• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

Rutger Kopland

Profiel

Achternaam: Kopland
Roepnaam: Rutger
Geboren: 04-08-1934
Te: Goor
Overleden: 11-07-2012
Te: Glimmen
Pseudoniem(en): Rutger Kopland was het pseudoniem van Rutger Hendrik van den Hoofdakker. Onder zijn eigen naam publiceerde hij wetenschappelijk werk en (geruchtmakende) essays over geneeskunde en psychiatrie.

eindelijk zag ik dat alles voorbij
zou gaan als deze dag boven
land dat ik lief heb

Ik zeg niet dat dat erg is
ik zeg alleen wat ik dacht
te zien
(Rutger Kopland, Winter (fragm.), Tirade 124, april 1967)

Werk

Poëzie

• Onder het vee (1966)
• Het orgeltje van yesterday (1968)
• Alles op de fiets (1970)
• Wie wat vindt heeft slecht gezocht (1972)
• Winter en voorjaar (bibliofiel, 25 ex.) (1973)
• Gulliver onder de reuzen (bibliofiel, 25 ex.) (1974)
• Een lege plek om te blijven: plaatsen, passages (1975)
• Zoals de pagina's van een krant ... (bibliofiel, 25 ex.) (1977)
• Al die mooie beloften (1978)
• Lichaam van een vrouw dat verlangt... (bibliofiel, 100 ex.) (1978)
• Gesprekken I (bibliofiel, 25 ex.) (1979)
• Lichaam van een vrouw dat verlangt (bibliofiel, 100 ex.) (1979)
• Dit uitzicht (1982)
• Vroeger (bibliofiel, 117 ex.) (1984)
• Voor het verdwijnt en daarna (1985)
• In memoriam J.J. Slauerhoff (1987)
• Het dorp (bibliofiel, 100 ex.) (1988)
• Herinneringen aan het onbekende (keuze uit eigen werk) (1988)
• Dankzij de dingen (1989)
• Marrie Bot : fotograaf (bibliofiel, 500 ex.) (1990)
• Marrie Bot: photographer (bibliofiel, 1100 ex.) (1990)
• Al bijna (bibliofiel, 75 ex.) (1990)
• In steen (bibliofiel, 85 ex.) (1991)
• Jopie Huisman (gedichten bij werk van Huisman) (1991)
• Dichtgegroeide weg (bibliofiel, 225 ex.) (1993)
• Geduldig gereedschap (1993)
• Poëzie & beeldende kunst (met Eva Gerlach en Willem van Toorn) (bibliofiel, 500 ex.) (1993)
• De mens als speelgoed (1995)
• Dichtgroeiende weg (bibliofiel, 90 ex.) (1995)
• Twee gedichten in de Wintertuin (met Anneke Brassinga) (bibliofiel, 500 ex.) (1995)
• Geitje van Gubbels, potlood op papier (jaarwisselingsgeschenk, 1995)
• Sporen (bibliofiel, 100 ex., met Esther Jansma) (1996)
• Everything seems understood. De glazen gevuld (met James Brockway en Anton Korteweg) (bibliofiel, 120 ex.) (1996)
• Al die mooie beloften (1997)
• Tot het ons loslaat (1997)
• Poëticaal: acht gedichten over het dichten (met anderen) (bibliofiel, 125 ex.) (1997)
• Gedichten (1999)
• Geluk is gevaarlijk (bloemlezing) (1999)
• Dit uitzicht: project 'Enige tranen' (met Anton Korteweg en Marjoleine de Vos) (2001)
• Over het verlangen naar een sigaret (2001)
• De distel (bibliofiel, 115 ex.) (2002)
• De laatste schreeuw 10 (bibliofiel, met anderen, ca. 150 ex.) (2003)
• Stroomdal (bibliofiel) (2003)
• Wat water achterliet (2004)
• Onder de appelboom (bibliofiel, 60 ex.) (2004)
• Een man in de tuin (2004)
• Terug naar de natuur (bibliofiel) (2005)
• Verzamelde gedichten 1966-2006 (2006)
• Poëzie/Poetry (bibliofiel, 69 ex., met vertaling door Willem Groenewegen) (2006)
• 5 gedichten (bibliofiel, 30 ex.) (2008)
• Titus aan zijn schrijftafel (bibliofiel, 125 ex.) (2008)
• Toen ik dit zag (2008)
• Het tikt (bibliofiel, vouwblad) (2009)
• Rutger Kopland (Trouw poëziecollectie 9) (2013)
• De stem van een cello (uitgave poëzieweek 2013)
• Tijd is nog steeds voor de mensen een luxe (nieuwjaarswens) (2013)
• Hoe zou het zijn om thuis te zijn (gekozen door Marjoleine de Vos) (2015)
• De vraag is wie ze is (2016)
• In Groningen (bibliofiel, 15 ex.) (2016)
• Wat honden doen (met Ch.J. van Geel, Theo Olthuis, Kees Spiering en Loïs Dalou) (2019)
• Hoe liefde smaakt (met anderen) (2021)

