• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Waardering
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Bronnen

Heere Heeresma

Profiel

Achternaam: Heeresma
Roepnaam: Heere
Voornamen: Simon Heere
Geboren: 09-03-1932
Te: Den Haag
Overleden: 26-06-2011
Te: Laren

Pseudoniem(en): Heere Heeresma schreef als Johannes de Back de pornografische trilogie 'Gelukkige paren' en de roman 'Over de last der lusten'. Deze werden in 1982 weer uitgegeven, nu onder zijn eigen naam.Verder gebruikte hij de pseudoniemen: Ben Bulla, Rochus Brandera, Horst Liederer, Ooke Balstra en Prof. Dr. Ing. Mr. Roesinghe, Winnetou Stradevarus. Heere Heeresma publiceerde in Amerika in het Yiddisch onder het pseudoniem Laizer Menachem.

Heere Heeresma publiceerde samen met Faber Heeresma de roman 'Teneinde in Dublin' onder het pseudoniem Heeresma Inc.

Rochus Brandera. Een naam die ik aantrof op de zijflank van een vrachtwagen
die me in Hoboken voorbij reed en me trof door zijn ritmiek en volkse poëzie.
(Heere Heeresma, Literair pseudoniemenboek, blz. 49)

Werk

Poëzie

• Kinderkamer (1954)
• Deze verzen en gedichten; die poëzie ook. Verzamelde lyriek (1974)
• O kostelijke eer'lijkheid!... (bibliofiel, 100 ex.) (19740
• Ik lig op bed verveeld koket... (met Laurie Langenbach) (bibliofiel, 50 ex.) (1978)
• Eens en nooit weer ...: verzamelde gedichten (1979)
• Hoge noot (1984)
• Zilveruitjes (bibliofiel, 150 ex.) (1988)

Proza

• Bevind van zaken: acht novellen (1962)
• Een dagje naar het strand (1962)
• De vis: een allegorie (1963)
• Juweeltjes van waterverf (verhalen) (1965)
• De verloedering van de Swieps (1967)
• Geef die mok eens door, Jet! een avontuurlijk verhaal vol gruwel en geweld (1968)
• Werk van Heere Heeresma (Een dagje naar het strand/Bevind van zaken/De vis) (1968)
• Gelukkig(e) paren (1967/1968, 3 delen)
• Over de last der lusten (1968)
• Fijne mensen en hun verborgen wensen: een dames- en herenboek om sàmen te lezen (1969)
• Hip, hip, hip voor de antikrist (1969)
• Sex-annonces: belevenissen van speelse echtparen (1969)
• Nylon slipjes / De gulp en de bikini (1969)
• Teneinde in Dublin. Een dodelijke achtervolging (met Faber Heeresma) (1969)
• Zij die wijd geschapen zijn (1969)
• Oepsakee (1969)
• Slapstick striptease (heruitgave van 'Juweeltjes van waterverf') (1970)
• Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp of Over het leven, streven en sneven van een gewone hollandse jongen (1972)
• Langs berg en dal klinkt hoorngeschal... (op volle zuivere toon) (1972)
• Leesgenot-scharlaken (met K. Schippers en H.P. de Boer) (1972)
• Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming (1973)
• Hallo Hallo... bent u daar, Plotsky?: een spy-special (met Faber Heeresma) (1973)
• Vader vertelt (verhalen) (1974)
• De sterke verhalen (1974)
• Jeugdzonden en ander oud zeer: enig klein proza uit het begin van twee schrijverslevens, aangevuld met een pentekening van de een en een geschreven portret van de ander (met Faber Heeresma) (250 ex.) (1975)
• Mijmeringen naast m'n naaimachine: over het leed in het algemeen en de rijpere man vaak in het bizonder (1975)
• Een aanranding in het Vondelpark (bibliofiel, 250 ex.) (1975)
• Waar het fruit valt, valt het nergens: rijp en rot, wijs en zot, treur en spot (1976)
• Haar hart ligt op de Allepen (1977)
• Enige portretten van een mopperkont (verhalen, brieven, toneel) (1977)
• Duel voor twee heren (met Aad Nuis) (bibliofiel) (1978)
• Heeresma helemaal: alle verhalen (1978)
• Heeresma's Francis Pax omnibus (Bonbons voor Belinda ; Bijzonder Spaans/Teneinde in Dublin ; Hallo hallo... bent u daar, Plotsky?) (1980)
• Een hete ijssalon en andere écht-erotische pornoverhalen (1982)
• Pornotaria (1982)
• Beuk en degel (verhalen) (1983)
• Met de voet, angels en klemmen (brieven en polemiek) (1983)
• Autobiografisch 1. Vandaag is nog geen morgen ... (1983)
• Autobiografisch 2. Morgen zal het beter zijn! (1983)
• Femine (verhalen) (1983)
• Gajes (verhalen) (1983)
• Gelukkige paren: prima porno in prachtig proza (heruitgave van 'Pornotaria') (1984)
• Wortel en tak (1984)
• Kleppen en ventielen (1035 ex.) (1985)
• Spreekt met Winter en 't komt in orde ... (verhalen) (1986)
• Geschoren schaamte: hitsige vertellingen voor gevorderden (1987)
• Hallo mopperkont! Dag Bets... (1988)
• Zingend langs de straten (verhalen) (1989)
• Eén robuuste buste, één!... : hevig-hete roman voor mevrouw en voor me man... (1989)
• ...Plotsky?: een dodelijk treffen (heruitgave van 'Hallo Hallo... bent u daar, Plotsky?') (1990)
• Juichend langs de einder... (bibliofiel, 200 ex.) (1990)
• Zingend langs de deuren (verhalen) (1991)
• Beuken & eikels: zijn allermooiste mannenverhalen (1992)
• Damesverband: zijn allermooiste vrouwenverhalen (1992)
• Zacht gelag: speakerproza (verhalen) (1996)
• Helemaal Heeresma: verzamelde romans (Een dagje naar het strand/De vis/Geef die mok eens door, Jet!/Hip hip hip voor de antikrist/Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp/Langs berg en dal klinkt hoorngeschal/Beuk en degel) (1997)
• Pompen of ... prachtporno uit de drasdelta (1998)
• Een jongen uit Plan Zuid, deel 1: '38-'43 (2005)
• Een jongen uit Plan Zuid, deel 2: '43-'46 (2005)
• Kijk, een drenkeling komt voorbij (2006)
• Een jongen uit plan Zuid: '38-'46 (2007)
• Kaddish voor een buurt: het oorlogsdecor van Amsterdam-Zuid (2013)

