Profiel
Achternaam: Mulisch
Roepnaam: Harry
Voornaam: Harry Kurt Victor
Geboren: 29-07-1927
Te: Haarlem
Overleden: 30-10-2010
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend
heeft Harry Mulisch niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Over de dood praten is tijd verknoeien.
Zolang je leeft ben je niet dood,
en als je niet meer leeft ben je alleen dood voor anderen.
(Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel, blz. 50)
Voor tweedehands boeken | Ook van Harry Mulisch |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Woorden, woorden, woorden (1973)
- Wat hoor ik? Is ergens ... (bibliofiel, 100 ex.) (1973)
- De vogels: drie balladen (1974)
- Tegenlicht (1975)
- Kind en kraai, of Familie duurt het langst (bibliofiele uitgave, 100 ex.) (1975)
- De wijn is drinkbaar dank zij het glas (1976)
- De taal is een ei (1976)
- Wat poëzie is: een leerdicht (1000 ex.) (1978)
- Opus Gran (met tekeningen van Jeroen Henneman) (1982)
- Egyptisch (1983)
- Oud lied (met Harm Botman) (bibliofiel, 25 ex.) (1983)
- De gedichten 1947-1983 (1987)
- Schetsen en tekeningen. Voorstudies voor Opus Gran (bibliofiel, 450 ex.) (1990)
Proza
- Archibald Strohalm (1952)
- Tussen hamer en aambeeld (1952)
- Chantage op het leven (verhalen) (1953)
- De diamant: een voorbeeldige geschiedenis (1954)
- De sprong der paarden en de zoete zee (1955)
- Het mirakel: episodes van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tienoppen (1955)
- Het zwarte licht: kleine roman (1956)
- De versierde mens (verhalen) (1957)
- Het stenen bruidsbed (1959)
- Quauhquauthinchan in den vreemde (1962)
- Paralipomena Orphica (verhalen) (1970)
- De verteller, of Een idioticon voor zegelbewaarders (1970)
- De kultuur is het prachtig gladgestreken zand (bibliofiel, 100 ex.) (1972)
- Wat gebeurde er met sergeant Massuro? (1972)
- Twee vrouwen (1975)
- De grens (bibliofiele uitgave, 250 ex.) (1976)
- Vergrote raadsels: verklaringen, pradoxen, mulischesken: bijeengelezen door Gerd de Ley) (1976)
- Oude lucht: drie verhalen (1977)
- De verhalen/Verzamelde verhalen 1947-1977 (1977)
- De verteller, tweede editie (1978)
- De aanslag (1982)
- De gezochte spiegel (bibliofiel, 73 ex.) (1983)
- De kamer: kort verhaal (bibliofiel, 100 ex.) (1984)
- Vaders en toverballen (bibliofiel, 20 ex.) (1984)
- Hoogste tijd (1985)
- De pupil (1987)
- De elementen (1988)
- het beeld en de klok (1989)
- Voorval (1989)
- De ontdekking van de hemel (1992)
- Twee opgravingen (1994)
- De oer-aanslag (jaarwisselingsgeschenk, 750 ex.) (1995)
- Vijf fabels (verhalen) (1995)
- De romans (cassette met elf romans) (1997)
- De procedure (1998)
- Het theater, de brief en de waarheid: een tegenspraak (boekenweekgeschenk 2000)
- De kamer: gevolgd door een beknopte drukgeschiedenis van zijn romans door Marita Mathijsen) (2000)
- De schrijver. Een literaire estafette (met Gerrit Komrij, Adriaan van Dis, Maarten 't Hart, Remco Campert, Marga Minco, Hugo Claus, Joost Zwagerman(2000)
- Siegfried - Een zwarte idylle (2001)
- Vonk: (fragment): kiem van De ontdekking van de hemel (2002)
- De diamant/Archibald Strohalm/Het zwarte licht (2010)
- Anekdoten rondom de dood (2004)
- De ontdekking van de hemel II (2011)
- De tijd zelf: drieluik (nagelaten werk, deel 1) (2011)
- Een ander voorstel (columns) (2013)
- Vaders en toverballen (500 ex.) (2013)
- De ontdekking van Moskou (2015)
- Paralipomena Orphica (2016)
- Ik kan niet dood zijn (aforismen) (2020)
In alle staten van verwarring kleedde ik mij uit. Ik dacht dat ik het in mijn broek zou doen van opwinding. Toen ik uit de badkamer kwam, knielde zij naakt op mijn bed; in het donkerrode licht, dat door de gordijnen kwam, keek zij mij aan met haar duim in haar mond. (uit: 'Peter van Straaten tekent over de liefde: Boekenweektest 2002'. Over: Harry Mulisch, 'Twee vrouwen') |
Brieven
- Goud of koper? (bibliofiel) (1971)
- 1 brief van Harry Mulisch aan Gerrit Achterberg (31-03-1951) in 'Briefgeheim', samengesteld door René van Stipriaan (1993)
- 2 brieven van Geert Lubberhuizen aan Harry Mulisch in 'Ik heb er slechts één nul af gedaan. Brieven van en aan Geert Lubberhuizen' (2004)
- 3 brieven aan Harry Mulisch in 'Omdat ik u begeer' van Arnon Grunberg (2007)
- Alice Schwarz, 'Zo'n genie ben je nou ook weer niet. Harry Mulisch en de brieven van zijn ouders' (2020)
Dagboeken
- 'Hollands dagboek' 22-04-1997/30-04-1997 (NRC, 03-05-1997)
- Logboek: 1991-1992 (nagelaten werk, deel 2) (2012)
Toneel
- Tanchelijn, kroniek van een ketter: geen historisch teneelstuk in vijf bedrijven (1960)
- De knop (1960)
- Blauwdruk van de opera Reconstructie: een moraliteit (met L. Andriessen, H. Claus, R. de Leeuw, M. Mengelberg, P. Schat en J. van Vlijmen) (1969)
- Oidipous, Oidipous, naar Sofokles (1972)
- Bezoekuur (1974)
- Volk en vaderliefde: een koningskomedie (1975)
- Axel: libretto naar Villiers de l'isle-Adam (1977)
- Theater 1960-1977 (1988)
Hoorspelen
- Het stenen bruidsbed (TROS, 1986)
- De pupil (TROS, 1992)
Overige non-fictie
- Manifesten (250 ex) (1958)
- Voer voor psychologen (1961)
- Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf, tijdens de Jongste Dag (1961)
- De zaak 40/61. Een reportage (1962)
- Zoishettoevalligooknog'seenkeer (redactie, met J. van den Berg en Han Lammers) (1964)
- Geen combinatie (toespraak) (1964)
- Bericht aan de rattenkoning (1966)
- Werken voor de jongste dag (1967)
- Het woord bij de daad: getuigenissen van de revolutie op Cuba (1968)
- Israël is zelf een mens: onzakelijke notities uit de zaak 40/61 (1969)
- De voorspelling van het heden (1969)
- Over de affaire Padilla. Nawoord bij 'Het woord bij de daad' (1971)
- De verteller verteld: kommentaar, katalogus, kuriosa en een katastrofestuk (1971)
- Soep lepelen met een vork: tegen de spellinghervormers (1972)
- De toekomst van gisteren: protokol van een schrijverij (1972)
- Het seksuele bolwerk: zin en waanzin van Wilhelm Reich (1973)
- Mijn getijdenboek (1975)
- Het ironische van de ironie: over het geval G.K. van het Reve (1976)
- De verteller, tweede editie (1978)
- Paniek der onschuld (1979)
- De compositie van de wereld (2 delen) (1980-1986)
- Het boek (jaarwisselingsgeschenk, 500 ex.) (1984)
- Wij uiten wat wij voelen, niet wat past (rede) (1984)
- Het ene (Huizinga-lezing) (1984)
- Aan het woord: zeven toespraken (1986)
- Grondslagen van de mythologie van het schrijverschap (1987)
- Oedipus als Freud: naar aanleiding van Jung (1988)
- Het licht (1988)
- De zuilen van Hercules (1990)
- Op de drempel van de geschiedenis (rede) (1992)
- Een spookgeschiedenis = Eine Gespenstergeschichte = A ghost story (lezing) (1993)
- Twee opgravingen (1994)
- De opera van San Francisco: bijdrage aan de officiële viering van vijftig jaar Verenigde Naties (1995)
- Bij gelegenheid (bundel teksten) (1995)
- Harry Mulisch/Gerard Reve, De grote twee (reefdruk, 36 ex.) (1995)
- Zielespiegel: bij wijze van catalogus (1997)
- Het zevende land (lezing) (1998)
- Moderne atoomtheorie voor iedereen (eindejaarsgeschenk, 1500 ex.) (2002)
- De Grote een (reefdruk, 24 ex.) (2006)
