• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Bronnen

Marnix Gijsen

Profiel

Achternaam: Gijsen
Roepnaam: Marnix
Geboren: 20-10-1899
Te: Antwerpen
Overleden: 30-09-1984
Te: Lubbeek

Pseudoniem(en): Marnix Gijsen was het pseudoniem van Jan-Albert (Johannes Alphonsius Albertus) Goris. Zijn pseudoniem is ontleend aan de familienaam van zijn moeder. Hij publiceerde ook onder de pseudoniemen Bert Bron, W. van Dingen, Doxa, Viva Gabriëls, Goy, Lily Gijsen, Sinojor, Zeno.

Werk

Poëzie

• Lof-litanie van den H. Franciscus van Assisië (1920)
• Het huis: verzen: waarin is opgenomen de derde druk van de Lof-litanie van Sint Franciscus van Assisi (1925)
• Het huis: verzen waarin opgenomen de Loflitanie van Sint Franciscus van Assisië en vier gedichten van Joachim (1947)
• The house by the leaning tree: een suite van archaïsche gedichten (1963)
• The house by the leaning tree: een suite van archaïsche gedichten (+ 2 lp's) (1965)
• Het huis: verzen, waarin opgenomen Kronijk, Het Huis, Het blije gebed, Loflitanie van Sint Franciscus van Assisi, Vier gedichten van Joachim ; The house by the leaning tree : een suite van archaïsche gedichten (1969)
• Verzameld werk (6 delen) (1977)

Proza

• Het boek van Joachim van Babylon: hetwelk bevat het oprecht verhaal van zijn leven en dat van zijn beroemde huisvrouw Suzanna kort geleden ontdekt in de opgravingen van Nat-Tah-Nam en voor het eerst zorgvuldig vertaald en uitgegeven door een liefhebber der oudheid (1947)
• Telemachus in het dorp: een verhaal zonder wind of wolken (1948)
• De man van overmorgen (1949)
• Goed en kwaad (1950)
• Klaaglied om Agnes (1951)
• De vleespotten van Egypte: een sotternij (1952)
• De kat in den boom (1953)
• Van een wolf die vreemde talen sprak (1953)
• De lange nacht (1954)
• Wat de dag meebrengt...: bladen uit een dagboek (1954)
• De oudste zoon (1955)
• Er gebeurt nooit iets (1956)
• Marie-Ama van Antwerpen (1957)
• Ter wille van Leentje (1957)
• Mijn vriend de moordenaar (verhalen) (1958)
• De school van Fontainebleau (1959)
• Lucinda en de lotoseter (1959)
• De diaspora (verhalen) (1961)
• Allengs, gelijk de spin: jeugdherinneringen (1962)
• Van een kat die teveel pretentie had (1963)
• Zes van Marnix Gijsen (Joachim van Babylon/Goed en kwaad/Er gebeurt nooit iets/Wat de dag meebrengt/Mijn vriend de moordenaar/Het huis) (1964)
• Kaddisj voor Sam Cohn (1964)
• Harmágedon: een kroniek van recente jaren (1965)
• Zelfportret, gevleid, natuurlijk (autobiografisch) (1965)
• De parel der diplomatie: een divertimento (1966)
• Het paard Ugo: kroniek van een 'beloken' tijd. 10 mei 1940 - 7 december 1941 (1968)
• De val van Zijne Excellentie Minister Plas (1969)
• Zeven grote dames (bibliofiel) (1969)
• Jacqueline en ik (1970)
• Gezegden (aforismen, verzameld door Anny Raman) (1970)
• Mi chiamamo Mimi (1971)
• Biecht van een heiden (1971)
• De afvallige (1971)
• De grote God Pan (verhalen) (1973)
• Orpheus (bibliofiel, 500 ex.) (173)
• De kroeg van groot verdriet (1974)
• Verzamelde verhalen (1974)
• De drom der schimmen rondom mij (bibliofiel, 100 ex.) (1974)
• De leerjaren van Jan Albert Goris (1975)
• Terug van weggeweest: gedachten, meningen, mijmeringen, commentaren en vele andere dingen ter overweging (1975)
• De zwarte galei (bibliofiel, 1250 ex.) (1975)
• Van een kat die te veel pretentie had: voorafgegaan door Wat de dag meebrengt... : bladen uit een dagboek (1977)
• Verzameld werk (6 delen) (1977-1979)
• Overkomst dringend gewenst (boekenweekgeschenk 1978)
• Uit het Brussels Getto (berichten 1975-1977) (1978)
• Rustoord (1979)
• Floroskoop - Oktober (1979)
• Grafzuil voor Agnes (met René Goris) (1979)
• Boze geesten verdrijven (verhalen) (1981)
• Het gordijn zakt; berichten 1978-1980 (1981)
• Amerika en ik (De vleespotten van Egypte/Harmágedon, een kroniek van recente jaren/De kroeg van groot verdriet) (1983)
• De zomers van mijn jeugd: omnibus (1984)
• Het boek van Kalina (1984)
• Kleine sprookjes voor grote mensen (1988)

