
Toon Kortooms
Profiel
Achternaam: Kortooms
Roepnaam: Toon
Voornamen: Antonius Johannes
Geboren: 23-02-1916
Te: Deurne
Overleden: 05-02-1999
Te: Bloemendaal
Pseudoniem(en): Onder het pseudoniem Constantijn publiceert hij tijdens zijn studie in 'Het Jong Studenten Blad'.
Voor tweedehands boeken | Ook van Toon Kortooms |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poƫzie
- Kortom... Kortooms (met Ingrid Kortooms) (1993)
Proza
![]() |
![]() |
![]() |
- De gebroeders Beekman (1946)
- Liefde in Peelland (1947)
- De zwarte plak (1948)
- Beekman en Beekman. Brabantse roman (1949)
- De mannen Beekman. Brabantse roman (1950)
- De kleine emigratie (1951)
- Parochie in de Peel (1952)
- Deze jongeman. Belevenissen van een zondagskind (1952)
- Beekman en Beekman (Beekman en Beekman/De mannen Beekman) (1953)
- Dit zwarte goud (1955)
- Mijn kinderen eten turf (1959)
- Omnibus (Liefde in Peelland/De kleine emigratie/Parochie in de Peel) (1960)
- Zon over de Peel en andere verhalen (1966)
- Help, de dokter verzuipt! (1968)
- Peel omnibus (De verstoteling/Landelijke eenvoud/Het goud van de Peel) (1969)
- Omnibus (Beekman en Beekman/De mannen Beekman/Deze jongeman) (1970)
- En nu de keuken in. Het boeiende en bewogen verhaal van de Tsjechische vluchteling Antonin Barta (1971)
- Omnibus (Help de dokter verzuipt/En nu de keuken in) (1973)
- Turf in m'n ransel (autobiografisch) (1974)
- Laat de dokter maar schuiven (1975)
- Mijn oom Theodoor (1978)
- Dokter in de Peel (Help de dokter verzuipt/Laat de dokter maar schuiven) (1979)
- Laat de dokter maar opkrassen (1980)
- Hallo tegenvoeter! (1981)
- Toon Kortooms omnibus (Deze jongeman/Zon over de Peel/En nu de keuken in) (1981)
- Dokter Angelino trilogie (Help de dokter verzuipt/Laat de dokter maar schuiven/Laat de dokter maar opkrassen) (1982)
- Een nieuwe wereld voor Hendrik van Ham. De held van 'Beekman en Beekman' komt uit (1983)
- Ga jij maar schaatsen opa... en andere verhalen (1984)
- Onze Leo (1985)
- Heintje, hondje, hoedje (1986)
- Omnibus (Een nieuwe wereld voor Hendrik van Ham/Hallo tegenvoeter/Ga jij maar schaatsen opa... en andere verhalen) (1986)
- Mijn vrouw kan weer lopen (1987)
- Toon Kortooms omnibus (Mijn kinderen eten turf/Liefde in Peelland) (1987)
- Ik dank u voor uw aandacht (1988)
- Gerda... een stuk onderweg (1989)
- Omnibus (De kleine emigratie/Dit zwarte goud) (1989)
- Zo gewonnen (Onze Leo/Heintje, hondje, hoedje) (1989)
- Patertje Pispaal (1990)
- Toon Kortooms vertelt... Verzamelde verhalen (1991)
- Het gouden Jantje (1992)
- Omnibus (Gerda... een stuk onderweg/Schokbrekers!/Patertje Pispaal) (1993)
- Kortom... Kortooms (met Ingrid Kortooms) (1993)
- Terug naar Beekman en Beekman (1994)
- Leven als de bliksem (1995)
- In m'n hemd (1995)
- Beekman en Beekman compleet (luxe editie) (1996)
- Arme rijken: Toon, waar is m'n touwtje? (1997)
- Gouden turven (samengesteld door Th. Martens) (1000 ex.) (2009)
![]() |
![]() |
![]() |
- Faaske: deel 1: In het land der Peelreuzen (stripverhaal, tekeningen van Obé) (1946)
- Faaske: deel 2: Hoofdman der Peelreuzen (stripverhaal, tekeningen van Obé) (1946)
- In wonderland (stripverhaal, tekeningen Frans Piët) (1957)
- Op vakantie (stripverhaal, tekeningen Frans Piët) (1958)
- Op zoek naar de zwarte ridder (stripverhaal, tekeningen Frans Piët) (1960)
- De avonturen van Dik Doruske en Dun Drieske. een humoristisch verhaal voor de jeugd (1967)
- Dik Doruske en Dun Drieske 2, de wondersigaar (1970)
- Dik Doruske en Dun Drieske en de pratende aap (1972)
- De avonturen van Dik Doruske en Dun Drieske (verzamelalbum) (1976)
- Dik Doruske en Dun Drieske als klusjesmannen; De pratende aap (1982)
- Dik Doruske en Dun Drieske in Dwaasland; De wondersigaar (1982)
Overige non-fictie
- Zij die van wijken weten (regionale kruisvereniging Peelland) (1988)
Vertalingen/bewerkingen

- Hilfe! der Doktor ersäuft (Duitse vertaling van 'Help! de dokter verzuipt' door Fe von Werz) (1970)
- Pomóóóc! doktor se topí ... (Tsjechische vertaling van 'Help! de dokter verzuipt' door Ella Kazdová) (1978)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- In 1928 wordt zijn opstel 'De tooverfluit' afgedrukt in 'Het Weekblad voor de Roomsche Jeugd'.
