• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

Mensje van Keulen

Profiel

Achternaam: van Keulen(-van der Steen)
Roepnaam: Mensje
Voornamen: Mensje Francina
Geboren: 10-06-1946
Te: Den Haag
Pseudoniem(en): In 1980 heeft ze onder het pseudoniem 'Josien Meloen' een gedichtenbundel: 'Uit de oude poepdoos' gepubliceerd. In 'Propria Cures' schreef ze een dagboek onder het pseudoniem 'Mien Biesheuvel'. Ze publiceerde ook onder de namen: Constant P. Cavalry en Danny Cruyff.

Werk

Poëzie

• Retour 's Gravenhage, nagenoeg op rijm (bibliofiel, 100 ex.) (1974)
• Lotgevallen (1977)
• Uit de oude poepdoos (met Rogier Proper) (1980)
• De avonturen van Anna Molino (1980)
• Twee kattenliedjes (bibliofie, 100 ex.l) (2013)
• Oud en nieuw (jaarwisselingsgeschenk, 100 ex.) (2013)
• Winternacht (jaarwisselingsgeschenk) (2014)
• De kat en de weduwe (jaarwisselingsgeschenk) (2015)
• Alleen thuis (jaarwisselingsgeschenk) (2016)
• Lievelingen: een haiku en twee senryü's (jaarwisselingsgeschenk) (2017)
• Het Kattentheater (2021)
• Alles raak: een sprankelende keuze uit de verhalen, gedichten en dagboeken van Mensje van Keulen (2023)

Voor kinderen:

• Van Aap tot Zet (1990)
• Snottebel Lies en andere portretten (1994)
• Tien stoute katjes (2000)

Proza

• Bleekers zomer (1972)
• Allemaal tranen (verhalen) (1972)
• In het koffiehuis zat een man (bibliofiel, 100 ex.) (1974)
• Pension (bibliofiel, 200 ex.) (1974)
• Van lieverlede (1975)
• Twee vrienden (jaarwisselingsgeschenk) (1976)
• Trucjes (bibliofiel, 100 ex.) (1977)
• Drie mannetjesputters van de Arbeiderspers bij Scheltema Holkema Vermeulen (met Maarten 't Hart en Gerrit Komrij) (bibliofiel, 550 ex.) (1977)
• De avonturen van Anna Molino (1979)
• Overspel (1982)
• De ketting (verhalen) (1983)
• Engelbert (1987)
• De lach van Schreck (reisverhalen) (1991)
• De rode strik (1994)
• Olifanten op een web (1997)
• Het vroege werk (Bleekers zomer/Allemaal tranen/Van lieverlede) (2000)
• Saint Didier (bij foto's van Klaus Baumgärtner) (2000)
• Donkere dagen (kerstverhaal Het Parool) (2000)
• De gelukkige (2001)
• Eerst de muziek/Prima la musica (nieuwjaarsgeschenk) (2001)
• Het andere gezicht (verhalen) (2003)
• Enige dagen (Jaarwisselingsgeschenk) (2005)
• De laatste gasten (2007)
• De schriften wachten (2008)
• De spiegel (2008)
• Een goed verhaal (korte verhalen) (2009)
• Bobbie (2010)
• De verhalen (2011)
• Liefde heeft geen hersens (2012)
• Schoppenvrouw (2016)
• Huwelijksverhalen (2018)
• Het Kattentheater (2021)
• Alles raak: een sprankelende keuze uit de verhalen, gedichten en dagboeken van Mensje van Keulen (2023)

Voor kinderen:

• Tommie Station (1985)
• Polle de orgeljongen (1987)
• Vrienden van de maan (1989)
• Meneer Ratti (1992)
• Pas op voor Bez (1996)
• Titus raakt zoek (2004)

Dagboeken

• Je eerste jaar (bibliofiel, 40 ex.) (1986)
• Alle dagen laat: dagboek 1976 (2006)
• Neerslag van een huwelijk: dagboek 1977-1979 (2018)
• Moeder en pen: dagboek 1979-1983 (2023)
• Alles raak: een sprankelende keuze ui de verhalen, gedichten en dagboeken van Mensje van Keulen (2023)

Toneel

• De zaak (1986)
• De dames en de bal (2002)

Hoorspel

• Barcelona is geland (VPRO, 1991)