Toneel

• Helena op Ithaka: een opera zonder muziek in drie bedrijven (1968)
• Een gezellige avond thuis (1970)

Dagboeken

• Manix Gijsen publiceerde dagboekfragmenten in 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.

Brieven

• Zesde brief rondom liefde en dood, gericht tot Marnix Gijsen in 'Tien brieven rondom liefde en dood' van Jef Geeraerts (1975)
• Brieven van Maria Rooman in 'Grafzuil voor Agnes' (1979)
• Brief aan Paul (bibliofiel, 10 ex.) (1986)
• 19 brieven aan Marnix Gijsen in 'Gerard Walschap Brieven 1921-1950' (1998)
• 1 brief van Ninette Walschap-Theunissen aan Marnix Gijsen in 'Gerard Walschap Brieven 1921-1950' (1998)
• 15 brieven aan Marnix Gijsen in 'Gerard Walschap Brieven 1951-1965' (2002)
• 6 brieven aan Marnix Gijsen in 'Gerard Walschap Brieven 1966-1989' (2002)
• Brieven van "Agnes" aan Marnix Gijsen (Marc Galle) (2006)

Overig non-fictie

• Karel van de Woestijne (1920)
• Ontdek Amerika (1927)
• Odysseus achterna: reisnota's uit Griekenland (1930)
• Ons volkskarakter: een poging tot inzicht (1932)
• De literatuur in Zuid-Nederland sedert 1830 (1940)
• Schrijvers en schilders (met W.L.M.E. van Leeuwen) (1939)
• Peripatetisch onderricht : nieuwe kroniek der poëzie (2 delen) (1940-1942)
• Over het Vlaamsch Genie (1946)
• Some scholarly comments on the saying of the Dutch poet Leo Vroman "Liever heimwee dan Holland": a paper (lezing, 1000 ex.) (1955)
• Van en over Maurice Roelants (met anderen) (1956)
• Karel van den Oever: 1879-1926 (1958)
• Peripatetisch onderricht: kroniek der poëzie: eerste bundel (1962)
• Karel Jonckheere (1964)
• Candid opinions on sundry subjects (1964)
• Kroniek der poëzie (1965)
• Scripta manent (1965)
• August van Cauwelaert (1968)
• Marie Gevers (1969)
• De lof der zotheid (lezing) (1971)
• Een stad van heren: prentenboek van Antwerpen (1972)
• Weer thuis: bedenkingen bij de dingen van onze dagen, 1968-1972 (1972)
• Uit het Brussels getto: (berichten 1975-1977) (1978)
• De loopgraven van Fifth Avenue: de oorlogsjaren in New York (1980)
• Het gordijn zakt ... : berichten 1978-1980 (1981)
• De stem uit Amerika: een keuze uit de "wekelijkse correspondenties uit Amerika van doctor Jan Albert Goris" van 1946 tot 1964 (bezorgd door Willy Devos) (1983)

