1 november 2007

Een gedicht van Gerard Kornelis van het Reve, uit Tirade 117, september 1966:

Feijenoord speelt bekervoetbal in de Kuip tegen FC Groningen. Bij de rust staat het al 3-0. Groningen heeft achterop het shirt 'Ameland' staan. Dat zal dan toch de gemeentenaam zijn en niet één of ander bedrijf. Een gemeente die een voetbalploeg sponsort uit een andere gemeente. Een andere provincie zelfs. Dat is toch wel apart. Wellicht willen ze meer toeristen uit Groningen en omstreken trekken. Voor een noordelijk provincie is dit vakantie-eiland lekker dichtbij.

1 bestelling: 'De Korte Baan. Nieuwe Nederlandsche Verhalen', Samenstellers H. Marsman, E. Du Perron (1935) en iemand uit India die informatie vraagt over 'Van de koele meren des doods'.

2 november 2007

Vorige week stond het woord 'sukkellijst' in het Algemeen Dagblad. Er blijkt een handel te bestaan - tussen zwendelaars, oplichters en andere (kleine) criminelen - in lijsten waarop de namen, adressen, telefoonnummers en e-mailadressen staan van mensen die lichtgelovig zijn. Deze 'sukkels' zijn vaak al eens opgelicht. Soms staat op zo'n 'sukkellijst' zelfs het bedrag dat er de vorige keer aan deze mensen 'verdiend' is. Op het internet blijkt het woord al langer bekend te zijn. Een fragment uit het AD:
'Vlak nadat ik bijna een ton in guldens kwijtraakte door oplichting, werd ik benaderd door een man die zei dat hij mij wilde helpen. Hij vertelde dat hij ook gedupeerde was en dat hij het geld zou terugkrijgen. Dan moest ik wel eerst geld overmaken,' vertelt een slachtoffer van oplichting. Hij wil anoniem blijven omdat hij hoopt nog een deel van zijn investering terug te krijgen. "Ik was natuurlijk dubbel alert en ben niet met die man in zee gegaan. Ik vind het heel erg dat je gedupeerden zo nog verder in de problemen helpt.''

Rommelmarkt in de Veenendaalhal van een aantal Veense verenigingen en instellingen. Druk! Willem denkt dat dat ook aan het weer ligt. Het motregent. De mensen blijven dan binnen hangen. Ik kocht een kleine vijftig boeken. Vooral literatuur, een klein beetje poëzie en wat divers. We kochten o.a.:
- Adriaan Morriën, Mens en engel
- Peter Heerschop e.a., De puinhopen van professor Pim Fortuyn
- Rascha Peper, Rico's vleugels
- Abe Brouwer, Springtij
- Jos Vandeloo, De Engelse les
- Tessa de Loo, De meisjes van de suikerwerkfabriek
- Louis Paul Boon, De meisjes van Jesses
- Karel van de Woestijne, De bestendige aanwezigheid
- René Stoute, Op de rug van vuile zwanen
- M. Wertheim, Izzudaar
- Toon Tellegen, Er ligt een appel op een schaal

We kijken op dit soort rommelmarkten met een schuin oog naar de hoeveelheid beeldjes e.d.. Als er beeldjes tussen staan van figuren die een boek lezen, nemen we die af en toe mee. Ook dat begint langzamerhand op een verzameling te lijken. Ik wil dat op den duur op boekenmarkten op de kraam te koop zetten

Wim meldt via de mail dat hij ook af en toe van die lees-beeldjes koopt. Hij stuurt een foto van zijn boekenkast. Buddingh' en lees-beeldjes. De grote kocht hij onlangs in Hay-on-Wye.

Op de diverse bladzijden van Schrijversinfo noteer ik de vermelding van de gedichten in 'De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten', samengesteld door Gerrit Komrij (2007). Dat is met zo'n dikke bundel nog weer een hele klus. Komrij heeft het bij Remco Ekkers ook weer over de bundel 'Haringen in de sneeuw'. Dat is fout! Het moet zijn: 'Haringen in sneeuw'. Vergelijk de titel met 'Haringen in tomatensaus' en niet 'in de tomatensaus'!

2 bestellingen: Tim Krabbe, 'Het Gouden Ei', A. den Doolaard, 'Omnibus' (De druivenplukkers / Oriënt Express / De bruiloft der zeven zigeuners).

3 november 2007

Twee prettige verrassingen in 'Stukje op naam', een bloemlezing uit 1972 (uitgegeven door Vroom & Dreesman). De eerste verrassing is een verhaal van Piet Grijs, met als titel 'De vermenigvuldiger'. Ik citeer de eerste zin:

Deze repen worden goed verkocht, maar ineens worden er in een week 20.000 meer verkocht dan normaal. Het blijkt te komen door mijnheer Rikkema, die in staat is om zichzelf (op zijn vrije dag) op te splitsen in 20.000 Rikkema's, die dan op die vrije dag allemaal zo'n reep kopen (de titel is zo meteen verklaard). Deze Rikkema wordt ingezet om de verkoop van deze Mats-repen, maar ook van andere produkten te beïnvloeden. Aan het eind van het verhaal sterft Rikkema en op de begrafenis verschijnen duizenden huilende vrouwen. Rikkema had zijn vermenigvuldig-truc ook nog op een andere manier gebruikt!

Tussen alle korte verhalen staan plotseling twee gedichten (eigenlijk liedteksten) van Ivo de Wijs: 'Discriminatie' en 'De jutter'. Hij schreef ze voor zijn 'Kabaret Ivo de Wijs'. In de tekst 'Discriminatie' komt de onvergetelijke 'debiele homofiele joodse neger met een bult' voor. Hij staat model voor alle discriminatie en krijgt dan ook overal de schuld van:

In het laatste couplet realiseert De Wijs zich dat zijn publiek deze neger misschien net iets te veel van het goede vindt. Maar als het publiek voor dit nummer niet wil applaudiseren, dan is het wel duidelijk wie daar de schuld van krijgt: die debiele homofiele joodse neger met die dikke stapel Telegrafen onder zijn jasje.

Van het lied 'De jutter' herinner ik me dat ik het op de grammofoonplaat niet zo leuk vond. Het gaat over een strandjutter op Terschelling die met op het strand gevonden planken loopt te sjouwen. Het refreintje over die planken werkte me iets te nadrukkelijk naar de ontknoping toe, waar die planken voor zijn doodskist gebruikt worden. In de te lezen tekst in dit boek is dat refrein veel minder nadrukkelijk aanwezig en focus je je dan ook op de rest van het lied. Daar blijken dan toch wel aardige woordspelingen in te zitten, die op papier veel beter overeind blijven, bijvoorbeeld in het tweede couplet:

Komrij blijkt helemaal een beetje slordig bij het vermelden van de dichtbundels waarin hij de gedichten gevonden heeft. De dichtbundel voor kinderen van Johanna Kruit uit 1995 heet 'Zoals wind om het huis' en niet 'Zoals de wind om het huis' mijnheer Komrij. Blijkbaar let Komrij niet zo erg op de lidwoorden. Als je in korte tijd twee van zulke foutjes vindt, hoe is het dan bij al die titels die je niet zo snel kunt controleren. Kloppen die? Kloppen de jaartallen erachter?

2 bestellingen: Jan H. Eekhout, 'De neger zingt', Herman Melville, 'Moby Dick' (in de vertaling van J.W.F. Werumeus Buning).

4 november 2007

Het kost een paar uur, maar alle gedichten van 'De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten', samengesteld door Gerrit Komrij, staan nu vermeld in schrijversinfo. Omdat ik volledig wilde zijn, heb ik aan de werkvoorraad van Schrijversinfo ook tientallen dichters toe moeten voegen. Dat is gedeeltelijk nutteloos werk, omdat het bij veel van die dichters bij deze ene vermelding in deze verzamelbundel zal blijven. Het is bijvoorbeeld maar zeer de vraag of ik nog veel informatie zal vinden over Geertruida van Vladeracken (1880-1947), die toch met 3 gedichten in deze dikke Komrij staat.

Een jaar geleden is het alweer, dat ik meldde dat het kunstwerk van Hanneke Zwart in de vijver aan de Nijhofflaan door vandalen kapot was gemaakt. Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar de driehoeken zijn gerepareerd. Vanmiddag kwamen we er langs en ik heb er een paar foto's van gemaakt:

F.C. Groningen had afgelopen week tijdens de bekerwedstrijd tegen Feijenoord de gemeente Ameland als shirtsponsor. Nu hebben ze in de competitewedstrijd tegen Vitesse weer een andere sponsor. Laten ze zich per wedstrijd sponsoren, of is er een andere sponsor bij de competitie dan bij de beker?

Henk van Ulsen zette ooit in het kader van Poëzie Hardop twintig gedichten van M. Vasalis op een grammofoonplaat. De plaat heet: 'M. Vasalis. Doot natte haren kijkt een engel binnen'. Huub Oosterhuis deed de samenstelling en de regie. Abbie de Quant zorgt voor de muzikale omlijsting. Die muziek had voor mij wel weggelaten mogen worden, maar het is een prachtige plaat. De rustige, gedragen stem van Van Ulsen laat je intensief luisteren naar de gedichten, die daardoor anders gaan leven dan wanneer je ze alleen op papier voor je hebt. Vandaag heb ik de lp gedigitaliseerd en de gedichten los van de muziek gehaald.

Ik zette vanavond de bundel 'Windverhaal' van Koos Schuur te koop en dacht: 'Laat ik nu eerst die bladzijde over hem eens afmaken'. Een interessante figuur. Actief in het toen bruisende literaire leven van Groningen, net voor de Tweede Wereldoorlog. In 1951 naar Australië geëmigreerd. Daar gescheiden en hertrouwd. Zijn brieven naar vrienden in Nederland werden gebundel in 'En de Kookaburra lacht... Brieven van een emigrant' (1953). Hij kwam zonder zijn tweede vrouw terug naar Nederland en trouwde hier voor de derde keer. Hij heeft veel vertaald en was als redacteur actief bij de Bezige Bij en bij de ECI. Van 1986 tot zijn dood eind 1995 woonde hij in Almere-haven. Voor meer info zie Koos Schuur op Schrijversinfo. Hieronder wat scans, o.a. van het meestal door hem getekende bloemetje bij zijn handtekening. 'De kookaburra lacht' is de tweede druk uit 1966. In de jaren tachtig werd het nogmaals herdrukt.

1 bestelling: 3 x Godfried Bomans.