- Opspraak: verslagen van de twintigste eeuw (De zaak 40/61/Bericht aan de rattenkoning/Het woord bij de daad/Over de affaire Padilla/Het seksuele bolwerk/De toekomst van gisteren) (2010)
- Huiskamerlyriek en atoompoëten (bibliofiel, 250 ex.) (2023)
Vertalingen/bewerkingen
Vertaald
- Das steinerne Brautbett (Duitse vertaling van 'Het stenen bruidsbed' door Gregor Seferens) (1960)
- Der Diamant (Duitse vertaling van 'De diamant' door Bruno Loets) (1961)
- Brudesengen av sten (Noorse vertaling van 'Het stenen bruidsbed' door Karna Dannevig) (1961)
- Schwarzes Licht (Duitse vertaling van 'Het zwarte licht' door Bruno Loets) (1962)
- The stone bridal bed (Engelse vertaling van 'Het stenen bruidsbed' door Adrienne Dixon) (1962)
- Strafsache 40/61: eine Reportage über den Eichmann-Prozeß (Duitse vertaling van 'De zaak 40/61' door Johannes Piron) (1963)
- Kamenné svadobné lôzko (Slowaakse vertaling van 'Het stenen bruidsbed' door Júlia Májeková) (1968)
- Czarne swiatlo (Poolse vertaling van 'Het zwarte licht' door Ewa Dijk-Borkowska) (1976)
- Two women (Engelse vertaling van 'Twee vrouwen' door Els Early) (1980)
- Zwei Frauen (Duitse vertaling van 'Twee vrouwen' door Siegfried Mrotzek) (1980)
- What poetry is (Engelse vertaling door Claire Nicolas White) (1982)
- Siddharta (Indonesische vertaling van 'De diamant' door Raéhan Sjarif-amin) (1983)
- L'attentat (Franse vertaling van 'De aanslag' door Philippe Noble) (1984)
- Attentatet (Noorse vertaling van 'De aanslag' doo Kari en Kjell Risvik) (1984)
- Attentaatti (Finse vertaling van 'De aanslag' door Heimo Pihlajamaa) (1984)
- The Assault (Engelse vertaling van 'De aanslag' door Claire Nicolas White) (1985)
- Noces de pierre (Franse vertaling van 'Het stenen bruidsbed' door maddy Buysse en Philippe Noble) (1985)
- Das Attentat (Duitse vertaling van 'De aanslag' door Annelen Habers) (1986)
- Deux femmes (Franse vertaling van 'Twee vrouwen' door Philippe Noble) (1986)
- El atentado (Spaanse vertaling van 'De aanslag' door Felip Lorda Alaiz) (1986)
- Överfallet (Zweedse vertaling van 'De aanslag' door Ingrid Wikén Bonde) (1986)
- Das Attentat (Duitse vertaling van 'De aanslag' door Annelen Habers') (1986)
- El atentado (Spaanse vertaling van 'De aanslag' door Felip Lorda i Alaiz) (1986)
- Atentát (Tsjechische vertaling van 'De aanslag' door Olga Krijtová) (1986)
- Atentatat (Bulgaarse vertaling van 'De aanslag' door Georgi Angelov) (1986)
- L'attentato (Italiaanse vertaling van 'De aanslag' door Gianfranco Groppo) (1986)
- A merénylet (Hongaarse vertaling van 'De aanslag' door Mária Várady-Brenner) (1986)
- Höchste Zeit (Duitse vertaling van 'Hoogste tijd' door Maria Csollány) (1987)
- Last call (Engelse vertaling van 'Hoogste tijd' door Adrienne Dixon) (1987)
- 'De aanslag' verscheen in 1988 in het Hebreeuws.
- Ansha (Chinese vertaling van 'De aanslag' door Qi Jingye yi) (1988)
- O assalto (Porugese vertaling van 'De aanslag' door Maria Alice Vila Fabiao) (1988)
- Zamach (Poolse vertaling van 'De aanslag' door Ryszard Pyciak) (1988)
- Dos mujeres (Catelaanse vertaling van 'Twee vrouwen' door Felip Lorda i Alaiz) (1988)
- Augenstern (Duitse vertaling van 'De pupil' door Martina den Hertog-Vogt) (1989)
- De Elemente: kleiner Roman (Duitse vertaling van 'De elementen' door Martina den Hertog-Vogt) (1989)
- Le pupille (Franse vertaling van 'De pupil' door Osabelle Rosselin-Bobulesco) (1989)
- Pripovetke (Servische vertaling van 'De grens/Wat gebeurde er met sergeant Massuro?/De versierde mens' door Olivera Petrovic) (1992)
- Du virinoj (Braziliaanse uitgave van 'Twee vrouwen') (1992)
- Sergapan (Indonesische vertaling van 'De aanslag' door Manoekmi Sardjoe) (1992)
- Les éléments (Franse vertaling van 'De elementen' door Isabelle Rosselin) (1992)
- Vorfall: fünf Erzählungen (Duitse vertaling van vijf verhalen (Die Grenze/Alte Luft/Symmetrie/Das Standbild und die Uhr/Vorfall) door Martina den Hertog-Vogt, Franca Fritz en Hans Herrfurth) (1993)
- Dvé zeny (Tsjechische vertaling van 'Twee vrouwen' door Olga Krijtová) (1993)
- Richard Huijing vertaalde 'De versierde mens' en nam het als 'Decorated man' op in de bundel 'The dedalus book of Dutch fantasy' (1993). Het werd ook vertaald in het Hongaars.
- Die Entdeckung des Himmels (Duitse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Martina den Hertog-Vogt) (1993)
- Sticenik (Servische vertaling van 'De pupil' door Olivera Petrovic) (1994)
- Selbstporträt mit Turban (Duitse vertaling van 'Zelfportret met tulband' door Ira Wilhelm) (1995)
- Rasplata (Russische vertaling van 'De aanslag' door Irina Vladimirovna Grivnina) (1995)
- Die Zukunft von gestern: Betrachtungen über einen ungeschriebenen Roman (Duitse vertaling van 'De toekomst van gisteren: protokol van een schrijverij' door Marlene Müller-Haas) (1995)
- The discovery of heaven (Amerikaanse uitgave van 'De ontdekking van de hemel', vertaald door Paul Vincent) (1996)
- Das sexuelle Bollwerk: Sinn und Wahnsinn von Wilhelm Reich (Duitse vertaling van 'Het seksuele bolwerk' door Gregor Seferens) (1997)
- Ta stoicheia : muthistorema (Griekse vertaling van 'De elementen' door Maria Aggelidou) (1997)
- Tilræðið (IJslandse vertaling van 'De aanslag' door Ingi Karl Jóhannesson) (1997)
- El descubrimiento del cielo (Catelaanse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Isabel-Clara Lorda Vidal) (1997)
- Atentati (Albanese vertaling van 'De aanslag' door Elda Ymeri) (1998)
- E apopeira : muthistorema (Griekse vertaling van 'De aanslag' door Ntaïk-Mpalta) (1998)
- Die Säulen des Herkules: Essays (Duitse vertaling van 'De zuilen van Hercules' door Gregor Seferens) (1999)
- Die Prozedur (Duitse vertaling van 'De procedure' door Gregor Seferens) (1999)
- Duas mulheres (Portugese vertaling van 'Twee vrouwen' door Miguel Poças en Arie Pos) (1999)
- Tvær konur (IJslandse vertaling van 'Twee vrouwen' door Ingi Karl Jóhannesson) (1999)
- Die aanslag (Zuid-Afrikaanse vertaling van 'De aanslag' door Daniel Hugo) (1999)
- La découverte du ciel (Franse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Isabelle Rosselin en Philippe Noble) (1999)
- E diadikasia (Griekse vertaling van 'De procedure' door Ino Mpalta) (2000)
- Muu sát (Vietnamese vertaling van 'De aanslag' door Cao Xuân) (2000)
- Das Theater, der Brief und die Wahrheit: ein Widerspruch (Duitse vertaling van 'Het theater, de brief en de waarheid: een tegenspraak' door Gregor Seferens (2000)
- El procedimiemto (Catelaanse vertaling van 'De procedure' door Isabel-Clara Lorda Vídal) (2001)
- La procédure (Franse vertaling van 'De procedure' door Isabelle Rosselin) (2001)
- Procedura (Poolse vertaling van 'De procedure' door Jerzy Koch) (2001)
- Procedura (Tsjechische vertaling van 'De procedure' door Veronika Havlíková) (2001)
- Siegfried: eine schwarze idylle (Duitse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Gregor Seferens) (2001)
- The procedure (Engelse vertaling van 'De procedure' door Paul Vincent) (2001)
- 'De ontdekking van de hemel' verscheen in 2002 in een Koreaanse vertaling van Chi Myong-suk.
