• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

J.H. Leopold

Profiel

Achternaam: Leopold
Initialen: J.H.
Voornamen: Jan Hendrik
Geboren: 11-05-1865
Te: 's-Hertogenbosch
Overleden: 21-06-1925
Te: Rotterdam
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft J.H. Leopold niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Werk

Poëzie

• Verzen (80 ex.) (1912)
• Verzen (350 ex.) (1913)
• Cheops (1916)
• Verzen II (1926)
• Nabetrachtingen van een concertganger (bibliofiel, 500 e x.) (1929)
• De zilverdistel (bibliofiele uitgave)
• Verzamelde verzen (1935)
• Verzameld werk I: Verzen, fragmenten (bezorgd door P.N. van Eyck) (1951)
• Verzameld werk II: Verzen, drama, proza, (bezorgd door P.N. van Eyck) (1952)
• Nieuwe varianten van enkele Leopold-gedichten (in handschrift) (1957)
• Verzen. Fragmenten (1967)
• Albumblad (vouwblad, 200 ex.) (1974)
• Claghen (bibliofiel, 20 ex.) (1975)
• Geloken luiken: een bloemlezing uit de poëzie van J.H. Leopold (door Kees Fens) (1976)
• Van wijn een druppel (bibliofiel, 40 ex.) (1976)
• O rijkdom van het onvoltooide: een bloemlezing uit zijn verzen (samengesteld door Johan Polak) (1977)
• Vijf verzen (bibliofiel, 30 ex.) (1977)
• In droomen somwijl en in tranen (bibliofiel, 40 ex.) (1980)
• Maân ibn Zaida (bibliofiel, 75 ex.) (1980)
• Vijf gedichten (bibliofiel, 75 ex.) (1980)
• Twee kerstliedjes (bibliofiel, 12 ex.) (1980)
• Om mijn oud woonhuis peppels staan (bibliofiel, 18 ex.) (1981)
• Wij avondkinderen (bibliofiel, vouwblad, 45 ex.) (1981)
• Morgen (bibliofiel, 60 ex.) (1982)
• Zeven gedichten naar Abû'l-'Alâ' al-Ma'arrî (bibliofiel, 162 ex.) (1982)
• Verzamelde verzen deel I (door A.L. Sötemann en H.T.M. van Vliet) (1982)
• Zij tilt zich overeind ... (1983)
• Gedichten (2 delen) (1983)
• Saadi (jaarwisselingsgeschenk) (1983)
• Albumblad: drie versies van 'Waar in de ondoorschenen lagen' (bibliofiel, 120 ex.) (1984)
• Mooi onkruid. Keuze uit de nagelaten poëticale aantekeningen van J.H. Leopold (bibliofiel, 65 ex.) (1988)
• Een vriend is niet, die u aan 't hart wil sluiten... (bibliofiel, 30 ex.) (1988)
• Verzamelde verzen deel II (1988)
• Twee amoreuse liedekens (bibliofiel, 36 ex.) (1989)
• Om mijn oud woonhuis peppels staan. Een gedicht van J.H. Leopold gevolgd door een variant en vier vertolkingen (bibliofiel, 30 ex.) (1990)
• Vijf 'middeleeuwse' liedjes (bibliofiel, 38 ex.) (1992)
• Ma'an ibn Zaida (bibliofiel, 12 ex.) (1992)
• O nachten van gedragene extase (bibliofiel, 30 ex.) (1995)
• Verborgen half, en half verstaan (bibliofiel, 50 ex.) (1996)
• De maancyclus (bibliofiel, 30 ex.) (1998)
• Katakomben (bibliofiel) (1999)
• Gerimpelde reinette (bibliofiel, 55 ex.) (2002)
• J. H. Leopold (1865-1925) (met een houtgravure van Peter Lazarov) (2005)
• Verzamelde verzen: 1886-1925 (bezorgd door H.T.M. van Vliet) (2006)
• Laat de luiken geloken zijn (bibliofiel) (2006)
• In tere schaduw zilverblauw (bibliofiel) (2006)
• Leopold (bibliofiel, 25 ex.) (2007)
• U missen en u niet ontgaan (gekozen door Erik Lindner) (2011)