5 november 2007

Toetsweek. Deze keer krijgen de leerlingen van de onderbouw - behalve hun twee toetsen - ook nog eens twee lessen. Dit omdat men in Den Haag vindt dat we onvoldoende uren maken. Het is wel een beetje eenzijdig om kwaliteit alleen te meten aan het aantal gemaakte contacturen.

De hele dag druk geweest, maar als je nou vraagt wat ik gedaan heb....

1 bestelling: Jan de Hartog, 'Het koninkrijk van de vrede (2 delen in 1 band - De kinderen van het licht/Het heilig experiment)'.

6 november 2007

A.F.Th. van der Heijden kreeg gisterenavond de AKO Literatuurprijs. Het is een genante vertoning geworden. De afgelopen weken smeten Grunberg en Van der Heijden wat met rotte vis naar elkaar. De media gingen daar gretig op in (met name Pauw en Witteman), maar inhoudelijk stelde het weinig voor. Het was zeker geen polemiek, al werd het wel zo genoemd. Het kwam niet veel verder dan dat ze zeiden dat de ander een waardeloze schijver is. Als toppunt van kinderachtigheid weigerde Van der Heijden gisteren in dezelfde ruimte als Grunberg te verkeren. Hij zat dus in Het Loo met vertegenwoordigers van zijn uitgeverij in een aparte zaal. Leuk voor de media, maar in feite te kinderachtig voor woorden. Scheld elkaar uit heren, motiveer waarom je elkaars werk niet pruimt, maar gedraag je niet als kleuters. Max Pam was eerder in de avond op televisie en hij had de jury (en hun leesvoorkeuren) tegen het licht gehouden. Zijn conclusie was toen al dat - gezien de samenstelling van de jury - A.F.Th. van der Heijden zou winnen!

Niet echt een literair café, maar wel leuk: Café Pimpandoer, Koningsstraat 32, Den Helder. De eigenaar (Arie Verhoef) is een fan van de serie Pim Pandoer (van Carel Beke) en heeft de boeken achter de bar staan. Ook op de site van het café wordt aandacht aan de boeken besteed.

6 bestellingen: 5 x Jan Wolkers + knipsel Jan Wolkers + Jan Wolkers, 'Terug naar Oegstgeest' + knipsel Hermine de Graaf + Jules Superviele, 'De Os en de Ezel van de Heilige Stal' + knipsel Bibeb.

7 november 2007

Vanochtend heb ik bij de examendebatten van een HAVO-5 klas gezeten. Ze krijgen er een officieel cijfer voor en bereiden het zeer serieus voor. Er is een stelling, waar het ene tweetal voor is en het andere tweetal tegen. Voorbeelden van zulke stellingen:
- Adopteren is beter dan aborteren
- Nederland moet een sociale dienstplicht invoeren voor werklozen
- Dierenrechten moeten opgenomen worden in de grondwet
- Nederland moet zijn troepen terugtrekken uit Afghanistan
De organisatie is strak:

Tijd	Spreekbeurt	Karakterisering
2 minuten	opzetbeurt voorstanders 1e spreker	poneren de stelling, lichten die toe en onderbouwen die met hun argumenten voor de stelling.
2 minuten	opzetbeurt tegenstanders 1e spreker	vallen de stelling aan en geven hun eigen argumenten
2 minuten	verweer voorstanders 2e spreker	werken eventueel hun argumenten verder uit en bestrijden die van hun tegenstanders
2 minuten	verweerbeurt tegenstanders 2e spreker	weerleggen de argumenten van de voorstanders en ondersteunen eigen argumenten
1 minuut	conclusie tegenstanders 1e spreker	vatten het standpunt samen en maakt duidelijk waarom zij het debat hebben gewonnen
1 minuut	conclusie voorstanders 1e spreker	vatten het standpunt samen en maakt duidelijk waarom zij het debat hebben gewonnen

Het is erg leuk om dat eens mee te maken (en na afloop met de collega er cijfers voor te geven). Uiteraard is er spanning bij de leerlingen en gaat het de één veel beter af dan de ander, maar ze verrassen je soms ook met leuke vondsten, woordgrapjes en stevige argumenten. Het weerleggen van argumenten van de tegenstander is moeilijk voor ze, maar ze leren er zeker van argumenteren en discussiëren (sommige politici zouden er ook nog wel wat van kunnen leren, vooral waar het gaat om het opbouwen van een betoog).

Onder de toetsen van VWO3 had ik een bonusvraag gezet:
Nederland leest (Dit heb je niet geleerd. Een goed antwoord levert bonuspunten op!) De bibliotheken geven deze weken gratis een boek weg. Heel Nederland kan dus dat boek lezen. Het is geschreven door Theo Thijssen. Hoe heet dat boek?
Ik was erg benieuwd of vijftienjarigen dit hebben opgepikt. Dat viel dus erg tegen. Van de vijfenvijftig leerlingen had er één het goede antwoord. En er was nog één leerling die had opgeschreven 'De leuke klas'. Ze had daar nog het één en ander bijgeschreven en wist duidelijk wel waar het over ging. Na de toets schoten leerlingen mij aan. Ze vonden het een belachelijke vraag. Ik legde uit dat er volop aandacht aan is besteed in de krant, bij praatprogramma's en zelfs in de televisiereclame. Daar kwam ook een verrassend antwoord op: 'Dat was zeker op Nederland 1, 2 of 3. U denkt toch niet dat wij daar naar kijken?'.

Vanmiddag hebben we met de gespreksleiders in de bibliotheek de afsluitingsavond van 'Nederland leest' voorbereid. Een leuk gesprek over die 'Gelukkige klas'. Iedereen geeft toch weer heel andere accenten aan zo'n boek. We willen niet te snel naar een onderwijsdiscussie (die komt toch wel). We willen eerst eens kijken wat die dagboekvorm nu met de lezer doet, wat het thema is van het boek en wat voor een mens/onderwijzer die Staal nou eigenlijk is (is hij een goede onderwijzer met hart voor z'n leerlingen, is hij een sul die de dingen maar laat gebeuren, of is hij het misschien wel allebei?).

6 bestellingen: John en Elisabeth Sherrill, 'De gelukkigste mensen van de wereld', Olaf J de Landell 'het prille groen' (in 'Kinderen van één wereld', samengesteld door Ted van Turnhout), Ben Borgart, 'De slakken van Canêt d'Olt', Eli Asser, 'Vaselientje, dagboek van een baby', Goethe, 'Faust, Der Tragödie', S. Vestdijk, 'Het eeuwige telaat. Dialogen over den tijd', Proloog, 1e jaargang, nummer 10/11, knipsels Jona Oberski.

8 november 2007

Ik wandelde weer eens naar school vanochtend (omdat ik vanmiddag met Helma mee rijd naar Maartensdijk). Een ontzettend felle zon, heel laag boven de huizen uit (boven de horizon wou ik schrijven, maar die zie je niet in de stad). Ik had er lopend al last van. In een auto is dat nu 's ochtends helemaal een ellende.

Die bonusvraag over 'De gelukkige klas' heb ik ook onder de toetsen van de tweede klassen gezet. Ik heb ze nog niet allemaal nagekeken, maar ook hier zijn er maar een paar die het weten (in VWO-2 verrassend genoeg wel meer dan in VWO-3). Leerlingen schieten me er in de gang over aan. Zo'n vraag blijkt ook thuis discussie op te leveren. Lisa vertelde dat haar moeder boos was dat ze de titel niet wist. Het boekje lag al een paar dagen in de kamer op tafel! Als ik bij een aantal kinderen thuis het gesprek op literatuur breng met zo'n bonusvraag dan ben ik ook tevreden.

Weer een klant die vraagt of ik het bestelde boek opengevouwen op wil sturen. Het scheelt € 4,00 (€ 2,20 i.p.v. € 6,20), maar ik vrees met grote vreze dat het boek kapot aankomt.

2 bestellingen: 16 bodemkaarten, Jef Geeraerts, 'Schroot'.

9 november 2007

Gisterenmiddag een onderwijsconferentie in Maartensdijk. Welke kant gaan we op met de 'nieuwe onderbouw'? Niet echt goed qua inhoud, maar ook niet echt slecht. Voorbeelden van andere scholen over het werken met bijvoorbeeld pojecten laten vooral zien - hoe enthousiast ook gebracht - dat het allemaal niet zoveel voorstelt. Het zijn uiteindelijk maar werkvormen en meestal naast het 'gewone' klassikale onderwijs. Prima ter profilering van de school, het staat leuk in de wervingsfolder, maar wezenlijk verandert er niet zo bar veel. In heel Nederland zijn er misschien twintig scholen die het roer echt inhoudelijk hebben omgegooid. De rest rommelt wat in de marge.
Het mooiste verhaal kwam, aan een overlegtafel, van een collega van de Calvijnschool uit Rotterdam. Een overwegend zwarte school die i.v.m. de te halen urennorm onder verscherpt toezicht is gesteld. Dat meldde staatssecretaris Marja van Bijsterveldt in een brief aan de school. In dezelfde periode kwam er op dezelfde school nóg een brief van dezelfde staatssecretaris Marja van Bijsterveldt: ze moest een conferentie organisteren voor zo'n vierhonderd man en het leek haar zo aardig om dat op de Calvijnschool te doen. Het gevolg is dan wel dat de leerlingen minstens een halve dag naar huis gestuurd moeten worden, maar dat vindt mevrouw de staatssecretaris dan plotseling even niet zo erg! De school heeft op het verzoek vriendelijk afwijzend gereageerd.

En nu is er in Overberg weer een dominee die niet van kleine meisjes af kan blijven. Het blijft maar doorgaan. Zo langzamerhand begint de bijbeltekst 'Laat de kinderen tot mij komen en verhindert ze niet' toch wel een vreemde bijsmaak te krijgen.

Aan het eind van de middag gingen we boodschappen doen bij Albert Heijn. Voor de winkel stond een vent met krantjes te venten. 'Ga toch naar huis man. Het is veel te koud en te nat om hier te staan.' Blijkt het een thuisloze te zijn.

3 bestellingen, 1 nummer Heemschut, Etty Hillesum, 'Het verstoorde leven' en 'Twee brieven uit Westerbork', Toonder sr., 'Klei en Zout Water'.