- La scoperta del ciele (Italiaanse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Laura Pignatti) (2002)
- Procedura (Oekraïense vertaling van 'De procedure' door Jaroslav Dovhopolyj) (2002)
- Siegfried: fekete idill (Hongaarse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Devich Klára) (2002)
- Siegfried: en svart idyll (Zweedse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Joakim Sundström) (2002)
- Siegfried: une idylle noire (Fransen vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Anita Concas) (2003)
- Sigfrido: un idilio negro (Catelaanse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Isabel-Clara Lorda Vidal) (2003)
- L'affaire 40-/61 (Franse vertaling van 'De zaak 40/61' door Mireille Cohendy (2003)
- Procedura (Albanese vertaling van 'De procedure' door Edit Dibra) (2003)
- Siegfried (Amerikaanse uitgave van 'Siegfired: een zwarte idylle', vertaald door Paul Vincent) (2003)
- Zigfrid: cernaja idillija (Russische vertaling van 'Siegfired: een zwarte idylle' door Svetlany Knjaz'kovoj) (2003)
- Siegfried (Italiaanse vertaling door Laura Pignatti) (2003)
- Zigkfrint, o gios tou ktenous: muthistórema (Griekse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Inö Mpalta) (2003)
- Archibald Strohalm (Duitse vertaling van 'Archibald Strohalm' door Gregor Seferens) (2004)
- Upptäckten av himlen (Zweedse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Joakim Sundström) (2004)
- Proceduren (Deense vertaling van 'De procedure' door Aino Roscher) (2004)
- Siegfried: must idüll (Estlandse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Lemmi Kuulberg) (2004)
- 'De versierde man' werd in het Hongaars vertaald.
- In het Hongaars vertaalde verhalen van Harry Mulisch verschenen in het Hongaarse tijdschrift 'Nagyvilág'.
- Sigfrid: cerna idilija (Bulgaarse vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Bagrelija Borisova) (2005)
- Criminal case 40/61, the Trial of Adolf Eichmann: an eyewitness account (Amerikaanse uitgave van 'De zaak 40/61', vertaald door Robert Naborn) (2005)
- La procedura (Italiaanse vertaling van 'De procedure' door Laura Pignatti) (2005)
- Zifrid (Oekraïense vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Jaroslav Dovgopolij) (2005)
- Zigfrid: idilyah she?orah (Israëlische vertaling van 'Siegfried: een zwarte idylle' door Rahel Liberman) (2006)
- Odkrycie nieba (Poolse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Ryszard Turczyn) (2006)
- Procedure (Kroatische vertaling van 'De procedure' door Anita Bracun) (2006)
- Objavenie neba (Slovaakse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Adam Bzoch) (2006)
- 1 verhaal in 'In praise of navigation: twentieth century stories from the Dutch' door P.C. Evans & Paul Vincent (2007)
- A menny felfedezése (Hongaarse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Wkerle Szabolcs) (2008)
- Kamennoe vracnoe loze (Russische vertaling van 'Het stenen bruidsbed') (2008)
- Otkrivanje nebesa (Kroatische vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Romana Perecinec) (2008)
- 'Het stenen bruidsbed' verscheen in 2010 in een Chinese vertaling.
- Katei = De procedure (Japanse vertaling door Nagayama Saki) (2010)
- Werk van Harry Mulisch in Chinese vertaling in 'Helan xiandai duanpian xiashuo jingxuan = Moderne Nederlandse korte verhalen' (2011)
- Tres fabellae: drie verhalen (Latijnse vertaling door Julius Roos) (2014)
- Schwarzes Licht (Duitse vertaling van 'Het zwarte licht' door Gregor Seferens) (2016)
- Otkrivaneto na nebeto (Bulgaarse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Marija Neskova-Raven) (2018)
- Dangaus Atradimas (Litouwse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Biruté Aviziniené) (2019)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- In 1937 stuurde hij een verhaal op naar het kinderweekblad 'Doe Mee'. Hij kreeg het met een vriendelijk briefje teruggestuurd. In 1965 werd het alsnog gepubliceerd in 'Barbarber'.
- Harry Mulisch debuteerde met het verhaal 'De Kamer' in 'Elseviers Weekblad' op 08-02-1947.
- Harry Mulisch publiceerde vlak na de oorlog enkele verhalen in 'Heemsteeds Leven'.
- In de eerste helft van de jaren '50 schreef Mulisch poëzierecensies voor het 'Haarlems Dagblad', 'De Groene Amsterdammer' en 'Het Parool'.
- In de jaren '50 schreef Mulisch toneelkritieken voor het 'Haarlems Dagblad'.
- Vanaf 1958 is hij redacteur van 'Podium'.
- In 1962 richt hij het tijdschrift 'Randstad' op, samen met Hugo Claus, Ivo Michiels en Simon Vinkenoog.
- Vanaf 1965 is hij redacteur van 'De Gids'.
- Harry Mulisch publiceerde in 'Gedicht', 'Mandril', 'Maatstaf', 'De Gids', 'Vrij Nederland'.
Over Harry Mulisch
- 1 hoofdstuk, 'Harry Mulisch' in 'Gegist bestek deel 1: Benaderingen en ontmoetingen' van C.J.E. Dinaux (1958)
- Simon Vinkenoog, 'Uit de doeken: (signalementen) 1957-1960' (1960)
- U. d'Oliveira: 'Interview met H. Mulisch' in 'Tirade 37' (januari 1960)
- Gerard Kornelis van het Reve, 'Zwaar overschat debuut - Tanchelijn: intrigeloos ideeënstuk' in 'Tirade 39' (maart/aprill 1960)
- Gerard Knuvelder, 'Het beeld van de mens in enkele moderne Nederlandse romans (W.F. Hermans, H. Mulisch, Jos. Panhuijsen)' (1960)
- 'Interview met Harry Mulisch' door U. d'Oliveira in 'Literair akkoord 5', bijeengebracht door C. Bittremieux, Bert Decorte, Ed. Hoornik en Sybren Polet (1961)
- 1 hoofdstuk: 'Op zoek naar een nieuw punt van uitgang voor leven en kunst' in 'Nieuwe romanciers uit Nederland en Vlaanderen' van W.L.M.E. van Leeuwen (1961)
- Leo Thuring, 'Harry Mulisch - de minstreel van het Leidseplein' (1962) (het boekje werd op dringend verzoek van Mulisch uit de handel genomen)
- 1 hoofdstuk: 'Het stenen bruidsbed' in 'Keurschrift uit de hedendaagse Noord- en Zuidnederlandse letteren' van Willem Brandt (1964)
- F.P. Huygens en B.W.E. Veurman, 'De sprong der paarden en de zoete zee' (1964)
- Simon Carmiggelt, 1 kronkel: 'Mulisch' (Parool, 30-04-1963)
- Nol Gregoor, 'In gesprek met Harry Mulisch' (1965)
- Een interview met Harry Mulisch in: José de Ceulaer, 'Te gast bij Nederlandse auteurs' (1966)
- R.A. Cornets de Groot, 'De open ruimte: opstellen over: A. Roland Holst, Gerrit Achterberg, J.H. Leopold, Simon Vestdijk, Harry Mulisch, Simon Vinkenoog, Lucebert' (1967)
- 1 hoofdstuk: 'Pamflet' in 'Loodlijnen' van Kees Fens (1967)
- 1 essay: 'Witbroek' in 'De zevensprong: essays over Jacob van Maerlant, Herman Gorter, Willem Frederik Hermans, Lucebert, Harry Mulisch, S. Vestdijk, Jan van der Noot' van R.A. Cornets de Groot (1967)
- Een interview met Harry Mulisch in 'Schrijven of schieten' van Fernand Auwera (1969)
- J. van Ham, 'Harry Mulisch' (1969)
- H. Kaleis, 'Mulisch' verhouding tot de vernietiging' (1969)
- R.A. Cornets de Groot heeft een essays aan Mulisch gewijd in zijn boeken 'Contraterrein' (1971)
- J.H. Donner, 'Mulisch, naar ik veronderstel' (1971)
- J.G.M. Weck, J.H. Caspers en N.S. Huisman, 'Harry Mulisch' (1971)
- R. Rand-Booij, 'Harry Mulisch: Verticale verbanden' in 'Literair Lustrum 2', samengesteld door Kees Fens, H.U. Jesserun d'Oliveira en J.J. Oversteegen (1971)
- Wim van Oosten, 'Mis Mulisch!' (in eigen beheer) (1972)
- 'De Vlaamse Gids' gaf in 1974 een Mulischnummer uit.