Vertalingen

• Marnix Gijsen vertaalde 'Le cocu magnifique' van Fernand Crommelynck in het Engels.
• Suzanne Lilar, Zestig jaar toneelliteratuur in België (1951)
• Hendrik Conscience, Geschiedenis mijner jeugd, gevolgd door het onuitgegeven werk Lucifer ou Satan converti, herschreven, van noten voorzien en iconografisch verlucht door Marnix Gijsen (1978)

vertaald:

• Le cœur des États-Unis (Franse vertaling van 'Ontdek Amerika' door Stéphanie Chandler) (1933)
• 2 verhalen: 'On the genius of Flanders' in 'Harvest of the Lowlands' en 'What to tell the milkmaid', vertaald door Mary Taussig, verzameld door J. Greshoff (1945)
• Susanna i badet: Joakim av Babylons bok (Noorse vertaling van 'Het boek van Joachim van Babylon' door Kare Langvik Johannessen) (1951)
• The book of Joachim of Babylon, containing the true story of his life and that of his famous helpmate Susanna, recently discovered in the course of the exploration at Nat-Tah-Nam and now for the first time meticulously translated and made public by a lover of antiquity (Engelse vertaling van 'Het boek van Joachim van Babylon' door Fernand G. Renier en Anne Cliff) (1951)
• Joakim og Susanne: en fortælling fra Babylon (Deense vertaling van 'Het boek van Joachim van Babylon' door Margarethe vab Rheden) (1952)
• Das Buch des Joachim von Babylon, welches über sein Leben und das seiner berühmten Ehefrau Susanna einen wahrheistsgetreuen Bericht bringt, wie er vor kurzem in den Ausgrabungen von Nat-tah-nam entdeckt und zum ersten Mal von einem Liebhaber sorgfältig übersetzt und herausgegeben wurde (Duitse vertaling van 'Joachim van Babylon' door Josef Tichy) (1953)
• An den Fleischtöpfen Ägyptens: eine bedeutsam-heitere Geschichte aus der Neuen Welt (Duitse vertaling van 'De vleespotten van Egypte' door Josef Tichy) (1954)
• Il mio amico assassino (Italiaanse vertaling van 'Mijn vriend de moordenaar' door Monique Jacqmain) (1957)
• Poèmes (Frase vertaling door Henry Fagne) (1968)
• To biblio tou Ioakeim apo te Babulona: pou periechei ten alethine istoria tes zoes tou kai ten istoria tes femismenes sumbias tou Sousannas: sumfona m'ena cheirografo pou anakaluftheke prosfatos kata tis anaskafes tou Nat-Tach-Man kai gia prote fora prosechtika metafrasmene kai de mosieuomene apo enan eraste ton palion pragmaton (Griekse vertaling van o.a. 'Het boek van Joachim van Babylon' en 'Mijn vriend de moordenaar' door Ares Diktaios (1969)
• Télémaque au village (Franse vertaling van 'Telemachus in het dorp') (1969)
• Lament for Agnes (Amerikaanse uitgave van 'Klaaglied om Agnes', vertaald door W. James-Gerth) (1975)
• Joakim fran Babylon (Zweedse vertaling van 'Joachim van Babylon' door Ingrid Wikén Bonde) (1975)
• 'Mijn vriend de moordenaar' werd in het Hongaars vertaald.
• Klagosang över Agnes  (Zweedse vertaling van 'Klaaglied om Agnes' door Kerstin Axberger) (1976)
• Telemakos i byn (Zweedse vertaling van 'Telemachus in het dorp' door Brita Dahlman) (1976)
• Gioacchino di Babilona (Italiaanse vertaling van 'Het boek van Joachim van Babylon' door Monique Jacqmain) (1976)
• Télemakhosz falun: felhótlen, szélcsendes történet (Hongaarse vertaling van 'Telemachus in het dorp' door Görög Lívia) (1976)
• Ksiega Joachima z Babilonu (Poolse vertaling van 'Het boek van Joachim van Babylon' door Krystyna Szyszkowska) (1977)
• De olyckligas krog (Zweedse vertaling van 'De kroeg van groot verdriet' door Brita Dahlman) (1977)
• Harmagedon (Zweedse vertaling van 'Harmágedon' door Brita Dahlman) (1978)
• Galarnad Annes (Welshe vertaling van 'Klaaglied om Agnes' door Elin Garlick) (1979)
• Elegia na smierc Agnes (Poolse vertaling van 'Klaaglied om Agnes' door Andrzej Wojtas) (1980)
• Das Buch des Joachim von Babylon, welches die aufrichtige Erzählung seines Lebens und das seiner berühmten Ehefrau Susanna beinhaltet, vor kurzem entdeckt bei den Ausgrabungen von Nat-tah-nam und zum ersten Mal sorgfältig übersetzt und herausgegeben von einem Liebhaber des Altertums (Duitse vertaling van 'Joachim van Babylon' door Wouter Hamers) (1981)
• Œuvres (Franse vertaling) (1984)
• 'A babiloni Jóákím könyve, mely életének és nevezetes feleségének, Zsuzsannának hiteles történetét beszéli el, úgy, ahogy azt nemrég a Nat-tah-Nam-i ásatások során felfedezték, s amelyet elsóként a régisétudományok szerelmese fordétott le nagy múgonddal és bocsbat közre (Hongaarse vertaling van 'Joachim van Babylon' door Gera Judit) (1986)
• Dobro i zlo (Poolse vertaling van 'Goed en kwaad' door Ewa Jarosinska) (1990)