Proza

• Nabetrachtingen van een concertganger (500 ex.) (1929)
• Verzameld werk II: Verzen, drama, proza (bezorgd door P.N. van Eyck) (1952)
• Imponderabilia: nagelaten aantekeningen (bibliofiel, 40 ex.) (2011)

Brieven

• 1 briefkaart van J.H. Leopold aan hrt zoontje van een collega (in handschrift) in 'Brieven in Beeld' (1976)
• 1 brief van Ida Gerhardt aan J.H. Leopold in 'Courage!. Brieven' (2005)
• Waarde Schmidt: de brieven van J.H. Leopold aan F. Schmidt-Degener (bezorgd door H.T.M. van Vliet) (2008)
• Qoraan kan passeeren: brieven aan J. F. van Royen 1921-1924 (bezorgd door Dick van Halsema) (bibliofiel, 50 ex.) (2018)

Overige non-fictie

• Studia Peerlkampiana (proefschrift) (1892)
• Ad Spinozae opera posthuma (1902)
• Quid Postgatius de origine Latini infinitivi et participii futuri activi senserit: specimen literarium inaugurale, ... (proefschrift) (1904)

Vertalingen/bewerkingen

• Stoïsche wijsheid. Handboekje der moraal (1904)
• Uit den tuin van Epicurus (1910)
• 1 vertaling 'Rondelen' van Charles d'Orleans in 'Dichterland', W.L.M.E. van Leeuwen (z.j.)
• Oostersch : verzen naar Perzische en Arabische dichters (1922)
• J.H. Leopold vertaalde sonnetten van Shakespeare.
• Omar Khayam (bibliofiel, 175 ex.) (1953)
• De Rubáiyát van Omar Khayyám en andere kwatrijnen (1979)
• Kwatrijnen van Omar Khayyam : voorafgegaan door een beschouwing over de Perzische dichter (1981)
• Sophokles, 'De som van uw bestaan' (bibliofiel, 75 ex.) (1985)
• Brief aan Giovanni Coronna (bibliofiel, 75 ex.) (1989)
• Omar Khayyam, Acht kwatrijnen (bibliofiel, 20 ex.) (1990)
• Epikouros, Hetgeen men heeft, moet men niet ... ; Wij moeten trachten de volgende dag ... (vouwblad, bibliofiel) (2001)
• Francesco Petrarca: de beklimming van de Mont Ventoux (26 april 1336) (bibliofiel, 125 ex.) (2005)
• Lucretius, De rerum natura III: aan Epicurus, de meester (2006)
• Hafiz, Waar werd van zulk een wijzen geest vernomen (2007)

Vertaald

• Irina Michajlova en Poerin vertaalde werk van Leopold in het Russisch.
• The valley of Irdîn: a collection of poems (vertaald door P.J. de Kanter) (1957)
• Maân ibn Zaida (Engelse vertaling door P.J. de Kanter) (1980)
• Cheops (Engelse vertaling van 'Cheops' door Christine D'haen en Paul Claes) (bibliofiel, 75 ex.) (1985)
• A hétköznapi világ b´´uvölete : tanulmányok a holland festészet és irodalom kapcsolatáról a századfordulón és a harmincas években (Hongaarse vertaling van werk van Willem Kloos, Jacques Perk, Herman Gorter, Frederik van Eeden, J.H. Leopold, Menno ter Braak, Johan Huizinga) (2000)
• Stichi (Russische vertaling door Iriny Michajlovoj en Alekseja Purina) (2005)
• 1 gedicht: 'Se trouver et se perdre en même temps (Franse vertaling van 'Menzoekt zich en men raakt elkander kwijt' in 'Lees maar lang en wees gelukkig. de 500 mooiste, beste fijnste gedichten & beelden van Plint (tot nu toe)', samenstelling Mia Goes (2013)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• J.H. Leopold debuteerde in 1893 in 'De Nieuwe Gids'.
• J.H.Leopold leverde bijdragen (in het latijn) aan 'Mnemosyne'.
• J.H. Leopold publiceerde in 'Museum', 'De XXe eeuw'.