- 1 hoofdstuk: 'De vermommingen van Harry Mulisch' door Betty van Garrel en Ischa Meijer in 'Schrijversportretten uit de Haagse Post' (1974)
- J.H. Donner, 'Jacht op de inktvis' (1975)
- R.A. Cornets de Groot, 'Mulisch tussen lawaai en stilte' in 'Bzzlletin' (juni 1975)
- Jeroen Brouwers, 'Harry Mulisch. Informatie over leven en werk van Harry Mulisch' (1976)
- Helbertijn Schmitz-Küller, 'Over het Stenen bruidsbed van Harry Mulisch' (1977)
- Een interview met Harry Mulisch in 'Scheppen riep hij gaat van Au', H.U. Jesserun d'Oliveira (1977)
- 2 hoofdstukken over Harry Mulisch in 'Woord en schroom' van Hugo Bousset (1977)
- Een hoofdstuk: 'De schrijver als god' in 'Boeken. Veertig besprekingen' van Aad Nuis (1978)
- 1 bespreking: 'Ter waarde van een daalder' over Oude lucht' in 'Hermijntijd' van Gerrit Komrij (1978)
- Marie Delleuse, 'Omtrent "Het stenen bruidsbed" van Harry Mulisch' (1978)
- Bzzlletin bracht inseptember 1979 een Harry Mulisch-nummer uit (nr. 48)
- Marita Mathijsen, 'Harry Mulisch: een bibliografie' (1979)
- J.H. Donner, 'Van Mulisch' Oude Lucht: een droomanalyse' (1979)
- 'Harry Mulisch : P.C. Hooftprijs 1977, 24 februari 1979, Stadsschouwburg Amsterdam' (1979)
- 1 gedicht: 'Mulisch' in 'De zaken de dood' van Martin Veltman (1980)
- 1 hoofdstuk: 'Raadsels over leven en dood' in 'Wilt u mij maar volgen' van Wam de Moor (1980)
- 1 hoofdstuk: 'Schrijven is een manier van heel bewust leven. En van heel beperkt leven. Gerrit Krol' in 'Schrijven: interviews' van Jan Brokken (1980)
- P. Meeuse: 'Mulisch als Maniërist' in 'Revisor 1980/6' (december 1980)
- Een bijdrage over Harry Mulisch in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Frans C. de Rover (mei 1980/mei 1995)
- 'De mythische formule: dertig interviews 1981-1981' (samengesteld door Marita Mathijsen) (1981)
- Een essay: 'Mythen en legenden van Harry Mulisch' in 'Intenties 2' van H.A. Gomperts (1981)
- Marita Mathijsen, 'Harry Mulisch: De mythische formule' (interviews) (1981)
- Hans Duting, 'Over Harry Mulisch: kritisch nabeeld: beschouwingen over het werk en de persoon van Harry Mulisch' (1982)
- Chris van der Heijden in gesprek met Harry Mulisch, 'Met open mond kijken naar de natuur' in 'Bzzlletin' (november 1982)
- Een boekbespreking van 'Twee vrouwen' in 'Aangekruist. Boekbesprekingen van J.M. A. Biesheuvel tot Jan Wolkers' van Hans Werkman (1982)
- Eldert Johannes Willems, 'Heidegger, Mulisch en de winterslaap: tegengids' (1982)
- Jan Heerze, 'Harry Mullisch. De Aanslag' (1983)
- 1 uittreksel: 'Harry Mulisch - De Aanslag' in 'Prisma Uittreksel Boek' van Johan van Ommen en Lizet Penson (1984)
- P.F.M. Fontaine, 'De bloedbruiloft - een beschouwing over De Aanslag van Harry Mulisch' in 'Hollands maandblad' (maart 1984)
- Michel Boll, 'Mulisch en de onderwereld - de Orpheusmythe in het proza van Harry Mulisch' in 'Bzzlletin' (september 1984)
- De Stichting Schrijvers in Beeld bracht in 1985 'Harry Mulisch, een videoportret' uit.
- F.C. de Rover, 'Over De aanslag van Harry Mulisch' (1985)
- 'Twee vrouwen' verscheen in 1985 als Grote letteerboek.
- 'Bzzlletin' bracht in april 1986 een Harry Mulisch-themanummer uit (nr. 135).
- Ruud A.J. Kraaijeveld, 'Harry Mulisch. Twee vrouwen' (Analyse en samenvatting van literaire werken) (1986)
- Jet Matla e.a., 'De periode 1945-1975 : Anna Blaman, Louis Paul Boon, Hugo Claus, Jacques Hamelink, W.F. Hermans, Anton Koolhaas, Gerrit Kouwenaar, Lucebert, Marga Minco, Harry Mulisch, Gerard Reve, Leo Vroman, Jan Wolkers' (1986)
- Een bespreking van 'Hoogste tijd' door Aad Nuis in 'Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse literatuur 1985-86' (1986)
- P. Kralt, 'Harry Mulisch, Hoogste tijd' (1986)
- Piet Meeuse, 'Harmonie als tegenspraak: beschouwingen over 'De compositie van de wereld' van Harry Mulisch' (1986)
- Frans C. de Rover, 'De weg van het lachen. over het oeuvre van Harry Mulisch' (1987)
- Lucas Ligtenberg en Bob Polak (samenstellers), 'Bestrijd het leed dat Mulisch heet: Propria Cures over een zestigjarige' (1987)
- 1 uittreksel: 'Twee vrouwen' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1945-1980', samengesteld door Jet Matla, Rob van Riet, Johan van Ommen en Lizet Penson (1987)
- E.G.H.J. Kuipers, 'Ongepubliceerde werken van Harry Mulisch' in 'Literatuur' (november/december 1987)
- E.G.H.J. Kuipers, 'De furie van het systeem: over het literaire werk van Harry Mulisch in de jaren vijftig' (1988)
- 'Bulkboek Special: Harry Mulisch' (najaar 1988)
- Piet Meeuse, 'Zijn tuimelen boven de afgrond. 'De diamant' van Mulisch tegen het licht gehouden' in 'Literatuur' (nov/dec 1988)
- 3 anekdoten over Harry Mulsich in 'Het literair anekdoten boek', samengesteld door John Müller (1988)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Het stenen bruidsbed' door Jaap Goedegebuure in 'Lexicon van Literaire Werken' (januari 1989)
- Rudi van der Paardt, ''Twee vrouwen' en de Orpheustraditie. Een poëticale interpretatie van Mulisch' roman' in 'Literatuur' (januari/februari 1989)
- Een recensie van 'Het beeld en de klok' en van 'De elementen door Arnold Heumakers in 'Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse en Vlaamse literatuur 1989', samengesteld door Aad Nuis (1989)
- J.A. Dautzenberg (samenstelling), 'De sleutel in de kast: over 'Het stenen bruidsbed' van Harry Mulisch' (1989)
- Harry Mulisch, Schrijversmap, bibliotheekwinkel (1989)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Twee vrouwen' door Rudi van der Paardt in 'Lexicon van Literaire Werken' (oktober 1989)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - het stenen bruidsbed' in 'Verboden boeken: verboden door pausen en dictators puriteinen en boekenhaters', samengesteld door C.J. Aarts en Mizzi van der Pluijm (1989)
- Een hoofdstuk over Harry Mulisch in 'Schrijversgezichten. Dertig auteurs geportretteerd door Geert Kooiman' (1990)
- 'De Gids' gaf in 1990 een Harry Mulisch-nummer uit.
