• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Links
• Raban

• Profiel
• Werk
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Links
• Bronnen

Hans Berghuis

Profiel

Achternaam: Berghuis
Roepnaam: Hans
Voornamen: Johannes Wilhelm Antonius
Geboren: 12-02-1924
Te: Apeldoorn
Overleden: 27-12-1994
Te: Haelen

Pseudoniem(en): Hans Berghuis publiceerde tijdens de Tweede Wereldoorlog onder de pseudoniemen Hans Brands en H. Brands.

Werk

Poëzie

• Woekerplanten (in eigen beheer) (1944)
• Stanza's voor haar (200 ex.) (1947)
• Grote en kleine metten voor jou (1950)
• Coplas: een mand vol noten (bibliofiel) (1979)
• Weerzien op de Pityusen (in eigen beheer) (1983)
• Postpapier voor Nigra: briefgedichten (250 ex.) (1984)
• Plaatsen van onherbergzaamheid (1986)
• Een winter in Tomi (1987)
• Vierluik met duif (60 ex.) (1987)
• December (vouwblad, bibliofiel, 125ex.) (1988)
• De scheiding (bibliofiel, 85ex.) (1988)
• Etruskische gezangen (1989)
• Kleitabletten (1990)
• De Maas & andere sproken (met Frans Budé) (bibliofiel, 100 ex.) (1990)
• Charles Beltjens herdacht (met Frans Budé, Leo Herberghs en Wiel Kusters) (1991)
• Adam: een gedicht in sprookjes (225 ex.) (1991)
• El apice = Het letterteken (150 ex.) (1995)
• Het masker (75 ex.) (1994)
• De uren (120 ex.) (1997)
• Het gebrek (2002)
• Reispenning (175 ex.) (2004)
• Ik kan alleen maar zingen (verzamelde gedichten, samenstelling Chrétien Breukers) (600 ex.) (2006)
• De onhandelbare (2006)

Proza

• Pleidooi voor een zondaar (1952)
• Gabriel, mijn vader (1956)
• Drie vrouwen (1956)
• Don Ramon en de eilanders (1959)
• Kamakto, het wordt dag! (1960)
• Niet naar de maan gaan (1964)

Toneel

• Zonsondergang op Amboina (1948)
• Het spel van het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland (1953)
• Declamatorium voor Pasen (1953)
• Mensen zijn soms engelen (1953)
• Vincentiusoratorium (in eigen beheer) (1955)
• De Bisschop en de Barones (1958)
• Peer op reis (1969)
• St. Lily en de vissen (1969)

Hoorspel

• Eiland Vrijheid (KRO, 1958)
• Jesaja is mijn naam (KRO, 1960)

Overig non-fictie

• Missionarissen in alle klimaten (1955)
• Clara en de andere (1958)
• Gods humanist: leven en werken en dood van François de Sales (1958)
• Symbiologie, een luchtig tractaat over macromoleculen (1965)
• Feest in de mijnstreek (1965?)
• Bernardijns Schetsboek: vijftig jaar middelbaar 1913-1963 (in eigen beheer) (1963)
• Bij toeval (met anderen) (75 ex.) (1992)
• Dichter bij de duvel: Hans van de Waarsenburg 50 (met anderen) (85 ex.) (1993)

Vertalingen

• Maastrichts Paasdrama (1953)
• Ordo Stellae (1957)
• Robert Traver, Strijd om een mens (1959)
• E.R. Braithwaite, Voor mijnheer - van ons allemaal (1960)
• Franciscus van Sales, Inleiding tot het devote leven (1960)
• Daphne du Maurier, Het alibi (1961)
• Tweehonderd copla's zoals Spanje ze zingt (1961)
• Eileen Bassing, Het stof van de voeten (1964)
• Copla's. Een mand vol noten (1979)

Vertaald:

• Im Lande des weißen Bären: Erlebnisse unter den Eskimos (Duiste vertaling van 'Kamakto, het wordt dag!' door Herbert Schmidt) (1963)
• Nichts so sehr als Mensch: Franz von Sales, der liebenswürdige Heilige (Duitse vertaling van 'Gods humanist: leven, werken en dood van François de Sales' door Susanne George) (1992)
• 'Gods humanist' werd ook in het Tsjechisch vertaald.