- Onder het pseudoniem Constantijn publiceert hij tijdens zijn studie in 'Het Jong Studenten Blad'.
- Na de oorlog werkte hij acht jaar als journalist bij het 'Dagblad Oost-Brabant' (1945-1953).
- Toon Kortooms was redacteur van diverse weekbladen, o.a. vanaf 1953 van 'Panorama'.
- 'Beekman en Beekman' verscheen eerst als feuilleton in de krant waar Kortooms werkte.
Grote letter-boeken
- Mijn kinderen eten turf (1971)
- De kleine emigratie (1973)
- Liefde in Peelland (1975)
- Help de dokter verzuipt (1977)
- Parochie in de Peel (1978)
- Dit zwarte goud (1980)
- Een nieuwe wereld voor Hendrik van Ham (1985)
- En nu de keuken in (1985)
- Hallo tegenvoeter! (1987)
- De zwarte plak (1987)
- Deze jongeman (1987)
- Heintje, hondje, hoedje (1988)
- Onze Leo (1989)
- Gerda... een stuk onderweg (1991)
- Patertje Pispaal (1992)
- Laat de dokter maar schuiven (1992)
- Beekman en Beekman (1992)
- Het gouden Jantje (1994)
- Mijn oom Theodoor (1995)
- Leven als de bliksem (1996)
- In m'n hemd (1996)
- Arme rijken: Toon, waar is m'n touwtje? (1998)
- Zon over de Peel en andere verhalen (2001)
- Terug naar Beekman en Beekman (2001)
Over Toon Kortooms
- Toon Kortooms (video) : een contente mens (Video over het leven en werken van de schrijver Toon Kortooms - 38 min.)
- 1 hoofdstukje: '... een humoristisch boek ...' in 'Boodschap aan de Bijbel. 60 bekende Nederlanders spreken zich vrijmoedig uit', redactie Gerard van den Berg e.a. (1989)
- NBLC, Toon Kortooms, Documentatiemap populaire auteurs (1991)
- 1 hoofdstuk: 'Beekman en Beekman' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
- Herman Frenken, 'Toon Kortooms: de auteur en zijn werk' (300 ex.) (2011)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- 'Help, de dokter verzuipt!' werd verfilmd in 1974 door Nikolaï van der Heyde. (ook: BEWARE OF THE DOC! )
- 1 jeugdfoto (7 jaar, met broers en zussen) in: 'Zoals ze waren.... Miesje Bouwman Jantje Wolkers en nog 179 zeldzame jeugdfoto's van beroemde (en beruchte) Nederlanders' (z.j.).
- 'Laat de dokter maar schuiven' werd door Nikolaï van der Heyde verfilmd in 1979.
- Een zelfportret van Toon Kortooms in 'Schrijvers tekenen zichzelf' (1980). Een uitgave van 'De Revisor'.
- In 'Noordbrabants schrijversboek 1980' staat het verhaal 'overnachting' van Toon Kortooms.
- 'Beekman en Beekman: jeugdland, internaat' (Jonge lijsters, 1995)
- Het Eindhovens Dagblad publiceerde in 2005 het teruggevonden manuscript van 'De Peelschipper' als feuilleton.

- De verhalen van Toon Kortooms worden voor toneel bewerkt. De toneelschrijver Carl Slotboom heeft in 2005 de rechten gekregen. De eerste 2 toneelstukken, "Parochie in de Peel" en "Deze jongeman", zijn intussen verschenen bij toneeluitgeverij Grosfeld B.V.. Op 3 maart 2007 zal de Nederlandse première van "Deze jongeman" worden gespeeld door toneelvereniging COM uit het Limburgse Meijel. Slotboom heeft al meer dan 60 toneelstukken op zijn naam staan. Zijn stukken worden gespeeld in Nederland, Engeland, Canada, Amerika, Duitsland, Zwitserland, België en Oostenrijk.
- 'Parochie in de Peel' wordt door Toneelvereniging Setovera in november 2007 vier keer op de planken gebracht in cultureel centrum de Wingerd in Sevenum.
- Solexverhuur Griendtsveen biedt een Toon Kortooms-arrangement aan, met een solextour door de Peel.
(Literaire) prijzen
- Tijdens de Tweede Wereldoorlog schreef hij 'Liefde in Peelland' als inzending op een romanprijsvraag van uitgeverij Gottmer. Het boek werd bekroond met de derde prijs, maar werd op Kortooms verzoek pas na de oorlog uitgegeven.