- Een hoofdstuk: 'Eigenlijk geen eigenlijk: over de onpersoonlijkheid van het subject achter Twee vrouwen van Harry Mulsich' door Fran-Willem Korsten in 'De canon onder vuur. Nederlandse literatuur tegendraads gelezen', redactie Ernst van Alphen en Maaike Meijer (1990)
- 1 hoofdstuk: 'Magister Mulisch (Harry Mulisch - Hoogste tijd, 1985)' in 'Denkwijze 298. Hoogte- en dieptepunten in de Nederlandse literatuur uit de jaren tachtig' van Gerrit Jan Zwier (1991)
- 'De Gids' wijdde vrijwel een geheel nummer aan Mulisch bij zijn aftreden als redacteur (1991)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch: "ik ben de Tweede Wereldoorlog"' in 'Hedendaagse Nedelandstalige prozaschrijvers' van Jaap Goedegebuure en Anne Marie Musschoot (1991)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - De aanslag' door Rudi van der Paardt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1991)
- Marita Mathijsen, 'De werken van Harry Mulisch: een bibliografie' (1992)
- Murk Salverda e.a., 'De onderkant van het tapijt. Harry Mulisch en zijn oeuvre 1952-1992. Schrijversprentenboek 33' (1992)
- 2 uittrekses: 'Harry Mulisch - De elementen' en 'Harry Mulisch - De pupil' in 'Prisma uittrekselboek 3: Nederlandse literatuur 1987-1991', samengesteld door Herman Blom en Ritske van der Veen (1992)
- P. Kralt, ' De tuin der spiegels: romans en verhalen van Harry Mulisch' (1992)
- Een hoofdstuk: 'Kasteelroman, moppentrommel, plus drie reisgidsen' over 'De ontdekking van de hemel' in 'Letterkunst' van Battus (1993)
- 3 besprekingen: 'Harry Mulisch - De elementen', 'Harry Mulsich - De aanslag' en 'Harry Mulsich - Twee vrouwen' in 'Panorama van de Nederlandse letterkunde. Beknopte besprekingen van 75 Nederlandse literaire werken' van C. Gerritsma (1993)
- Ton Anbeek, 1 hoofdstuk: 'Juni 1959: Het stenen bruidsbed van Harry Mulisch verschijnt als nummer 1 in de serie Literaire Reuzenpockets van de uitgeverij De Bezige Bij. Literatuur in paperbackvorm verovert de markt' in 'Nederlandse literatuur, een geschiedenis' (1993)
- Een hoofdstuk: 'Corinth, Karinthy ... kon dat toeval zijn?' over Harry Mulisch in 'Opmars der plagiatoren' van Hans van Straten (1993)
- 4 hoofdstukken over Harry Mulisch in 'Rode en zwarte dagen' van Hans Ree (1993)
- Arnold Heumakers, 'Schoten in de concertzaal: over literatuur, politiek en het Kwaad' (1993)
- 1 column: 'Vrije tijd' in 'Winter' van Koos van Zomeren (1993)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - De elementen' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1994)
- Herbert van Uffelen, 'Een geschenk van de hemel. Hary Mulisch in het Duitse taalgebied' in 'Literatuur' (juli-augustus 1994)
- 1 hoofdstuk: 'Een roman in een notedop. Over de proloog tot 'De aanslag' van Harry Mulisch' in 'Met groter L. Van Couperus tot Claus' van Marcel Janssens (1994)
- Justus Schoonheim, 'Een concordantie op Harry Mulisch' De ontdekking van de hemel' (1994)
- Frans de Rover, 'Harry Mulisch ontdekt. Over Harry Mulisch en de ontdekking van de hemel' (1995)
- 4 privé-foto's met begeleidende teksten van Cees Nooteboom, Doeschka Meijsing en Rudolf Geel in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
- Wim Haan e.a., 'Mulisch en de wetenschap. Naar aanleiding van De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch' (1995)
- J.A. Dautzenberg: 'Het apocalyptische sterven van Max Delius. De wraak van een jaloerse god' in 'Literatuur' (september/oktober 1995)
- Peter Henk Steenhuis, 'Alles is altijd uit de Bijbel: schriftuurlijke verwijzingen in "De ontdekking van de hemel"' (1995)
- Een interview met Harry Mulisch in 'Met andere woorden' van Jacob Moerman (1995)
- 1 citaat in 'Om de lieve vrede', samengesteld door Gerd de Ley (1995)
- 2 uittreksels: 'Harry Mulisch - De Aanslag' en 'Harry Mulisch - De elementen' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1980-1990', samengesteld door Herman Blom, Jet Matla, Johan van Ommen, Lizet Penson en Ritske van der Veen (1996)
- Een hoofdstuk: 'Harry Mulisch - De aanslag' (fragment + opdrachten) in 'Literatuur lezen in de tweede fase' van Ruud Kraaijeveld (1996)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch, De Ontdekking van de hemel' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 1997)
- 1 hoofdstuk over Harry Mulisch in 'Op het tweede gezicht' (1998) van Kees Fens en Bas van Kleef.
- 1 hoofdstuk: 'De man bij wie alles klopt' over Harry Mulisch in 'Lood en hagel' van Gerrit Komrij (1998)
- Een column: 'Ik' over Harry Mulischin 'Mirza' van Kader Abdolah (1998)
- 1 hoofdstuk: 'De schrijver' in 'Moedeloos voorwaarts' van Maarten Spanjer (1998)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Het zwarte licht' door J.A. Dautzenberg in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1998)
- Een interview met Harry Mulisch in: Ischa Meijer, 'De interviewer' (1999)
- Rita Kruse, 'Harry Mulisch: "Das Attentat": ein Krieg mit der Vergangenheit' (1999)
- Jos Buurlage, 'Onveranderlijk veranderlijk: Harry Mulisch tussen literatuur, journalistiek, wetenschap en politiek in de jaren zestig en zeventig' (proefschrift) (1999)
- Nico Laan: 'Mulisch, Reich en de psychoanalyse' in 'Literatuur' (mei/juni 1999)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - De versierde mens' door J.A. Dautzenberg in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 1999)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Tussen hamer en aambeeld' in 'Mijn eerste boek. 30 schrijversdebuten' van Kees de Bakker (1999)
- 1 hoofdstuk: 'Het proces-Eichmannm Jeruzalem, 12 april 1961' in 'Ooggetuigen van de wereldgeschiedenis' van Geert Mak en René van Stipriaan (1999)
- 1 hoofdstuk: 'Vrije tijd' over 'De ontdekking van de hemel' in 'Ruim duizend dagen werk' van Koos van Zomeren (2000)
- G. Ornée, 'De crypto-literatuur in de romans van Harry Mulisch' (bibliofiel, 225 ex.) (2000)
- Een hoofdstuk over 'De ontdekking van de hemel' in 'Literaire smaakmakers. Uitgevers en hun favoriete boeken' van Ed van Eeden (2000)
- 3 hoofdstukken: 'Harry Mulisch - De aanslag', 'Harry Mulisch - Twee vrouwen' en 'Harry Mulisch - De ontdekking van de hemel' in 'Boekenlijst Nederlands. Vragen en antwoorden bij de 50 meest gelezen Nederlandse boeken' van Frans Lennaerts (2000)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Oude lucht. Drie verhalen' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 2000)
- Een interview met Harry Mulisch in 'De verdwijning van de schrijver' van Mark Schaevers (2000)
- Prosedyren (Noorse vertaling van 'De procedure' door Bodil Engen) (2001)
- Eanakálupse tou ouranoú: muthistórema (Griekse vertaling van 'De ontdekking van de hemel' door Ino Mpalta) (2001)
- 1 hoofdstuk: 'Het stenen bruidsbed' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
- 1 column van Jan Mulder: 'Geste' in 'CaMu 2000 Het jaaroverzicht' (2001)
- Hamala (vertaling van 'De aanslag' in het Hindi door Vishnu Khare) (2002)
- De hond en de Duitse ziel: Christopher Buchwald in gesprek met Harry Mulisch' (2002)
- Mulisch toegesproken (toespraken voor Harry Mulisch, o.a. door Freek de Jonge) (2002)
- Jan Blokker, 'Feestrede: uitgesproken ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Harry Mulisch' (bibliofiel, 350 ex.) (2002)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - De procedure' door Ton Anbeek in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2002)
- Onno Blom, 'Zijn getijdenboek 1952-2002' (2002)
- Maria Mathijsen, 'Het voorbestemde toeval. Gesprekken met Harry Mulisch' (2002)
- Een interview met Harry Mulisch: 'Vrouwen zijn ook mensen' in 'Op de klapstoel' (2002)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Siegfried. Een zwarte idylle' in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2002)
