• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

André Demedts

Profiel

Achternaam: Demedts
Roepnaam: André
Voornamen: André Maurits
Geboren: 08-08-1906
Te: St-Baafs-Vijve
Overleden: 04-11-1992
Te: Oudenaarde
Pseudoniem(en): André Demedts schreef jeugdboeken onder het pseudoniem Koen Lisarde.

Werk

Poëzie

• Jasmijnen (1929)
• Geploegde aarde (1931)
• Kleine keuze (1937)
• Vaarwel (1940)
• Daarna (1968)
• Verzamelde gedichten (1976)
• De jaargetijden (1979)
• Na jaar en dag (1986)
• Verzamelde gedichten (1995)

Proza

• Mannen van de straat (verhalen) (1933)
• Het leven drijft (1936)
• Afrekening (1938)
• Voorbijgang (verhalen) (1939)
• Geen tweede maal (1941)
• Het heeft geen belang (1944)
• Voor de avond valt (1947)
• In het morgenlicht (1949)
• De ring is gesloten (1951)
• In uw handen (1954)
• Gedachten van André Demedts, gebloemleesd door Hubert van Herreweghen (1956)
• Neerslag der dagen (verhalen) (1957)
• De levenden en de doden (1959)
• De Kerstmis van onze kapitein (1960)
• Nog lange tijd (1961)
• Kerstmis te Saloniki en andere verhalen (1964)
• Alleen door vuur (1965)
• De dag voor gisteren (autobiografie) (1966)
• Je komen halen (1969)
• Terug naar huis (Op weg naar Oltendorf/In mei/Van mei tot april) (1970)
• Op weg naar Oltendorf (1973)
• De eer van ons volk: De Belgische republiek (1973)
• De eer van ons volk: Hooitijd (1974)
• De eer van ons volk: Goede avond (1976)
• De waarheid stelt niet teleur (1976)
• Ik zal je dragen (1976)
• De eer van ons volk: Een houten kroon (1978)
• Verhalen (omnibus: Geluk in december/Acht dagen in juli/Loon naar werken/Eeuwige liefde/Rond een sterfbed/In uw handen) (1980)
• Geluk voor iedereen (1981)
• Wintertijd: een drieluik (1982)
• Veertien-achttien (1985)

Voor kinderen:

• Ik wil een dappere kerel zijn (1942)
• Trouw aan hun volk (1944)
• Alle vreugd is eindeloos (1946)
• Voorbij aan de nacht (1952)

Brieven

• 1 brief van Hedwig Speliers aan André Demedts in 'Wij, galspuwers' (1965)
• 18 brieven aan André Demedts in 'Gerard Walschap Brieven 1921-1950' (1998)
• 5 brieven aan André Demedts in 'Gerard Walschap Brieven 1951-1965' (2002)
• 12 brieven aan André Demedts in 'Gerard Walschap Brieven 1966-1989' (2002)
• 1 brief samen met Gerard Walschap aan Frans van Mechelen in 'Gerard Walschap Brieven 1966-1989' (2002)
• De Koninklijke Bibliotheek bezit enkele originele brieven van André Demedts (o.a, aan Angèle Manteau).

Toneel

• De rechtvaardige keizer (1949)
• De graaf is weergekeerd (1950)

Overige non-fictie

• Edward Vermeulen: schrijver en boer (1937)
• Hugo Verriest, de levenwekker (1945)
• Richard Minne (1946)
• Leven en schoonheid (1946)
• Stijn Streuvels (1955)
• De abdij van Vlaanderens Westhoek (1956)
• Ernest Claes (1961)
• Johan Daisne (1962)
• Abel Coetzee (1963)
• Levensverhaal van Antoon vander Plaetse (1964)
• Albrecht Rodenbach: de vedel aan de zijde (1965)
• De boer in de literatuur (1966)
• Uit ons eigen erfdeel (1968)
• Het land van Streuvels (1971)
• Stijn Streuvels: een terugblik op leven en werk (1971)
• Streuvels als psycholoog (1972)
• Aan de Beneden/Mandel (1973)
• De esthetica van Hugo Verriest (500 ex.) (1974)
• Jan Vercammen (1977)
• Stijn Streuvels (1977)
• 't Fonteintje (1977)
• Guido Gezelles wedergeboorte in 1877 (1977)
• Valère Depauw (1978)
• De weg naar het einde: de latere levensjaren van Stijn Streuvels (heruitgave van 'Stijn Streuvels: een terugblik op leven en werk') (1996)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald

• Die Ruhelosen (Duitse vertaling van Heinz Graef) (1942)
• Straßenvolk (Duitse vertaling van 'Mannen van de straat' door Hans Heinrich Reykers) (1948)
• Poémes (In het Frans vertaald door Henry Fagne) (1967)
• Choix de poèmes (in het Frans vertaald door Jeanne Buytaert) (1982)

André Demedts schreef een inleiding/nawoord voor

• Emiel van Hemeldonck, Het spookschip (1967)
• Filip de Pillecyn, Stijn Streuvels (1969)
• Karel Jonckheere, Micro onder het oorkussen (1969)
• Luc Verbeke, Vlaanderen in Frankrijk: taalstrijd en Vlaamse Beweging in Frans- of Zuid-Vlaanderen (1970)
• Johan Daisne, Verzamelde gedichten (1978)
• Gerard Walschap, Oproer in Kongo (1980)
• Fred Germonprez, Kaper Jan Bart (1981)
• Harry Gielen, Het diepste lied zingt binnenin: de zalige broeder Isidoor de Loor (1881-1916) (1984)
• Fernand Bonneure, Lexicon van Westvlaamse schrijvers, deel 3 (1986)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• André Demedts was in de jaren dertig mede-oprichter en redacteur van 'De tijdstroom' (1930-1934) en van 'Vormen' (1936-1941).
• André Demedts was vanaf 1939 redacteur van 'Dietsche Warande en Belfort', 'West-Vlaanderen' en 'Tydskrif vir Letterkunde'.
• André Demedts was vanaf 1957 de leidende figuur achter 'Ons Erfdeel'
• André Demedts publiceerde in 'Roeping', 'Periscoop', 'Standpunte', 'Standaard der Letteren'.

Over André Demedts

• Albert Westerlinck, 'Het lied van Tantalus: bijdrage tot de studie van een menschelijkheidstype in de litteraire kunstschepping op grond van een onderzoek over het werk van A. Demedts' (1943)
• Een interview met André Demedts in 'Mens en kunstenaar I' van Louis Sourie (1955)
• Anton van Wilderode, 'André Demedts' (1965)
• Willy Spillebeen, 'André Demedts' (1974)
• 'Huldeboek A. Demedts' (1977)
• Gwij Mandelinck, 'André Demedts, of de kringloop om 'De Elsbos'' (1977)
• Rudolf van de Perre, 'Huldeboek A. Demedts' (1984)
• Rudolf van de Perre, 'André Demedts: een monografie' (1986)
• 1 hoofdstuk: 'André Demedts, De levenden en de doden' door Rudolf van de Perre in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1994)
• Een bijdrage over André Demedts in 'Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945' door Rudolf van de Perre (mei 1987/mei 1997)
• Piet Thomas (redactie), 'Streuvels en zijn biografen' (2002)
• 1 column: 'Het etteren van de standaard der letteren: Over André Demedts en de val van het Romeinse rijk' in 'Het vroegste vitriool 1983-1993' van Tom Lanoye (2004)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• André Demedts werkte mee aan de samenstelling van het 'Volledig werk' van Stijn Streuvels.
• André Demedts leest 'Gelegenheidsvers' (uit: 'Vaarwel') op lp 2 van 'Microfonie van Zuidnederlandse schrijvers' (4 lp's) (1977)
• 'Niederländisch: die Sprache von zwanzig Millionen Niederländern und Flamen', von O. Vandeputte, Daniël de Vin, red.: Jozef Deleu, Frits Niessen e.a., Ehrenvorsitzender A. Demedts (1981)
• André Demedt schreef bijdragen voor ' Oostvlaamse literaire monografieën', deel I (1977) en deel IV (1981)
• Sinds 1984 is er in zijn geboortestreek een André Demedtswandelpad.
• A. Demedts werkte mee aan 'De Nederlandse en Vlaamse auteurs van middeleeuwen tot heden' (1985)
• André Demedts werd geboren in 1906. In België worden er pogingen ondernomen om van 2006 een André Demedtsjaar te maken. Het werd op gang gebracht in zijn geboortedorp Sint-Baafs-Vijve, waar de Stichting André Demedtshuis een fraaie culturele evenementenkalender heeft samengesteld onder de algemene noemer "100 jaar André Demedts" met een 20 tal activiteiten. Het André Demedtsjaar is op donderdag 26 januari geopend met een klassiek concert in de Romaanse Sint-Bavokerk, waar André Demedts op het kerkhof rond de kerk is begraven. Een eerste hoogtepunt was een poëzieavond op vrijdag 17 februari 2006 in aanwezigheid van de 90-jarige mevrouw Demedts met voordracht door acteur Jo Decaluwe van 15 gedichten van André Demedts en situering door Jooris Van Hulle. Er volgen binnen dit programma ondermeer nog een theaterproductie naar André Demedts en happening in augustus, erfgoedwandeling, concerten en tentoonstellingen.
• De Belgische PTT bracht in januari 2006 een serie literatuur-postzegels uit, maar hier is geen postzegel met André Demedts bij.