Proza

• Jonge sla in het oosten (reisverslagen) (1997)

Brieven

• Verslagen van de W.T.F. Dertien ansichtkaarten (bibliofiel, 100 ex.) (1986)
• 1 brief van Rutger Kopland in 'Dichter bij de mens' van L. Pennings en B. Langeveld (1986)
• 2 brieven van Geert van Oorschot aan Rutger Kopland (met zijn commentaar) in: 'Geert van Oorschot, Brieven van een uitgever' (1995)
• Ik ben een moeilijk geval (met Driek van Wissen) (bibliofiel, 1000 ex.) (2000)
• 5 brieven aan Rutger Kopland in 'Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997' van Herman de Coninck (2004)

Dagboeken

• Jonge sla in het oosten; dagboeknotities (1997)

Overige non-fictie

• Behaviour and EEG of drowsy and sleeping cats (1966)
• Het bolwerk van de beterweters (1970)
• Een pil voor Doornroosje (1976)
• Jopie Huisman: Zoals het daar lag: over schilderen en schrijven (1981)
• Dankwoord bij de aanvaarding van de P.C. Hooftprijs 1988 uitgesproken in het Letterkundig Museum op 30 september 1988 (bibliofiel, 400 ex.) (1988)
• Waar is de wereld? Openingen bij tentoonstellingen van Jan Douwe van Willigen (1991)
• Het mechaniek van de ontroering (1995)
• De biologie van het geluk (tekst afscheidscollege) (1995)
• De mens als speelgoed (1995)
• Mooi maar dat is het woord niet (Geschreven gesprekken) (1998)
• Depressie (met anderen) (1999)
• Inleiding in de patafysica (Leonardo-lezing) (2000)
• De vragende houding (2002)
• Twee ambachten. Over psychiatrie en poëzie (2003)
• Over het hiernamaals (Van Gogh-lezing) (2005)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald:

