H.J.A. Hofland
Profiel
Achternaam: Hofland
Roepnaam: Henk
Voornamen: Hendrik Johannes Adrianus
Geboren: 20-07-1927
Te: Rotterdam
Overleden: 21-06-2016
Te:
Amsterdam
Pseudoniem(en): H.J.A. Hofland gebruikte de pseudoniemenen K. van Hippel, S. Montag, Nel Borst, Marinus A. Karels, Kweetal, Ali van Remscheid, Edward States Worcester, H. Wüster.
| Voor tweedehands boeken | Ook van H.J.A. Hofland |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Betrekkelijke kleinigheden: waarin opgenomen Mens en dier (1976)
- Overpeinzingen (1976)
- Een oplettende voorbijganger (1979)
- Boven en onder de grond op Schiermonnikoog (1979)
- Over de afwas, de doodstraf, dienstmeisjes, Dinky Toys en nog het één en ander (1980)
- Uitzichtloze situaties (met Koen Wessing) (1980)
- Nacht over Alicante (1982)
- Het gevoel van Columbus en andere overpeinzingen (1982)
- De alibicentrale: een sprookje voor bedriegers (1990)
- De Jupiter (1991)
- De Zippo van '14-'18 (columns) (1991)
- Het diepste punt van Nederland (1993)
- Man van zijn eeuw (1993)
- Cicero Consultants: een scenario (2007)
Brieven
- Over en weer: schrijversbrieven (met Jean-Paul Franssens) (1989)
- 1 brief van Geert Lubberhuizen aan H.J. Hofland in 'Ik heb er slechts één nul af gedaan. Brieven van en aan Geert Lubberhuizen' (2004)
- 1 brief aan Henk Hofland in 'Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997' van Herman de Coninck (2004)
Hoorspel
- Kalkoen van 1980 (met anderen) (VPRO, 1979)
Overige non-fictie
- Vakantie: over zakelijke en onzakelijke kanten van de moderne volksverhuizing (1957)
- Geen tijd. Op zoek naar oorzaken en gevolgen van het moderne tijdgebrek (1955)
- Hongaarse vluchtelingen, 1956 (teksten bij foto's van Violette Cornelius en Ata Kando) (1956)
- Opmerkingen over de chaos (1964)
- Waarom verdedigen wij ons? (1964)
- Nederland een eigen bom (1965)
- Tegels lichten, of Ware verhalen over de autoriteiten in het land van de voldongen feiten (1972)
- De pijnbank: over martelingen als pressiemiddel op politieke gevangenen (met anderen) (1974)
- Vastberaden maar soepel en met mate. Herinneringen aan Nederland 1938-1948 (met Hans Keller en Hans Verhagen) (1976)
- Cafe de la Paix - cafebezoekers naar het leven getekend (met Rupert van der Linden) (1978)
- Twee helden uit de jaren zeventig (over Prins Bernhard en Dries van Agt) (1979)
- Voor Anton Constandse: voordrachten, gehouden op 24 september 1979 in Theater De Appel te Scheveningen bij de viering van diens tachtigste verjaardag (met anderen) (1980)
- De stadsoorlog: Amsterdam '80 (1981)
- Houding geven. Een overpeinzing (bibliofiel, 125 ex.) (1981)
- Het gevoel van Columbus en andere overpeinzingen (1982)
- Een teken aan de wand. Album van de Nederlandse samenleving 1963-1983 (met Marius van Leeuwen en Nel Punt) (1983)
- Honderd mensen van Cor Jaring (1984)
- Orde bestaat niet (en is verderfelijk) (1985)
- Het kruiend wereldbeeld. Een politiek reisverslag (1987)
- Sam Middleton (met anderen) (1988)
- Persvrijheid in Nederland: nederigheid is erger dan censuur (rede) (1988)
- We passeerden het vrijheidsbeeld: overpeinzingen uit het land van 'life, liberty and the pursuit of happiness' (1989)
- Gemengd nieuws: Amsterdamse persfoto's 1920-1940 (met Cécile van der Harten) (1989)
- De wording van het Wilde Oosten: het Sovjet-rijk 1984-1990: kroniek van een wereldhistorische gedaanteverwisseling (1991)
- Wanderlieder: Stedelijk Museum, Museum of Modern Art, Amsterdam 08 12 1991-09 02 1992 (met anderen) (1991)
- De draagbare Hofland (1993)
- De omheinde stad: essays over veiligheid (met Abram de Swaan en Bram Peper) (1994)
- Digitaal (1995)
- Jeroen Hermkens: grote litho's (1996)