Overige non-fictie

• Geheime dame (1992)
• Panorama Rotgans, Panorama Amsterdam (fotobiek, tweetalig) (2000)
• Saint Didier (fotoboek) (2000)
• 'Deddi' : m'n vader = my father (fotoboek, tweetalige uitgave) (2001)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald:

• Sidr dlja bednjakov: sovremennaja niderlandskaja povest (Russische vertaling van 'Bleekers zomer' en van werk van Hella S. Haasse, Gerrit Krol en Frans Kellendonk) (1980)
• Een in het Spaans vertaald verhaal van Mensje van Keulen in 'Nueva narrativa neerlandesa' (1980)
• Allemal Tränen (Duitse vertaling van 'Allemaal tranen' door Hans Bluhm) (1981)
• Ein trister Sommer (Duitse vertaling van 'Bleekers zomer' door Tina Huber-Hönck) (1982)
• 1 in het Duits vertaald verhaal van Mensje van Keulen in 'Mit dem Mofa über das Meer: Niederländisches Lesebuch' (1983)
• Werk van Mensje van Keulen in 'Gegenwelten: Erzählerinnen aus den Niederlanden' (1985)
• Tommy Bahnhof (Duitse vertaling van 'Tommy Station' door Sibylle Mulot en Ronald Jonkers) (1987)
• Fluchtversuche (Duitse vertaling van van: 'Van lieverlede' door Tina Huber-Hönck) (1987)
• Schachzüge (Duitse vertaling van 'Overspel' door Martina den Hertog-Vogt) (1991)
• 2 verhalen in 'Frauen in den Niederlanden. Erzählungen' (1992)
• Die Freunde des Mondes (Duitsevertaling van 'Vrienden van de maan' door Martina den Hertog-Vogt) (1992)
• Herr Ratti (Duitse vertaling van 'Meneer Ratti' door Waltraud Hüsmert) (1994)
• Die rote Schlinge (Duitse vertaling van 'De rode strik' door Stefanie Schäfer) (2001)
• Jippiki no itazura neko (Japanse vertaling van 'Tien stoute katjes' door Nozaka Etsuko) (2002)
• Die Glückliche (Duitse vertaling van 'De gelukkige' door Marianne Holberg) (2005)
• 'Bleekers zomer' werd in het Russisch vertaald.
• Posljednji Gosti (Kroatische vertaling van 'De laatste gasten') (2006)
• Tien stoute katjes = Ten naughty kittens : in Dutch, English, German, Swedish, French, Chinese, Italian, Portuguese, Rumanian, Slovenian, Czech and Russian (2009)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• In 1969 wordt haar eerste verhaal 'Een bruiloft' in 'Hollands Maandblad' gepubliceerd.
• Mensje van Keulen was van 14-11-1970 tot 10-03-1973 redacteur van 'Propria Cures'. Eerst illustreerde ze alleen, later schreef ze ook.
• Mensje van Keulen tekende voor 'De Groene Amsterdammer' en 'De Nieuwe Linie'.
• Mensje van Keulen was redacteur van 'Maatstaf'.
• De verhalen uit 'Meneer Ratti' en de gedichten uit 'Van Aap tot Zet' en 'Tien stoute katjes'verschenen eerst op de kinderpagina van 'NRC Handelsblad'.
• Mensje van Keulen publiceerde in 'Snoecks'.