Marnix Gijsen schreef een inleiding voor

• Gerbrand Adriaenszn. Bredero, De twaalf sonnetten van de schoonheyt en drie andere sonnetten (1919)
• Karel van Mander: dichter, prozaschrijver en schilder (1548-1606): een kleine bloemlezing uit zijn werk (1938)
• Willem Elsschot, Tsjip en de leeuwentemmer: roman in 2 episoden (1943)
• Lode Baekelmans, De nuchtere minnaar en andere verhalen (1954)
• Karl Jaspers e.a., Worden wij wel juist voorgelicht?: massamedia en hun publiek (1965)
• Willie Verhegghe, De adem van Amor (1973)
• Anny Raman, Bibliografie van Marnix Gijsen (1973)
• Belgien: mit 10 Graphiken belgischer Künstler (1978)
• Jan Yoors, Een volk op doortocht: zigeuners tijdens de Tweede Wereldoorlog (1981)
• Henry Miller, De kolossus van Maroussi (1984)
  

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Marnix Gijsen werkte als verslaggever bij de Antwerpse Olympiade van 1922.
• Marnix Gijsen was redacteur van 'Ons Volk Ontwaakt' en 'Het Vlaamsche land'
• Vanaf 1920 publiceerde Marnix Gijsen in het expressionistische tijdschrift 'Ruimte'. Hij debuteerde hierin met 'Loflitanie van den H. Franciscus van Assisië'.
• Marnix Gijsen was redacteur van 'De Boekenkast: maandschrift voor boekenliefhebbers of die het willen worden'.
• Marnix Gijsen publiceerde in 'Vlaamsche Arbied', 'Roeping', 'Pogen','Nieuwe Geluiden', 'De Gemeenschap', 'West-Vlaanderen', 'Vlaanderen', 'Yang', 'Septentrion', 'Bzzlletin', 'Literatuur', 'De Stem', 'De Vlaamse Gids', 'De Gids', 'Hollands Weekblad', 'Dietsche Warande en Belfort', 'Standpunte'.
• Marnix Gijsen was lid van de Zuid-Nederlandse redactie van 'Forum'
• Marnix Gijsen schreef vanaf 1968 een kroniek voor 'Kunst- en Cultuuragenda'.
• Manix Gijsen publiceerde dagboekfragmenten in 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.