10 november 2007

In het boek 'Over hagelkruisen, banpalen en pestbosjes. Historische landschapselementen in Nederland' vond ik een hoofdstukje over galgenbergen. Als er iemand opgehangen werd, gebeurde dat meestal in het openbaar, voor het stadhuis, als er markt was. De aanwezige bevolking kon dan zien waarom je je aan de wetten moest houden. Na de ophanging werd het lichaam vaak naar een plaats buiten de stad gebracht, de zogenaamde 'galgenberg' of het 'galgenveld'. Hier werd het lichaam opnieuw opgehangen en het bleef hangen tot er weinig of niets van over was. Reizigers konden zo zien dat er in de plaats die ze naderden niet met de wet te spotten viel. Deze plaats moest wel een eindje buiten de stad liggen, want het stonk natuurlijk ontzettend. Uiteindelijk werden de resten in de buurt van de galg begraven. Even buiten Amerongen zijn in 1981 de fundamenten van zo'n galgenberg teruggevonden en gerestaureerd. De foto daarvan is uit het genoemde boek.

Suzanne was vanmiddag bij ons (Gijs is met z'n vuurwerk-werk naar Preston Pallace). We wilden een eindje met de hond gaan wandelen en ik stelde voor om bovengenoemde galgeberg eens op te zoeken. Hij ligt aan de weg van Rhenen naar Amerongen. Een handige plek, aan de grote weg en de bungelende lijken waren ook te zien vanaf de Rijn. Maar we hebben de plek niet kunnen vinden. Volgens het kaartje in het boek waren we wel op de goede plek, maar we zullen er langs gekeken hebben. In de strook bos tussen weg en Rijn was wel een uitkijkpunt gemaakt. Dat ligt er fraai bij (het mocht wat kosten). Het is per fiets goed te bereiken. Je auto kun je er niet in de directe omgeving kwijt. De auto wat verder weg zetten en dan wandelen kan natuurlijk ook. De weg oversteken is hier geen probleem: het was werkelijk opvallend hoe alle automobilisten voor ons stopten als we wilden oversteken!!

Op de eerste foto is vaag kasteel Amerongen te zien. Daar waren we eerst al even kijken. Suzanne bleek daar nog nooit geweest te zijn. Na 1 november is het kasteelterrein niet meer toegankelijk (wel voor een bruidspaar voor de foto's, zagen we). Daarom zijn we er in een grote boog omheen gewandeld. Over een smal dijkje langs het water dat om het kasteelterrein ligt. Dat is een geliefde wandeling voor veel Amerongers, vooral om de hond uit te laten. Aan het kasteel wordt druk gewerkt/gerestaureerd, het staat voor een groot deel in de steigers.

De toetsen van VWO-3 zijn nagekenen. Met de tweede klassen ben ik op de helft. Ik wil het dit weekend afhebben, want de komende week moeten dan de boekverslagen van VWO-3 nog. Het kan allemaal weer net, maar veel tijd voor andere zaken blijft er niet over.

Morgenavond, 23.15 uur, Nederland 2 in 'Profiel' een documentaire over Karel van het Reve. Gaat dat zien!

11 november 2007

Jan Henry stuurt een interessant mailtje: 'Ik heb hier een detectiveroman, geschreven door ene Horst Alm (?) en vertaald door C.C.S. Crone: WIE IS J.H. OLDENBROEK? Een Amsterdamse speurdersroman. Uitgegeven door A.W. Bruna & zn, Utrecht. Balkenserie. Zonder jaartal maar in de 2de wereldoorlog. Deze detective komt niet voor in de bibliografie en van Horst Alm kom je via Google ook niets te weten. Crone zou niet onder pseudoniem hebben gepubliceerd. Weet u iets meer?'
Dat is interessant. Voor zover ik weet heeft Crone niet onder pseudoniem gepubliceerd. Op Adall (een verzamelsite van antiquariaten) vind ik wel het origineel van deze Horst Alm: 'Wer ist Oldenbroek?' uit 1940, dus het zal serieus een vertaling zijn! Ik vermeld de vertaling dan ook maar op de Schrijversinfobladzijde over C.C.S. Crone. Antiquariaat Dick Zandbergen biedt nog een vertaling van een boek van deze Horst Alm aan: 'Herrie om Rosita' en jawel: ook die is vertaald door C.C.S. Crone! Het verscheen in dezelfde Balkenserie bij Bruna.

Ernst Alm Wer is Oldenbroek?

Verder weinig te melden vandaag. De hele dag toetsen nagekeken. Gedeeltelijk ook in Culemborg. We zijn even bij mijn schoonvader wezen kijken. Die is de afgelopen week aan staar geopereerd. Hij is er goed op vooruitgegaan. Thuiszorg komt hem drie keer per dag druppelen. Dat gooit wel zijn dagritme en zijn mobiliteit in de war. Ze komen niet ze heel erg op tijd.

Toen we naar Culemborg reden was het droog, maar het had kort daarvoor ontzettend geregend. Rond de rijdende auto's hing dan ook een nevel van spatwater. In de nevel van de auto voor ons zagen we zelfs af en toe een regenboog. Dat is wel een heel apart gezicht. Als je heel goed in je achteruitkijkspiegel keek, zag je zelfs een regenboog in het spatwater achter je eigen auto. Maar dat is wel een beetje link: de chauffeur moet voor zich kijken!

Bij de boeken van Jeanette zat 'Zestig jaar bondsleven 1874-1934. Gedenkboek van de Bond van Nederlandse Onderwijzers' uit 1939. Een aardig boek in deze weken van 'Nederland leest', want Theo Thijssen schreef er - namens het hoofdbestuur - een voorwoord in. Een typisch gedenkboek in de ronkende taal van die dagen. Men had grote plannen, want op de eerste bladzijde staat 'Eerste deel'. Voor zover ik kan nagaan is een volgende deel er nooit gekomen. Het boek is uitgegeven door de N.V. Bondsdrukkerij De Volharding - Warmoesstraat 35 - Amsterdam.C.. Zo'n vermelding maakt, met de prachtige omslagtekening, het tijdsbeeld compleet! Thijssen zou het gedenkboek eerst zelf maken. Hij zegt daarover in zijn voorwoord: 'Ondergetekende werd door het H.B. belast met het schrijven en samenstellen van het werk. Hij begon vol moed met het verzamelen van de beschikbare illustraties'. Maar het werk bleek meer te omvatten dan gedacht en het mocht geen 'met vlotte pen gemaakt namaak-Gedenkboek' worden. 'Toen kwam er in zijn leven de eerste waarschuwing van moeder Natuur, dat iemand niet altijd kan doorgaan met zovéél te werken, als hij wil: en in het najaar van '37 moest hij het H.B. verzoeken, om gezondheidsredenen ontslagen te worden van de vererende opdracht. het Gedenkboek van de Bond te schrijven'. Het werk werd overgenomen door E.J. van Det.

12 november 2007

Vannacht werd ik rillerig van koorts wakker. Misschien een reactie op de afgelopen vrijdag gehaalde griepprik?

Jan Henry mailt nog terug n.a.v. de vertaling door C.C.S. Crone: 'Bedankt voor je mail. Ik vroeg ook om opheldering aan een detective-gespecialiseerde kennis. Hij verklaarde dat A.W. Bruna door de bezetter geprest werd om duitse auteurs in vertaling uit te geven. In de vertaling staat geen jaartal, wel een kennummer. Dat is door de mof verplicht gesteld in juni 1941 en afgeschaft op 5 mei 1945. Het boek is dus ergens in de tussentijd in het licht gelaten. Mijn mailtje mag je gebruiken. De stofomslag als bijlage.' Hierbij die scan. Ik heb hem ook op de bladzijde over Crone gezet.

Via de mail kwam er vandaag nog een reactie, waarin bevestigd wordt dat deze vertaling uit 1943 is. Alm Horst is het pseudoniem van Karl Höpfner. Met die laatste naam erbij is er op internet meer informatie te vinden: Fokas Holthuis meldt in nieuwsbrief 200: 'De eerste Duitse uitgave verscheen in 1940. Een zeer leesbare, vlot vertaalde, interessante detective, die op de Amsterdamse Zeedijk speelt. Hoofdpersoon is Maarten de Ruyter, een aspirant-schrijver die op zoek naar stof voor een detective in een gevaarlijk avontuur belandt.'

2 bestellingen: 2 x Hubert Lampo en 1 knipsel Vestdijk.

13 november 2007

Nog steeds koortsig en niet naar school. Ik heb zelfs 'Nederland Leest', morgenavond in de bibliotheek, afgezegd. Jammer, maar ik zie dat zo echt niet zitten.

Een staaltje slordigheid in de Volkskrant van 2 november. In Cicero bespreekt Daniëlle Serdijn het nieuwste boek van Willem Melchior. Ze is heel positief over het boek én over de schrijver: 'Willem Melchior is vanaf zijn eerste romans de meester van de lange, meanderende zinnen. En soms eerder een Tachtiger dan een jongen van deze tijd. Mooi om te zien hoe deze auteur aanscherpt terwijl hij schrijft, om dan uit te komen bij wat hij precies wil zeggen'. Ik heb nog wel een tip voor deze recensente: Wees zelf ook eens een beetje preciezer. Het boek heet niet 'Kinderjaren', maar 'Kindertijd'. ('Kinderjaren' is uit 1978 en van Jona Oberski)

Dit soort slordigheden komt vaker voor dan je denkt. Je hebt alleen de kennis niet om het altijd te herkennen. Nog een voorbeeld: Na de dood van Wolkers schreef Françoise Ledeboer een artikel voor de 'Gelderlander' over de beeldende kunst van Wolkers. Zijn glaskunstwerken worden genoemd en daarbij het gegeven dat zijn Auschwitzmonument een aantal keren ten prooi viel aan vandalen. Prominent in het artikel een foto van het glaskunstwerk op de dijk van Texel. Men heeft een mooi plaatje gevonden en dat erbij geplaatst. Daar had dan toch minstens bij moeten staan dat dit kunstwerk ook is vernield en dat het niet is gerestaureerd. Het staat al jaren niet meer op die dijk. Je kunt niet anders dan constateren dat de schrijfster (of degeen die de illustraties verzorgt) daarvan niet op de hoogte was. Slordig!

1 besteling: J. Slauerhoff, 'Jan Pietersz. Coen'.