Over Mensje van Keulen

• Een interview met Mensje van Keulen in 'Veertien vrouwen' van Bibeb (1974)
• 2 hoofdstukken over Mensje van Keulen in 'Daar is het gat van de deur. Kritieken/Essays' van Gerrit Komrij (1974)
• 1 hoofdstuk 'Van lieverlede' over 'Van lieverlede' in 'Woord en schroom' van Hugo Bousset (1977)
• 1 hoofdstuk: 'Schrijven is een kwelling. Mensje van Keulen' in 'Schrijven: interviews' van Jan Brokken (1980)
• 1 hoofdstuk: 'Meer dan een prak met een kuiltje jus' in 'Wilt u mij maar volgen' van Wam de Moor (1980)
• Een boekbespreking van 'Van lieverlede' in 'Aangekruist. Boekbesprekingen van J.M. A. Biesheuvel tot Jan Wolkers' van Hans Werkman (1982)
• 1 uittreksel: 'Mensje van Keulen - Overspel' in 'Prisma Uittreksel Boek' van Johan van Ommen en Lizet Penson (1984)
• 1 hoofdstuk: Mensje van Keulen' in 'Het literair pseudoniemenboek' van Wim Hazeu (1987)
• 1 interview(tje) met Mensje van Keulen op 4 oktober in 'Querido's kinderboekenkalender 1989', samengesteld door Els van Eeden (1988)
• Een recensie van 'Tommie Station' en van 'Polle de orgeljongen' in 'Van grauwe griffel tot gouden gniffel. Over kinderboeken' van Rindert Kromhout (1989)
• 1 hoofdstuk: 'Mensje van Keulen - Bleekers zomer' door Bert Peene in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 1990)
• Harry Bekkering en Sarah Verroen (redactie) 'Jan Campertprijzen 1991: Bert Schierbeek, Leonard Nolens, Jan Siebelink, Mensje van Keulen' (1991)
• Mensje van Keulen, Schrijversmap, bibliotheekwinkel (1992)
• Een bijdrage over Mensje van Keulen in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Bert Peene (mei 1993)
• 1 bespreking: 'Mensje van Keulen - Bleekers zomer' in 'Panorama van de Nederlandse letterkunde. Beknopte besprekingen van 75 Nederlandse literaire werken' van C. Gerritsma (1993)
• 5 privé-foto's met begeleidende tekst (o.a. van Hans Warren en Maarten 't Hart) in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• Een uittreksel van 'De rode strik' in 'Boek in - Boek uit 1994/1995. 22 uittreksels voor (voortgezet) onderwijs en leeskringen' van Jacoline van Weelden (1996)
• Een hoofdstuk over Mensje van Keulen in 'Weg met de literatuur!' van Herman Brusselmans (1997)
• Marlene Lunter en Heidi van Dulmen, 'Moordmeiden: Renate Dorrestein, Mensje van Keulen, Mariët Meester, Maria Stahlie, Tjitske Payens' (Vijf schrijfsters voor de lijst: 2) (1998)
• Een bijdrage over Mensje van Keulen in 'Lexicon van de jeugdliteratuur' door Jos Staal (februari 1999)
• Martine Letterie, 'Lijsterwijzer: een boekje open over je favoriete auteurs : Henk Barnard, Midas Dekkers, Miep Diekmann, Mensje van Keulen, Jan Terlouw' (1999)
• Een interview met Mensje van Keulen in 'Een man om nooit te vergeten. Gesprekken met Emma Brunt' (2001)
• 1 hoofdstuk: 'Het vroege werk' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
• 1 bladzijde over 'Tien stoute katjes' in 'Het kinderboek' (2002)
• Een interview met Mensje van Keulen in 'Ik wil schrijver worden: 13 schrijvers over hun debuut' van Emmy van Dantzig (2005)
• J.A. Dautzenberg (redactie), 'Beschouwingen over het werk van Remco Campert, Mensje van Keulen, Tomas Lieske, Doeschka Meijsing, Manon Uphoff, Joost Zwagerman' (2006)
• Leentje Cornelia Vos, 'Uitzondering op de regel: de positie van vrouwelijke auteurs in het naoorlogse Nederlandse literaire veld' (proefschrift) (2008)
• Een kaart met foto en bi(bli)ografische gegevens van Mensje van Keulen in 'Schrijverskwartet' (2009)
• Een interview: 'Schrijven is ellendig, maar niet schrijven is ellendiger' door Xandra Schutten in 'Het moet pijnlijk blijven. De mooiste schrijversinterviews' samengesteld door Frenk van der Linden en Freddy van Thijn (2011)
• 1 lemma: 'Keulen, Mensje van' in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