Over J.H. Leopold

• 1 hoofdstuk: 'J.H. Leopold - Verzen' in 'Letterkundig leven 1' van Is. Querido (1916)
• A. Roland Holst, 'Over den dichter Leopold' (1926)
• 1 hoofdstuk: 'Oosterling en westerling' in 'De zilveren spiegel' van Bernard Verhoeven (1931)
• Een bijdrage: 'Herinnering aan J.H. Leopold' met een portret en een overdruk van een handschrift in 'Geschenk 1933', door Anthonie Donker.
• 1 hoofdstuk: 'De duistere dichter' in 'In gesprek met de vorigen' van Menno ter Braak (1938)
• W.E.G. Louw, 'Die invloed van Gorter op Leopold: 'n bydrae tot die studie van die sensitivisme' (1942)
• F. Schmidt-Degener, 'Phoenix: vier essays: Rembrandts vogel Phoenix, Herinnering aan Leopold, De eeuw van Flaubert, Rembrandt en Vondel' (1942)
• Een hoofdstuk: 'J.H. Leopold: In fijne Vingertoppen leeft ...' in 'Tekst en uitleg II' van D.A.M. Binnendijk (1942)
• J.M. Jalink, 'Eine Studie über Leben und Werk des Dichters Jan Hendrik Leopold' (proefschrift) (1949)
• 2 hoofdstukken: 'Leopold, de dichter van het modern-tragische levensgevoel' en 'De inconsequenie als dichterlijk element' in 'De geest over de wateren' van J.A. Rispens (1950)
• 3 hoofdstukken: 'J.H. Leopold I', J.H. Leopold II' en In Memoriam J.H. Leopold' in 'Verzamelde beschouwingen' van J.C. Bloem (1950)
• J.C. Bloem e.a., 'Essays over Leopold' (1951)
• Een beschouwing over het gedicht 'Kertliedje' in 'Dichterland. Inleiding tot het genieten van poëzie' van W.M.L.E. van Leeuwen (9e druk, 1956)
• 1 hoofdstuk: 'J.H. Leopold - Verzen: In gedempte toon' in '1905-1955 van jaar tot jaar van boek tot boek. Hoogtepunten uit vijftig jaar nederlandse letterkunde', uitgezocht en ingeleid door dr. J. Hulsker en Dr. G. Stuiveling (1956)
• Annie Salomons schrijft in 'Herinneringen uit den ouden tijd (aan schrijvers die ik persoonlijk heb gekend)' (1957) een hoofdstuk over J.H. Leopold.
• J.M. Jalink, 'J.H. Leopold, bijdrage tot een levensbeschrijving' (gedeeltelijke vertaling van het proefschrift uit 1949) (1963)
• Piet Calis besteedt een hoofdstuk aan J.H. Leopold in 'Daling van temperatuur. Twaalf Nederlandse dichters 1890-1960' (1964)
• N.A. Donkersloot, 'J.H. Leopold. Lotgevallen van een dichterschap (1965)
• Martien J.G. de Jong, 'Leopolds "Cheops". Een interpreterend essay met tekstuitgave' (1966)
• R.A. Cornets de Groot, 'De open ruimte: opstellen over: A. Roland Holst, Gerrit Achterberg, J.H. Leopold, Simon Vestdijk, Harry Mulisch, Simon Vinkenoog, Lucebert' (1967)
• 1 hoofdstuk: 'J.H. Leopold - Kerstliedje' in 'Het Nederlandse gedicht na 1880' van Martien J.G. de Jong (1969)
• Jan Hulsker, 'J.H. Leopold. Schrijversprentenboek 15' (1970)
• Maria de Groot: 'Een interpretatie van 'de molen' van J.H. Leopold' in 'Levende talen 273' (december 1970)
• 2 hoofdstukken: 'De dichter J.H. Leopold zestig jaar' en 'J.H. Leopold' in 'Een stoet van beelden zag ik langs mij gaan: schrijversgestalten door Martinus Nijhoff' (1970)
• 'Een herinnering aan Leopold' in 'In den verleden tijd' van A. Roland Holst (1975).
• F. Balk-Smit Duyzentkunst, 'Geschonden existentie bij Leopold' in 'De Revisor' (november 1975)
  