Toneel

• Enige portretten van een mopperkont (verhalen, brieven, toneel) (1977)

Brieven

• Enige portretten van een mopperkont (verhalen, brieven, toneel) (1977)
• Hier mijn hand en daar je wang: wat intieme correspondentie (met Laurie Langenbach) (1978)
• 3 brieven uit 1957 van Jan Arends aan Heere Heeresma in NRC, 24-08-1979.
• Een vete met Fernand Auwera (1982)
• Met de voet, angels en klemmen (brieven en polemiek) (1983)
• Kleppen en ventielen (brieven en polemiek) (1985)
• 1 brief van Heere Heeresma aan Nico Wevers (25-02-1984) in 'Briefgeheim', samengesteld door René van Stipriaan (1993)
• Hier mijn hand en dáár je wang: passie en venijn in een hartstochtelijke briefwisseling (heruitgave van 'Hier mijn hand en dáár je wang: wat intieme correspondentie') (1994)
• Vlieg vogel vlieg met me mee tralala (ingeleid en geannoteerd door Anton de Goede) (2000)
• Bleib gesund! (samengesteld door Hein Aalders) (2015)
• 5 brieven aan Heere Heeresma in 'Brieven, dagboeken en een geheime liefde' van Laurie Langenbach (2017)

Dagboeken

• Dronken deuren. Uit een verzopen verleden (bibliofiel, 125 ex.) (1992)

Vertalingen

Vertaald:

• A day at the beach (Engelse vertaling van 'Een dagje naar het strand' door James Brockway) (1067)
• Päiva rannalla (Finse vertaling van 'Een dagje naar het strand' door Heimo Pihlajamaa) (1969)
• Der Tag am Strand: zwei Erzählungen (Duitse vertaling van 'Een dagje naar het strand' door Jürgen Hillner) (1969)
• Kaihen no ichinichi/Umibe no ichinichi (Japanse vertaling van 'Een dagje naar het strand' door Itakura Akira yaku) (1970)
• Zu guter letzt in Dublin (Duitse vertaling van 'Teneinde in Dublin' door Johannes Piron) (1970)
• O zi la plaja (Roemeense vertaling van Een dagje naar het strand' door H.R. Radian) (1970)
• Un día en la playa: dos narraciones (Spaanse vertaling van 'Een dagje naar het strand' en 'De vis' door Alfonsina Jané) (1971)
• Dzien na plazy ; Ryba (Poolse vertaling van 'Een dagje naar het strand' en 'De vis' door Maria Kurecka) (1972)
• Una giornata alla spiaggia; Il pesce (Italiaanse vertaling van 'Een dagje naar het strand' en 'De vis' door Nadine Pennington de Jongh) (1973)
• Päämääränä Dublin (Finse vertaling van 'Teneinde in Dublin') (1973)
• 'Een dagje naar het strand' werd in het Hongaars vertaald.
• Ein Tag am Strand (Duitse vertaling van 'Een dagje naar het strand', vertaald door Jürgen Hillner) (1979)
• Een in het Spaans vertaald verhaal van Heere Heeresma in 'Nueva narrativa neerlandesa' (1980)
• Bonboniéra pre Belinda ; Speciálne po spanielsky ; Haló, haló ... ste to vy, Plotsky? (Slowaakse uitgave van 'Francis Pax: bonbons voor Belinda', 'Francis Pax: bijzonder Spaans' en 'Hallo, hallo bent u daar Plotsky?') (1984)
• Ein Junge aus Amsterdam: Erzählung (Duitse vertaling van 'Een jongen uit plan Zuid. - Dl. 1: '38-'43' door Marianne Holberg) (2008)

Overig non-fictie

• Manifest voor de jaren zeventig (met Hans Plomp, Peter Andriesse en George Kool) (1970)
• Kleppen en ventielen (brieven en polemiek) (1985)
• Zingend langs de einder (1990)

Heere Heeresma schreef een voorwoord voor:

• Alexandre Dumas, De drie musketiers (1979)
• Hector Malot, Alleen op de wereld (1979)
• Maurice D'Haese, Verhalen (2e druk, 1981)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Heere Heeresma was van 1969 tot 1972 redacteur van 'Soma'.
• Heere Heeresma was betrokken bij de wijkbladen 'Bijlmermin', 'Bijlemer Prinz', 'De Nieuwe Bijlmer', en 'Bijlemer Post'.
• Heere Heeresma publiceerde poëzie in 'Spiraal'.
• Heere Heeresma schreef voor het personeelsblad van het Sijthoff concern.
• Heere Heeresma publiceerde in 'Vertoning', 'Cartons voor letterkunde', 'Hollands Weekblad', 'Hollands Maandblad', 'Hervormd Nederland', 'Schrijfkrant', 'Televizier', 'Nieuw Israelitisch Weekblad', 'Propria Cures', 'Hakehilla', 'Het Vaderland', 'Revu', 'Snoecks', 'Soma literair magazine', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'Haagse Post','Scab Bericht', 'NRC Handelsblad', 'Signalen', 'Viva', 'Weekblad Schuttevaer', 'Margriet', 'Nieuwe Revu'.
• Heere Heeresma schreef boekbesprekingen voor 'Elsevier'.

Verfilmd

• 'De verloedering van de Swieps' werd in 1967 verfilmd door Eric Terpstra.
• 'Een dagje naar het strand' werd in 1969 verfilmd door Roman Polanski en in 1985 door Theo van Gogh.
• 'Hip, hip, hip voor de antikrist' werd in 1973 verfilmd door Roeland Kerkbosch, met als titel: 'De Antikrist'.
• 'Geef die mok eens door Jet' werd in 1975 verfilmd door Frans Weisz, met als titel: 'Heb meelij Jet'.
• 'Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming' werd in 1975 verfilmd door Nouchka van Brakel, Bart van der Lecq, Guido Pieters en Ernie Damen.
• 'Anna' werdi n 1976 verfilmd door Anton Korthuis.
• 'Een dagje naar het strand' werd in 1984 verfilmd door Theo van Gogh.
• 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' werd in 1990 verfilmd door Joost Ranzijn, met als titel 'Han de Wit'.

