Johanna E. Kuiper
Profiel
Achternaam: Kuiper
Roepnaam: Johanna E.
Voornamen: Johanna Engelberta
Geboren: 10-03-1896
Te: Warga
Overleden: 02-03-1956
Te: Pati (Indonesië)
Pseudoniem(en): Ze schreef onder pseudoniem twee boeken over Pijnenburg.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Johanna E. Kuiper |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
Voor kinderen:
 |
 |
- Riek Noordhof (1926)
- Renzo en Lucia: een vertelling van liefde en trouw uit de 17e eeuw (1929)
- Het volle leven (1930)
- Van twee kinderen en de blauwe zee (1931)
- Een wonderlijke kerstvacantie (1931)
- Zonnehei (1932)
- Een klein meisje in een oude stad (1933)
- Lous en Tom op reis (1933)
- Hou de zon vast (1933)
- Met Kappie Cootje naar de Zuidzee (1933)
- Trieneke, Hansje en Merein (1934)
- De nieuwe tijd in Oud-Heerbach (1934)
- Het groote plan (1934)
- Kersttijd van kleinen Niels (1935)
- Het straatje met de vier huizen (1935)
- Mieps en Gé op reis naar Zweden (1935)
- Toosje's wondere winter (1936)
- Aslak's Marga (1937)
- Nelleke (1937)
- Als je maar wilt (1937)
- Als wij eens in Lapland woonden (1938)
- Och, wat hindert dat nou! (1938)
- Lientje gaat verhuizen (1939)
- Pim (1939)
- Willy op het onbewoonde eiland (1940)
- De "Waterhoentjes"(1940)
- De jaargetijden 1: Winter (1940)
- De jaargetijden 2: Lente (1940)
- De jaargetijden 3: Zomer (1940)
- De jaargetijden 4: Herfst (1940)
- De jaargetijden: eerste halfjaar (1940)
- De jaargetijden: tweede halfjaar (1940)
- De jaargetijden (in één band) (1940)
- Greetje, Jantje Klaassen en het prinsesje (1941)
- Zij gaan naar buiten (1941)
- De zangers van de prins: verhaal uit het begin van de tachtigjarige oorlog (1941)
- Negen vuurmakers voor het Kampvuur (1946)
- Neelie en Nellie (1948)
- Tot aan het einde der aarde (1950)
- Meisjesstudente (1950)
- Kokkie uit het steegje (1953)
- Het bootje van de regenboog (1953)
- Ali Bey: een verhaal uit de stad aan de Gouden Hoorn (1954)
- Otje ongeluksvogel (1956)
- Een zomer vol verrassingen (1956)
- Wat Bartje kreeg (1956)
 |
 |
Toneel
- Onze meisjes (1934)
- Twee zusters (1934)
- Waarom? (1935)
- De herdertjes lagen bij nachte (1939)
Overig non fictie
- Van Gods geslacht: karakters uit den Bijbel (met Ph. Kohnstamm) (1926)
- Thomas van Aquino, de heilige (1927)
- Jeanne d'Arc (1927)
Vertalingen
- Patrick MacGill, Pilo Jan (1925)
- Alice Stein-Landesmann, Wijde vlucht (1925)
- E. Stanley Jones, Christus langs den Indischen heirweg (1927)
- Upton Sinclair, Petroleum (1928)
- E. Stanley Jones, Christus en de tafelronde (1928)
- W.Ph. Marzinkofski, Wanneer zal er verbroedering onder de menschen komen? (1929)
- Vicky Baum, Vrouwenbad (1929)
- Agnes Smedley, Het verscheurde hart (1929)
- Carmel Haden Guest, Kinderen van de mist (1930)
- Erich Kästner, Emiel en z'n detectives (1930)
- E. Stanley Jones, Op iederen weg Christus (1930)
- Agnes Smedley, Dochter van de aarde (1930)
- M. Haldeman en E. Haldeman-Julius, Moord, Amerikaanse zedenroman (1931)
- Upton Sinclair, Romeinsch Amerika (1931)
- Wilhelm Scharrelman, Hiennerk de haan (1931)
- Dorothy F. Wilson, De ziel van het kind in haar godsdienstige ontplooiing (1931)
- Dhan Gopal Mukerji, Schitterveer (1931)
- C.F. Andrews, Wat ik aan Christus te danken heb (1932)
- E. Stanley Jones, Christus op den berg (1932)
- E. Stanley Jones, Christus en het menschelijk lijden (1932)