- Amsterdam gefotografeerd, 1944-1996 (teksten bij foto's van Aart Klein) (1996)
- Dwars door puinstof heen: grondleggers van de naoorlogse literatuur (met een documentaire over de Vijftigers op cd) (interviews, met Tom Rooduijn) (1997)
- De bezette stad: jonge kunstenaars en ontwerpers reageren op het laatste bezettingsjaar 1944/45 in Amsterdam (met anderen) (1997)
- Amsterdam: the sixties (met anderen) (1997)
- Magisch Flevoland = Magical Flevoland (tweetalige uitgave) (1999)
- Held op stokken: de kunst van het vogelverschrikken (met Alma Breve) (2000)
- The times of Sem Presser = De tijden van Sem Presser (tweetalige uitgave, vert. Donald Mader) (2000)
- Karel Appel: werk op papier (met anderen) (2001)
- De jongens en meisjes van de opgestoken middelvinger (bibliofiel) (2001)
- Voor de draad ermee: inspiratieboek voor waterlandschappen (met anderen) (2001)
- De waterketen (met anderen) (2001)
- De Hollandse metamorfose: (voorheen het poldermodel) (2002)
- Strandbeesten van Theo Jansen (2002)
- Op zoek naar de Pool: het beste van H.J.A. Hofland (2002)
- Het voorgekookt bestaan (Vermeerlezing) (2002)
- De pers in een tijdperk van ingrijpende verandering (lezing) (2002)
- FARO (met anderen) (2003)
- Mijlpalen (nieuwjaarsgeschenk, 2005)
- De opkomst van de instant mens (2005)
- Partituur: het levenswerk van Arthur Slenk, his magnum opus (2006)
- De mens achter de luchthaven (2006)
- De grote stilte: overdenkingen in filosofie, kunst en spiritualiteit (redactie) (2007)
- De kronieken van S. Montag. Nederland 1975-2010 (2010)
- Platter & dikker (2011)
- Foto Vincent Mentzel (met Geert Mak) (2011)
- Bemande essays: bloemlezing uit het werk van H.J.A. Hofland (door Hans Renders en Jeroen Vullings) (2011)
- Signaal: de beeldende kunst van Louis van Gasteren (2012)
- essay Roterodamum (2014)
Voor kinderen:
- Rederij Hofland: bootjes, karretjes en machines om zelf te maken (2000)
- Tinguely: zichtbare muziek (2007)
H.J.A. Hofland schreef een inleiding/nawoord voor
- Paul Carter-Harrison, Dialoog van het verzet (1967)
- Maud Boshart, De muiterij op de Zeven Provinciën (1978)
- Hitlers tafelgesprekken (1980)
- Fred Backus, 'Zodra men de duivel castreert...' (1987)
- Robert van Tour, Rene Nyssen, beeldhouwer-sculptor (1989)
- Ed Suister, Fotocolumn (1995)
- 1 privé-foto met begeleidende tekst in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
- Gielijn Escher, Affiches = Posters = Plakate (1996)
- Jacqueline Tellinga, Heilige huisjes: bewoners als opdrachtgever (2001)
- Michael Herr, Verslagen uit Vietnam (2003)
- Jacqueline Tellinga, De grote verbouwing : verandering van naoorlogse woonwijken (2004)
- George W. Bush, Wij zullen overwinnen: over oorlog, terrorisme en vrijheid (2004)
- Joop de Jong, Rotterdam 1940-1945 in foto's en amateurfilms (2005)
- Martin Roemers, De eindeloze oorlog = The never-ending war (2005)
- Theo IJzermans, Johannes de Geus, Schrijven zonder vrees: tips voor iedereen die schrijven lastig vindt (2006)
- Paul Brood, René Kok, Erik Somers, Het jaren 60 boek (2006)
- Italo Svevo, Bekentenissen van Zeno (2008)
- Sun-tzu, De kunst van het oorlogvoeren (2015)
Vertalingen/bewerkingen
- Mao Tse-toeng, Guerrilla-oorlogvoering (vertaald uit het Engels) (1965)
Vertaald:
- The water cycle (Engelse vertaling van 'De waterketen' door Woutera Willemsen) (2001)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- H.J.A. Hofland werd in 1953 leerling-journalist bij het 'Algemeen Handelsblad'. In 1963 werd hij er chef-buitenland, in 1964 adjunct-hoofdredacteur en in 1969 hoofdredacteur. In 1972 wordt hij ontslagen als hoofdredacteur, maar hij blijft wel aan het 'NRC' verbonden als algemeen verslaggever en columnist.