Over Marnix Gijsen

• Een hoofdstuk: 'Bij een gedicht van Marnix Gijsen', over 'De jonge zelfmoordenaar spreekt' in 'Over literatuur' van P.H. Muller (1930)
• Rik Lanckrock, 'Confrontatie Urbain van de Voorde - Marnix Gijsen' (1946)
• Een hoofdstuk 'Goed en kwaad als inspiratie' in 'Triptiek' van G. Stuiveling (1952)
• Albert Grootjans, 'Marnix Gijsen' (1953)
• J. Greshoff en R. Goris, 'Marnix Gijsen' (1955)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen - Het boek van Joachim van Babylon' in '1905-1955 van jaar tot jaar van boek tot boek. Hoogtepunten uit vijftig jaar nederlandse letterkunde', uitgezocht en ingeleid door dr. J. Hulsker en Dr. G. Stuiveling (1956)
• Maurice Roelants, 'Marnix Gijsen' (1958)
• 1 hoofdstuk: 'Ongekwetst glimlachend' in 'Onderzoek en vertoog 2' van Victor E. van Vriesland (1958)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen' in 'Verontrust Geweten' van Gerard Bruning (1961)
• J.J. D. Rijk: 'Gijsen met en zonder verweer' (over Marnix Gijsen: De diaspora) in 'hollands Weekblad 117' (09-08-1961)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen' in 'Gegist bestek deel 2: Benaderingen en ontmoetingen' van C.J.E. Dinaux (1961)
• 1 hoofdstuk: 'Lucinda en de lotoseter' in 'Keurschrift uit de hedendaagse Noord- en Zuidnederlandse letteren' van Willem Brandt (1964)
• Adriaan van der Veen: 'Graham Greene en Marnix Gijsen: leven op hetgrensgebied tussen geloof en ongeloof' in 'De Gids' (1965, nr. 9)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen - Het huis' in 'De veelkantige criticus' van Martinus Nijhoff' (1965)
• Gerard Verbeek, 'Marnix Gijsen' (1966)
• 1 hoofdstuk: 'Suzanna in het Bad en voor de Spiegel' in 'De ring van Möbius' van Hubert Lampo (1966)
• Een interview met Marnix Gijsen in 'Dat zei Claes, dit zegt Claus' van José De Ceulaer (1969)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen - Geschenk van mijn vader' in 'Het Nederlandse gedicht na 1880' van Martien J.G. de Jong (1969)
• Julien Bestgen, 'Marnix Gijsen au Pont d'Oye' (1971)
• Een gesprek met Marnix Gijsen in Godfried Bomans, 'Een Hollander ontdekt Vlaanderen' (1971)
• Anny Raman, 'Bibliografie van Marnix Gijsen' (1973)
• Maurice Roelants, C. Buddingh', Hubert Lampo e.a., 'Marnix Gijsen: biografie, bibliografie, beschouwingen, foto's & documenten' (1974)
• Een interview met Marnix Gijsen in 'Beroepsgeheim. Gesprekken met schrijvers' van Willem M. Roggeman (1975)
• 'Van een wolf, een kat en een paling', voor het onderwijs gekozen en van verklaringen en opdrachten voorzien door Marc Galle (1976)
• Fred de Swert, 'Zes auteurs in beeld' (1977)
• Jef van Meensel, 'Omtrent "Klaaglied om Agnes"' (1980)
• Een hoofdstuk over Marnix Gijsen in 'Boekentaal. 20x nadenken over literatuur' van Hans Werkman (1981)
• Harry Bekkering, 'Een mythe opnieuw verbeeld - Over 'Klaaglied om Agnes' van Marnix Gijsen' in Bzzlletin 96' (mei 1982)
• Een boekbespreking van 'De kroeg van groot verdriet' in 'Aangekruist. Boekbesprekingen van J.M. A. Biesheuvel tot Jan Wolkers' van Hans Werkman (1982)