- Mc Ewan Lawson, Heeft het Christendom afgedaan? (1933)
- Upton Sinclair, Borrelparade (1933)
- George Thomas, 't Slop (1933)
- Leonhard Frank, Drie van drie millioen (1933)
- Etsu Sugimoto, De levensroman van een Japansche prinses (1933)
- George Mecklenburg, Rusland draagt den godsdienst uit (1934)
- Helen Damrosch Tee-Van, Roode brulaap: een verhaal uit de oerwouden van Zuid-Amerika (1934)
- St. E. White, Het betooverde bosch: de lotgevallen van een flink jongetje onder de Indianen van Canada (1934)
- Leslie D. Weatherhead, Discipelschap (1934)
- William H. Lax, Dominee Lax van Poplar: 25 jaren predikantsleven in de slums van London (1935)
- E. Stanley Jones, Christus' antwoord op het communisme (1935)
- Etsu Sugimoto, Een Japansch Huwelijk (1935)
- C.G. Andrews, En hij volgde Hem (1935)
- Juliette Parry, Mensen hebben haast (1936)
- Efouard Peisson, Tot elke prijs ... (1936)
- Ronald Fangen, De man,die de rechtvaardigheid liefhad (1936)
- Joanna Oterdahl, Het kind uit de diepte (1936)
- E. Stanley Jones, Triomfeerend leven (1937)
- Ronald Fangen, Levens zonder ballast (1937)
- Ronald Fangen, Veranderde levens (1938)
- E. Stanley Jones, Aan ons de beslissing (1938)
- Herbert Tingsten, De nationale dicatuur: de gedachtenwereld van het nationaal-socialisme (1938)
- E. Stanley Jones, Opnieuw langs de Indischen heirweg (1940)
- William H. Lax, Een heilige van Poplar (1940)
- Gustaf Strömberg, De ziel van het heelal (1941)
- Fritz Lieb, Rusland Onderweg (1946)
- E. Stanley Jones, Christus langs de Amerikaanse heirweg (1948)
- E. Stanley Jones, Is het Koninkrijk Gods werkelijkheid? (1948)
- E. Stanley Jones, Mahatma Gandhi, een vertolking (1948)
- Bijbel voor de jeugd (1948)
- Robert L. Heilbroner, De filosofen van het dagelijks brood (1955)
- E. Stanley Jones, Overvloedig leven, Bijbels dagboek (1955)
- Hilda van Stockum, Het huisje aan de baai (1958)
- De kinderbijbel van Johanna Kuiper: Oude en Nieuwe Testament (1959)
- De Bijbel verteld door Johanna Kuiper: Oude en Nieuwe Testament (ca. 1960)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Johanna E. Kuiper publiceerde in 'Eltheto', 'De Stroom', 'Ons Eigen Tijdschrift', 'De Notenkraker', 'Ons Kinderblaadje', 'Droom en Daad', 'Voorwaarts', 'De Proletarische Vrouw', 'Opbouw', 'Kiekeboe', 'De Werkende Vrouw', 'Het Kind', 'Jeugd en Godssdienst', 'De Hervormde Kerk'.
Over Johanna E. Kuiper
- Een bijdrage over Johanna E. Kuiper in 'Lexicon van de jeugdliteratuur' door Janneke van der Veer (oktober 2001)
- Ferdinand van Melle, 'Johanna E.Kuiper 1896-1956: ..tot een gezicht je aankijkt..' (1995)
- Johannes Jacobus Ferdinand van Melle, 'Johanna E. Kuiper 1896-1956: gewaagd leven' (proefschrift) (2015)
Opmerkingen
- Haar vader, Abram Kuiper, was doopsgezind dominee. Ze had vier broers.
- Het gezin verhuisde naar Amsterdam toen zij vijf jaar was. Ze woonden aan de Keizersgracht.
- Ze ging naar de MMS, waar haar prestaties, door dyslexie en een eigen wil, niet best waren. Ze kreeg privé-les en deed staatsexamen gymnasium. Hierna ging ze theologie studeren.
- Na drie jaar studie en haar kandidaatsexamen theologie ging ze naar de School voor Maatschappelijk Werk. Hier deed ze de opleiding voor woninginspectrice.
- Ze werd woninginspectrice bij de Staatsmijnen in Heerlen. Hier werd ze vanwege haar socialistische opvattingen ontslagen.