- Hij schreef vanaf 28-06-1975 een wekelijke column voor het 'NRC' onder het pseudoniem S. Montag.
- H.J.A. van Hofland schreef voor 'De Haagse Post' en 'De Groene Amsterdammer'.
- H.J.A. van Hofland publiceerde in 'De Gids', 'Hollands Diep', 'Skoop', 'Het Oog in 't Zeil', 'Torpedo'.
- Een portret (olieverf op doek) van de Podium-redactie (Gerrit Kouwenaar, Han Lammers, Sybren Polet, Henk Hofland, Remco Campert, Gerrit Borgers) door Willem Schrofer, gemaakt in 1961, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
Over H.J.A. Hofland
- 1 gedicht: 'Hofland' in 'De zaken & de dood' van Martin Veltman (1980)
- Een column: 'Epidemie 1985' over H.J.A. Hofland in 'Tijd van leven' (1987) van Renate Rubinstein.
- W. Wolts (samenstelling), 'H.J.A. Hofland, journalist: een vriendenboek' (1992)
- Een hoofdstuk: 'Appelcentrale en perenstudio' over S. Montag en Martin Schouten in 'Letterkunst' van Battus (1993)
- Ilse Kuiper, 'Bekende boekenliefhebbers - En de man..., hij tikte zijn huis' in 'Boekenpost 12' (juli/augustus 1994)
- Een interview met H.J.A. Hofland in 'De interviewer' van Ischa Meijer (1999)
- Een interview met Henk J. Hofland in 'De interviewer en de schrijvers' van Ischa Meijer (2003)
- Thio Sian-Lie: 1 hoofdstukje: 'H.J.A. Hofland' in 'Amsterdam & zijn schrijvers. Literatuur op locatie' van Ko van Geemert (2008)
- Ik heb nooit iets met leeftijd gehad: de grote Vrij Nederland-gesprekken (Jan Blokker, Harry Mulisch en H.J.A. Hofland) (2011)
- Geert Mak e.a., 'PC Hooft-prijs 2011 voor beschouwend proza H.J.A. Hofland' (300 ex.) (2011)
- Marsha Keja, ''Wie of wat is een zekere H.J.A. Hofland?' - Het correspondentiearchief van studententijdschrift Minerva' in 'De Parelduiker' (2017/4)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Jan Arends heeft in zijn bundel 'Lunchpauzegedichten' (1974) een gedicht aan H.J. Hofland opgedragen: Voor H.J. Hofland (blz. 30).
- In 1974 maakte hij samen met Hans Keller en Hans Verhagen de tv-documentaire 'Vastberaden maar soepel en met mate. Herinneringen aan Nederland 1938-1948'.
- De NOS zond in de rubriek 'Beeldspraak' op 04-12-1979 een portret van H.J. Hofland uit onder de titel 'Het geheim van het vergrootglas'.
- H.J.A. Hofland noemde op verzoek van 'Vrij Nederland' op 18-12-1982 'Yossarian' van Joseph Hellers als zijn favoriete personage.
- Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
- 2 tekeningen van Henk Hofland in 'Tekeningen: politici, schrijvers, vogels' van Siegfried Woldhek (1987)
Hij nam hierin van H.J.A. Hofland op nr. 45 'Tegels lichten' op (Wie wil weten waarom Nederland zo'n saai consensus-land is, kan daar in dit boek op een opwindende manier over lezen). - In 2002 was er een exositie van 'plonsmachines' in kunstruimte De Oplichterij, te Rotterdam. De expositie toonde de resultaten van de werkcolleges die H.J.A. Hofland dat jaar als gastschrijver verzorgde aan de TU Delft. De werken zijn gebaseerd op een van de vele (technische) vraagstukken waar H.J.A. Hofland zijn hele leven al mee speelt. De opdracht luidde: maak een ontwerp voor een Sisyphusmachine, een kunstwerk dat eeuwigdurend dezelfde steen uit het water tilt, teruggooit in de vijver, weer uit het water haalt, enzovoort.