14 november 2007

Wim Huijser (o.a. biograaf van C. Buddingh') en Perry Pierik (uitgever) schreven elkaar het afgelopen jaar met enige regelmaat een brief. Het leven van beiden is verweven met boeken. Daarover hebben ze elkaar dan ook veel te melden. Plannen voor nieuwe boeken, anecdotes over schrijvers, presentaties van nieuwe boeken, met tussendoor flarden van gebeurtenissen in hun eigen leven, vakanties enz. Dit is nu een boek waar ik bij voorbaat al nieuwsgierig naar ben! Naar verwachting komt het begin 2008 uit. Het gaat 'De inkt van Arcadia' heten. Hiernaast het concept voor het omslag. Niks meer aan veranderen zou ik zeggen: sierlijk en toch een beetje mysterieus. Een vaag vermoeden van Escher.

We naderen het einde van het kalenderjaar en dan komen weer de verkiezingen en lijstjes met de beste dit-en-dat van het jaar. The New Oxford American dictionary is al zover en presenteert het mooiste woord van 2007: 'locavore'. Geen carnivoor (vleeseter), geen herbivoor (planteneter), geen omnivoor (alleseter), maar een locavoor (iemand die alleen plaatselijk geproduceerd voedsel gebruikt). Een Amerikaanse site presenteert het 100 mile diet. Hier wordt locaal dus gezien als binnen een straal van 100 mijl van je woonplaats (dat is voor ons wel zo'n beetje heel Nederland). Maar dan nog: geen koffie, geen thee, geen whiskey. Bovendien: hoe weet je in de supermarkt waar iets precies vandaan komt, en helemaal waar de ingrediënten vandaan komen. Het idee is sympathiek, maar het lijkt me onuitvoerbaar. Het is trouwens een mooi woord om morgen mijn lessen mee te beginnen. Het woord op het bord en dan eens kijken of ze de samenstelling van het woord herkennen,

Een enorme hagelbui vanmiddag. Niet groot wat de hagelstenen betreft, maar wel heftig en langdurig. Buiten staat nogal wat van glas en plastic zo te horen. Het geeft een bijna vrolijk getik. Even kun je je voorstellen hoe een blinde op zijn gehoor de weg vindt door je tuin.

De laastste tijd heb ik nogal wat verkocht van de Groningse dichter A. Marja. Op de bladzijde over A. Marja op Schrijversinfo heb ik wat boekomslagen (die ik scande voordat ik het boek opstuurde) toegevoegd:

A. Marja stond bekend als 'practical joker', maar ook als moeilijk mens. Gerrit Achterberg zei over hem: 'Je moet veel van Marja houden om van hem te kunnen houden.' Een voorbeeld van zo'n 'practical joke':

In 1946 heeft de stad Groningen eens op zijn kop gestaan. Voor de Regionale Omroep Noord zou een harpiste optreden, maar nauwelijks ruisten de eerste akkoorden van haar instrument, of door de dunne wanden van de studio klonk daverende hoempa-muziek: de harmonie van het Leger des Heils maakte haar entree. Paniek bij de omroepmensen, die niet zonder moeite het gedruis tot bedaren brachten. Maar daar draafde alweer een nieuw muziekkorps op, zo mogelijk met nog meer lawaai. Kortom, ze kregen daar achter elkaar vier harmonie-orkesten op bezoek. De harpuitzending viel met een plons in het water, wat precies de bedoeling was van de dichter A. Marja: hij had al dat gedender opgetrommeld om zijn oud-RON-collega Gijs Stappershoef in de boot te nemen. Iedereen lachte, alleen de harpiste is huilend weggelopen. (Hans van Straten in: Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 212)

En een voorbeeld van een 'joke', waarin het moeilijke mens ook wel doorklinkt:

Toch nodigde dit blad (Elsevier's Weekblad) Marja nog een keer uit.tot het schrijven van een impressie over zijn woonplaats Den Haag. Hij antwoordde dat hij principiëel niet meewerkte aan bladen als De Telegraaf en Elsevier. Tot zijn verwondering zag hij later dat de betreffende bijdrage verzorgd was door zijn progressieve vriend Paul Rodenko. Hierover telefonisch onderhouden reageerde Rodenko beschaamd met te zeggen dat hij het geld goed had kunnen gebruiken. "Nou ja," zei Marja, "je weet best dat ik die vijfhonderd piek ook heel goed zou kunnen gebruiken." - "Vijfhonderd?" roept Rodenko ziedend, "de rotzakken! Mij hebben ze maar tweehonderdvijftig geboden. Dat neem ik niet." De wraakneming werd nog vervolmaakt doordat Marja Rodenko deed geloven dat Bert Bakker ook zeer ontstemd over deze zaak zou zijn, zodat de nieuwbakken Elsevier-medewerker zich verplicht voelde tekst en uitleg te geven aan zijn "broodheer" , die uiteraard nog nergens van wist... (Klaas de Wit, Kentering 6, september 1965, blz. 31)

Malmberg aan de telefoon vanavond. Of ik een middag mee wil komen denken in 's-Hertogenbosch over de titels die in de Boektoppers-serie komen. Leuk! Toen ik nog op een basisschool werkte ging ik ook één middag per jaar naar Malmberg. Toen voor de invulling van het Praxis-bulletin. Daar heb ik ook nog een paar keer een artikel voor geschreven. Vooral over manieren om poëzie aantrekkelijk te brengen op een basisschool. Helaas kan ik deze keer niet meedoen. Op de eerste dag hebben we rapportvergadering (en ben ik jarig). Op de tweede dag heb ik een cursus met het zorgteam. Ik vrees dat de vriendelijke juffrouw aan de andere kant van de lijn denkt dat ik met deze twee redenen-waarom-ik-niet-kan een smoesje ophing.

1 bestelling: Bohumil Hrabal, 'Ik heb de koning van Engeland bediend'.

15 november 2007

Met de auto naar school vanochtend. Een beetje te fris om te fietsen. Maar dit was ook geen goed idee. Ik stond eerst vijf minuten het ijs van de ramen te krabben. Dan ben ik langer bezig met krabben dan met naar school rijden!

Een uitstekende spreekbeurt van Amber en Britt over de Olympische spelen 2008. Goed opgebouwd, met een stukje geschiedenis van de spelen en daarna een vooruitblik naar volgend jaar. De verschillende stadions én de problemen met de luchtvervuiling. Amber is onlangs in China geweest en had ook wat materiaal (t-shirts, folders, mascottes) bij zich. Ze had bovendien voor de hele klas een kleine mascotte op een kaartje bij zich. De klas luisterde geboeid (dit is Theo Thijssen - De gelukkige klas: niet de leerlingen individueel, maar de klas als één geheel 'De klas is een stukje gemeenschap dat als individu optreedt').

Een verrassing met de post. Will stuurde uit Friesland het boekje 'Poëzie op straat. Poëzieroute Leeuwarden'. Toen ze begin september hier waren, kregen we het daar over en nu hebben ze dat boekje voor me op de kop getikt, heel attent. Al 35 gedichten in een route. Gestart bij het afscheid van burgemeester G.J. te Loo in 1993 en daarna gestaag uitgebreid. Het begint bij het station en je kunt langs (of over) de gedichten wandelen. Friese dichters, maar ook uit de rest van Nederland (en een enkele daarbuiten), levende dichters, maar ook beroemde al overleden dichters, bijvoorbeeld: Albertina Soepboer, J.J. Slauerhoff, Fedde Schurer, Piet Paaltjens, Ida Gerhardt, Remco Ekkers, Jean Pierre Rawie, Piter Jelles Troelstra. Het is een eind weg, maar ik ga die route beslist een keer lopen. Zie ook www.poezieroute.nl.

Vanavond verjaardagsvisite bij Suzanne. Ik moet er nog steeds een beetje aan wennen: op visite gaan bij mijn getrouwde dochter. Ze viert het dit weekend voor vrienden, maar toch was het vanavond ook gezellig druk.

16 november 2007

Een spreekbeurt over kanker in V2a. De meiden hadden zich uitstekend gedocumenteerd en de spreekbeurt deugde qua opbouw (je voelt de maar.... al komen), maar ze hadden veel te veel uitgeschreven voor zich liggen en keken ook nog eens veel te vaak op dat blaadje. Na de spreekbeurt heb ik de gok gewaagd en de meiden hun blaadjes afgepakt en gezegd: 'Doe het nu maar eens over zonder die blaadjes. Volgens mij kunnen jullie dat, want je voorbereiding was goed. Nu moet ik een zes geven, maar zonder die blaadjes is het een acht.' Ze deden het over en ze konden het inderdaad ook zonder al dat papier. Een leermoment voor de hele klas en dat pakte dus goed uit. Voor hetzelfde geld schieten die meiden in de stress en heb je een huilpartij in je klas en 's middags boze moeders aan de telefoon, omdat je hun dochters overstuur hebt gemaakt. Maar een mens moet af en toe een gokje durven wagen.

Bij van Kooten heb ik vanmiddag 'Rekenwiskunde Regels en definities' van Carina ter Beek opgehaald. Dit is een boekje dat leerlingen met dyscalculie op sommige scholen mogen gebruiken, ook tijdens toetsen. Het bevat definities, rekenregels en voorbeelden van reken- en wiskundeopgaven. Voor dyslexie zijn er goede afspraken op school. Voor dyscalculie moet zo'n protocol er nu komen. Leerlingen met dyscalculie hebben niet alleen problemen met rekenen. Het gaat vaak samen met een aantal andere beperkingen, zoals ruimtelijk inzicht, klokkijken, slechter geheugen, spellingsproblemen en gebrek aan inzicht. Leerlingen hebben dus niet uitsluitend problemen met het vak wiskunde.

Ik moest door de griep afzeggen voor de 'Nederland leest'-avond in de bibliotheek deze week. Via de post komt er een alleraardigst kaartje van de bieb, met beterschapswensen, dank voor het meedoen in de voorbereiding en een boekenbon. Dat is nog eens een leuke verrassing. Aardige mensen in de bieb hier.

17 november 2007

Dichters zijn al lang niet meer de romantische dromers, hemelbestormers of dronkelappen. Rob Schouten beschrijft de hedendaagse dichter in een recensie van 'Onder de dieren' van Peter du Gardijn in Vrij Nederland van 3 november:
'Met de meeste dichters van tegenwoordig kun je rustig bij je moeder langs. Nette mannen en vrouwen, als kooplieden hun geld verdienend op aangeharkte festivals, met soms een keurig gezinnetje of zelfs een tweede huisje aan een plas. Gelikte vakanties in buitenlanden waarover de dichter dan schrijft alsof hij enorme gewaarwordingen doet, terwijl hij ook maar gewoon een reisje geboekt heeft.'