• Harry Bekkering, 'Orpheus en Euridice in Vlaanderen: een beschouwing over Klaaglied om Agnes van Marnix Gijsen' (1983)
• Werkcomité Walter Debrock e.a., 'Marnix Gijsen, Jan Albert Goris, 1899-1984: een postuum eresaluut' (catalogus van de tentoonstelling gehouden in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel van 31/10 tot 30/11/1984) (1984)
• Een bijdrage over Marnix Gijsen in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Harry Bekkering (augustus 1986)
• 2 uittreksels: 'Klaaglied om Agnes' en 'Joachim van Babylon' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1945-1980', samengesteld door Jet Matla, Rob van Riet, Johan van Ommen en Lizet Penson (1987)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. Klaaglied om Agnes' door Joris Gerits in 'Lexicon van Literaire Werken' (juni 1989)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen - Het boek van Joachim van Babylon' in 'Verboden boeken: verboden door pausen en dictators puriteinen en boekenhaters', samengesteld door C.J. Aarts en Mizzi van der Pluijm (1989)
• J.J. Oversteegen, 1 hoofdstuk: '31 januari 1935: Marnix Gijsen spreekt zijn veto uit over Varangots verhaal 'Virginia'. Een Nederlands en een Vlaams Forum' in 'Nederlandse literatuur, een geschiedenis' (1993)
• Ton Anbeek, 'Antipathieke personages - Joachim van Babylon' in 'Literatuur' (januari/februari 1994)
• 1 hoofdstuk: 'De citatenkunst van Marnix Gijsen' in 'Met groter L. Van Couperus tot Claus' van Marcel Janssens (1994)
• 1 privé-foto met begeleidende tekst van Willem G. van Maanen in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• Firmin Asma, 'Pen of penis bij Marnix Gijsen' (1996)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. Joachim van Babylon' door Paul van Aken in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1998)
• 1 hoofdstuk: 'Twee gebitten op een nachtkastje. Het mededogen van schrijver Marnix Gijsen' in 'De troost van de slapstick' van Arnon Grunberg (1998)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. Het huis' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 2002)
• Een hoofdstuk over Marnix Gijsen in 'Dichters die nog maar namen lijken' van A.L. Sötemann (2003)
• Een hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. Beeldje in Brussel' in 'Stoffer en blik' van Jeroen Brouwers (2004)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. De Vleespotten van Egypte' door Ton Brouwers in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2004)
• 1 hoofdstuk: 'Marnix Gijsen. Het boek van Joachim van Babylon' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2007)
• 1 hoofdstuk: 'Beeldje in Brussel. Terug in 'het dorp' van Marnix Gijsen' in 'Gezichten, gestalten' van Jeroen Brouwers (2011)
• 1 lemma: 'Gijsen,Marnix' in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
• Bert Govaerts, 'Dubbelman: een biografie van Marnix Gijsen & Jan-Albert Goris' (2022)