- 1 hoofdstuk: ''Twee dingen tegelijk gedaan'- over de poëzie van Harry Mulisch (*1927)' in 'Het woord te vondeling. Een eeuw Nederlandse poëzie in zeventien portretten', van Anneke Reitsma (2002)
- 'Mulisch aan het woord' (boekje met 7 cd's) (Teleac, 2002)
- F.A. Muller, 'Harry Mulisch, 75' in 'Hollands Maandblad' (oktober 2002)
- Een interview met Harry Mulisch in 'De interviewer en de schrijvers' van Ischa Meijer (2003)
- Martien Schreurs, 'Literair laboratorium: Rushdie en Mulisch als postmoderne opvoeders' (proefschrift) (2003)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Archibald Strohalm' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2003)
- Sasja Koetsier en Johan Oosterman, 'Mulisch favoriet onder studenten' in 'Literatuur' (september 2003)
- Een interview: 'Hary Mulisch 'Ik hou vrolijk vol, sterven kan altijd nog'' in 'In de ogen: vijftig meesterlijke gesprekken' van Hugo Camps (2003)
- 1 hoofdstuk: 'Literatuur als medicijn' over 'Siegfried' in 'Waarom vrouwen betere lezers zijn' van Herman Franke (2004)
- 1 portret door Ben Haveman: 'De Goethe van het Leidseplein' in 'De leeslijst. Tien Nederlandse klassiekers' (2005)
- Dick Verkijk, 'Harry Mulich: "fel anti-nazi", vanaf wanneer? (2006)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Chantage op het leven' door J.A. Dautzenberg in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2005)
- 2 columns: 'Gentleman' en 'Jan Hein Donner' in 'Trijfels' van Nico Scheepmaker (2006)
- Onno Blom, 'Onsterfelijk leven: interviews met Harry Mulisch' (2007)
- Kitty Saal (red.), ' Lachspiegel: Harry Mulisch' spotprentenportret' (2007)
- Lucas Ligtenberg en Bob Poplak (samenstellers), 'Bestrijd het leed dat Mulisch heet: Propria Cures over een tachtigjarige' (2007)
- Connie Palmen, 'Jij bent de absolute harmonie: laudatie bij de tachtigste verjaardag van Harry Mulisch' (2007)
- Mark Schaevers, 'Een schedel is groter dan het heelal: het hele interview met A.F.Th. van der Heijden en Harry Mulisch' (2007)
- Pieter Steinz bespreekt 'De aanslag' in 'Het web van de wereldliteratuur. Welke 100 boeken hebben de literaire X-factor?' (2007)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch - Hoogste tijd' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2007)
- Michel Dupuis, 'Halfdoden en de hemel: experimenteel zelfonderzoek en surrealiteitsverlangen bij de jonge Harry Mulisch' (2007)
- Hans Dütting, 'Profiel Harry Mulisch: een documentaire' (2008)
- Ewald Vanvugt, 'De bewondering' (2008)
- Een interview met Harry Mulisch in 'Schrijvers gaan niet dood' van Margot Vanderstraeten (2008)
- Michel Dupuis, 'Halfdoden en de hemel. Experimenteel zelfonderzoek en surrealiteitsverlangen bij de jonge Harry Mulisch' (2008)
- Marita Mathijsen, 'Twee vrouwen en meer: over het werk van Harry Mulisch (2008)
- Jan Struelens, 'De exegese van het tegenboek: Mulisch' oeuvre en "The Da Vinci Code"'' (2009)
- 1 ZKV: 'Roem' over Harry Mulisch in 'Vijf bijlen' van A.L. Snijders (2009)
- Marie-Anne Somins, 'Over Harry Mulisch, Vrije Vogels en De Beuk' en Ad Zuiderent, 'Harry Mulisch en de watersnoodliteratuur' in 'Goede papieren (nr. 1, 2009)
- Een hoofdstuk over 'De ontdekking van de hemel' in '50 maal lezer: Een leesgeschiedenis' van Wim Huijser' (2010)
- 2 teksten over Harry Mulisch in 'Het scherp van de snede. De Nederlandse literatuur in 100 en enige polemieken', samengesteld door Pierre Vinken & Hans van den Bergh (2010)
- Willem Ellenbroek, 'Harry Mulisch over zichzelf' in 'De Parelduiker' (2010/5)
- 'Propria Cures' gaf op 01-11-2010 een 'Propria Cures herdenkt Harry Mulisch-nummer' uit.
- Een interview: 'Nu moeten anderen het maar doen' door Arjan Visser in 'Het moet pijnlijk blijven. De mooiste schrijversinterviews' samengesteld door Frénk van der Linden en Freddy van Thijn (2011)
- 'Ik heb nooit iets met leeftijd gehad: de grote Vrij Nederland-gesprekken' (Jan Blokker, Harry Mulisch en H.J.A. Hofland) (2011)
- Arnon Grunberg, 'De grote drie: Willem Frederik Hermans, Harry Mulisch, Gerard Reve' (2011)
- Een analyse van het gedicht 'Dat komt gewoon doordat zijn vader eens' van Harry Mulisch in 'Zo werkt poëzie! Techniek en thematiek in 60 moderne Nederlandse gedichten' van Lambert Wierenga (2011)
- Hans Dütting, 'Harry Mulisch: 1927-2010: een documentaire' (2011)
- Marita Mathijsen, 'De nalatenschap van Harry Mulisch' (lezing) (200 ex.) (2012)
- Marita Mathijsen, 'Mulisch: een hoorcollege over het oeuvre van Harry Mulisch' (6 cd's) (2012)
- Piet Calis, 'Literaire vriendschappen en andere misverstanden: Willem Elsschot, Hella S. Haasse, W.F. Hermans, Jan Wolkers, Harry Mulisch, Hugo Claus en vele anderen over het eindeloze avontuur van het schrijven' (2012)
- Jan Timman, '64+1: De ontdekking van de hemel in 65 velden' (2012)
- Wim Vogel, ''Hier is alles begonnen': een literaire tocht door het Haarlem van Harry Mulisch' (500 ex.) (2012)
- 1 hoofdstuk over (het graf van) Harry Mulisch in 'O en voorgoed voorbij. Langs graven van Nederlandse schrijvers' van Onno Blom (2012)
- L.H. Wiener, 'Een handreiking over tijd en ruimte heen' (rede) (bibliofiel, 300 ex.) (2013)
- Rob Bindels (samensteller), 'Harry Mulisch Cahier' (650 ex.) (2014)
- Atte Jongstra, ' De hemel ontdekt: alles en meer over De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch' (2014)
- 1 hoofdstuk: 'Mulisch in Groningen' in 'Vroeger was alles beter, behalve de tandarts' van Jean Pierre Rawie (2013)
- L.H. Wiener, 'Een handreiking over tijd en ruimte heen' (bibliofiel, 300 ex.) (2013)
- Nop Maas, 'Harry Mulisch, de revolutionair' (2014)
- Marc van Zoggel, 'De ijdele façade: over de ironische zelfvergroting van Harry Mulsich' (proefschrift) (2015)
- Sander Bax, 'De Mulisch Mythe: Harry Mulisch: schrijver, intellectueel, icoon' (2015)
- Een stuk over Harry Mulisch in 'De schrijver als hoofdpersoon: lezen als avontuur' van Cees Nooteboom (2015)
- Ranne Hovius, 'Vogels van waanzin: psychiatrie in Nederlandstalige romans en gedichten' (2015)
- Stijn Aerden, 'Telefoon voor de heer Mulisch. En ander anekdotes over de beroemdste schrijver van Nederland' (2015)
- 1 lemma: 'Mulisch, Harry' + een boekweb in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
- Robbert Ammerlaan, 'Zijn eigen land' (2016)
- 1 hoofdstuk: 'De ontdekknig van de hemel' in 1001 boeken die je gelezen moet hebben', onder redactie van Peter Boxall en Ed van Eeden (2017)
- Jos Buurlage, 'Mulisch met tulband: een schrijver in de orfische en de gnostische traditie' (2018)
- Een hoofdstuk 'Het raadsel vergroot: Bij de dood van Harry Mulisch (1927-2010)' in 'In Luiletterland: tussen schrijvers, uitgevers en andere curieuze letterheren m/v/x' van Wim Huijser (2018)
- 1 herinnering aan Harry Mulisch in 'Het rimpelperspectief' van Hans Dorrestijn (2018)
- 1 hoofdstuk: 'Harry Mulisch' in 'De IJssel stroomt feller dan de Maas. Herinneringen van een boekverkoper, uitgever en schrijver' van Ad ten Bosch (2019)
- Onno Blom, 'De wondergrijsaard: het late leven van Harry Mulisch' (2020)
- Shannen Boekhorst, Jessie Colijn e.a., 'Wat ik maak, dat ben ik': het schrijf- en uitgeefproces van Harry Mulisch' (2020)
- Onno-Sven Tromp, 'Natuurlijk hou ik van Amsterdam: een literaire wandeling door het Amsterdam van Harry Mulisch' (2021)
- 2 hoofdstukken: 'Harry Mulisch (2001)' en 'Harry Mulisch, de grootste salonsocialist aller tijden' in 'Van Kluun tot Clinton' van Peter Mabelus (2022)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- De opvoering van 'De knop' in Brussel op 23-05-1960 werd onderbroken door vechtpartijen, kabaal en protest tegen het stuk.