• 1 hoofdstuk: 'Mensje van Keulen - De ketting' door Ton Brouwers in 'Lexicon van Literaire Werken' (september 2016)
• Herman Stevens, 'Het sterke geslacht: over vrouwen in onze literatuur' (2018)
• 2 hoofdstukken: 'Mensje van Keulen -Olifanten op een web' en 'Mensje van Keulen - Bleekers zomer' in 'De canon der kanonnen. 130 jaar Propria Cures in 100 boeken' van Lex Bijlsma, Lucas Ligtenberg en Bob Polak (2020)
• Mensje van Keulen, Maarten 't Hart, 'De biezen', redactie Kees Schafrat (2020)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• 'Van lieverlede' verscheen als Bulkboek 116.
• Vrij Nederland vroeg twintig Nederlandse schrijvers (o.a.) wat ze het beste en het slechtste boek van 1975 vonden. Mensje van Keulen gaf 'De mooiste sprookjes' van Oscar Wilde als het beste boek en 'Anaïs Nin als het slechtste van 1975. Henk Spaan gaf 'Van lieverlede' van Mensje van Keulen op als het beste boek, Hester Albach gaf hetzelfde boek als het slechtste boek van 1975.
• Een zelfportret van Mensje van Keulen in 'Schrijvers tekenen zichzelf' (1980). Een uitgave van 'De Revisor'.
• Willem (Willie) Bleeker uit 'Bleekers zomer' werd door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
• Mensje van Keulen noemt in 'Het favoriete personage' (1983) Winnetou als haar favoriete personage.
• 1 tekening van Mensje van Keulen in 'Tekeningen: politici, schrijvers, vogels' van Siegfried Woldhek (1987)
• 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987. 'Bleekers zomer' stond op het lijstje van Henk Spaan op nr. 4.
• Voor 'De Bijenkorf' maakten Jan Croes, Jos Paardekooper, Jan Geerlings en Gerard Heijnen in 1990 'De Ideale Bibliotheek. 100 boeken die iedereen gelezen moet hebben'. Van Mensje van Keulen namen zij op 'Bleekers zomer' op (op nr. 51) en 'Overspel' (op nr. 88).
• Op de CD 'Natuurlijk Nederlands' (1992) zingt Gordon het dicht 'Laten we het licht uitdoen' van Mensje van Keulen.
• Uitgeverij Atlas gaf een CD uit waarop 4 schrijfsters voorlezen uit eigen werk. Mensje van Keulen leest hierop voor uit 'De rode strik'.
• 'De rode strik' verscheen in 1996 als grote letterboek.
• 'De ketting' verscheen in 1996 als grote letterboek.
• 1 kaart met portret en bi(bli)ografietje van Mensje van Keulen in 'Het Nederlands literatuur kwartet' (1997)
• Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
  Hij nam hierin van Mensje van Keulen op nr. 92 'Vrienden van de maan' op (Een van de beste kinderboeken ooit in de Nederlandse taal geschreven. Beter dan Annie M.G. Schmidt).
• 'Tommie Station' verscheen in 1999 in de Vroege Lijsters-serie.
• 'Van lieverlede' verscheen in 2001 als grote letterboek.
• Op 5 augustus 2001 was Mensje van Keulen te gast in het programma 'Zomergasten' van de VPRO.
• 1 portret van Mensje van Keulen '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Schrijven lijkt op componeren, je moet van de taal een melodie maken. Ik lees zinnen die ik geschreven heb zelden hardop, ik hoor ze terwijl ik schrijf.'
• 'Mensje van Keulen leest Alle dagen laat' (4 CD's, 2006)
• 'Mensje van Keulen leest Van aap tot zet' (1 CD, 2006)
• 'De laatste gasten' verscheen in 2008 als Grote letterboek.
• 'Een goed verhaal' verscheen in 2010 als Grote letterboek.
• 'De laatste gasten' verscheen in 2010 in de serie 'Grote lijsters'.
• Een portret (acryl op doek) van Mensje van Keulen door Lia Laimböck, gemaakt in 1994, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• 1 gedicht: 'THuis is zo Treurig' van Philip Larkin, gekozen door Mensje van Keulen, in 'Gedichten die vrouwen aan het huilen maken' van Ida Hoes (2015)
• 'De rode strik' verscheen in 2015 in de serie 'Grote lijsters'.
• 'Schoppenvrouw' verscheen in 2016 als Grote letterboek.