Over Heere Heeresma

• J. van Bergen/H.A. Poolland, 'Een dagje naar het strand' (z.j.)
• Een interview met Heere Heeresma in: José de Ceulaer, 'Te gast bij Nederlandse auteurs' (1966)
• Een interview met Heere en Faber Heeresma in 'Schrijven of schieten' van Fernand Auwera (1969)
• 1 hoofdstuk: 'Heere Heeresma' in 'Auteurs van nu. Gegist bestek III' van C.J.E. Dinaux (1969)
• 3 hoofdstukken over Heere Heersma in 'Daar is het gat van de deur. Kritieken/Essays' van Gerrit Komrij (1974)
• 'Schrijversportretten: Boon, Campert, Heeresma, Heijermans, Hillenius, Nescio, A. Roland Holst' (1975)
• R. Cornets de Groot, 'Heere Heeresma als moralis' in 'Bzzlletin 43' (februari 1977)
• 1 hoofdstuk: 'De intelligentste kameleon van Nederland' in 'Wilt u mij maar volgen' van Wam de Moor (1980)
• 1 recensie: 'De firma Heeresma (Heere Heeresma, Waar het fruit valt, valt het nergens, 1976)' in 'Recensies' van T. van Deel (1980)
• '... en greep me duchtig bij de keel:Heere Heeresma; confrontaties met de schrijver, bijeengegaard, ingeleid en voorzien van een bibliografie en namenregister door Hans Dütting' (1981)
• Robert-Henk Zuidinga, 'Heere Heeresma, Een dagje naar het strand' (1983)
• Henk Reurslag, 'Han de Wit... 't binnenste buiten. Een structureel, stilistisch en literair-historisch onderzoek van Heere Heeresma's roman Han de Wit gaat in Ontwikkelingshulp' (1984)
• Henk Reurslag, 'Han de Wit verplettert Frits van Egters. [Maar Frits houdt moedig stand!] Een vergelijkend onderzoek van Heeresma's Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp en Van het Reves De avonden' (1986)
• 1 hoofdstuk: 'Heere Heeresma' in 'Het literair pseudoniemenboek' van Wim Hazeu (1987)
• 1 uittreksel: 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1945-1980', samengesteld door Jet Matla, Rob van Riet, Johan van Ommen en Lizet Penson (1987)
• Heere Heeresma, Schrijversmap, bibliotheekwinkel (1989)
• Henk Reurslag, 'De wereld van Heere Heeresma' (1990)
• 1 herinnering aan Heere Heeresma in 'Buddingh' van A tot Z: ontmoetingen met Nederlandse en Vlaamse letterkundigen', verzameld door Ares Koopman (1990)
• 1 hoofdstuk: 'Heere Heeresma - Een dagje naar het strand' door P.J. de Nijs in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1992)
• Een bijdrage over Heere Heeresma in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Bert Peene (mei 1993)
• 1 bespreking: 'Heere Heeresma - Een dagje naar het strand' in 'Panorama van de Nederlandse letterkunde. Beknopte besprekingen van 75 Nederlandse literaire werken' van C. Gerritsma (1993)
• Frans de Rover, 1 hoofdstuk: 'Juni 1970: Peter Andriesse, Heere Heeresma, George Kool en Hans Plomp publiceren het Manifest voor de jaren zeventig. De jaren zeventig' in 'Nederlandse literatuur, een geschiedenis' (1993)
• 2 privé-foto's met begeleidende tekst in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• N.a.v. een radio interview met Heere Heeresma in het programma 'Een lang leven' werd in 1999 een CD-rom uitgegeven met zijn bio- en bibliografische gegevens, uittreksels, interviews e.d.
• Cor Gerritsma, 'Verslaving: 4 thematische uittreksels van Een dagje naar het strand van Heere Heeresma, Gimmick! van Joost Zwagerman, Hoffman's honger van Leon de Winter, Tox van Paul Mennes' (2000)
• 1 hoofdstuk: 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
• 1 wandeling: 'Een jongen uit Amsterdam-Zuid - Heere Heeresma' in '52 wandelingen met schrijvers naar hun jeugd' van Ellie Brik (2009)
• 1 hoofdstuk: 'Bij regen en wind' in 'De hemel is naar beneden gekomen: een keuze uit de literaire nalatenschap' van Kees Fens (2010)
• 'Uitgelezen boeken, nr. 2' was een themanummer over Heere Heeresma (2012)
• 1 hoofdstuk: 'Heere Heeresma - Geef die mok eens door, Jet!' door Karen Van Hove in 'Lexicon van Literaire Werken' (maart 2017)
• 1 herinnering aan Heere Heeresma in 'Het rimpelperspectief' van Hans Dorrestijn (2018)