Hans Berghuis schreef een inleiding voor:

• Het stenen bloembed: DSM-kalender 1962 (1961)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Hij begon na de Tweede Wereldoorlog als journalist bij het Roermondse Bisdomblad.
• Hans Berghuis was journalist en redacteur bij 'Gazet van Limburg' (1948-1952), 'De Zuid-Limburger' (1954-1955), 'Limburgs Dagblad' (1955-1957), 'De Maasbode'.
• Hans Berghuis was in 1961/1962 redacteur van 'De Bronk'.
• Hans Berghuis was literair criticus van de 'Volkskrant'.
• Hans Berghuis publiceerde in 'Stijl', 'Parade der Profeten', 'Maecenas', 'Overtocht', 'Roeping', 'Raam', 'De Gids', 'De Revisor', 'De Tweede Ronde'.

Over Hans Berghuis

• Een bijdrage over Hans Berghuis in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Rob Molin (mei 1996).

Diversen

• 'Geijkte tijd. Liber amoricum voor Hans Berghuis' (65 ex.) (1989)
• Een portret (collage) van Hans Berghuis (maker onbekend, z.j.), in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Literaire prijzen

• Mathias Kemp-prijs 1953 voor 'Pleidooi voor een zondaar'
• Literatuurprijs van de gemeente Kerkrade 1956 voor 'Gabriël, mijn vader'

Hans Berghuis was lid van de jury voor:

• Aanmoedigingsprijs voor jonge kunstenaars 1966, 1967

Vanaf 2002 wordt tijdens de Maastricht International Poetry Night de Hans Berghuisstok uitgereikt aan een dichter met een eigenzinnige kijk op poëzie.

Opmerkingen

• Zijn vader was klompenmaker in Apeldoorn.
• Het gezin verhuisde naar Meerlo, Nederweert en Haelen. In die laatste plaats werd zijn vader hoofd gemeentewerken.
• Hans Berghuis studeerde aan het seminarie van de Fathers van Mill Hill in Tilburg, maar had niet serieus de bedoeling priester te worden.
• In 1943 kreeg hij tuberculose en hij lag tot 1946 in sanatorium Hornerheide in Horn. Hier las hij veel, studeerde filosofie en publiceerde gedichten en essays in illegale bladen.
• Hans Berghuis was beeldhouwer.
• Eind jaren vijftig, begin jaren zestig verbleven veel Nederlandse auteurs, waaronder Hans Berghuis (van1957 tot 1961) op Ibiza.
• Terug in Nederland ging hij op de afdeling voorlichting van DSM werken
• Hans Berghuis schreef hoorspelen voor de KRO.
• Hij werkte als ambtenaar bij de voorlichtingsdienst van DSM (1961-1966) en als directeur van de Kunststichting Eindhoven (1966-1970). Van 1970 tot zijn pensioen in 1975 was hij hoofd van de afdeling voorlichting van de provincie Limburg.
• Hans Berghuis woonde na zijn pensionering met zijn tweede vrouw in Haelen (Limburg) en op Kasteel Erenstein in Kerkrade.

Anderen over Hans Berghuis

• Hans Berghuis is een door de wol geverfd dichter die niet snel in clichés vervalt en eerder geneigd is tot enig cryptisch formuleren dan zich zomaar bloot te geven. (Maarten Doorman, VN, 15-07-1989)
• Berghuis ordent letters en woorden die verward zijn geraakt, en die de hand van de dichter vergen om verstaanbaar te worden. (Johan Oosterman, HN, 27-04-1991)
• De poëzie van Berghuis geniet in elk geval in kringen van lettrés een ruime belangstelling. Zijn bundels werden niet herdrukt; wel vond bijna de gehele oplage telkens haar weg naar de lezer.
  De aandacht voor zijn romans was niet echt klein in de jaren vijftig en zestig, maar thans zijn ze vrijwel vergeten. (Rob Molin, Kritisch literatuur lexicon, mei 1996)

Mijn favoriete citaat

Keur vrouwen zoals je sardienen zou keuren;
wanneer ze nog blank zijn smaken ze fris
maar pas op als je kleur zou bespeuren:
een geverfde vrouw is bedorven vis.
(Hans Berghuis, Copla's: een mand vol noten)

Links

• DBNL - Hans Berghuis
• Hans Berghuis - Niet naar de maan gaan (gratis e-book)
• NRC - Schrijver Hans Berghuis overleden

Bronnen o.a.

• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Kritisch literatuur lexicon (mei 1996)
• Limburgs Literair Lexicon (2007)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2022)