Literaire prijzen

• Zilveren griffel 1986 voor 'Tommie Station'
• Nienke van Hichtum-prijs 1991 voor 'Vrienden van de maan'
• Jan Jutte kreeg de gouden penseel voor de illuistraties in 'Tien stoute katjes'
• Annie Romein-prijs 2003 voor haar hele oeuvre
• 'Het andere gezicht' werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs
• 'Een goed verhaal' werd genomineerd voor de Gouden Uil 2010
• Charlotte Köhler Prijs 2011 voor haar romans en verhalen
• 'Liefde heeft geen hersens' werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs 2012
• 'Liefde heeft geen hersens' werd genomineerd voor de Opzij Literatuurprijs 2013
• Constantijn Huygens-prijs 2014 voor haar gehele oeuvre

Mensje van Keulen was lid van de jury voor volgende prijzen:

• Kerstprijsvraag 1970, 1971, 1972
• Fontijn-aanmoedigingsprijs 1974
• PC-Onthooftprijs 1974, 1975
• Annie Romein-prijs 1997
• Henriëtte de Beaufort-prijs 1998
• Hans Vervoort-prijs 2023

Opmerkingen

• Mensje Francina van der Steen is haar meisjesnaam. In 1967 trouwde ze met Ton van Keulen.
• Haar moeder was werkster. Haar vader was een avonturier, hij vocht o.a. in het Vreemdelingenlegioen. Hij verliet Mensje en haar moeder voor een andere vrouw.
• Al jong is Mensje van Keulen dol op verhalen vertellen en schrijven. Haar moeder stimuleert haar hierin. Ze huurt als Mensje vijftien jaar is zelfs een aparte kamer voor haar waar ze kan schrijven.
• Ze heeft de HBS gedaan en de MMS. Hierna is ze een jaar naar Engeland geweest, waar ze in Londen verschillende baantjes had en een cursus schilderen volgde.
• Terug uit Engeland is ze gaan studeren aan de Academie voor Beeldende kunsten in Amsterdam.
• Haar manier van schrijven wordt wel 'neorealisme' genoemd. Ze schrijft in een sobere, ironische stijl over kwetsbare mensen, die niet kunnen ontsnappen aan hun tragisch bestaan.
• Haar eerste kinderverhalen schreef ze voor haar zoon Aldo.
• 'De geheime dame' (1992) gaat over de auteur Maarten 't Hart, die graag in vrouwenkleren loopt.
• Mensje van Keulen kwam in Zeeland regelmatig bij Hans Warren. Hierover is in zijn 'Geheim Dagboek' te lezen. Zij was hierover zo ontstemd dat Warren en Van Keulen elkaar sindsdien niet meer spreken.
• Voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2004 was Mensje van Keulen lijstduwer voor de Dierenpartij. Voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2006 stondf zij ook op de lijst van de Partij voor de Dieren.

handtekening Mensje van Keulen

Anderen over Mensje van Keulen

• Ik stel Mensjes oordeel hoog op prijs. Zij is zelf een zo nauwkeurig vakvrouw en stiliste. Haar lof maakt me blij, haar afkeuring zou me treffen. (Hans Warren, Geheim dagboek 1981-1982, 9 okt. 1981, blz. 114)
• De uitbundigheid van haar stijl en de oorspronkelijkheid van haar ideeën maken Mensje van Keulen tot een auteur die kinderen èn volwassenen weet te boeien. (Het ABC van de jeugdliteratuur, blz. 259)
• De volgende anekdote is genoegzaam bekend, maar blijft redelijk leuk: Gerard Reve vond Mensje van Keulen een der mooiste boektitels sinds jaren en prees hierom de debuterende auteur Bleekers Zomer. Tot hij ontdekte dat Mensje van Keulen de naam van de schrijfster was en Bleekers zomer de titel van haar debuutroman. Toen vond hij er geen zak meer aan. (Herman Brusselmans, Weg met de literatuur!, blz. 18)
• Van Keulens proza heeft iets betrekkelijk tijdloos. Het zou mij niet verbazen als ze zich literair voedt met 'voorbije auteurs' als Angus Wilson of Lawrence Durrell. Van Keulen schreef al tien boeken voor volwassenen en acht jeugdboeken, in gestaag tempo, wars van literaire modes. (Jeroen Vullings, Vrij Nederland, 06-01-2001)

Mijn favoriete citaat

En als ze 's avonds in haar bedje ligt,
dan steekt ze ook haar neus nog in die haren
en veegt haar snottebellen eraan af,
want wat ze lekker vindt, wil ze bewaren.
(Mensje van Keulen, Snottebel Lies)

Bronnen o.a.

• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Wim Hazeu, Het literair pseudoniemenboek (1987)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Joke Linders e.a., Het ABC van de jeugdliteratuur (1995)
• Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Encarta '98 (1997)
• Uittreksel top-100
• Lijsterwijzer. Een boekje open over je favoriete schrijvers (1999)
• Elsbeth Etty, Dames gaan voor (1999)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2018)