• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

G.H. 's-Gravesande

Profiel

Achternaam: 's-Gravesande
Initialen: G.H.
Voornamen: Goverdus Henricus
Geboren: 18-06-1882
Te: Buitenzorg (Nederklands-Indë)
Overleden: 02-07-1965
Te: Bilthoven
Pseudoniem(en): G.H. 's-Gravesande was het pseudoniem van G.H. Pannekoek Jr. (hij publiceerde tot 1928 onder zijn eigen naam). Hij gebruikte ook het pseudoniem H.v.H. (voor ' Enkele Verzen').

Doodsverlangen

Dood, leg nu uw kille handen
op mijn koortsig aangezicht,
waarin wild mijn oogen branden
naar uw kalme oogenlicht.

Koel mijn hoofd, dat moe van peinzen
klam en angstig nederligt ...
'k zie een spookgestalte grijnzen,
die nu nadert, dan weêr zwicht.

Red me met uw groote liefde,
'k Wacht u, waar 'k u eens ontvlood ...
Hoe ik u daarmeê ook griefde
'k smeek nu: kus me, kus me, Dood!
(G.H. Pannekoek, Verzen, blz. 46)

Werk

Poëzie

• Sneeuwlandschap (1909)
• Uit mijn leven (in eigen beheer) (1911)
• Verzen (1923)
• Enkele verzen (in eigen beheer, 6 ex.) (1926)
• Nachtelijke vischvangst (1934)
• Nachtelijke vangst (1937)
• Een prinses der Nederlanden geboren (rijmprent) (1938)
• Morituri te Salutant (1940)
• Cafetaria (1943)
• Verzen uit het ziekenhuis (in eigen beheer) (1943)
• Verzen van een eenzame man (in eigen beheer) (1943)
• Heer Pierlala. Een moderne doodendans (in eigen beheer) (275 ex.) (1945)
• Nachtschade en kinkhoorns (1952)
• Verzen (1957)

Brieven

• 1 brieven aan G.H. 's-Gravesande in 'Brieven I' van E. du Perron (1977)
• 4 brieven aan G.H. 's-Gravesande in 'Een varend eiland. Brieven' van J. Slauerhoff (2016)

Overige non-fictie

• De Hanenburgers (1916)
• De verluchting van het boek (1923)
• Cataloguus der tentoonstelling van de boeken van De Zilverdistel, De Kunera Pers, Palladium, Leiter-Nyperls, Trajectum ad Mosam en De Vereeniging Joan Blaue (1925)
• De herleving van de Nederlandsche boekdrukkunst sedert 1910 (1927)
• Katalog výstary Holandské knihy v Praze (1933)
• Sprekende schrijvers (1935)
• Bibliographie van Arthur van Schendel (1936)
• De collectie F.O. Pfeiffer. Haar ontstaan en ontwikkeling (1937)
• Greshoff's Ikaros bekeerd. Een proeve van exegese (1938)
• De ontwikkelingsgang van W.J. Rozendaal als illustrator en schilder (1940)
• M.C. Escher en zijn experimenten (1940)
• Bibliografie van de werken van J. Slauerhoff (1940)
• G.H. Bantzinger. Een nieuwe verschijning in de wereld van het geïllustreerde boek (1941)
• E. du Perron. Journalistieke herinneringen (1942)
• Jan Boon als graficus (1942)
• Journalistieke herinneringen (in eigen beheer) (1943)
• Onze letterkunde in bezettingstijd (1945)
• Mr. J.F. van Royen en zijn beteekenis voor de boekkunst (1946)
• E. du Perron. Herinneringen en bescheiden (herziene en uitgebreide druk van 'E. du Perron. Journalistieke herinneringen') (1947)
• Over J. Slauerhoff (1947)
• Mr. J.F. van Royen en zijn betekenis voor de boekkunst (1947)
• Het conflict tusschen Willem Kloos en Frederik van Eeden. De quaestie "Lieven Nijland" (1947)
• Over A. Roland Holst (1948)
• Arthur van Schendel, zijn leven en werk (1949)
• Letterkundige prijzen in Nederland (1952)
• Marceline Desbordes-Valmore. Het Model voor de Uitgever (1952)
• Aug. P. van Groeningen en "De Nieuwe Gids" (1953)
• De betrekkingen van Vlaamsche schrijvers tot ‘De Nieuwe Gids (1954)
• De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Brieven en documenten, deel 1 (1955)
• Bauers reis naar Moskou. In brieven en teekeningen (1956)
• De geschiedenis van De Nieuwe Gids. Brieven en documenten, deel 2 (1961)
• De geschiedenis van het tijdschrift Vlaanderen (1961)
• Al pratende met ... (1980)
• Vergeten en gebleven. Literaire beschouwingen (1982)