• J. Kamphuis, 'Is het waar, dat gij het waart?: de Christus-verzen van J. H. Leopold in het geheel van zijn dichtwerk: proeve van een nieuwe interpretatie' (1976)
• Frank Esper, 'Op de hoogte met Leopold: een oriëntatie' (1977)
• W.J. Lukkenaer, 'Cheops: held of schurk? Een onderzoek naar de receptie van Leopolds gedicht, mede bedoeld als eerste aanzet tot een andere interpretatie' (1977)
• Willy Spillebeen, 'Jan Hendrik Leopold' (1978)
• 1 essay over Leopold: 'Is het waar dat Gij het waart?' in 'Tolken van hun tijd' van J. Kamphuis (1978)
• W. Blok, 'Terug naar de Piramide. Een interpretatie van Leopolds "Cheops"' in 'De nieuwe taalgids' (januari 1979)
• 1 gedicht: 'Jezus die door de wereld ging' met een verklaring in 'Geloven in gedichten' van H. van der Ent (1980)
• A.L. Sötemann, 'Op het voetspoor van de dichter. De ontstaansgeschiedenis van J.H. Leopolds 'Naast ons, naast ons, achter het riet'' (1980)
• Dirk Kroon, 'Reiziger doet Cheops. Een andere kijk op Leopold en zijn gedicht', in 'Bzzlletin 73' (februari 1980)
• Paul van den Heuvel, Piet Simons (redactie), 'Jan Hendrik Leopold : (1865-1925)' (1982)
• Piet Simons en Paul van den Heuvel (redactie), 'Vertalers en hun vertalingen' (1983)
• Dirk Kroon, 'In deze weidsche vlucht de koning Cheops : teksten omtrent Cheops van J.H. Leopold' (1983)
• 2 hoofdstukken over J.H. Leopold in 'Proza 1' van A. Roland Holst (1983)
• Paul van den Heuvel e.a., 'Leopold en zijn 'school': J.H. Leopold en zijn 'school': bijdragen over J.H. Leopold, F. Schmidt-Degener, I. Gerhardt, N. Donkersloot (A. Donker) en R. Jacobsen' (1984)
• Gillis Dorleijn: '"Het sterkste werkt wat is weggelaten". J.H. Leopold als symbolist' in 'Literatuur, nr. 84/2' (maart-april 1984)
• Gillis Jan Dorleijn, 'Schuilgelegen uitzicht: uitgave van en editie-technische en genetisch-interpretatieve beschouwingen bij enkele gedichten uit de nalatenschap van J.H. Leopold' (proefschrift, 2 delen) (1984)
• Gillis Jan Dorleijn, 'J. H. Leopold, Gedichten uit de nalatenschap' (handelsuitgave proefschrift) (1984)
• Enno Endt, 'Herman Gorter en J.H. Leopold. Ontmoetingen op gehoorafstand' (1985)
• Mathilde Stuiveling-van Vierssen Trip, 'De school van Leopold' (bibliofiel, 115 ex.) (1986)
• Johan Diederik Frederik van Halsema, 'Bijeen het vroeger en het later: de dichter Leopold en zijn bronnen: een onderzoek naar de verwerking van de bronnen in een groep onvoltooide gedichten uit de nalatenschap van J.H. Leopold' (proefschrift) (1986)
• 1 hoofdstuk: 'In het teken van het teken' in 'Een volmaakt overwoekerde tuin' van Kees Verheul (1987)
• E.B.M.J. Blomme, 'Stichting J.H. Leopold en de nacht van het boek' in 'Literatuur' (maart/april 1987)
• Frank Esper, 'Ten enenmale : over de cyclus U missen en u niet ontgaan... van J.H. Leopold' (bibliofiel, 400 ex.) (1988)