Diversen

• 'Geef die mok eens door Jet' verscheen als Bulkboek 2 (1972)
• Gertie Evenhuis droeg haar boek 'Ach ga weg' (1976) op aan 'Heere Heeresma, King of the roads'.
• 'Zwaarmoedige verhalen' verscheen in 1977 als Bulkboek 63.
• 'Han de Wit uit 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' werd door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
• 'Een dagje naar het strand' verscheen in 1986 als Bulkboek 159.
• 'Een dagje naar het strand' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1962.
• 'Een dagje naar het strand' verscheen in 1986 als Grote letterboek.
• 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987. 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' stond op het lijstje van Henk Spaan op nr. 9.
• Voor 'De Bijenkorf' maakten Jan Croes, Jos Paardekooper, Jan Geerlings en Gerard Heijnen in 1990 'De Ideale Bibliotheek. 100 boeken die iedereen gelezen moet hebben'. Van Heere Heeresma namen zij op: 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' (op nr. 37) en 'Een dagje naar het strand' (op nr. 44).
• 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' verscheen in 1992 als Bulkboek 208.
• 'Een dagje naar het strand' verscheen in 1993 in de Jonge lijster-serie.
• 'Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming' verscheen in 1995 als Grote letterboek.
• 'Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp: zedenschets' verscheen in 1995 als Grote letterboek.
• 'Hallo hallo... bent u daar, Plotsky?' verscheen in 1995 onder de titel '...Plotsky? : een dodelijk treffen' als Grote letterboek.
• 'Geef die mok eens door, Jet!' verscheen in 1995 als Grote letterboek.
• 'Langs berg en dal klinkt hoorngeschal: (op volle zuivere toon)' Verscheen in 1996 als Grote letterboek.
• 'Teneinde in Dublin: een dodelijke achtervolging' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
• 'Zacht gelag: speakerproza' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
• 'Teneinde in Dublin: een dodelijke achtervolging' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
• In de 'top-100' van boeken die scholieren in 1997 op hun lijst zetten staat 'Een dagje naar het strand' op nummer 61. Op 3% van de lijsten komt het boek voor.
• Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
  Hij nam hierin van Heere Heeresma op nr. 84 'Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming' op (Soms mijmer ik wel eens bij de open haard dat het toch jammer is dat Heere Heeresma niet meer van zulke boeken schrijft).
• Heere Heeresma noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer de bijbel als het voor hem beslissende boek.
• 'Kijk, een drenkeling komt voorbij' verscheen in 2007 als Grote letterboek.
• 'Heere Heeresma leest Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp' (5 cd's) (2007)
• Een portret (olieverf op doek) van Heere Heeresma door Franciska Kloek, gemaakt in 1935, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• 'Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming' verscheen in 2015 als Grote letterboek.

Literaire prijzen

• Respect Legpenning (van zijn uitgever Thomas Rap)
• Zet 'M Op Aureool (van zijn uitgever Thomas Rap)
• De Zwarte Roos 1967 (bij voorpublicatie) voor 'Hip, hip hip voor de antikrist'

Heere Heeresma was lid van de jury voor

• P.C. Hooft-prijs 1965 (de prijs werd niet uitgereikt, omdat de jury het niet eens kon worden)
• Kerstprijsvraag 1973