In okober 2005 las ik 'De wijde wereld' van Bas Heijne. Ik was ervan onder de indruk en ben hem sindsdien blijven volgen. Hij is kritisch, onafhankelijk en scherp. Carel Peeters zegt in dezelfde Vrij Nederland als zojuist:
'Bas Heijne is een lustig moralist die de wereld zijn diepte terug wil geven zonder de oppervlakte te verwaarlozen. Hij ziet het kleine en wil daarachter het grote zien. De wereld en de geschiedenis liggen voor hem niet conservatief vast, maar ze bewegen en de ideeën die je er aan ontleent, zijn natuurlijk solide, maar wel voorlopig.'
Mede n.a.v. deze recensie heb ik vandaag de bladzijde over Bas Heijne voor Schrijversinfo afgemaakt.

Sinds de C1000 er de Matsweken tegenaangooit ben ik wel gewend dat mijn voornaam in de krant opduikt. Maar de Rijnpost van gisteren gooit er toch weer een schepje bovenop. En het tussenkopje geeft helemaal te denken.

Het is heel vreemd om je eigen tekst in het Engels vertaald te zien. Op http://translate.google.com/ heeft Google de mogelijkheid om internetbladzijden te vertalen. Ik ben geen expert in het Engels, maar de vertaling lijkt me niet echt geweldig. De tekst hierboven, over het asieldier Mats ziet er dan zo uit:

Since the C1000 supermarket there Matsweken tegenaangooit I have used my name in the newspaper itself. But the Rijnpost yesterday throws there is a step further. And it gives heading from start to think.

1 bestelling: Anthony van Kampen, 'Jungle'.

18 november 2007

Een paar jaar geleden maakte ik de website 'Schrijversverjaardagskalender'. Een paar duizend schrijvers vermeld per geboortedatum, aangevuld met jaar van overlijden, een bekend werk en eventueel een link naar schrijversinfo. De laatste jaren heb ik daar weinig aandacht meer aan besteed. Er ontbreken gegarandeerd jaren van overlijden. Ook kom ik - zeker met het werk aan de reisgids - schrijvers tegen die in die kalender nog ontbreken. Een voorbeeldje: op 18 november zijn geboren:

Gisteren kreeg ik een mailtje van iemand die regelmatig op deze schrijversverjaardagskalender kijkt wie er jarig is. Leuk dat het toch gebruikt wordt:

Haarlem, zaterdag 17 november, 800 jaar Elisabeth van Hongarije/geboortedag Joost van den Vondel
Geachte heer Beek,
Mijn compliment voor uw 'Schrijversverjaardagskalender'. Zeer ingenomen ben ik met de volledigheid waarnaar zichtbaar gestreefd is: de kleinen en onbekenden ontbreken niet (Broere, Frits van der Meer) en de Vlamingen (Van den Oever, Van Bastelaere) krijgen ook hun plaats (en zo hoort het ook). Voor mij een reden uw kalender zeker eenmaal per week te raadplegen. Het is leuk van schrijvers met wie ik iets heb (zoals vandaag Vondel maar het zijn er veel meer - zie de haakjes van zojuist) de geboortedag te weten en (met een borrel of iets anders) te vieren. (En dat ik daarvoor elke keer even naar Veenendaal mag betekent voor mij ook iets: ik ben deels een Veenendaler: grootmoeder van moederszijde is een Veenendaalse Heikamp (1888)). Beleefd groetend, Hans M. Ooteman (Haarlem)

In Wamel was er vanmiddag een boekenmarkt, mede georganiseerd door Wil van Well. We zijn er even wezen kijken en kochten er zo'n 35 boeken, o.a.:
- Louis de Bourbon, De Verdrevene
- Evert Zandstra, Tenten bij de beek
- Yvonne Keuls, de toestand bij ons thuis
- Rob Nieuwenhuys, Een beetje oorlog
- A. den Doolaard, Oriënt-Express
- Max Dendermonde, De bekentenis van Beth Nobbe
- Hans Dorrestijn en Kick van der Veer, Mag ik uw handtekening? of: Hoe word ik een beroemd cabaretier
- Jac Gazenbeek, Veluwe wilt en bijster Landt
In een pakweg 150 jaar oud zaaltje midden in de Dorpsstraat, tussen de twee kerken en even voorbij café 'De gouden leeuw' (met een enorme gouden leeuw boven de deur) stonden de boeken in dozen op lange tafels opgesteld. Ik viste er nog wel wat literatuur uit. Er heerste een gemoedelijke sfeer. Waarom kan zoiets hier nou niet op een zondagmiddag?
Met Wil liepen we nog even naar het Kerkhof. Hij is daar (in z'n vrije tijd) beheerder van. Voor z'n vader heeft hij, samen met z'n zoons, een prachtige tufstenen grafbedekking gemaakt. Er begint al wat mos op te groeien. Dat gaat er straks prachtig uit zien. Achter het kerkhof wees hij ons een oud wit huis. Het vroegere burgemeestershuis. Daar heeft Napoleon Bonaparte geslapen, voordat hij hier de rivier overstak.
Teruglopend naar de boekenmarkt vielen we midden in de intocht van Sinterklaas. Een eenvoudige intocht, zonder moderne poespas en flauwe verhaaltjes. Zo hoort het! De Sint met een wethouder in een koets. Een muziekcorps ervoor, Pieten rondom de koets en tientallen kleine kinderen met hun ouders in optocht erachteraan. Hulde aan Wamel.

Een prachtige opmerking van Leo Vroman over Dick Hillenius: Soms leek het of zijn open kraag vroeg om bezering. Ik ken niemand die meer geroerd kon zijn door een gedicht, gezang of gedierte dan hij. Wat bij anderen op de huid afstuitte drong tot hem door alsof hij helemaal geen huid droeg. (VN, 16-05-1987)

1 bestelling: 5 x Jan Wolkers (waaronder 3 Tirade-nummers)

19 november 2007

Mart uit B2b vroeg vanmiddag of ik de nieuwe Harry Potter al gelezen heb. Ik heb daar een standaard-antwoord op: 'Dat is een buitenlandse schrijfster jongen, dat kan niks wezen.' Leerlingen kijken me dan - terecht - wat meewarig aan. Ik greep de gelegenheid aan om het even over het vertalen van literatuur te hebben en om te vertellen dat de boeken over Harry Potter vertaald zijn door een zoon van C. Buddingh'. Mart zat nog even na te denken over mijn reactie en zei toen: 'Dan hebt u dus 'De Da Vinci Code' ook niet gelezen. En ook dat klopt. Ik heb wel de film gezien (in de bioscoop) en de DVD hebben we thuis staan.

Met het oog op een eventuele uitgave in boekvorm van 'Schrijversinfo' heb ik gekeken over welke schrijvers ik een bladzijde zo goed als af heb. Het lijstje is nog lang niet volledig, maar de volgende vijftig zou ik heel snel kunnen toevoegen:

Wim de Bie J.C. Bloem Mies Bouhuys Louis de Bourbon Menno ter Braak Gaston Burssens Bart Chabot Louis Couperus Jan Cremer Jules Deelder

Midas Dekkers Dèr Mouw (Adwaita) Johnny van Doorn Jan G. Elburg Johan Fabricius Marnix Gijsen Herman Gorter Guillaume van der Graft Heere Heeresma A.F.Th v.d. Heijden

Frank Herzen JW Holsbergen Ed. Hoornik Willem Hussem A. Koolhaas Gerrit Kouwenaar Tom Lanoye Harriet Laurey Aart van der Leeuw J.H. Leopold

Geert Mak M. Nijhoff Cees Nooteboom Aad Nuis E. du Perron Ilja Leonard Pfeijffer Jan Prins Jean Pierre Rawie Astrid Roemer K. Schippers

Clem Schouwenaars Stijn Streuvels Helene Swarth CB Vaandrager Albert Verwey Margot Vos Theun de Vries Victor E. van Vriesland Gerard Walschap Joost Zwagerman

Het probleem van zo'n lijstje is dat het dan bijna een verplichting en dus werken wordt, terwijl ik altijd beweerd heb dat dit hobby is, dat het van niemand hoeft en dat ik me dus volledig door het toeval laat leiden.

Onderstaande dialoog staat op bladzijde 55 van 'Tirade 73' uit januari 1963:

'Wou je niet gaan wandelen?' vroeg ze, terwijl ze de keukenkast uitkwam.
'Hoezo?' vroeg hij lui.
'Omdat je daar zo gaat zitten.'
'Ik wacht tot je klaar bent.'
Ze ging het washok binnen en knipte het licht aan. 'Ik ben klaar,' zei ze. Ze begon haar neus te poederen.
'Wou jij gaan wandelen?' vroeg hij, zonder aanstalten te maken om op te staan.
'Jij dan niet?' vroeg ze geërgerd.
Hij duwde zich langzaam omhoog. 'Ik vraag het aan jou.'
'We wandelen toch iedere zondag?' Ze knipte het licht uit. Ze schoof het raam omhoog en hield het krampachtig vast met één hand, terwijl ze er met de andere snel een plank tussenschoof.
'Dan gaan we wandelen,' Hij stond op, trok de deur open en liep de trap af naar de benedenkamer.

Deze dialoog kan alleen maar van J.J. Voskuil zijn. Als je 'Het bureau' gelezen hebt, herken je het direct. In 1963 dus al in 'Tirade'! Ik heb niet de moeite genomen om het na te zoeken, maar het zou me niets verbazen als de dialoog ook letterlijk in 'Het bureau' is terechtgekomen.

2 bestellingen: knipsel Adriaan van Dis, Raam 58.

20 november 2007

Een mooie verhaspeling van uitdrukkingen in een gesprek met een ouder vanmorgen: 'Jullie hebben je er niet met een leien dakje vanaf gemaakt.'

Een leerling keek op zijn telefoon hoe laat het was (horloges zijn echt uit de tijd, daar gebruik je je telefoon voor). Een collega zag die telefoon en nam hem in. Dat is de schoolregel: telefoons staan uit en we zien ze niet. Volgens diezelfde schoolregel is de leerling zijn telefoon een week kwijt. Deze leerling kwam hierover bij mij klagen. Hij moet een eind alleen door de Betuwe fietsen en zijn ouders hebben hem daar die telefoon voor gegeven. Ik zei hem dat hij dat vanavond thuis dan maar eens moet bespreken. Als zijn ouders het echt een probleem vinden, wil ik morgen een briefje van hen hebben. Dan krijgt hij morgen zijn telefoon terug en verzin ik een alternatieve straf. Leerlingen zijn berekenende consumenten. Hij wilde eerst wel eens weten wat zo'n alternatieve straf dan inhoudt. Je twee dagen na schooltijd bij de conciërge melden. Die heeft altijd wel klusjes die gedaan moeten worden. Het antwoord van de leerling was verrassend: 'Laat u dan maar zitten meneer, dan regel ik thuis wel een ander telefoontje voor de rest van de week!'