Literaire prijzen

• August Beernaert-prijs 1944/1945 voor 'Het heeft geen belang'
• Prijs der Scriptores Christiani 1953 voor 'Kringloop om het geluk'
• Joris Eeckhout-prijs 1954/1955 voor 'Stijn Streuvels'
• Prijs voor Letterkunde van de Provincie West-Vlaanderen 1958 voor 'De levenden en de doden'
• Prijs voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies 1962 voor 'De levenden en de doden'
• Prijs voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies 1962 voor zijn gehele oeuvre
• Prijs voor Letterkunde van de Provincie West-Vlaanderen 1979 voor 'Geluk in december'
• Staatsprijs ter bekroning van een schrijversloopbaan 1990
• Emile Bernheim-prijs

André Demedts was lid van de jury voor:

• Romanprijsvraag Gottmer 1947

• Visser Neerlandia-prijs 1964, 1966, 1969 en 1973

Sinds 1970 wordt jaarlijks de André-Demedtsprijs uitgereikt door De Marnixring aan een kandidaat met bijzondere verdiensten voor de Groot-Nederlandse cultuur in de geest van Demedts.

Opmerkingen

• De zus van André Demedts: Gabrielle Demedts (1909) was (ook) actief als dichteres. Zij was ook hoofdredactrice van 'Handen'.
• André Demedts ging naar de lagere school in Wakken en daarna naar het Sint-Lievens-college in Gent en het Sint-Amands-college in Kortrijk.
• André Demedts werkte vanaf zijn vijftiende als boer (op de ouderlijke hoeve 'De Elsbos' die sinds 1626 'in de familie is') en als leraar aan de Vrije Handelsschool in Waregem (1937-1949).
• Hij trouwde in 1938 met Germaine Ide. Zij gingen in Waregem wonen. Ze kregen vier kinderen.
• In 1953 verhuisde hij naar Kortrijk.
• André Demedts was van 1949 to 1971 directeur van de gewestelijke omroep West-Vlaanderen van de BRT in Kortrijk.
• André Demedts ijverde voor het behoud van het Nederlands in Frans Vlaanderen. Hij ws initiatiefnemer van de Frans-Vlaamse Kultuurdagen in Waregem (vanaf 1948).
• Zijn poëzie is aan de zwaarmoedige kant.
• Zijn (psychologische) romans spelen zich (meestal) af op het Vlaamse platteland en hebben een melancholieke ondertoon.
• Zijn eerste werk heeft veelal de tegenstelling individu- gemeenschap als thema. Deze tegenstelling lijkt onoplosbaar. In later werk vindt een berusting hierin plaats en worden de beperkingen van de mens aanvaard. Het geloof wordt dan belangrijk(er).
• De historische cyclus: 'De eer van ons volk' (1973-1978) wordt als zijn belangrijkste werk gezien.
• In 1983 werd in St-Baafs-Vijve een André Demedts-huis geopend als archief en museum.

handschrift André Demedts

Anderen over André Demedts

• Maar, zoals hij zelf zegt, Demedts schrijft voor gelijkdenkenden. Hij heeft bijzondere aandacht voor de katholieke problematiek van de moderne mens en voor de traditionele waarden. (M.G. Schenk, Paspoort voor de lezer, blz. 30)
• Aanvankelijk opstandig vertoont zijn later werk een wat pessimistisch getinte berusting. (Ik probeer mijn pen, blz. 147)
• In feite zou heel het oeuvre van Demedts gelezen moeten worden als een coherent geheel, dat de verschillende genres overstijgt. Hetzelfde ideeëngoed is evenzeer aanwezig in zijn proza, poëzie, toneel als in zijn kritisch werk. Leven en werk vormen trouwens een onverbreekbare eenheid. (Rudof van de Perre, Kritisch literatuur lexicon, mei 1997)

Mijn favoriete citaat

De mieren vernietigen wat hun formaat overtreft.
(André Demedts, gedachten van André Demedts)

Bronnen o.a.

• Paspoort voor de lezer. Nederlandse en Vlaamse auteurs van nu (1968)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• H.J.M.F. Lodewick e.a., Ik probeer mijn pen (1979)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Kritisch literatuur lexicon (mei 1987/mei 1997)
• Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Spectrum encyclopedie (1997)
• Encarta '98 (1997)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (september 2019)