• In het Hongaars vertaalde gedichten van Kopland verschenen in een Hongaarse tijdschrift.
• 1 in het Engels vertaald gedicht: 'Beneath the Apple-tree' in 'Post-war Dutch & Flemish Poetry, Poetry Australia', number fifty-two', selected and introduced by R.P. Meijer (1974)
• An empty place to stay & other selected poems (vertaald door Ria Leigh-Loohuizen) (1977)
• 10 gedichten in James Holmes and William Jay Smith, Dutch interior: Postwar Poetry of the Netherlands and Flanders (vertaald door Ria Leigh-Loohuizen, James S. Holmes) (1984)
• Werk van Rutger Kopland in 'Tärningskastet 12' (vertaald in het Zweeds door Lasse Söderberg) (1985)
• Paul Gellings vertaalde poëzie van Rutger Kopland in het Frans: 'Songer à partir' (1986).
• The prospect and the river (vertaling van een keuze uit zijn gedichten door James Brockway) (1987)
• Werk van Rutger Kopland in 'Helan xiandai shixuan' (Chinese vertaling van moderne Nederlandse poëzie van diverse dichters) (1988)
• Werk van Rutger Kopland in '13 poeti dei Paesi Bassi = 13 dichters uit de Lage Landen', samenstelling en vertaling Karin van Ingen Schenau (1989)
• A world beyond myself: selected poems (vertaald door James Brockway) (1991)
• Wybór poezji (Poolse vertaling van een keuze uit zijn gedichten door Andrzej Dabrówka) (1992)
• In het Servo-Kroatisch vertaald werk van Rutger Kopland in 'Malo svedocanstvo ver: poezija = Kleine akte van geloof' (1994)
• Under the apple tree and other poems (vertaald door James Brockway) (bibliofiel, 60 ex) (1994)
• Werk van Rutger Kopland in 'Singers behind glass: eight modern Dutch poets' (vertaald door James Brockway) (1995)
• In zichzelf = Into itself (vertaald door James Brockway) (bibliofiel, 75 ex.) (1995)
• Italiaanse vertaling van zijn werk in 'Il mestiere di scrivere: relazioni degli autori europei tenute al "Tratti Folk Festival" (1993-1995)' (1996)
• Souvenirs de l'inconnu: poèmes (vertaling van een keuze uit zijn gedichten door Paul Gellings) (1998)
• James Brockway, Memories of the unknown (keuze uit Koplands werk, tweetalige uitgave) (2001)
• Vertaald werk van Rutger Kopland in 'In a different light : fourteen contemporary Dutch-language poets' (2002)
• De mem it wetter (Friese vertaling van 'De moeder het water' door Karel F. Gildemacher) (bibliofiel) (2004)
• Gedichten van Rutger Kopland in 'Landscape with rowers: poetry from the Netherlands', vertaald door J.M. Coetzee (2004)
• Prima della scomparsa e dopo: (poesie 1966-2004) (Italiaanse vertaling van een keuze uit zijn poëzie door Giorgio Faggin en Giovanni Nadini) (2005)
• Poëzie/Poetry (bibliofiel, 69 ex., met vertaling door Willem Groenewegen) (2006)
• Draga Rinkema vertaalde poëzie van Rutger Kopland in het Sloveens.
• In het Frans vertaald werk van Rutger Kopland in 'Un grand cru: 50 poèmes choisis' (2015)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Vanaf 1964 verschenen de gedichten van Rutger Kopland in 'Tirade', 'De Gids', 'Maatstaf' en in 'Hollands Maandblad'.
• Later werk werd ook gepubliceerd in 'De Nieuwe Clercke', 'De Revisor' en in 'Raster'.
• Rutger Kopland schreef poezierecensies voor 'De Volkskrant' en 'NRC Handelsblad'.

Over Rutger Kopland

• H.U. Jesserin d'Oliveira, 'Rutger Kopland: Melancholie van licht bevroren boerenkool' in 'Literair Lustrum 2', samengesteld door Kees Fens, H.U. Jesserun d'Oliveira en J.J. Oversteegen (1971)
• Een hoofdstuk: 'Een dichter van het teloor' over Rutger Kopland in 'De Tweede Wet van Guépin' (1974) van J.P. Guépin.
• 'Tom van Deel in gesprek met Rutgger Kopland - Zoals de kat is' in 'De Revisor' (november 1975)
  