- 1 portret van H.J.A. Hofland '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Een autobiograaf is een schrijver die tegen zichzelf procedeert, en zijn materieel zit in een lange donkere tunnel.'
- Een portret (olieverf op doek) van H.J.A. Hofland door Willem Schrofer, gemaakt in 1961, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
- 'Tegels lichten' stond op nr. 23 in de lijst van 'De 45 beste boeken uit de Nederlandse literatuur (1900-2012)' volgens Max Pam.
Literaire prijzen
- Anne Frank-prijs 1961 voor zijn gehele oeuvre
- Audax-Columnistenprijs 1992 voor zijn columns onder het pseudoniem S. Montag
- Gouden Ganzenveer 1996 voor zijn bijdrage aan de geschreven Nederlandse cultuur
- Op zijn 75e verjaardag kreeg hij de erepenning van de stad Amsterdam
- Eredoctoraat van de Universiteit Maastricht (januari 2001)
- H.J.A. Hofland werd door het vakblad 'De Journalist' uitgeroepen tot journalist van de twintigste eeuw
- P.C. Hooftprijs 2011 voor zijn gehele oeuvre
H.J.A. Hofland was lid van de jury voor volgende prijzen:
- P.C. Hooftprijs 1975.
- CPNB-prijs 1978, 1979, 1980.
- Hendrik de Vries-prijs 1990.
- Audax-Columnistenprijs 1994.
Biografische opmerkingen
- H.J.A. Hofland groeide op in Rotterdam, waar hij in 1940 het bombardement van nabij meemaakte.
- H.J.A. Hofland studeerde vanaf 1946 aan Nijenrode.
- In 1948 ging hij in militaire dienst.
- Vanaf 1950 studeerde hij politicologie in Amsterdam.
- H.J.A. Hofland was in februari en maart 2002 gastschrijver bij de Technische Universiteit in Delft.
Anderen over H.J.A. Hofland
- Montag schrijft een bedachtzame stijl en formuleert uiterst nauwkeurig waardoor hij je dwingt tot langzaam lezen. Zijn stukjes lijken vaak langer dan ze zijn. (P.M. Reinders, NRC, 25-05-1979)
- In de HP van 17 augustus gaf H.J.A. Hofland een staaltje van zijn retoriek ten beste, ditmaal over wat hij 'de demonisering van homoseksuelen' noemde. Hij beheerst dat genre erg goed en ik trap er steeds weer in. Altijd denk ik, als ik zo'n stuk van hem begin te lezen: Wat spannend, direct komt het, het bewijs, de onthulling, de clou. Hij voert zijn verontwaardiging steeds hoger op en dan ineens is het stuk afgelopen zonder dat het ooit kwam. Als schrijver is de coïtus interruptis zijn specialiteit. (Renate Rubinstein, Tijd van leven, blz. 20)
- Hans zag hoe Hofland zich naar de uitgang begaf, met de voorzichtige tred van de aangeschotene. Hij morrelde aan de schuurdeur maar kreeg die niet open. Nog een keer geprobeerd, maar weer zonder resultaat. Toen zag Hans hem nadenken en een besluit nemen dat even geniaal als simpel was. Hij posteerde zich terzijde van de voor hem te ingewikkelde deuren en ging staan wachten. (Hans Vervoort, Het bedrijf: Opwinding, blz. 435)
- Een goedlopende zin is voor hem van evenveel levensbelang als voedsel en seks. (Max Pam, geciteerd in de Volksksrant, 15-12-2010)
Mijn favoriete citaat
Een boekwinkel is pas aardig als zich achter de winkel een kantoortje bevindt
waar de vertrouwde klant met de eigenaar over het hoe en waarom
van vraag en aanbod van gedachten kan wisselen.
De andere eis die men aan de bonafide boekhandelaar moet stellen is,
dat de klant in zijn winkel, staande bij een kast of aan een van de uitstaltafels,
uitvoerig in een boek moet kunnen lezen zonder het te kopen,
om dan, na een verstrooide groet mompelend de deur uit te gaan.
Als we deze twee maatstaven aanleggen, blijven er niet veel boekwinkels over.
(S. Montag, Overpeinzingen, blz. 37)
Bronnen o.a.
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Moorden met woorden. Honderd jaar Nederlandstalige misdaadliteratuur (2000)
- Dannie ten Zweege, Een literair portret van de Achterhoek (2007)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (november 2018)