1 bestelling: Vereniging "Gelre", 'Bijdragen en mededelingen, Deel LXXVIII'.

21 november 2007

Vandaag veilt Bubb Kuyper een flinke hoeveelheid Nederlandse literatuur. Ik heb op het e.e.a. meegeboden (een maximumbod opgegeven via internet). Wat Buddingh', een gesigneerde Kees Stip, wat poëzie en o.a. de brieven van Willem Walraven. Het is toch spannend. Vorige keer had ik een beetje de vrees dat ik alles waarop ik geboden had zou krijgen, vooral omdat de totaalprijs dan te hoog zou zijn voor mijn budget. Uiteindelijk had ik maar een fractie van de kavels waar ik op geboden had (twee van de pakweg tien). Overdreven hoog heb ik ook deze keer niet geboden, dus de kans is groot dat het ongeveer hetzelfde uitpakt. Het komende weekend kan ik waarschijnlijk wel zien op welke kavels ik de hoogste bieder was.

Aanstaande zaterdag is er een bijeenkomst van het Buddingh' Genootschap in Dordrecht. Er worden drie nieuwe boeken over Buddingh' gepresenteerd:
- Raban! Raban! Raban!; Buddingh’s Blauwbilgorgel met pensioen – Wim Huijser en Peter de Roos (Uitgeverij Aspekt, Soesterberg)
- C. Buddingh’ leest: De Blauwbilgorgel en andere gedichten – samenstelling Wim Huijser en Peter de Roos (Uitgeverij Rubinstein, Amsterdam i.s.m. DiEP, Dordrecht)
- ‘Ik knoester met mijn knezidon’; de blauwbilgorgel 65 jaar – ca. 35 dichters brengen een ode aan de blauwbilgorgel (Uitgeverij Liverse, Dordrecht)
De bijeenkomst is in ‘Galerie De Compagnie’ in Dordrecht om 16.00 uur.

Deze maand brengt Liverse ook een nieuwe dichtbundel van Bergman: 'Sprekend mijzelf'. Daar ben ik erg benieuwd naar. De uitgever zegt erover:

In 1975 stuurde Bergman een serie light verse gedichten, die mogelijk in een tijdschrift gebruikt zou worden, naar de Dordtse dichter C. Buddingh’. Het kwam om onduidelijke redenen echter nooit tot een publicatie ervan. In 2004 werd deze reeks gedichten aangetroffen in Buddingh’s literaire nalatenschap. Dat leidde ertoe dat Wim Huijser (biograaf van C.Buddingh’) samen met uitgever Henk Verweerd contact zocht met de dichter Bergman. Op verzoek selecteerde Bergman de gedichten, waarvan hijzelf vindt dat ze door de jaren heen standhielden. Wim Huijser schreef daarbij een korte bi(blio)grafische schets.

Tenslotte: van Bob den Uyl verschijnt op 23 december 'Het graf van Bach, een oorlogsnovelle' bij uitgeverij Reservaat. In de VPRO-gids van de komende week staat een voorpublicatie van deze novelle, met een inleiding van Nico Keuning. Keuning werkt aan een biografie van Den Uyl en vond het typoscript in de nalatenschap van Den Uyl. In het persbericht zegt de uitgever: 'Een verhaal dat zich afspeelt tegen het surrealistische decor van het fall out-landschap van zijn 'geboortestad' na de atoombom, na de vernietiging van Europa, Amerika en Azië. Deze novelle die vermoedelijk dateert van 1964, laat zien dat Den Uyl dan stilistisch al goed op dreef is. Het geheimzinnige verhaal bevat ook reeds de belangrijkste motieven (drank, seks, oorlog) en thema's (desillusie, zinloosheid, dood) die de inhoud van zijn gehele werk bepalen. In die zin zou je kunnen spreken van een oernovelle.'

1 bestelling: 4 knipsels Bob den Uyl.

22 november 2007

Antiquariaat Hinderickx & Winderickx uit Utrecht heeft een catalogus uitgebracht met uitsluitend manuscripten van Nederlandse auteurs (handgeschreven brieven, kaartjes, handgeschreven gedichten, handgeschreven artikelen). Gert maakte me er gisteren al attent op en nu zie ik dat de catalogus ook op internet staat. Er staan ook wat brieven van Buddingh' aan Hans van Straten tussen. Deze brieven van Buddingh' moeten zo'n € 50,00 per stuk kosten. Ik ga ze niet aanschaffen. Het is heel leuk om van een auteur die je bewondert wat handschriften te hebben, maar ik heb een handschrift van een gedicht en een handgeschreven brief van Buddingh'. Daar ben ik blij mee, maar het hoeft geen aparte (deel)verzameling te worden. Aan de prijzen kun je waarschijnlijk zien hoe fanatiek er werk van een auteur verzameld wordt. Dat valt dan bij Buddingh' nog wel mee. Brieven van J.C. Bloem kosten € 175,00 tot € 395,00. Brieven van Jeroen Brouwers gaan ook voor die prijs weg. Van Jeroen Brouwers staan er ook manuscripten bij van meerdere (veertien) bladzijden of in een schriftje. Die moeten € 2950,00 en € 3750,00 kosten!

Nog wat auteurs waarvan de bladzijde in principe snel aan Schrijversinfo toegevoegd kan worden:

Piet Bakker Herman de Coninck Roel Houwink Willem Hussem Tjitske Jansen

Pierre Kemp Hans Lodeizen Nicolaas Matsier Neeltje Maria Min Adriaan Morriën

Paul van Ostayen G.J. Resink F. Springer J.J. Voskuil Johan van der Woude

De bladzijde over Tjitske Jansen is intussen klaar.

2 bestellingen: Belcampo, 'De zwerftocht van Belcampo' en 2 bulkboeken Vestdijk.

23 november 2007

Via SMS/MSN blijken leerlingen elkaar - door heel Nederland - op te roepen om te gaan staken. Het tweede en het derde uur had ik brave klassen die daar melding van maakten en aan me vroegen waar het over ging. Het heeft alles te maken met de 1040 urennorm. Er zijn scholen, die om kwart voor negen beginnen, 50-minutenlessen draaien én tussen de lessen 5 minuten looptijd hebben. Die gaan nu een negende uur invoeren. Die leerlingen zitten dan tot bijna vijf uur op school. Op die scholen heerst dan ook onvrede en protest. Daar komen ook de SMS/MSN-oproepen vandaan. Na de eerste pauze was er een groep van pakweg honderd 'stakende' leerlingen. Wat ze alleen niet doorhadden is dat staken wel een doel moet dienen en ze konden absoluut niet uitleggen waarom ze staakten (ze zijn nog niet ver genoeg om te betogen dat het 'uit solidariteit' met die andere scholen is). Na een minuut of tien discussie was gelukkig dan ook iedereen weer aan het werk.

Vanavond ben ik met Ria en Kirsten naar 'Cultura' in Ede geweest. Een prachtig gebouw, waar de muziekschool, de Bibliotheek en de Volksuniversiteit in huizen. Gezamenlijk hebben ze een kleine zaal. Hier was - georganiseerd in samenwerking met de Veense bibliotheek - een toneelvoorstelling geïnspireerd op Theo Thijssens 'Gelukkige klas'. Fons Boer van 'Theater De Overkant' mengde het verhaal van meester Staal - hele stukken bracht hij herkenbaar naar voren - met herinneringen aan zijn eigen schooltijd. Ook Theo Thijssen als Tweede Kamerlid sprak ons nog toe. Knap gedaan. Soms was het toneel voor een publiek, op andere momenten betrok hij het publiek erbij, liet het als een schoolklas een liedje zingen of een tafel opzeggen. Een deel van het publiek werd hier heel lacherig van. Omdat hij reageerde op wat er uit de zaal kwam, gingen sommige mensen (vrouwen vooral) expres met snoepzakjes zitten knisperen, in de hoop dat hij op ze zou reageren. Irritant, maar 'Meester Fons' wist hier knap mee om te gaan. Het aantal Veenendalers in de zaal viel me wel een beetje tegen. Ik vrees dat een ritje naar Ede voor veel mensen toch net te veel moeite is. Dat belooft weinig goeds voor verdere samenwerking op dit vlak binnen WERV (Wageningen-Ede-Rhenen-Veenendaal).

2 bestellingen: Hans van den Bosch/Dick Scheps, 'Onbekende kanten van bekende planten', 30 knipsels Bernlef.

24 november 2007

Bubb Kuyper heeft vandaag rond twaalf uur de bedragen waarvoor de kavels zijn weggegaan al op zijn site staan. Ik heb pakweg een derde van de kavels waarop ik geboden heb. Een derde heb ik niet (soms zijn ze weggegaan voor € 5,00 boven mijn maximumbod). En nog eens pakweg een derde is weggegaan voor mijn maximumbod. Dan kan ik het hebben, maar het kan ook zijn dat iemand anders datzelfde maximumbod gedaan heeft en dan wordt er geloot. Dat is dus nog even afwachten (of maandag even bellen).
Ik heb gekocht:
- Een kavel met elf boeken van Hugo Brandt Corstius met o.a. eerste en tweede druk 'Opperlands Taal- en Letterkunde'.
- Een kavel met o.a. zes dagboeken van C. Buddingh' (ruim onder mijn maximimbod).
- Een kavel met literatuur, o.a. de brieven van Jan Hanlo en brieven van Willem Walraven (die wilde ik heel graag hebben, zeer ruim onder mijn maximumbod).
- Zeventwintig poëziebundels, waaronder een gesigneerde Kees Stip! (ruim onder mijn maximimbod).
- Negentwintig poëziebundels, waaronder Leo Vroman, Rutger Kopland en Hans Warren.
Ik heb misschien gekocht (loting):
- Ca. achtendertig poëziebundels, waaronder eerste drukken Gerrit Achterberg en J.C. Bloem.
- Ca. negenentwintig poëziebundels, waaronder eerste drukken Ida Gerhardt, J.C. Bloem en J.H. Leopold.
- Vijfentwintig literaire grammofoonplaten.
Ik heb gemist:
- Zeven clandestiene uitgaven uit de Tweede Wereldoorlog, waaronder 'Praeter Gallu Cantat' van C. Buddingh' (twintig euro boven mijn maximumbod).
- Zes clandestiene uitgaven uit de Tweede Wereldoorlog, waaronder 'Vier Gorgelrijmen' van C. Buddingh' (vijf euro boven mijn maximumbod).
- Twintig poëziebundels, waaronder eerste drukken van Pierre Kemp (vijf euro boven mijn maximimbod).
- Negentig poëziebundels, waaronder werk van Hans Lodeizen en Bert Voeten (een tientje boven mijn maximumbod).
- Negentwintig keer literatuur, waaronder brieven van Willem Walraven (had ik graag gehad, een tientje boven mijn maximumbod).
- Achtentwintig poëziebundels, waaronder Willem Jan Otten en J. van Doorn (ruim boven mijn maximumbod).