- Toon Kortooms werd door carnavalsverenigingen geridderd in de orde van de Gulden Humor en werd benoemd tot 'knoergoeie Brabander'.
- In 1985 werd Toon Kortooms Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Biografische opmerkingen
- Toon Kortooms komt uit een gezin van veertien kinderen (Hij was het zevende kind). Er waren zeven jongens en zeven meisjes. Het gezin werd door de omgeving 'Circus Kortooms' genoemd. Zijn vader beheerde een turfstrooiselfabriek en veenderij.
- Op de lagere school won Toon Kortooms elke opstelwedstrijd.
- Toon Kortooms volgde het Thomascollege in Venlo en de kweekschool, hier deed hij examen in 1936.
- In 1939 haalt hij zijn hoofdakte en gaat werken aan de St. Jozefschool in Helmond. Hij werkte hier tot de Tweede Wereldoorlog.
- Anton Coolen was zijn grote voorbeeld. Hij kende hem en kreeg tips van hem. Kortooms stuurde toen hij op de kweekschool zat een verhaal naar Coolen. Hij hoorde daar enige tijd niets op, tot hij een brief kreeg van de KRO, of hij het verhaal voor de radio wilde voorlezen. Coolen bleek het doorgestuurd te hebben.
- Na de oorlog werkte hij acht jaar als journalist bij het dagblad Oost-Brabant (1945-1953).
- Daarna was hij bij diverse weekbladen redacteur, o.a. bij 'Panorama'.
- In 1946 trouwde Toon Kortooms met Mijkje (Mie) Arts. Ze kregen twee kinderen: Rosemarie en Ingrid. In 1950 gingen ze in Eindhoven wonen.
- Toon Kortooms woonde sinds 1954 met zijn vrouw Mie in Bloemendaal. Hij reisde gemiddeld nog één keer per week naar Brabant, voor een lezing of om te signeren.
- De boeken van Toon Kortooms worden door literaire critici gezien als pretentieloos vermaak. Toon Kortooms zelf zegt hiervan dat hij het genre van 'de betere ontspanninglectuur' beoefent, 'boeken die door iedereen zonder schade en schande gelezen kunnen worden'.
- De Brabantse Peel is meestal het decor waarin de boeken van Kortooms spelen.
- Van 'Beekman en Beekman' zijn ruim twee miljoen stuks verkocht. Daarmee is het de best verkochte roman in Nederland.
- De arts en schilder Hendrik Wiegersma uit Deurne stond model voor de dokter in 'Help, de dokter verzuipt!'. Kortooms had het boek al twintig jaar klaar liggen, maar wilde eerst wachten tot Wiegersma was overleden. Uiteindelijk heeft hij het toch bij zijn leven gepubliceerd en Wiegersma was hier blij om. Deze dokter Wiegersma inspireerde ook Anton Coolen tot het schrijven van twee van zijn boeken.
- Veel van zijn boeken zijn gebaseerd op gebeurtenissen die hij meemaakte, vaak uit zijn jeugd in Oost-Brabant.
- Toon Kortooms maakte - ter voorbereiding op een boek over dokter Angelino - een reis door Brazilië. Het viel hem op dat vrachtwagenchauffeurs een soort lijfspreuken op hun auto hadden staan. Hij verzamelde en vertaalde deze spreuken in 'Als beminnen zondig is... Poeiers en pillen voor opti-en pessimisten (schoonmoeders uitgezonderd)' (1979)
- In 'Heintje, hondje, hoedje' (1986) beschreef hij het leven van de Helmondse ex-miljonair Hein(tje) Fentener van Vlissingen.
- Op zijn 75e verjaardag werd in zijn geboorteplaats Deurne een bronzen borstbeeld van Kortooms onthuld, gemaakt door Jos Reniers. Dit beeld staat voor de openbare bibliotheek en heeft als opschrift: 'Toon Kortooms schrijver - In zijn boeken is de Peel vereeuwigd'.
- Toon Kortooms woonde na zijn vertrek uit Brabant in Bloemendaal, maar wilde in Brabant begraven worden. Hij werd op 05-02-1999 begraven op het RK kerkhof van Griendtsveen (net over de grens van Brabant en Limburg - in Limburg (gemeente Horst a.d. Maas).
Mijn favoriete citaat
Ver weg liegt lekker
(T. Kortooms, Kosmos groot citatenboek, blz. 258)

in 'Hallo Tegenvoeter!'
Bronnen o.a.
- Brabants Dagblad (14-06-1969)
- Noordbrabants schrijversboek 1980 (1980)
- Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1982)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- De Gelderlander (01-03-1987)
- NBLC, Toon Kortooms, Documentatiemap populaire auteurs (1991)
- Encarta '98 (1997)
- Gelders Dagblad (06-02-1999)
- Trouw (06-02-1999)
- Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2021)