Vertalingen/bewerkingen

• Dr. Ch.A. van Manen, Bedrijfsleven en de strijd tegen de armoede in Nederland (1918)

 

G.H. 's-Gravesande schreef een inleiding voor

• J. Greshoff, Gedichten 1907-1934 (1934)
• J. C. Bloem 60 jaar: de jubileum-uitgave van zijn "Verzamelde gedichten" (1947)
• J. Slauerhoff, Jan Pietersz. Coen (1948)
• Arthur van Schendel, Herdenkingen (1950)
• Louis Couperus, Legenden van de Blauwe Kust (1951)
• Marius Bauer, Brieven en schetsen van zijn reizen naar Moskou en Constantinopel (heruitgave van 'Bauers reis naar Moskou') (1964)

G.H. 's-Gravesande schreef een biografie en/of bibliografie voor

• Kent uw dichters! Honderd gedichten van honderd dichters: een poëtisch stalenboek (1932)
• J. Greshoff, Gedichten 1907-1934 (1934)
• Menno ter Braak, Het tweede gezicht (1935)
• Arthur van Schendel, Avonturiers (1936)
• In memoriam J. Slauerhoff (1936)
• In memoriam Albert Verwey (1937)
• Arthur van Schendel, De zomerreis (1938)
• Arthur van Schendel, De menschenhater (1941)
• J.W.F. Werumeus Buning, Verzamelde gedichten (1947)
• Jan Prins, Bijeengebrachte Gedichten (1947)
• Dr. P.H. Ritter Jr., Vertoog en Ontboezeming (1948)
• M. Nijhoff, In memoriam M. Nijhoff (1953)
• J.G. Danser, Verzameld werk (1957)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• G.H. 's-Gravesande werkte als voluntair bij het 'Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage'.
• G.H. 's-Gravesande was oprichter en hoofdredacteur van 'Chantecler', het clubblad van voetbalvereniging Quick.
• G.H. 's-Gravesande debuteerde in 1902 met poëzie in 'De Arbeid'.
• Op 01-06-1904 begon hij als algemeen corrector en verslaggever bij 'Het Vaderland'. Later was hij er kunstredacteur.
• G.H. 's-Gravesande publiceerde in 'Den Gulden Winckel', 'Critisch Bulletin', 'Groot Nederland', 'Nederland', 'Forum', 'Kroniek van Kunst en Kultuur', 'Hollandsch Weekblad', 'Halcyon', 'Elsevier', 'Ad Interim', 'Vrij Nederland', 'De Nieuwe Eeuw', 'Het Boek van Nu', 'Bibliotheekleven', 'Maatstaf', 'Vlaamsche Gids', 'Podium', 'Kunst en Kunstleven', 'De Groene', 'Folium' en 'Roeping'.

Over G.H. 's-Gravesande

• 1 hoofdstuk: 'Tegemoetkoming verlangd' over 'Nachtelijke vangst' in 'Onderzoek en vertoog 2' van Victor E. van Vriesland (1958)
• F.E.A. Batten, 'Levensbericht Goverdus Henricus 's-Gravesande Pannekoek' in 'Jaarboek van de maatschappij der Nederlandse letterkunde te Leiden 1968-1969' (1971)
• 1 anekdote over G.H. 's-Gravesande in 'Het literair anekdoten boek', samengesteld door John Müller (1988)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• 'Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur' geeft 18-01-1882 als geboortedatum.
• G.H. 's Gravesande deed vanaf 1949 met M. van Crevel en H.A. Gomperts de redactie van het 'Verzameld werk' van Menno ter Braak.
• G.H. 's-Gravesande werkte mee aan 'De Nederlandse en Vlaamse auteurs van middeleeuwen tot heden' (1985)
• Een portret (olieverf op paneel) van G.H. 's-Gravesande door P.L. van Eeden, gemaakt in 1948, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Literaire prijzen