• Een interview met Rutger Kopland in 'Beroepsgeheim. Gesprekken met schrijvers' van Willem M. Roggeman (1975)
• Een interview met Rutger Kopland in 'Bij het schrijven' van T. van Deel (1979)
• Peter Berger, 'De tijd van het jaar - Liefde in drie gedichten van Rutger Kopland' in 'Bzzlletin' (januari 1979)
• Herman de Coninck, 'Rutger Kopland: Een oefening in verder komen' in 'Bzzlletin' (januari 1979)
• Johan Diepstraten en Sjoerd Kuyper in gesprek met Rutger Kopland, 'Van een gedicht zou je willen dat het een soort ontmoetingsplek is ... Kijk hier en ik, ga je gang' in 'Bzzlletin' (januari 1979)
• Het tijdschrift 'Dimensie' bracht in januari 1980 een Rutger Kopland-nummer uit.
• 3 recensies van boeken van Rutger Kopland in 'Recensies' van T. van Deel (1980)
• Chris van der Heijden in gesprek met Rutger Kopland, 'Een brug over de Drentse A' in 'Bzzlletin' (november 1982)
• 1 hoofdstuk: 'Koplandschap' in 'Grondwerk' van Kees Helsloot' (1984)
• Een bespreking van 'Voor het verdwijnt en daarna' door Peter Nijmeijer in 'Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse literatuur 1985-86' (1986)
• Een interview: 'zorgvuldig constateren dat het niet kan' met Rutger Kopland in 'De komma bij Krol' van T. van Deel (1986)
• Wiel Kusters, 'Monoloog in de bergen. Over Rutger Kopland' (1988)
• Een bijdrage over 'Rutger Kopland in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Kees van Domselaar (november 1989)
• Een recensie van 'Dankzij de dingen' door Jaap Goedegebuure in 'Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse en Vlaamse literatuur 1989', samengesteld door Aad Nuis (1989)
• 1 hoofdstuk: 'Rutger Kopland - Alles op de fiets' door Stefaan Evenepoel in 'Lexicon van Literaire Werken' (juni 1989)
• S. Evenpoel, 'Wie wat vindt heeft slecht gezocht. Over de anti-lyriek van Rutger Kopland' in 'Bzzlletin 172' (januari 1990)
• Een hoofdstuk over Rutger Kopland in 'Schrijversgezichten. Dertig auteurs geportretteerd door Geert Kooiman' (1990)
• Rijân Mulder en Gert Jan de Vries, 'Zo voorgoed als een bladzij: bibliografie van en over het werk van Rutger Kopland' (bibliofiel, 60 ex.) (1992)
• Een hoofdstuk: 'Dit uitzicht op uitzicht op leegte' over 'Schilderij' van Rutger Kopland in 'Als ik tekenen kon' van T. van Deel (1992)
• Een interview met Rutger Kopland in 'Met andere woorden' van Jacob Moerman (1995)
• Hans van Stralen: 'Over Rutger Koplands gedicht 'Zelfportret'. En de kunst lijkt af te staan wat je ooit hebt liefgehad' in 'Literatuur' (mei/juni 1995)
• 3 privé-foto's met begeleidende tekst in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• 1 hoofdstuk: 'Rutger Kopland - Dankzij de dingen' door Remco Ekkers in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1997)
• Een hoofdstuk: 'Rutger Kopland. Als dichter kun je niet anders dan alleen maar werken met de beelden die je omgeving je ingeeft.' in 'Schemer zal geven wat dag heeft beloofd: schrijvers in Haren' van Klaas D. Drenth (1998)
• Een column: 'Ronddolen is genoeg' over Rutger Kopland in 'Mirza' van Kader Abdolah (1998)
• Ron Elshout, 'Het raadsel van de leesbaarheid - Over het lezen van poëzie door W. Bronzwaer en R. Kopland' in 'Bzzlletin' (oktober 1998)
• Tirade 381 (oktober 1999) was een ode aan Rutger Kopland. 7 dichters (o.a. Eva Gerlach, Willem van Toorn en Esther Jansma) schreven een gedicht voor Rutger Kopland en 3 ook een stukje proza n.a.v. een gedicht van Kopland.
• 1 hoofdstuk: 'Verschuivingen tussen het landelijke en het persoonlijke' in 'Brood op de plank. Verzameld Kritisch Proza 2' van Adriaan Morriën (1999)
• Stefaan Evenepoel, 'Volmaakt onaf: over stijl en thematiek in de vroege poëzie van Rutger Kopland' (bewerkt proefschrift) (2000)