• W.J. van den Akker, 'De zanger zonder weerga : J.H. Leopold en de modern(istisch)e poëzie : over 'Verzen 1897'' (1988)
• Johan Diederik Frederik van Halsema, 'De handschriften rond cahier I.6.I uit de dichterlijke nalatenschap' (1989)
• 1 gedicht: 'De tombe van J.H. Leopold' in 'Tomben' van Jan Kuijper (1989)
• R.Th.R. Wentges, 'De luiken geloken' (Afscheidscollege over de doofheid van Leopold) (1989)
• 1 hoofdstuk: J.H. Leopold - 'Verzen' door Gilles Dorleijn in 'Lexicon van Literaire Werken' (juni 1989)
• Jutta Chorus e.a., 'Een open letterschat' (1990)
• Een hoofdstuk 'J.A. Leopld' in 'Wat ik heb gevonden, je raadt het nooit. Vijftien opstellen over schrijvers in onze taal' van Willem Wilmink (1990)
• Guus Middag bespreekt twee gedichten van J.H. Leopold in 'Ik ben een napraatpapegaai' (1990)
• 'Deze uitgave moet overgedaan worden: een krantepolemiek rond 'verzen', tweede bundel van J.H. Leopold' (bibliofiel, 40 ex.) (1991)
• P.M. Th. Everard en H. Hartsuiker (redactie), 'Ontroering door het woord, over J.H. Leopold' (1991)
• G.J. Dorleijn, 1 hoofdstuk: '11 mei 1925: J.H. Leopoldwordt zestig. Leopolds invloed op de moderne poëzie' in 'Nederlandse literatuur, een geschiedenis' (1993)
• Johanna Jacoba Maria Meijers, 'J. H. Leopold als klassiek filoloog' (proefschrift) (1995)
• J.D.F. van Halsema, 'Dit ene brein: Opstellen over werk en dichterschap van J.H. Leopold' (1999)
• Judit Gera: 'Op zoek naar een definitie van het geheimzinnige element x. Artistieke parallellen tussen het gedicht 'De Molen' door J.H. Leopold en de schilderkunst van Piet Mondriaan in de periode 1908-1914' in 'Literatuur' (mei/juni 1999)
• Een hoofdstuk over J.H.Leopold in 'Vrolijk als een vergelijking' (2002) van Guus Middag.
• Gillis Dorleijn e.a., 'J. H. Leopold: poëzie en muziek' (2004)
• 1 hoofdstuk: 'J.H. Leopold, de duidtere dichter' in 'De canon' van Menno ter Braak (2004)
• Een hoofdstuk: ''Leeg en zonder ziel' - J.H. Leopold' in 'Leegte, leegte die ademt. Het typografisch wit in de moderne poëzie' van Yra van Dijk (2006)
• H.T.M. van Vliet, 'Albumbladen: J.H. Leopold (1865-1925) als leraar en dichter' (2007)
• Jan Oudenaarden en Rien Vroegindeweij, 'De Leopoldroute, een literair-historische wandeling door de binnenstad van Rotterdam' (2007)
• Anneke Brassinga, 1 hoofdstuk: 'Leopold - O rijkdom van het onvoltooide' in 'Bloeiend puin' (2008)
• Martien J.G. de Jong bespreekt het gedicht 'En toen zij van mij opstond...' in 'Brand van Mars en vuur van Venus: Geloven in gedichten' (2010)
• Guus Middag schreef in zijn 'Rarewoordenboek' (2011) beschouwingen over de woorden 'Behaspelen', 'Linteldoek' en 'Zoon des wegs' n.a.v. gedichten van J.H. Leopold.
• Dick van Halsema, 'De kamer van Leopold' (2011)
• Gerrit Komrij becommentarieert het gedicht 'Regen' van J.H. Leopold in in 'Tussen hemel en aarde' (2013)