Diversen

• Esther de Raad, 'Het antwoord van Suzanna aan Joachim van Babylon' (1950)
• J. Greshoff droeg zijn boek 'Volière' (1956) op aan Marnix Gijsen: 'Aan Bert Goris uit vriendschap. Aan Marnix Gijsen uit bewondering'.
• Marnix Gijsen leest een gedicht op 'Poëzie in het paleis' (lp) (1966)
• 'Van een onbekende' in 'Zes liederen: voor mannenkoor', Kees Kef (1968)
• Herman Teirlinck e.a., 'Voor Marnix Gijsen' (1974)
• 'Klaaglied om Agnes' verscheen als Bulkboek 29 (1974) én als Bulkboek 101 (1980).
• 'Lucinda en de lotoseter' verscheen in 1976 als Grote letterboek.
• Marnix Gijsen leest 'De begrafenis van Suzanna' (uit: 'Het boek van Joachim van Babylon') op lp 2 van 'Microfonie van Zuidnederlandse schrijvers' (4 lp's) (1977)
• Vrij Nederland hield in 1978 een onderzoek naar de boekenlijsten op middelbare scholen. Marnix Gijsen stond bij de meestgenoemde schrijvers op nummer 18.
• Op de LP 'Een Hollander ontdekt Vlaanderen. Godfried Bomans in gesprek met...' staat een gesprek van Godfried Bomans met Marnix Gijsen.
• 'De kat in den boom' verscheen in 1981 als Grote letterboek.
• 'Joachim van Babylon' werd door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
• 'Klaaglied om Agnes' verscheen in 1985 als Grote letterboek.
• 'Joachim van Babylon' verscheen in 1987 als Grote letterboek.
• 'Harmágedon' verscheen in 1996 als Grote letterboek.

Literaire prijzen

• Prijs van Amsterdam 1925
• Driejaarlijkse Staatsprijs voor proza 1957 voor 'Er gebeurt nooit iets'
• Referendumprijs voor het Kinderboek 1965 voor 'Van een kat die te veel pretentie had'
• Vijfjaarlijkse Staatsprijs 1970 voor zijn hele oeuvre
• Prijs der Nederlandse Letteren 1974
• Marnix Gijsen werd door koning Boudewijn in de adelstand verheven
• Marnix Gijsen werd voorgedragen voor de Nobelprijs

Marnix Gijsen was lid van de jury voor:

• Dom-prijs voor poëzie 1928
• Louis Couperus-prijs 1975
• Prijs der Nederlandse Letteren 1977

Opmerkingen

• Marnix Gijsen werd in Antwerpen geboren, aan de Dambrugstraat 44. Na zijn geboorte was zijn moeder erg zwak en werd hij 'bij familie uitbesteed'. Toen hij drie was, kwam hij bij zijn ouders terug.
• De vader van Marnix Gijsen werkte in Antwerpen in de haven.
• Marnix Gijsen kreeg een streng katholieke schoolopleiding.
• Hij volgt een handelsstudie aan het Sint-Ignatius in Antwerpen. Hij is enthousiast voor de Vlaamse Beweging, wordt van 'herrieschoppen' verdacht en moet het instituut verlaten.
• Daarna werkte hij enkele jaren bij de Standaard, een uitgeverij.
• Toen hij uit militaire dienst kwam, promoveerde hij in 1925 aan de Universiteit van Leuven in de geschiedkundige en zedekundige wetenschappen. Hij sloot zijn studie in 1925 af met een proefschrift over de rol van de Zuiderse kooplui in het Antwerpen van de zestiende eeuw.
• Marnix Gijsen was professor in de Economische Geschiedenis in Leuven (1929-1932), kabinetschef van de burgemeester van Antwerpen en Commissaris-Generaal van toerisme.
• Na 1939 woonde Marnix Gijsen in New York. Hij ging hier heen als organisator en leider van de Belgische deelneming aan de wereldtentoonstelling. Hij was daar later o.a. professor aan de universiteit (1949-1952) en 'Commissaris voor Belgische informatie in de verenigde Staten' (1941-1964) en hoofd van de Belgische voorlichtingsdienst in de Verenigde Staten. In New York brak hij met de religie. Hij koos voor een rationele levenshouding en verwoordde dit ook in zijn werk.
• Marnix Gijsen werd populair door zijn radiocommentaar 'De Stem uit Amerika' (1947-1964).
• Tot 1964 woonde hij in Amerika. Daarna tot 1968 in Canada. Daarna kwam hij terug naar Europa (Brussel).
• Marnix Gijsen overleed op 30-09-1984 in het academisch ziekenhuis Pellenberg in Lubbeek (Leuven).
• Hij werd op 04-10-1984 gecremeerd in het crematorium aan de Jules Moretuslei 2 in Antwerpen. De as werd op dezelfde dag nog bijgezet op het erepark van Begraafplaats Schoonselhof in Antwerpen (perk N, graf 63).
  