• 1 hoofdstuk over Rutger Kopland in 'Schrijvers in Overijssel: De plaats, de plek' van J. Heymans (2000)
• 1 hoofdstuk: 'Het orgeltje van yesterday' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
• H.U. Jessurun d'Oliveira, 'Het gedicht als wereld: essays over Lucebert, Leo Vroman en Rutger Kopland' (2003)
• Een interview met Rutger Kopland door Petra Possel op 'De goddelijke vonk. Gesprekken met dichters' (3 cd's) (2006)
• Marjoleine de Vos, 'Kop-land 75 / Psalm / De plek die wij waren' (2009)
• 1 hoofdstuk: 'Kopland' in 'Van Korreweg naar Korreweg 75 plaatsen in het leven van Gerrit Krol' van Ad Zuiderent (2010)
• Een analyse van twee gedichten van Rutger Kopland in 'Zo werkt poëzie! Techniek en thematiek in 60 moderne Nederlandse gedichten' van Lambert Wierenga (2011)
• Johan Goud (red.), 'Het leven volgens Rutger Kopland: Onze vluchtige plek van de waarheid' (2012)
• Marjoleine de Vos, 'Mechaniek & ziel / Bij het overlijdenvan Rudi van den Hoofdakker / I cavalli di Leonardo' (2012)
• Paul Gellings, 'De onderzoekende lyricus - Rutger Kopland (1934-2012)' in 'De Parelduiker' (2012/4)
• Anne Vegter, 'Toen je ging/tot je kwam' (gedicht bij de onthulling van Koplands borstbeeld in de bibliotheek in Haren) (2014)
• 1 gedicht: 'Rutger Kopland' in 'Wat helpt is een wonder' van Anne Vegter (2017)
• 1 hoofdstuk: 'Rutger Kopland - Geduldig gereedschap' door Bram Lambrecht in 'Lexicon van Literaire Werken' (september 2018)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Op de lp 'Bloesem' van Herman van Veen staat het nummer 'Terug naar de natuur'. Op de hoes wordt gemeld dat de tekst van Rutger Kopland is. Het nummer kent echter geen tekst. Wat zou kunnen is dat Laurens van Rooyen zich voor de muziek heeft laten inspireren door een gedicht van Kopland.
• Op de lp 'Dichter(s) in de groef' (1977) leest Rutger Kopland 9 gedichten voor.
• Een zelfportret van Rutger Kopland in 'Schrijvers tekenen zichzelf' (1980). Een uitgave van 'De Revisor'.
• T. van Deel, Stemmen van schrijvers (1: J. Bernlef, F. Harmsen van Beek, Judith Herzberg. Chr. J. van Geel, Rutger Kopland, Willem van Toorn, M. Vasalis, Ad Zuiderent lezen hun gedichten) (cassette) (1984)
• 'Herinneringen aan het onbekende' werd uitgegeven als Cassetteboek.
• Verslagen van de W.T.F. (dertien ansichtkaarten) (bibliofiel, 10 ex.) (1986)
• Uitgeverij Rivendell brengt een T-shirt op de markt, bedrukt met het gedicht 'Jonge sla' van Rutger Kopland.
• Rutger Kopland is redacteur van de jaarlijks in kleine oplage (ca. 300 ex.) uitgegeven 'Spreeuwenagenda'.
• 'Alles op de fiets' verscheen in 1992 in de Grote Lijsterserie.
• 3 parodieën op werk van Rutger Kopland in 'Ik ben geboren in Apeldoorn. Groot parodieënboek' (samenstelling Rody Chamuleau en J.A. Dautzenberg) (1994)
• 'Geluiden uit het Noorden' (gedichten van Rutger Kopland, muziek van Martin Tervoort) (CD, 2000)
• In Sellingen is een uitkijkpunt in de vorm van de coulissen van een theater: 'het Theater van de Natuur'. Op de traptreden naar dit 'theater' staan gedichten. Op de tweede treden staat sinds 2001 het gedicht 'en zoals de oude wereld haar kende' van Rutger Kopland.
• Noortje Korst (zangvoordracht) en Annemiek van de Geijn (piano), 'Teer in de tijd' (cd, met gedichten van Gerrit Kouwenaar, Esther Jansma, Rutger Kopland) (2002)
• Rutger Kopland noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer 'Voorbij de laatste stad' van Gerrit Achterberg als het voor hem beslissende boek.
• Tijdens 'Poëzie aan de Paal', september/oktober 2002 in Amerongen, hing er een gedicht van Rutger Kopland aan een lantaarnpaal.