• Paul Claes bespreekt het gedicht 'Een sneeuw ligt in den morgen vroeg' van J.H. Leopold in 'De sleutel: vijfentwintig gedichten van Noord en Zuid ontsloten' (2014)
• 1 hoofdstuk: 'Reiziger doet Cheops - een andere kijk op Leopold en zijn gedicht' in 'Is het werkelijk? Verkenningen van dichters' van Dirk Kroon (2015)
• 1 hoofdstuk 'Een arm kind gaat schrijven. J.H. Leopold' in 'Handig literatuurboek voor mensen met meer verstand dan opleiding' van Willem Wilmink (2016)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Lichtend ontwaken: verzen van J.H. Leopold: voor een zangstem met pianobegeleiding, getoonzet door Henri Zagwijn (z.j.)
• Rainer Maria Rilke, 'Die Braut' en 'J.H. Leopold', voor vrouwenstem en piano, muziek: Henriette van Lennep (ca. 1920)
• Daniel Ruyneman, 'Vier liederen : voor zang en piano', op teksten van J.H. Leopold (1944)
• Johan Polak noemde in 'De Tijd' van 21-12-1979 als de drie beste boeken van de jaren '70 drie uitgaven waarmee hij op dat moment bezig was:
  - J.H. Leopold, Gedichten (Verzamelde verzen)
  - K.P. Kaváfis, Gedichten
  - Marg. Yourcenar, Hadrianus' gedenkschriften
• Willem Jan Otten noemt in 'Het favoriete personage' (1983) 'Zij' van van blz. 67 en 68 van Leopold's 'Verzameld werk' als zijn favoriete personage.
• Johan Polak noemt in 'Het favoriete personage' (1983) J.H. Leopold als zijn favoriete personage.
• Lucebert maakte in 1983 in het Letterkundig Museum een grote wandschildering, waarin hij 36 literaire citaten verwerkte. Van Leopold is hier teug te vinden 'O rijkdom van het onvoltooide'.
• 'Verzen' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1912.
• Er bestaat (bestond?) een Stichting J.H. Leopold. De stichting gaf o.a. cahiers over Leopold uit en organiseerde rond de geboortedag van Leopold een lezing.
• 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987. 'Kwatrijnen van Omar Khayyam' stond op het lijstje van Kees Fens op nr. 5.
• Leo Samama, 'Wit: opus 33: zes liederen voor sopraan en harp: 1988' bevat van J.H. Leopold 'Een sneeuw ligt in den morgen vroeg... ' (1989)
• 1 tekst: 'Zij schoof den linteldoek opzij...' in 'Frivole liedjes : voor mannenkoor a cappella', Willem Kersters (1994)
• Een parodie op werk van J.H. Leopold door J. Seurel in 'Ik ben geboren in Apeldoorn. Groot parodieënboek' (samenstelling Rody Chamuleau en J.A. Dautzenberg) (1994)
  Om mijn oud woonhuis peppels staan
  maar als de cokes op is, gaan ze eraan!
• Het Letterkundig museum publiceerde begin 2007 een top 100 van grootste dode schrijvers. Ook J.H. Leopold was in dit 'Pantheon' opgenomen. Vanaf 2008 besteedt het museum met een permanente expositie aandacht aan deze schrijvers.
• Een portret (olieverf op doek) van J.H. Leopold door M. van Andringa, gemaakt in 1886, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Handschrift J.H. Leopold