• Marnix Gijsen wordt als dichter tot de expressionisten gerekend.
• Terugkerende thema's bij Marnix Gijsen zijn de tegenstellingen goed-kwaad en geloof-ongeloof.
  
  
  

handtekening Marnix Gijsen

Anderen over Marnix Gijsen

• Gijsen is een der zeldzame vertellers die het gehele gebied van hun intelligentie en ervaringen gelijkelijk exploreren, met een machtige maar altoos getemde verbeeldingskracht. (C.J. Kelk, De Groene Amsterdammer, 29-11-1958)
• Maar ja, dat gaat zo met de kritiek. Die vindt een boek alleen maar goed als het van Marnix Gijsen is. Ik heb sommige van mijn boeken óók onder de schuilnaam Marnix Gijsen willen schrijven… Maar wedden dat ze het dan minder goed zouden gevonden hebben. Nu heeft hij niet de ware toon te pakken, zouden ze gezegd hebben. (Louis Paul Boon, Boontjes 1966, 20/7, blz. 101)
• De dichter Gijsen heeft in de Nederlandse poëzie een element gebracht, dat pas veel later als van waarde erkend zou en daarna misbruikt zou worden: de bezielde nuchterheid. (J. Greshoff, geciteerd in 'Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur', blz. 56)
• Ik herkende de heer Gijsen niet terstond, omdat het thans door hem gedragen schippersbaardje nog niet voldoende in de Hollandse publiciteit is doorgedrongen. Het staat hem goed en geeft aan zijn kop juist datgene, wat een middeleeuws houtsnijder op de gedachte zou brengen hem als ironische versiering aan een koorbank toe te voegen, ter verontrusting van de daar aanwezige monniken en tot heimelijk welgevallen der vrouwelijke religieuzen. (Godfried Bomans, Een Hollander ontdekt Vlaanderen, blz. 213)
• Maar het ergste is niet dat Marnix Gijsen slecht schrijft, het ergste zijn zijn meningen. Het laatste boek van Marnix Gijsen stinkt uren in de wind (Piet Piryns, over 'Het gordijn zakt....', VN, 21-1981)
• Bovendien paart hij een ongewone synthetische geest aan zijn levendige intelligentie. Dit alles bekroond door een uiterste zorg om de waarheid tegenover zichzelf. Door zijn hele oeuvre heen heeft hij zichzelf geobserveerd, zich gewaagd aan een introspectie, die zijn eigen zwakheden te kijk stelt en zijn intiemste problemen ointhult. (Paul Willems, in het voorwoord van Weer thuis. Bedenkingen bij de dingen van onze dagen. 1968-1972, blz. 6/7)

Mijn favoriete citaat

Zoals de meeste middenstanders van haar tijd geloofde mijn moeder in het sparen
en in de soliditeit van staatsfondsen.
Dat geld door toedoen van de staat aan koopkracht kon inboeten, was haar onbekend.
IJverig droeg zij haar spaarpenningen naar de staatskas en met verbazing vernam zij jaren nadien,
dat zij haar spaargeld even goed in het water had kunnen werpen
of, zoals zij zelf, in een zeldzame bevlieging van scepticisme, zei:
'In een offerblok der parochiekerk had kunnen steken,
want dan kon het nog iets opbrengen, hier of hiernamaals'.
(Marnix Gijsen, Klaaglied om Agnes, blz. 7/8)

Bronnen o.a.

• Kaddisj voor Sam Cohn (cahiers voor letterkunde, 1964)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Prisma uittrekselboek Nederlandse literatuur1945-1980 (1987)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot (1997)
• Behoudens deze steen. Een gids langs schrijversgraven in Nederland en Vlaanderen (2004)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (september 2022)