• Extra Prijs van de Jan Campert-stichting 1957 t.g.v. zijn vijfenzeventigste verjaardag

 

De Jan Campert Stichting riep in 1978 de G.H. 's Gravesande-prijs in het leven voor bijzondere literaire verdiensten. Het ws een voortzetting van de 'Bijzondere Prijs'. De eerste prijswinnaar was A.L. Sötemann voor zijn arbeid op het terrein van de letterkunde, in het bijzonder de uitgaven met betrekking tot J.H. Leopold en J.C. Bloem. Sinds 1990 wordt de prijs driejaarlijks toegekend. Het prijzengeld is 4.500 euro.

Opmerkingen

• G.H. 's-Gravesande werd geboren in Nederlands-Indië, waar zijn vader een hoge bestuursfunctie had.
• Begin 1888 kwam het gezin terug naar Nederland. Ze woonden in Haarlem en daarna in Den Haag.
• G.H. 's-Gravesande ging naar de HBS, maar maakte de school niet af.
• Hij werkte enige tijd als voluntair bij het 'Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage'. Daarna was hij in de leer bij een boekbinder, een wijnhandel en een boekwinkel.
• G.H. 's-Gravesande was keeper bij voetbalvereniging Quick en oprichter en hoofdredacteur van 'Chantecler', het clubblad.
• Voor 'Den Gulden Winckel' interviewde hij bekende schrijvers uit de jaren twintig en dertig. De interviews werden verzameld in Sprekende schrijvers (1935).
• Vanaf 1952 woonde G.H. 's-Gravesande in Bilthoven (Taveernelaan 36).
• In 1947 werd hij ridder in de Orde van Oranje Nassau.
• Hij was erelid van de Zeister Literaire Kring.
• G.H. 's-Gravesande werd gecremeerd.

Anderen over G.H. 's-Gravesande

• Bij de lezing van achterstaande gedichten van mijn vriend Pannekoek troffen mij telkens de natuurlijke eenvoud en de zorgzame tasting naar het ware, zuivere woord: het woord dat door zijn kern-beteekenis, door de gedachten-associaties welke het oproept, en vooral ook door de plaats welke het in het rhythmisch geheel van het gedicht inneemt, het beste is. (J. Walch, inleiding in 'Verzen', blz. 5)
• Wie zijn collectie bibliofilia gekend hebben, herinneren zich de unica van onze boekkunst, in een lang leven met liefderijke zorg en stelselmatig geduld verzameld. Het was een persoonlijk domein, waarin de eigenaar rondging als was het een gezelschap van goede vrienden of een kemenade van uitverkoren vrouwen, velen nog in maagdelijke staat, in haar sluier verborgen voor het vrijmoedig oog, één voor één met de triomfante trots van de bezitter tot de dood toe bemind. Hoevelen hebben de openbare verkoping van deze bibliotheek bij het antiquariaat Beijers in Utrecht na zijn dood betreurd! (Fred Batten, Levensbricht)
• Wie 's-Gravesande in deze stad hebben gekend en hem in de Parkstraat of op het Voorhout eenmaal ontmoetten, bewaren de herinneringen aan een rijzige gestalte, die zich met forse stappen placht voort te spoeden, de jas waaiend om zijn lichaam, de hoge, kale schedel al of niet bedekt met een breedgerande hoed, altijd op weg naar het werk of daar waar een vriend hem riep. Hoevelen van ons zien die krachtige kop nog vóór zich, dat benige,volle gelaat, waarin neus, mond en oren groot en stevig ingeplant waren, de dikke snor het overblijfsel van een forse knevel, maar in wlk gelaat de rechte blik onder de borstelige wenkbrauwen ons het eerst opviel. (Fred Batten, Vergeten en gebleven, blz. 7)

Mijn favoriete citaat

Het teêre blauw van eerste lente-luchten
welft boven 't ijl, doorzichtig loof der boomen.
De zonnestralen spinnen blonde droomen
om fijne blaâdjes, die geen koû meer duchten.
(G.H. Pannekoek, Lente (fragment), Verzen, blz. 11)

Bronnen o.a.

• Querido's letterkundige reisgids (1983)
• Vergeten en gebleven (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (juli 2023)