Werk van J.H. Leopold geciteerd in overlijdensberichten

NRC Handelsblad, 29-11-1991

Volkskrant, 15-04-1995

Volkskrant, 06-06-1995

Opmerkingen

• Toen J.H. Leopold 5 jaar was kwam hij in de Spijkerstraat in Arnhem te wonen. Zijn vader werd daar directeur van de Kweekschool voor meisjes in de Weverstraat. Hij groeide op in een beschermd milieu. Hij kreeg teken- en schilderles, maar geen pianoles (dat was voor de meisjes). Leopold leerde vervolgens zichzelf pianospelen.
• J.H. Leopold ging naar het Arnhems gymnasium.
• Hij zwom vaak in de Rijn. Hij liep hier een oorontsteking op, die (niet goed behandeld?) gezien wordt als de oorzaak van zijn doofheid op latere leeftijd, en daardoor vereenzaming.
• Behalve aan zwemmen deed hij ook hartstochtelijk aan schaatsen, bergbeklimmen en wandelen.
• In oktober 1883 ging hij klassieke letteren studeren in Leiden. In 1889 deed hij zijn doctoraal examen. Hij promoveerde in 1892 op 'Studia Peerlkampiana'.
• In zijn studietijd was Leopold verloofd met Aaffiene Rijkens. Zij verliet hem voor zijn broer Joes. J.H. Leopold heeft dit nooit goed kunnen verwerken. Leopold bleef ongetrouwd. Wel is hij nog een paar keer verliefd geweest op getrouwde vrouwen.
• J.H. Leopold was van 1891 tot 1924 leraar in de klassieke talen aan het Erasmiaans gymnasium in Rotterdam.
• Verzen werd in 1912 uitgegeven door P.C. Boutens, buiten medeweten van Leopold (in 80 exemplaren).
• Hij huurde - gemeubileerde - kamers aan de Oldenbarneveldstraat.
• Van grote invloed op zijn werk was de ontdekking van de 'Rhubaiyat' van de Perzische dichter-filosoof Omar Khayyam (1045-1123). Leopold las het waarschijnlijk in de Engelse vertaling door Edward Fitzgerald.
• J.H. Leopold leidde een teruggetrokken leven. Hoewel in zijn werk eenzaamheid doorklinkt, was Leopold - zeker in de beginjaren - gelukkig in zijn werk. Toen zijn doofheid toenam werd hij achterdochtig.
• Hij liep een paar keer een benoeming mis, als hoogleraar en als conrector op de school waar hij werkte. Hierna trok hij zich in zichzelf terug.
• J.H. Leopold werd gecremeerd.
• In het rosarium van het museum Boymans-van Beuningen is een bronzen portretreliëf van Leopold te zien.

Handtekening J.H. Leopold

Anderen over J.H. Leopold

• Leopold is mij bijgebleven als een der weinigen, die den indruk maken een vreemdeling en vertrouweling tegelijk te zijn in dit leven. Hij was aanwezig en nam deel aan het leven rondom hem, met een hartelijke en och zeer teruggetrokken aandacht, hij was een kuisch toeschouwer in een wereld vol eigenbelangen, hij stond erbuiten, droeg er het hoofd zwevend en afwezig in om em hij leek omgonsd van andere stemmen dan die der stad, en toch had hij het door het toeval hem toegewezen, onaanzienlijk décor zijns levens lief, de stad, de buitenwegen, de molens, de school en de rumowrige, toch van een half bewuste eerbied voor hem vervulde jongens en meisjes. (Anthonie Donker, Geschenk 1933, blz. 104/106)
• Heel Rotterdam, zijn huizen en zijn kaden,
  bestond voor mij bij Leopolds genade.
  Ik zag - een kind - hem in de avondstad
  als Cheops door de sterrentuinen waden.
  (Ida Gerhardt, Kwatrijnen in opdracht, 1949)
• Zijn dichten wordt een 'bijna zwijgen' (Boutens, geciteerd in 'Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur' blz. 84)
• Leopold bijvoorbeeld is een van de grootste lierdichters, welke Nederland ooit gehad heeft. Zijn werk is onverouderd omdat hij onaantastbaar is. Doch een letterkundige fuguur is hij nooit geweest. (J. Greshoff, Volière, blz. 126)
• J.H. Leopold is buiten kijf de allergrootste figuur sinds eeuwen in de Nederlandsche letterkunde. Ik zeg dit zonder eenige aarzeling. Er zijn voor en na hem nog verschillende grooten geweest, en zelfs zeer grooten, maar naast hem niemand. Zelfs, meen ik, Gorter niet, hoewel deze toch de eenige is, die met hem kan worden vergeleken en van wien men dus zou kunnen zeggen, dat hij feitelijk wel naast Leopold mag worden genoemd. Ik wil dit gaarne erkennen, maar blijf er toch bij, dat van deze twee Leopold de grootste is geweest. (J.C. Bloem (1951), geciteerd in 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar')
• In Rotterdam is een Leopoldstraat. Het naambordje vermeldt initialen, aard noch definitieve data van de dichter Jan Hendrik Leopold (11 mei 1865-21 juni 1925), die het grootste deel van zijn leven in de havenstad doorbracht. Nu kan deze ongebruikelijke weglating een gebaar zijn, een hommage aan een man die men bekend veronderstelt. Maar wie de korte troosteloze straat inkijkt, weet meteen beter. De aanblik alleen al weerhoudt een mens ervan het straatje in te lopen. Aan de ene kant ziet men een rijtje lage arbeidershuisjes met tuintjes die op bloempotten lijken; aan de overkant ziet men galerijen van een armetierige flat. Let wel: men ziet dus de achterkant van een flatgebouw. Het is alsof men het de bewoners niet heeft willen aandoen, in de Leopoldstraat te wonen en er bovendien nog op te moeten uitkijken. Kortom, wie iets voor poëzie voelt, ervaart de Leopoldstraat als een direkte belediging. (Dirk Kroon, Bzzlletin 73, februari 1980, blz. 3)
• Ik denk niet dat hij ooit gevochten heeft
  Gezopen of geschreeuwd, of rondgehold
  Maar wel dat hij verstand had van genieten
  