Gedicht van Rutger Kopland Tijdens 'Poëzie aan de paal', Amerongen, september 2002

• Een steen met het gedicht: 'Een steen in Leeuwarden' van Rutger Kopkland, in de Groeneweg in Leeuwarden, in het kader van 'Poëzie op straat'.
• Rutger Kopland leest 5 gedichten op 'Ode aan de Nacht. het beste uit De Nacht van de Poëzie', samenstelling Anneke van Dijk en Koen Vergeer (4 CD's, 2005)
• Rutger Kopland leest het gedicht 'Tijd' op het luisterboek 'De zomers van Watou. Het beste uit de Poëziezomers' (2005)
• Rutger Kopland leest 3 gedichten op 'Dichters in de Nacht. 25ste nacht van de poëzie', samengesteld door Anneke van Dijk en Koen Vergeer (2 CD's, 2006)
• 1 portret van Rutger Kopland in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Het woord is niet aan de dichter, maar aan de gedichten.'
• Piet Hein vander Hoek maakte een documentaire over Rutger Kopland: 'Rutger Kopland - De taal van het verlangen'. De documentaire was op televisie te zien op 18-03-2007.
• 1 nummer: 'Onder de appelboom' door Henny Vrienten op 'In de ban van Bannink' (2008)
• Een gedicht van Rutger Kopland in de Gedichtenroute Valkenburg aan de Geul (vanaf 29-06-2008).
• 'Aan het grensland' (luisterboek) (2009)
• 'Water: voor sopraan en orgel', Henk Zomer, tekst Rutger Kopland (2009)
• 1 nummer: Onder de appelboom' op Honderd uit één. 100 bijzondere liedjes' van Paul de Leeuw (2009)
• Een portret (olieverf op paneel) van Rutger Kopland door Trudy Kramer, gemaakt in 2002 én een portret (acryl op paneel en papier) van Rutger Kopland door Paul van Geert, gemaakt in 2003, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• Rutger Kopland leest 2 gedichten op '25 literaire traktaties. Hollands Diep jubileum-cd' (2011)
• Op 20-09-2013 werd in de bibliotheek in Haren (Groningen) een borstbeeld van Rutger Kopland onthuld, gemaakt door Natasja Bennink.

Literaire prijzen

• Jan Campert-prijs 1969 voor 'Alles op de fiets'
• Herman Gorter-prijs 1976 voor 'Een lege plek om te blijven'
• Paul Snoek-prijs 1986 voor 'Dit uitzicht'
• P.C. Hooft-prijs 1988 voor poëzie voor zijn gehele oeuvre
• VSB Poëzieprijs 1998 voor 'Tot het ons loslaat'
• Eredoctoraat van de Universiteit Utrecht (2001)
• Rutger Kopland weigerde in april 2005 een koninklijke onderscheiding. Hij meent dat lintjes voorbehouden moeten zijn aan mensen die zich bijzonder hebben ingezet op maatschappelijk gebied: 'Mensen die krom liggen voor het buurthuis of zich belangeloos inzetten voor de lokale sportclub verdienen een lintje. Kunstenaars moeten daar buiten blijven.'

Rutger Kopland was lid van de jury voor de volgende prijzen:

• Herman Gorter-prijs 1972
• P.C. Hooftprijs 1973 en 1991 (voorzitter)

Draga Rinkema kreeg in Slovenie een literair prijs voor de beste vertaling van hedendaagse europese poezie voor de vertaling van werk.

Werk van Rutger Kopland geciteerd in overlijdensberichten

Volkskrant, 02-01-1995

Volkskrant, 27-04-1996

Volkskrant, 22-06-2022

NRC, 24-03-2023

Biografische opmerkingen

• Rutger Kopland groeide op in een streng calvinistisch milieu.
• Rutger Kopland bracht een groot gedeelte van zijn jeugd in Assen door. Zijn vader was daar directeur van de gasfabriek. In Assen ging hij ook naar het gymnasium.
• Hij studeerde van 1951 tot 1959 medicijnen in Groningen. In zijn studietijd schreef hij gedichten en cabaretteksten.
• Hij deed mee aan een studentuitvoering van de 'Dreigroschenoper'. Hier is toen zelfs een grammofoonplaat van gemaakt.
• Rutger Kopland promoveerde in 1966 op een proefschrift over het gedrag en de hersenactiviteit van soezerige en slapende katten.
• Rutger Kopland debuteerde met de bundel 'Onder het vee' in 1966.
• Vanaf 1969 werkte hij op de afdeling biologische psychiatrie van de medische faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen, tot 1983 als wetenschappelijk hoofdmedewerker.
• Rutger maakte, samen met andere Groningse artsen, deel uit van het 'Psychiatrisch Eurocabaret'.
• Van 1981 tot 1995 was hij hoogleraar in de biologische psychiatrie aan de Rijks Universiteit van Groningen. Hij verrichtte onderzoek naar de mogelijkheden van depressiebestrijding door slaaponthouding.
• Als psychiater publiceerde hij de essaybundel 'Het bolwerk van de betweters'.
• Het centrale thema van Rutger Kopland is het onveranderbare van alle menselijk doen en laten. Je kunt proberen het verleden te herstellen, maar dit zal nooit lukken.
• De toon van zijn poëzie is weemoedig, maar wordt nooit sentimenteel door de ironie, door het schrijven in spreektaal en door de nuchterheid die uit het werk spreekt.
• Kopland woonde in Glimmen en dichtte veel over zijn directe omgeving, bijv. over de Drentse A.
• Het gedicht 'Weggaan' van Rutger Kopland wordt veel gebruikt bij begrafenissen en in rouwadvertenties.
• Rutger Kopland is op vrijdag 9 december 2005 bij een ernstig auto-ongeluk ternauwernood aan de dood ontsnapt. Hij kreeg een hartaanval en reed in het Groningse Haren tegen een boom. Kopland moest na het ongeluk gereanimeerd worden. Hij is naar het Universitair Medisch Centrum Groningen vervoerd, waar hij enige tijd slapende is gehouden. Daarna kwam hij als patiënt op de afdeling waar hij zelf jaren had gewerkt.

