlijkse Havank-herdenking en wordt er een nieuwsbrief uitgegeven.
- N.a.v. berichten dat zijn graf er verwaarloosd bij lag, is in 1994 de Stichting Mateor opgericht. Deze stichting zorgt voor de grafrechten en heeft in 1995 een nieuwe steen op het graf laten plaatsen.
- Op zijn geboortehuis aan de Wirdumerdijk 41 hangt sinds 1996
een plaquette met de beeltenis van Havank. Ook is de figuur van
de Schaduw door Ben van der Geest aangebracht op de muur van
een steeg (vlak bij McDonalds).
Plaquette op zijn geboortehuis aan de Wirdumerdijk in Leeuwarden. 'De Schaduw'op een muur in de Reigerstraat, maar in februari 2011 was hij - vanwege een verbouwing - niet te zien. - In Amsterdam werd op 26-11-2022 een brug naar Havank genoemd.
Anderen over Havank
- Ik herinner mij de slagzin: 'Ren als de weerlicht, de nieuwe Havank is uit.' (Hans van Straten, in: Ik herinner mij, blz. 163)
- Tevens verscheen in dit Havank-jaar de vijftigste Schaduw-roman. Dat kan omdat Van der Kallens Friese vriend Pieter Terpstra het vervolgen van de avonturen van de Schaduw op zich heeft genomen. Onder zijn handen is de Schaduw een gewoon mannetje geworden, soms zelfs onaangenaam. (VN's detective- en thrillergids 1984, blz. 37)
- Havank was een mensenhater en ongelooflijk egocentrisch. Hij zei nooit iets vriendelijks over een ander. Natuurlijk had hij ook wel zijn verdiensten, maar niet als mens. Ik heb nooit zo'n chagrijn meegemaakt!. (Jaap Romein, Intermagazine, 05-05-1984)
- Exuberant taalgebruik met humor die varieerde van melig tot snedig, complexe avonturen die zich vooral afspeelden in Nederland, Engeland en Frankrijk, veel personages met rare namen en meervoudige aliassen en een merkwaardige sfeer die wisselde tussen monter en grimmig. (Gert Jan de Vries, NRC, 24-10-2008)
- Havank was eem Bourgondiër, van huis uit katholiek en daardoor vatbaar voor bovennatuuurlijke bevliegingen, excentriek, egocentrisch, makkelijk ontvlambaar bij elke voorbij ritselende rok, spilziek, praatgraag, lui en een liefhebber van cognac. (Cornelis Jan Aarts, Boekenjacht. Verhalen uit de boekenwereld, blz. 36)
Mijn favoriete citaat
Hij was zó groot dat hij op een stoel moest gaan staan om z`n neus te snuiten. (Havank)
Uit mijn weblog: augustus 2008
Aan de rand van Leeuwarden (aan de Harlingerstraatweg) ligt de r.k. begraafplaats . Hier werd in 1964 Havank begraven. Havank was het pseudoniem van Henricus Franciscus (Hans) van der Kallen. Het pseudoniem Havank is bedacht door Anton van Duinkerken (H. van Kallen). Wellicht naar analogie van Ivans (J. van Schevichaven). Het graf ligt rechts van het hoofdpad, op de tweede rij. Door zijn opvallende witte kleur is het makkelijk te vinden.
![]() |
![]() |
Bronnen o.a.
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- Querido's letterkundigereisgids (1983)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Hun laatste rustplaats (1985)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot? (1997)
- Moorden met woorden. Honderd jaar Nederlandstalige misdaadliteratuur (2000)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (juni 2023)