Met Martijn ben ik naar Dordrecht geweest voor de presentatie van twee boeken en een luister-CD over en naar aanleiding van C. Buddingh'. In Galerie De Compagnie was het lekker druk. Tijdens een gevarieerd programma werden de boeken gepresenteerd. Hieronder staat een fotocollage, die een aardig beeld van de middag geeft. De foto's zijn niet al te best gelukt, maar flink verkleind kunnen ze er nog wel mee door. Het enigszins kalende achterhoofd dat op een aantal foto's prominent aanwezig is, is van Wiebe Buddingh', zoon van C. Buddingh'. Hij heeft 'de vertaalpraktijk' van zijn vader overgenomen en is daar ook zeer succesvol in. Hij vertaalde o.a. de boeken van Tom Sharpe, met Wilt als hoofdpersoon en ook de Harry Potter-boeken. De laatste Harry Potter werd in dezelfde week gedrukt als het vandaag gepresenteerde 'Raban! Raban! Raban!; Buddingh’s Blauwbilgorgel met pensioen' en zorgde er bijna voor de dit boek vandaag niet klaar was. Met pijn en moeite zijn er 75 gedrukt. Ik had al eens met de Dordtse dichter Kees Klok gemaild, maar nu heb ik hem ook gesproken. Ook met Henk Verweerd heb ik even bijgepraat. Hij gaf me een proefdruk van de omslag van 'Sprekend mijzelf' van Bergman. Op 21 november plaatste ik daar een foto van, maar op die foto ontbreken de titel van het boek en de schrijversnaam.

Voorzitter Peter de Roos van het Buddingh' Genootschap opent de middag.	Kinderen van OBS Noordhove zingen 'De blauwbilgorgel'.	Kleinzoon Bastiaan neemt de nieuwe boeken in ontvangst namens de familie Buddingh'.	Wiebe Buddingh', zoon van C. Buddingh' én vertaler van Harry Potter.
Twee leden van kwartet Dichterbij zingen een nieuwe versie van 'De blauwbilgorgel'.	De kunstenares bij 'De blauwbilgorgel' als kunstwerk.	Uitgever Henk Verweerd over 'De Blauwbilgorgel 65 jaar'.	We luisteren naar een Russische vertaling van 'De blauwbilgorgel'.
Kees Klok leest zijn gedicht voor.	Manuel Kneepkens leest zijn gedicht voor.	De blauwbilgorgel als nieuw kunstwerk.	De felaloe. Gemaakt op OBS Noordhove tijdens een gorgelrijmenproject.

Omdat het al rond zes uur was toen we weggingen, zijn Martijn en ik in Dordrecht wezen eten. Een beetje op goed geluk kwamen we in Restaurant Mediterran terecht, waar we een prima mixed grill en gegrilde lamskoteletjes hebben gegeten.

2 bestellingen: 3 x Multatuli, Laura Ingalls Wilder, 'De grote hoeve'.

25 november 2007

Morgen ben ik jarig. Nog net geen vijftig. Vandaag hebben we mijn moeder en Lidy's vader op visite. We vieren de verjaardag vast op een laag pitje. Van Martijn kreeg ik de nieuwste druk van 'Het Grote Beestenfeest' van Kees Stip. Dit is een hardback en ik had hem alleen als paperback. Van Lidy kreeg ik een Citatenscheurkalender 2008. Vooral citaten van buitenlanders. Als je wat citatenboeken in je kast hebt staan, dan is zo'n kalender vlot maakwerk (men heeft ook niet de moeite genomen een register toe te voegen). Het eerste Nederlandse citaat staat op zondag 23 maart: 'De wereld gaat aan vlijt ten onder' van Max Dendermonde. Toch levert het doorbladeren van zo'n kalender wel verrassende vondsten op:

Dit is een citaat van Cicero (106 - 43 v.C.). Het wordt heel vaak toegeschreven aan John F. Kennedy. Hij gebruikte het met grote regelmaat in zijn toespraken, maar het is dus niet van hem!

Een greep uit de citaten:
- We leven allemaal onder dezelfde hemel, maar we hebben niet dezelfde horizon. (Konrad Adenauer)
- Welke job je ook in je volgende leven kiest, zorg ervoor dat het er eentje is zonder vergaderingen (Max Hastings)
- Het is verschrikkelijk als je bedenkt hoe weinig politici opgehangen worden (G.K. Chesterton)
- Eenmaal dood kan je niet meer onsterfelijk worden (David Mamet)
- Als je je geld nog kan tellen, dan ben je niet écht rijk (Paul Getty)

Van de kinderen kreeg ik een digitaal fotolijstje. Heel leuk. Ik heb gelijk wat natuurfoto's (bloemen, de Blauwe hel) op zo'n geheugenkaartje gezet en die foto's hebben gisteren al 'gedraaid'.

3 bestellingen: Oscar de Wit, 'Met koele obsessie', 2 strips 'Rik Ringers', en 6 x Toon Kortooms (n.b. een bestelling uit Zwitserland).

26 november 2007

Een mailtje uit Australië: de geëmigreerde Henk Hermans vergelijkt een foto van zijn vader met een foto van de vader van Toon Hermans en vindt de gelijkenis treffend. Dat ben ik wel met hem eens. De persoon op de tekening en de persoon op de foto zouden maar zo dezelfde kunnen zijn (zo te zien is de foto ook gemaakt, staande voor de tekening). Zijn dochter vindt dat hijzelf ook op Toon Hermans lijkt. Helaas zit er van hemzelf geen foto bij:

Dear Sir. To whom it may concern. Two photos of two people , my father - Niecolaas Hermans - born September 05 and the father of Toon Hermans. I think that the resemblance is striking -to say the least- When my daughter Jacqueline saw a photo of Toon Hermans she said that there was a strong resemblance between Toon and myself - Henk born 08-1929. Please reply. Henk Hermans.

Dit weekend heb ik de plannen van Plasterk zoals die nu in de krant staan eens voor mezelf tegen het licht gehouden. De conclusie is duidelijk: ik schiet er niks mee op. Sterker nog: het gaat mij geld kosten. De Bapo (ouwe-lullenverlof) wordt afgeschaft voor mensen die nog geen tweeënvijftig zijn (nadelig voor mij). Hoger opgeleiden gaan beter betaald worden (heb ik niks aan met mijn Pabo). Jongeren gaan meer verdienen (jong ben ik niet meer). Schalen worden ingekort (heb ik niets meer aan). Docenten op 'moeilijke' scholen krijgen extra geld (geldt vast niet voor mijn school). Ik mag dus mee gaan betalen aan de salarisverhoging van anderen. Hij is weer fijn.

Dit is een advertentie van de Leidse Universiteit, geplaatst in Vlaamse kranten. Men roept studenten op om in Leiden letteren te komen studeren. Men heeft er maar liefst 23 letterenopleidingen. 24 november was er een open dag. Het is goed dat het hiernaast niet te lezen is, want er zit een kanjer van een taalfout in. Leiden biedt je moet echt met 'dt'. Leiden is het onderwerp in de zin en je is dus niet het onderwerp (dan zou het zonder 't' zijn). Een beetje slordig voor een letterenopeiding concludeert Erik Dams terecht op zijn weblog.

2 bestellingen: Geert van Beek, 'Blazen tot honderd', C.M. van Hille-Gaerthé, 'De plaats waarop gij staat (een boek voor oudere meisjes)'.

27 november 2007

Vanavond kwam per email nieuwsbrief 238 van antiquariaat Fokas Holthuis. Ze bieden een gedicht van C. Buddingh' als vouwblad aan en dat is één van de weinige Buddingh'-uitgaven die ik nog niet heb:

BUDDINGH', C. Toch wel een soort liefdesverklaring. [Vianen], Kwadraat, 1984. Vouwblad. Gedrukt in een oplage van 250 exemplaren. 1e druk.
€ 10,-
* Geschreven en verschenen t.g.v. de presentatie van Utrecht in tekst en beeld bij Boekhandel Broese Kemink.

Ik heb hem onmiddellijk per email besteld, anders loop je zwaar de kans dat hij al weg is. Blijkbaar zit Paul Snijders van dat antiquariaat na de verzending van de nieuwsbrief achter de computer op bestellingen te wachten, want ik kreeg ook onmiddellijk antwoord. Ze sturen het gedicht op.

De drie kavels bij Bubb Kuyper - waarvan ik niet zeker wist of ze voor mij waren - blijken ook aan mij toegeslagen. Ik heb ze vandaag even gebeld. Gert heeft ook twee kavels en we hebben afgesproken dat we ze volgende week woensdagmiddag samen op gaan halen.

1 bestelling: Jacob Cats, 'Sinne- en minnebeelden'.

28 november 2007

Vanmorgen sprak ik een Salomonsoordeel uit. Alweer was er van een leerling een telefoontje afgenomen. Het ging af tijdens de les. Het telefoontje lag al in de kluis toen er een andere leerling bij me kwam. Die vertelde dat het haar schuld was dat dat telefoontje afging; zij stuurde een SMS'je. Of het goed was dat zij daarom haar telefoontje inleverde in plaats van dat andere telefoontje. Een ridderlijk aanbod. Ik ben tegenwoordig wel zo achterdochtig dat ik me dan afvraag of de eigenaar van het afgepakte telefoontje misschien gedreigd heeft en dat ze daarom bij me komt. Maar - die andere leerling kennende - lijkt dat niet waarschijnlijk. Toch is die jongen ook fout: zijn telefoontje had niet aan mogen staan. Daarom besliste ik dat ik de (les)week dat het telefoontje in de kluis blijft zou delen. Ze zijn allebei hun telefoontje tweeënhalve dag kwijt. Ze stonden wel even raar te kijken, want dit hadden ze niet verwacht. Maar ze gingen uiteindelijk wel accoord.