  Een bel esprit, die J.H. Leopold
  Hij leidde jongens op tot erudieten
  En dikwijls met aanwijsbaar resultaat
  
  Hij bleef hun bij, als zij de school verlieten
  Hij schreef met liefde en met rijp beraad
  Als een die langzaam stil, een wandkleed weeft
  
  Zo werd hij ouder, steeds meer introvert
  Naarmate het geluid tot leegte werd.
  (Drs. P, Weelde & feestgedruis, blz. 208)
• Wat blijft er meestal weinig van dichters, zelfs van degenen die op een bepaald moment tot de grootsten worden gerekend. Wat betekent J.H. Leopold, ooit door bijvoorbeeld Roland Holst en Nijhoff zo geprezen, nog voor de huidige poëzieliefhebber? Ik kan het moeilijk beoordelen. Daarvoor heeft hij toen ik jong was een te diepe indruk op mij gemaakt. (Hans Warren, Geheim dagboek 1981-1982, 13 juni 1982, blz. 189)
• De verhouding van docent en leerling (dit dan in de volle betekenis van het woord) die tussen Leopold en mij heeft bestaan, is altijd gekenmerkt geweest door een zeer grote werderzijdse schroom en bescheidenheid. Wij spraken, vrijwel uitzonderingloos, over poëzie. Dit bestond zijnerzijds vooral uit een gedempt voorlezen of (als wij een wandeling maakten) uit een gedempt citeren, met enkele lucide toelichtingen als ik achteraf iets vroeg. Het vers i.c. zette zich terstond in mij vast. Het uitvoerig bespreken of analysteren van een vers was Leopold - vergeeft u mij dat ik het zeg - een gruwel. Gelijk ook ik - vergeeft u ook mij dat ik het zeg - alleen geloof heb in die eenvoudige aanwijzingen die jonge en gretige leerlingen (of hen die jong en gretig zijn gebleven) de ogen openen. Zó gaf Leopold ook les, en zó heb ik dat later ook zelf getracht te doen. (Ida Gerhardt, brief aan A.L. Sötemann, 22-10-1983, Courage!, blz. 534/535)

Mijn favoriete citaat

Christenen, Joden, Parsen, Moslemin,
zij dolen allen; voor wie toe wil zien,
vervalt de gansche menschheid slechts in tweeën,
twee soorten enkel worden er ontdekt:
intelligente menschen zonder vroomheid
en vrome menschen zonder intellect.
( J.H. Leopold , Oostersch)

Bronnen o.a.

• P. van Renssen, Nieuwe Nederlandsche lyriek (1927)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Querido's letterkundige reisgids (1983)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (december 2018)