handschrift Rutger Kopland (uit 'Dichter bij de mens')

Anderen over Rutger Kopland

• De kwetsbaarheid van Kopland bestaat uit een afzien van de wereld, een terug naar de natuur maar dan zonder illusie. Het arcadia dat, misschien, vroeger bestond kan nog even betrokken worden, nog even in herinnering blijven en dan gaat het onverbloemd naar de knoppen. Op deze dualiteit berust het hele werk. (Rein Bloem, VN, 25-10-1975)
• Koplands zinsbouw is aarzelend, kronkelig, tastend als de zo vaak door hem in gedichten bezongen Drentse A, wat passend is is voor zijn poëzie, die beweerdt geen antwoorden te geven maar vragen te stellen. Kopland schrijft meanderend: gedachtengangen worden niet afgemaakt of worden op een verrassende manier hernomen, zinnen gaan verder op een manier die grammaticaal niet kan, er wordt abrupt geëindigd. Zijn bekwaamheid in met name het uitbuiten van de mogelijkheden van de versregel is verbluffend. (Juryrapport P.C. Hooft-prijs 1988 voor poëzie)
• Lezing met lichtbeelden!
  R. van den Hoofdakker
  Liet Rutger Kopland zien
  in het gesticht:
  
  'Jongens, dit is nu een
  Schizofreniepatiënt;
  Denkt dat hij dokter is
  En dat hij dicht'
  Jean Pierre Rawie/Driek van Wissen, Hier ligt Poot Hij is dood, blz. 123)
• Alledaagse gebeurtenissen en herinneringen worden in heel innige typeringen tot de rand van de weemoed gevuld; de lichte ironie voorkomt overlopen van het gevoel. (Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs, blz. 81)
• Rutger Kopland is een oer-Nederlandse dichter. Dat zit 'm in de toon, waar verwondering en berusting hand in hand gaan, in de afwezigheid van elke vorm van bravoure of spektakel, in de ongekunstelde, bijna parlando stijl, de 'gewone' taal. En dat zit 'm in zijn natuurbeelden, zijn boerderijen, kleine gehuchtjes, grazige weilanden, paarden en honden (Thomas van den Bergh, Elsevier, 13-10-2001)
• Hij formuleert helder in strak geconstrudeerde zinnen, die je vooral hardop moet lezen. Dan begrijp je wat er staat, want je merkt vanzelf wanneer je de klemtoon in een strofe verkeerd legt en de woorden onzin lijken te verkondigen. Nee, nog eens lezen en dan versta je de dichter, die jou nauwelijks helpt met leestekens. (Menno Schenke, AD, 02-11-2001)

Mijn favoriete citaat

BEEK

Je staat ergens, aan de oever van een beek,
om je heen een paradijselijk dal,
wallen met kleine eiken, uitbundig bloeiend gras,
en aan je voeten gaat het water,
oud, heel stil water - zo langzaam,
het is alsof het aarzelt, niet wil
dat het voorbij gaat.
(Rutger Kopland, Over het verlangen naar een sigaret)

Naar Boven

 

Bronnen o.a.

• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1983)
• Ooitgedicht (1985)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Schrijversgezichten (1990)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Encarta '98 (1997)
• Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs (1997)
• Geluk is gevaarlijk (1999)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
• Poëzie op straat. Poëzieroute Leeuwarden (2004)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2020)

Naar Boven