- 'De Knop' werd in 1968 als televisiespel uitgezonden.
- J.H. Donner was een goede vriend van Harry Mulisch en heeft in zijn boeken, maar ook in tijdschriften, diverse keren over hem geschreven, o.a. in 'Podium' (1960/1961), in 'Maatstaf' (1976/1977) en ook na zijn hersenbloeding in 'NRC Handelsblad', gebundeld in 'Na mijn dood geschreven' (1989)
- Harry Mulisch schreef 'Hij minder en minder' als bijdrage aan 'Herinneringen aan Godfried Bomans' (1972).
- Bulkboek 8 was aan Harry Mulisch gewijd, met als titel '3 x Harry Mulisch' (1973).
- Vrij Nederland vroeg twintig Nederlandse schrijvers (o.a.) wat ze het beste en het slechtste boek van 1975 vonden. Harry Mulisch antwoordde: 'Ik ben een schrijver, geen lezer.' Henk Spaan gaf 'Twee vrouwen' van Harry Mulisch als het slechtste boek van 1975.
- Het gedicht 'Boezem' van Harry Mulisch wordt op de lp 'Zing je moers taal' (boekenweek 1976) vertolkt door 'Kayak'.
- 'Volk en vaderliefde' werd op 11-03-1976 door de VPRO-televisie uitgezonden (regie: Wim Schippers).
- 'Het zwarte licht' verscheen in 1977 als Bulkboek 64.
- 'Twee vrouwen' werd in 1978 verfilmd door George Sluizer.
- Vrij Nederland hield in 1978 een onderzoek naar de boekenlijsten op middelbare scholen. Harry Mulisch stond bij de meestgenoemde schrijvers op nummer 9.
- Een zelfportret van Harry Mulisch in 'Schrijvers tekenen zichzelf' (1980). Een uitgave van 'De Revisor'.
- Bulkboek 121 was in 1982 aan Harry Mulisch gewijd, met als titel 'Symmetrie en andere verhalen'.
- 'De aanslag' verscheen in 1984 als Grote letterboek.
- 'De aanslag' werd in 1986 verfilmd door Fons Rademakers. De film won een Oscar en een Golden Globe.
- 1 tekening van Harry Mulisch in 'Tekeningen: politici, schrijvers, vogels' van Siegfried Woldhek (1987)
- 'Bericht aan de rattenkoning' van Harry Mulisch verscheen in 1987 als Bulkboek 167.
- Anton Steenwijk uit 'De aanslag', Govert Tiennoppen uit 'Het mirakel' en Laura Tinhuizen uit 'Twee vrouwen' werden door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
- 'Het stenen bruidsbed' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1959.
- 'De aanslag' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1982.
- 'De grens' werd uitgegeven als Cassetteboek.
- 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987.
- 'De compostie van de wereld' stond op het lijstje van Jan Pen op nr. 10.
- 'Het stenen bruidsbed' stond op het lijstje van Adriaan van Dis (gedeeld) op nr. 5. - Voor 'De Bijenkorf' maakten Jan Croes, Jos Paardekooper, Jan Geerlings en Gerard Heijnen in 1990 'De Ideale Bibliotheek. 100 boeken die iedereen gelezen moet hebben'. Van Harry Mulisch namen zij op: 'De aanslag' (op nr. 1), 'Twee vrouwen' (op nr. 5), 'Het stenen bruidsbed' (op nr. 73) en 'De pupil' (op nr. 89).
- In 1990 speelde er een discussie over een verplichte boekenlijst voor het voortgezet onderwijs. Op de vraag welk boek verplicht zou moeten zijn antwoordde Lodewijk de Boer (altviolist): 'Archibald Strohalm' van Mulisch.
- 'De elementen' verscheen in 1990 als Grote letterboek.
- 'De aanslag' verscheen in 1991 in de Grote lijster-serie.
- 'Het stenen bruidsbed' van Harry Mulisch verscheen in 1991 als Bulkboek 197.
- 'De pupil' verscheen in 1992 als Grote letterboek.
- 'Hoogste tijd' werd in 1994 verfilmd door Frans Weisz.
- 2 parodieën op werk van Harry Mulisch in 'Ik ben geboren in Apeldoorn. Groot parodieënboek' (samenstelling Rody Chamuleau en J.A. Dautzenberg) (1994)
- 'Het beeld en de klok' verscheen in 1994 als Grote letterboek.
- 'Het stenen bruidsbed' verscheen in 1994 als Grote letterboek.
- 'Het zwarte licht' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
- 'Zielespiegel, Bij wijze van catalogus', de keuze van Mulisch in het Stedelijk, Stedelijk Museum, Amsterdam (1997)
- 1 kaart met portret en bi(bli)ografietje van Harry Mulisch in 'Het Nederlands literatuur kwartet' (1997)
- In de 'top-100' van boeken die scholieren in 1997 op hun
lijst zetten staat 'De aanslag' op nummer 2. Op 30% van de lijsten
komt het boek voor!
- 'Twee vrouwen' staat op nummer 13. Dit boek komt op 12% van de lijsten voor.
- 'De ontdekking van de hemel' staat op nummer 47 en komt op 3% van de lijsten voor.
- 'De elementen' staat op nummer 96 en komt op 2% van de lijsten voor. - Jeroen Krabbe gaat 'De ontdekking van de hemel' verfilmen. Het wordt een internationale, Engelstalige productie.
- Op het Nederlands Filmfestival 1999 wed een top-twintig van de 'Nederlandse film van de eeuw' gepresenteerd. 'De aanslag' eindigde op de zevende plaats.
- 'De aanslag' verscheen in 1999 als Penta-pocket.
- Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met
de 100 beste boeken van de eeuw.
Hij nam hierin van Harry Mulisch op:
Op nr. 13 'De zaak 40-61. Een reportage' (Journalist Mulisch verslaat op voortreffelijke manier het Eichmann-proces).
Op nr. 36 'Oude lucht' (Een charmante verhalenbundel van de best gekapte schrijver van Nederland).
Op nr. 71 'De aanslag' (Ongetwijfeld Mulisch' best in elkaar zittende roman, waarvan je in ieder geval kunt zeggen dat het boek beter was dan de film).
Op nr. 88 'De compositie van de wereld' (Een boek waarin de octaviteit der dingen wordt geopenbaard, kan alleen maar op dit nummer staan). - De VVV's in Noord Nederland bieden een 3- en 5-daags arrangement in Drente aan, waarbij locaties uit 'De ontdekking van de hemel' de rode draad vormen. Bij het arrangement is een gesigneerd exemplaar van het boek inbegrepen.
- 'De kamer' (zijn debuutverhaal) wordt verfilmd door Erik Lieshout, met in de hoofdrol Rutger Hauer. De Engelstalige verfilming ('The room') duurt tien minuten en dient als voorfilm.
- De hoorspelversie van 'Het stenen bruidsbed' is door het Nederlands Audiovisueel Archief op CD uitgebracht.
- 'Siegfried: een zwarte idylle verscheen in 2001 als Grote letterboek.
- 'Twee vrouwen' verscheen in 1993 als Bulkboek 215 en in 2001 in de Penta Pockets-reeks.
- Harry Mulisch staat op de boekenbon van twintig euro.
- Een fragment uit én een tekening over 'Twee vrouwen' in 'Peter van Straaten tekent De Liefde: Boekenweektest 2002' (2002)
- 'Propria Cures' organiseerde in augustus 2002 een 'teruggeefsessie'. Uit protest tegen het 'filosofisch geneuzel' van Mulisch riep men lezers op boeken van Mulisch in te leveren in ruil voor een 'echt boek'.
- 'De aanslag' werd in 2002 uitgegeven in de 'Kroonlijster-serie'.
- Harry Mulisch noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer 'De ongelofelijke avonturen van Bram Vingerling' van Leonard Roggeveen als het voor hem beslissende boek.
- Het televisieprogramma 'Hoge bomen', besteedde op 13-03-2003 een aflevering aan Harry Mulisch.
- 2 portretten van Harry Mulisch in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Boeken die niet gebaseerd zijn op een schema zijn weekdieren.'