Opmerkingen

• De vader van Heere Heeresma was (een omstreden en 'selfmade') theoloog. Heere was de oudste van drie zoons. Zijn broer Faber maakte de bandontwerpen voor zijn eerste boeken.
• Heere Heeresma staakte voortijdig zijn HBS-opleiding.
• Hij had diverse (zo'n 40) banen, maar bleef nergens lang. Hij werkte o.a. op een drukkerij en kreeg daar een lay-out opleiding. verder was hij matroos, stoker, vertegenwoordiger, scherpschutter en bloembinder. Uiteindelijk werkte hij zeven jaar in de reclame.
• Vanaf 1962 wijdt hij zich volledig aan het schrijven.
• Heere Heeresma debuteert met een dichtbundel 'Kinderkamer' in 1954.
• De figuren in zijn boeken zijn eenzaam en machteloos, ze lijken de band met de wereld kwijt te zijn. Ze zijn slachtoffer van die wereld, maar maken ook anderen tot slachtoffer.
• De stijl van Heere Heeresma is ironisch en karikaturaal.
• Eind jaren zestig, begin jaren zeventig kwam Heeresma regelmatig in de publiciteit doordat hij tegen van alles en nog wat protesteerde. Zo haalde hij zijn zoon van school af (tweede klas lagere school), omdat hij het niet eens was met het Nederlandse onderwijssysteem. Dit kwam hem op een rechtzaak te staan.
• Met zijn broer Faber schreef hij 'Teneinde in Dublin', een spionageroman. De roman kwam in 1969 uit. in datzelfde jaar overleed zijn broer.
• Heere Heeresma woonde in Amsterdam o.a. op Leidsekade 102 en in de Bijlmermeer. Later (1974) ging hij in Vals les Bains in Frankrijk wonen.
• In Frankrijk was hij o.a. eigenaar van een wasseretteketen en uitbater van een peepshow.
• Heere Heeresma trad regelmatig op in het radio-programma 'De avonden'.
• Heeresma had een huis in Amsterdam en een landhuis in de Ardèche.
• Zijn zoon debuteerde als Heere Heeresma Jr. in 1996 met de verhalenbundel 'Sprookjes voor het sterven gaan'.
• Het boek 'Kaddisj voor een buurt' was meerdere malen aangekondigd. Het manuscript zou in een kluis in Parijs hebben gelegen.