Ik blader en lees wat in 'Letterkundig leven II' van Is. Querido (uit 1916). Een bundel recensies. Zo'n honderd jaar geleden had men een heel andere toon van recenseren dan tegenwoordig. In ieder geval voor deze bundeling geldt: minder vlak. Boeken werden bejubeld, maar ook de grond ingeboord. Een voorbeeld:

Over Brusse's werk oordeel geven is voor den recensent een wezenlijk genot. Ik ken in onze gansche literaire journalistiek geen grooter talent, zuiverder voeler, inniger, dieper en klaarder zegger. Wat een smijdigheid van woord, wat een warmte, wat een trillende klank brengt hij in zijn taal. En hoe ondubbelzinnig is zijn aanvoelen van de levensdingen, de menschen en hun velerlei karakterlijk of karakterloos gedoe. Deze realist, ernstig, bonkig en veelkantig, laat soms den geur van heidekruid, zoet tusschen zijn somberste werk rooken. We snuiven de ruimte en en zien den verren hemel. (Is. Querido, Letterkundig leven II, blz. 170, n.a.v. der herdruk van 'Het nachtlicht van de zee')

Af wat te denken van deze inleidende alinea:

In geen tijden las ik een "roman", zoo opgepropt met helsche, levens-vernielende en schrikwekkende gebeurtenissen, en toch, in geen tijden is ònder het lezen, mijn sigaar zoo goed aangebleven. Wilt ge meéschransen van dezen gekruiden schotel? (Is. Querido, Letterkundig leven II, blz. 81, n..a.v. 'De Assenhoeve' van Henri van Wermeskerken)

En een wat negatiever oordeel:

De heer Frans Erens is gunstig bekend door zijn schetsmatigen novellistischen arbeid. Als criticus heeft hij echter voor het groote publiek geen naam. Nu komt hij dat publiek plotseling met een dikken bundel grootendeels critische opstellen verrassen. Een voorwoordje leidt de artikelen in. Dit voorwoordje, helaas, is een zeer ongelukkig stijlproefje. Als men dit zinnengemors tot maatstaf moest nemen voor Erens' stijl-sentiment, dan kwam zijn kunstenaarsschap er al buitengewoon slecht af. (Is. Querido, Letterkundig leven II, blz. 187, n.a.v. 'Literaire wandelingen')

Mijn VWO-leerlingen hebben ook recensies geschreven. Ze maken de overstap van jeugdboeken naar literatuur voor volwassenen. Sommigen zijn daar nog helemaal niet aan toe, anderen lezen 'De passievrucht', 'De aanslag' of 'De weduwnaar'. Kate slaagt er goed in om in haar eigen woorden 'De weduwnaar' te beoordelen: 'Het is natuurlijk wel een beetje een voorspelbaar verhaal. Eerst feesten tot je erbij neervalt en dan tot inkeer komen. Er zijn ook een paar uitdrukkingen en woorden die veel te vaak gebruikt worden zoals zijn laatste woorden aan Carmen: 'Ik zal goed voor je dochter zorgen,' en neuken (staat er maar een paar duizend keer in). Het is meer een mannenboek want het is stoer (vaak zelfs aardig grof) geschreven en er worden vaak voetbalachtige opmerkingen gemaakt die ik in elk geval niet goed begrijp.' Goed gedaan Kate!

29 november 2007

Een tweedeklasser kwam zich aan het begin van de les aan mijn bureau melden: 'Mijnheer, ik wil me ziek melden, ik voel me klote.' Hij stond als een zielig hoopje voor me, met de handen diep in de zakken. Een gouden voorzet voor een grapje: 'Als je je kloten voelt, moet je je handen uit je zakken halen, jongen.' Maar ik heb dat punt maar niet gescoord, niet over de rug van een zich diep ongelukkig voelend knaapje. Maar zo'n voorzet krijg je zelden.

De gedichten uit 'Ik wou dat ik twee hondjes was. Nederlandse nonsense- en plezierdichters van de 20ste eeuw', bijeengebracht en ingeleid door Vic van de Reijt (1982) blijk ik lang niet allemaal op de diverse schrijversbladzijden te vermelden. Ze staan wel bij bijvoorbeeld Buddingh' en Carmiggelt, maar niet bij onbekendere dichters. Dat heb ik vandaag aangevuld. Dit is wel één van de best verkochte verzamelbundels en zal dus bij veel mensen in huis liggen. Dan kan men het na zo'n vermelding dus eventueel naslaan. Ik heb hier de ooievaar-pocket liggen uit 1995. Ik had een veel oudere druk, maar die is werkelijk stukgelezen. Er schijnt ook een nieuwere en herziene versie te bestaan. Ik moet in een boekenwinkel maar eens kijken hoe groot het verschil tussen de versies is.

In 'Ik wou dat ik twee hondjes was' kom ik de dichter Hans J.F. Kemming tegen. Van hem staat er het gedicht 'Short story' in. Als bron wordt de bundel 'De lichte muze' gegeven. Dat boekje vind ik niet terug op de bladzijde over Kemming. Alweer een bundeltje waarvan ik dacht dat ik het vermeld heb op alle bladzijden van Schrijversinfo en ook dat blijkt niet zo te zijn. Van Hans J.F. Kemming staan er negen gedichten in.

Al de hele dag wordt er in de media aangekondigd dat scholieren morgen massaal gaan staken. Vorige week hebben we dat bij ons op school kunnen voorkomen, maar nu zal dat door al die aankondigingen wel lastig worden. In de krant roept men de scholen op om afwezigheid van leerlingen door te geven aan de leerplichtambtenaren. Dat klinkt logisch, maar het is meten met twee maten. Als ik in het verleden een afwezigheid van een leerling gedurende één dag doorgaf, kreeg ik te horen dat men pas actie ondernam bij een afwezigheid van drie dagen. Dan moet je nu niet zelf gaan vragen om de afwezigheid van één dag door te geven.

2 bestellingen: Jos Brink, 'Dagboek', knipsels Peter Verhelst.

30 november 2007

De stakingen zijn aan ons voorbijgegaan. Ik heb het al vaker beweerd: wij hebben uiterst brave kinderen op school. Misschien zouden we dat wat meer moeten waarderen (en het ook eens uitspreken).

Via een foto van een 'Grote Markt' in het boek en de Martinitoren, kwam ik met een klas te spreken over de Dom in Utrecht. Leerlingen vroegen waarom dat Dom heet. Ik heb dat uitgelegd. Het zette de kinderen blijkbaar aan het denken en na de les kwamen twee Marokkaanse meisjes triomfantelijk naar me toe: 'Meneer, we hebben er nog eens over nagedacht: Mo-slim en Christen-dom!' Ze hebben in ieder geval taalgevoel.

Met de post kwam gisteren het luisterboek 'C. Buddingh’ leest: De Blauwbilgorgel en andere gedichten'. Het werd afgelopen zaterdag in Dordrecht gepresenteerd. Toen kocht ik het al. Ik was vergeten dat leden van het Buddingh' Genootschap het toe kregen gestuurd. Voorlopig leg ik er maar eentje op school neer. Op de CD diverse live-opnamen van optredens van Buddingh'. Joop van Halen nam ze destijds (1979-1982) op. De opnamen ligen nu bij het Dordts stadsarchief (DiEP). Men schijnt er nog veel meer van dit soort opnames te hebben. Dat is vooral bij Buddingh' zeer interessant. Niet altijd worden gedichten er beter op als de dichter ze zelf leest, maar bij Buddingh', met zijn karkateristieke stem is dit zeker wél het geval. Als extraatje (bonustrack heet dat dan) staat op de CD een nieuwe bewerking van de Blauwbilgorgel, gezongen door het Dordtse kwartet Dichterbij (Zij zongen dat ook afgelopen zaterdag, bij de presentatie).

Dezelfde postbode bracht ook het winternummer van 'Hollands Diep'. Het is echt wat tegenwoordig een 'glossy' heet. Voor mij betekent het dat dit een bladerblad is en geen leesblad. Het ligt fraai op de salontafel, maar een literair blad is het helaas niet. De aanleiding voor de artkelen is literatuur, maar het is vluchtig, het raakt even aan, maar gaat nergens echt diep op in. Nieuwe poëzie of korte verhalen brengt het blad ook niet echt. Wat staat er dan wel in: een interview met Karina Wolkers (zij staat ook op de cover), een interview met Khaled Hosseini, een artikel over Hillary Clinton, een artikel over Wouter Bos en zijn vader, een beeldverhaal (?) over de magie van de moederschoot. Twee artikelen zijn wat mij betreft de moeite waard: Bladzijden uit het notitieboekje van Connie Palmen, waaruit de 'wordingsgeschiedenis' van haar roman 'Lucifer' naar voren komt en twee bladzijden verstripping van 'Knielen op een bed violen' van Jan Siebelink door Dick Matena. Maar het is te weinig, helaas.

Een brief bij de post met daarop groot: 'Kerk in Nood'. Ik heb daarachter geschreven: 'Dat is goed nieuws' en 'Retour afzender'.

Boeli van Leeuwen is eergisteren op Curaçao overleden. In april 2006 overleed al een andere schrijver van de Antillen: Tip Marugg.

Spittend in de boeken uit Barneveld (die nog altijd in het gangpad in de garage staan) stuit ik op 'Eenvoudige Wijsheid voor Jong en Oud', verzameld en gerangschikt door W. Hoogenboom en A.S. Moerman (z.j. - ik schat het op pakweg 1960). Een interessante citatenbundel. Die citaten ga ik vermelden op de diverse bladzijden van Schrijversinfo. Van sommige schrijvers (Bilderdijk, J. de Brune, Nic. Beets) bevat het tientallen citaten. Van Cats zelfs precies honderd! Het volgende citaat is van Anthonie Donker: ' 't Leven kan schraal zijn, het kan hard zijn, maar jongen, span de boog zo strak je hem spannen kan.'

2 bestellingen: Boelie van Leeuwen, 'De rots der struikeling' en een grote bestelling uit Noorwegen; S. Carmiggelt, 'De rest van je leven', Marnix Gijsen, 'Telemachus in het dorp', Fons Jansen, 'De lachende kerk', K. Norel, 'Doctor Frans', 'Ziet de dag komt aan. Proza en poëzie van 1600 tot 1700', Jan Siebelink, 'De overkant van de rivier', Liter, Christelijk Literair Tijdschrift, 1998, nummer 1.