- Ze was zwanger van de mijnwerker Willem Vuurst (eerder had ze al een miskraam gehad).
- Ze reisde veel door Duitsland, Italië en Zweden.
- Ze reisde naar een bevriend domineesechtpaar in Duitsland, waar ze op 18-07-1924 haar zoontje Willem Frederik kreeg.
- In 1928 ging ze in Amsterdam wonen. Ze leefde van haar schrijf- en vertaalwerk.
- Ze was overtuigd socialiste. Ze kreeg - met medeweten van diens vrouw - een relatie met F.W. Wibaut (de eerste S.D.A.P- wethouder van Amsterdam). Haar voor die tijd opvallende opvattingen over het vrije huwelijk waren veelbesproken.
- Ze kreeg een relatie met Fred Prins, een joodse vriend uit haar jeugd. Hij wilde niet trouwen met een niet-joodse vrouw. Ze werd zwanger van hem. Ze kreeg haar tweede zoon, Kristofer Marinus, op 23-10-1934 in Zweden.
- Terug in Nederland trouwde ze (op 06-11-1935) met de, tien jaar jongere, hervormde dominee Klaas Abe Schipper. Ze woonden in Ettersheim.
- Tijdens de Tweede Wereldoorlog was ze actief in het verzet. Hun pastorie was een doorgangshuis voor joodse onderduikers. In 1943 werden ze verraden. Haar man werd opgepakt. Zij en haar kinderen doken voor een tijdje onder.
- Ze liep mank, nadat ze tijdens de onderduik gewond was geraakt aan haar enkel.
- Haar man overleed in 1949. Zij ging toen weer in Amsterdam wonen. Hier we ze godsdientonderwijzeres voor de Doopsgezinde Gemeente. Ook hier werd ze ontslagen na een conflict met de kerkeraad.
- In 1955 maakte ze een reis naar Indonesië. Ze werd met trombose (een gevolg van een eerdere operatie aan haar been) in een ziekenhuis in Pati opgenomen. Hier overleed ze.
- Ze heeft haar leven zelf willen bepalen hie ze haar leven invulde. Dat komt terug bij veel hoofdpersonen in haar jeugdboeken.
Anderen over Johanna E. Kuiper
- Met grote belangstelling heb ik de ontwikkeling van deze schrijfster gevolgd. Haar werk is fris en origineel; zij houdt van mensen en vooral van kinderen, kent ze in al hun eigenaardigheden en weet ze uit te beelden met groot talent. Haar omvangrijke oeuvre munt uit door veelzijdigheid en fijne humor. (D.L. Daalder, Wormcruyt met suycker, blz. 158)
- Johanna E. Kuiper schreef tussen 1925 en 1956 ruim veertig kinderboeken, waarvan een groot deel bedoeld was voor oudere meisjes. Daarnaast schreef ze boeken voor jongere kinderen. Bij het schrijven stonden haar twee dingen voor ogen: ‘een boek mag niet vervelend zijn’ en ‘je mag kinderen niets wijs maken.’ Ze was er van overtuigd dat je kinderen alles kunt vertellen, mits je het maar in hun eigen taal doet. Haar voorbeelden waren onder anderen Nienke van Hichtum en Selma Lagerlöf. (Janneke van der Veer, Lexicon van de jeugdliteratuur, oktober 2001)
- Johanna E. Kuiper schreef tussen 1925 en 1956 vele artikelen en boeken, waaronder bijna vijftig kinder- en jeugdboeken. Persoonlijke ontplooiing en autonomie zijn daarin belangrijke thema’s. Een bijzondere plaats in haar oeuvre hebben de twee jeugdbijbels, die in brede kring zijn gebruikt als gezinsbijbel. Behalve als schrijfster deed ze als socialiste en feministe van zich spreken, niet alleen door het schrijven van artikelen maar ook door praktisch buurtwerk. De hulp aan Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog leverde haar en haar man in 2015 postuum de Yad Vashem-onderscheiding op. (Huygens, zie 'links')
Links
- DBNL - Johanna Kuiper
- Huygens - Kuiper, Johanna Engelberta (1896-1956)
- Achter de rug - Johanna Engelberta Kuiper
Bronnen o.a.
- D.L. Daalder, Wormcruyt met suycker (1950)
- Lexicon van de jeugdliteratuur (oktober 2001)
- Johannes Jacobus Ferdinand van Melle, Johanna E. Kuiper 1896-1956: gewaagd leven (2015)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2021)