handschrift Heere Heeresma

Anderen over Heere Heeresma

• Ook met een bescheiden talent gelukt het soms wel. Heere Heeresma gelukt het niet. Als men het sjagrijnige proza begint te lezen, hoopt men: misschien komt er nog wat van. Maar het 'Iets' waar wij op wachten, blijft harnekkig uit. Het zinloos gezeur zet zich van de eerste tot de laatste bladzijde voort. (Jan Greshoff in 1963 over 'Een dagje naar het strand', geciteerd in 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar')
• Natuurlijk ook aanwezig, in Amsterdam, Heere Heeresma, in een hypersjiek kostuum, 'waar dan ook geen draadje kunstvezel in is verwerkt', helemaal op de promotor-van-zijn-eigen-werk-toer, een opgave die hem uitstekend is toevertrouwd. (C. Buddingh', Buddingh' van A tot Z, blz. 54)
• Scheldbriefkaart ontvangen van Heere Heeresma als reactie op mijn bespreking van Langs berg en dal klinkt hoorngeschal. In eerste opwelling schreef ik een briefje op die uitval, maar ik heb dat niet verstuurd. (Hans Warren, Geheim dagboek 1973-1975, blz. 56, 17-07-1973)
• Een gesprek met de uitgevers Theo Sontrop en Martin Ros van De Arbeiderspers moet zich in 1973 hebben afgespeeld in het toen nog niet afgebroken Hotel Polen in Amsterdam. Tijdens het onderhoud zag Heere Heeresma hoe een onbekende man de jas van Martin Ros van de kapstok nam en schielijk het pand verliet. Heeresma zei voorlopig niks. Na een tijdje richtte hij zich tot Theo Sontrop met de woorden: 'U mag wel op uw jas passen, die van de heer Ros is al gestolen. (William Rothuizen, geciteerd door Jeroen Brouwers in 'Zachtjes knetteren de letteren, blz. 383)
• In een interview zegt Heeresma: 'Op 30 juni 1962 om half tien 's avonds heb ik de laatste druppel gedronken, daarna nooit meer.' Zijn zwager R.A. Cornets de Groot vertelt: 'Dat was in café De Stoep hier in Den Haag. Beschonken stortte hij de trap af terwijl hij op weg was naar de wc en sloeg met zijn arm door een glazen deur. Bijna een uur later werd hij gevonden met een verschrikkelijk bloedende arm. Hij werd verbonden en toen men overwoog om hem op een brancard te leggen, zei hij: 'Iemand met mijn wilskracht loopt'. En met opgeheven arm verliet hij de zaak. sindsdien heeft hij nooit meer gedronken, zelfs geen rumboon. (Cherry Duyns in Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 244)
• Heeresma, die bijna dagelijks bij Rap langskomt, kwam binnen met zijn zoon. De zoon is af en toe een echo van zijn vader, hij dient ook als een wandelend bureau; stencils komen uit de ene zak van zijn jas, aantekeningen verdwijnen in de andere zak. (Mensje van Keulen, Neerslag van een huwelijk. Dagboek 1977-1979, blz. 7/8, 05-01-1977)
• Heere Heeresma gaat moedig door op de smalle weg tussen spot en treurnis. En die weg is geplaveid met pastiches. (Kees Fens, Volkskrant, 19-02-1977)
• Dwarsbomen van de regels is het kenmerk dat je in alle geschriften van Heeresma tegenkomt. Of het nu om de gebruiken van het bedrijfsleven gaat, om de intermenselijke relaties of om de literaire wereld, Heeresma beukt er keihard tegen aan. En hij doet dat van harte. Daarom beukt die literaire wereld met zijn tekstanalyses en ondubbelzinnige betekenissen keihard terug. (Reinjan Mulder, NRC, 22-04-1977)
• De toon van Heeresma doet me denken aan een over het paard getilde leraar Nederlands. Eentje van het belerende en betwetende soort, nogal met zichzelf ingenomen. Brieven die wel interessant zijn om te lezen, maar een bittere smaak achterlaten. (Kees Klok, Een zootje ongeregeld. Literair dagboek 1975-1979, blz. 189, 13-065-1978)
• De krachtige vloeiende stijl geeft aan dat Heeresma de taal in een houdgreep heeft. En de lezer evenzeer. (Marcel Verreck, HN, 07-03-1987)
• Heb je gemerkt dat het in de boeken van Heere Heeresma altijd regent? Het giet er altijd van de regen. Dat is werkelijk traumatisch. Die man moet een vader hebben gehad met een slechtlopende parapluwinkel. (Gerrit Komrij, Eendagsvliegen, blz. 103)
• Hilariteit verzekerd, voor iedereen die de boeken van Heere Heeresma verslond. De eigenzinnige zoon van een godsdienstleraar heeft generaties aan het lachen gemaakt, met zijn satirische verhalen over kleinburgers en outcasts. Maar na de dood van de schrijver, afgelopen zondagochtend, op 79-jarige leeftijd, kunnen we nog iets anders vaststellen: Heeresma droeg in al zijn werk, en daarbuiten als ongrijpbare eenling (hij had geen telefoon maar een postbus, en zijn uitgever diende hem contant te betalen), hartstochtelijk uit dat je altijd je eigen baas moet zijn, en 'nooit in gebogen houding onder wiens poort dan ook' hoeft te gaan. Had-ie als ventje geleerd, in de oorlog. Om die boodschap van fier individualisme horen we zijn meesterwerk Een jongen uit plan Zuid te herlezen, bij wijze van postuum saluut. (Arjan Peters, Volkskrant, 29-06-2011)
• Heeresma en controverse. Ze gaan altijd samen. Er is geen relatie of zij raakt wel verstoord, vroeg of laat. Het voordeel van die onverkwikkelijkheden is dat ze mooie brieven opleveren. Want er valt tenminste iets te schrijven, en vaak met hartstocht. (Hein Aalders, Inleiding in 'Bleib gesund!', blz. 14)

Mijn favoriete citaat

Wie het leven beschouwt als een toverbal,
slechts gulzig-zuigend gaat zijns wegen,
Die raakt noch kant die raakt noch wal,
en daar is niets op tegen.
(Heere Heeresma, Eens en nooit weer..., blz. 47)

Bronnen o.a.

• José de Ceulaer, Te gast bij Nederlandse auteurs (1966)
• Schrijvers van Bruna, fondslijst 1969/1970
• Vader vertelt (1974)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Prisma uittrekselboek Nederlandse literatuur1945-1980 (1987)
• Wim Hazeu, Het literair pseudoniemenboek (1987)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Een leven lang (CD-rom) (1997)
• Moorden met woorden. Honderd jaar Nederlandstalige misdaadliteratuur (2000)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2022)