- Een planetoïde die in 1971 is ontdekt en die nog altijd alleen maar een nummer heeft gehad, draagt sinds 2006 de naam van Harry Mulisch. Mulisch heeft een diameter van ongeveer 5,5 kilometer en draait op een afstand van circa 350 miljoen kilometers tussen Mars en Jupiter om de zon.
- 'Het stenen bruidsbed: hoospel' (2 cd's) (2006)
- 'De ontdekking van de hemel: hoorspel' (2 cd's) (2006)
- Van Elsbeth Etty verscheen in 2007 de roman 'Maak jezelf maar klaar'. In deze roman vertelt Ada, de grootmoeder van Quinten uit 'De ontdekking van de hemel' haar versie van de gebeurtenissen.
- 'De aanslag', voorgelezen door Edwin de Vries (6 cd's) (2007)
- Het boek 'Twee vrouwen' van Harry Mulisch staat centraal in de derde editie van 'Nederland Leest' (17 oktober t/m 14 november 2008). Er verschijnt t.g.v. die aktie ook een versie in hertaald Nederlands voor moeilijk lezende mensen.
- 'Twee vrouwen', voorgelezen door Kitty Courbois (4 cd's) (2008)
- Een gesprek met Harry Mulisch op 'Hier is... Adriaan van Dis' (10 DVD's) (2008)
- 'Harry Mulisch leest kind en kraai' (cd) (2008)
- Harry Mulisch, 'De Amsterdamse stadsliturgen', voorgelezen door Hans Croiset op 'Het geluid van de stad: verhalen uit Amsterdam 2' (1 cd, 2008)
- Op 17-10-2008 zond de VPRO de documentaire 'Harry Mulisch - De bevlieging' uit.
- Een kaart met foto en bi(bli)ografische gegevens van Harry Mulisch in 'Schrijverskwartet' (2009)
- 'Retrostick: legendarische debuutromans van grote schrijvers' (1 usb-stick, 2010) (bevat van Harry Mulisch 'Tussen hamer en aambeeld')
- Een portret (acryl op doek) van Armando, Jan Wolkers, Willem Frederik Hermans, Gerard Reve en Harry Mulisch door Hugo Kaagman, gemaakt in 2004, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
- Een portret (olieverf op doek) van Harry Mulsich door Aleid Slingerland, gemaakt in 1976, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
- De leestafel in Café Americain (de grote tafel, waar Mulisch vaak zat te lezen) werd op 30-10-2011 naar Harry Mulisch vernoemd.
- 'Zaak 40-61' stond op nr. 9 in de lijst van 'De 45 beste boeken uit de Nederlandse literatuur (1900-2012)' volgens Max Pam.
- Johan Doesburg maakte in 2013 een toneelbewerking van 'Het stenen bruidsbed'.
- 'De aanslag' verscheen in 2013 in de Grote lijsterserie.
- In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 wordt 'De ontdekking van de hemel' van Harry Mulisch genoemd bij 'De tien beste boeken om te lezen in je overbruggingsjaar'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
- In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 wordt 'De ontdekking van de hemel' van Harry Mulisch genoemd bij 'De tien beste dikke pillen'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
- 'De ontdekking van de hemel', toneelbewerking door Ignace Cornelissen (2014)
- 'Twee vrouwen: naar de roman van Harry Mulsich', toneelbewerking door Janine Brogt (2017)
- Harry Mulisch leest 1 gedicht: 'Het observatorium' op 'Dichters op vinyl: de Poëzieplaat van De Bezige Bij' (3lp) (2019)
- 'De ontdekking van de hemel', bewerkt door Emma Ringelding (2020)
Literaire prijzen
- Reina Prinsen Geerligsprijs 1951 voor 'Archibald Strohalm'
- Bijenkorf-literatuurprijs 1957 voor 'Het zwarte licht'
- Anne Frank-prijs1957 voor 'Archibald Strohalm'
- Visser Neerlandia-prijs 1961 voor 'Tanchelijn'
- Athos-prijs 1961 voor 'de meeste uitgeleende auteur'
- Harry-prijs 1962
- Vijverberg-prijs 1963 voor 'De zaak 40/61'
- Constantijn Huygens-prijs 1977 voor zijn gehele oeuvre
- Cestoda-prijs 1977 voor de moeiteloze beoefening van de Nederlandse taal in al haar genres
- P.C. Hooftprijs 1977 voor proza voor zijn gehele oeuvre
- 'De aanslag' was in de verkoopoverzichten van 'HP/De Tijd' het best verkochte boek van 1983
- Diepzee-prijs 1986 voor 'De aanslag'
- Multatuliprijs 1993
- Mekkaprijs voor literaire kritiek
- Prijs der Nederlandse Letteren 1995
- Libris Literatuur Prijs 1999 voor 'De procedure'
- Prix Jean Monnet de Littérature Européenne 1999 voor 'De ontdekking van de hemel'
- Ridder in de orde van de kunsten en de letteren (l'Ordre des Arts et des Lettres) (Frankrijk, 2000)
- 'Siegfried' was in de verkoopoverzichten van 'HP/De Tijd' het best verkochte boek van 2001.Prix Jury Court-Métrage van het Festival du Film de Paris 2001 (beste korte film) voor de verfilming van 'De kamer'
- 'Siegfried' werd genomineerd voor de AKO-prijs 2001
- 'Siegfried' werd genomineerd voor de NS Publieksprijs 2001
- 'Siegfried' werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs
- Kruis van verdienste eerste klasse in de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland (2002)
- 'De ontdekking van de hemel' werd genomineerd voor de NS Publieksprijs 2002
- Inktaap voor 'Siegfried'
- Pescara de Flaiano-prijs 2003 (Italië) voor zijn gehele oeuvre
- Eredoctoraat Universiteit van Amsterdam 2007
- Nonino-prijs voor literatuur (Italië) 2007 voor zijn 'bewonderenswaardige mengeling van macrokosmos en microkosmos
- 'De ontdekking van de hemel' werd tijdens de Avond van het boek op 11 maart 2007 uitgeroepen tot het beste Nederlandstalige boek aller tijden. Er was een internetstemming aan voorafgegaan waaraan meer dan 15000 mensen meededen
- Nominatie Man Booker International Prize 2007
Harry Mulisch was lid van de jury voor volgende prijzen:
- Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1954
- Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1958
- Anne Frank-prijs 1959, 1966
Biografische opmerkingen
- Harry Mulisch werd op 29 juli 1927 geboren in Haarlem (Westerhoutpark 16) uit niet-Nederlandse ouders. Zijn moeder (Alice Schwarz - 16-03-1908) was een 19-jarige joodse bankiersdochter uit België (Antwerpen).
- Zijn vader (Karl Victor Kurt Mulisch - 10-07-1892), een voormalig legerofficier (in de Eerste Wereldoorlog, Russische, Italiaanse én Westelijke front), was afkomstig uit wat toen de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije heette (Nu Tsjechië). Na de eerste wereldoorlog kwam hij in Nederland werken, bij een bank, op de afdeling Duitse handelskorrespondentie.
- In het gezin werd Duits gesproken, maar Harry kreeg een Nederlandse opvoeding.
- Na de scheiding van zijn ouders in 1937 bleef Harry bij zijn vader wonen en hij werd opgevoed door een uit Polen afkomstige, Duitssprekende huishoudster Frieda. Zijn moeder vertrok in 1951 naar Amerika en nam ook de Amerikaanse nationaliteit aan.
- in 1938 verhuisden ze naar Spaarnzichtlaan 23 in Heemstede.
- Harry Mulisch volgde de HBS. Mede door de oorlog, maar ook door zijn eigen houding, maakte hij de school niet af. Hij zei hierover in 'Mijn getijdenboek' (blz. 58) 'Het enige examen dat ik in mijn leven ooit heb afgelegd, was dat van de Vereniging voor Veilig Verkeer Haarlem en Omstreken.'
- In de Tweede Wereldoorlog collaboreerde zijn vader. Hij werd mededirecteur van een bankiershuis dat opgeëist Joods kapitaal beheerde. Hierdoor kon hij zijn gezin beschermen (Harry's moeder was joods).
- In 1941 verhuisden ze naar Anna van Burenlaan 47 in Haarlem. Harry Mulisch woonde hier tot 1955.
- In 1946 werd hij voor militaire dienst afgekeurd.
- In 1947 (8 februari) publiceerde Mulisch zijn eerste verhaal ' De Kamer' in 'Elseviers Weekblad'.
- In 1948 had hij enkele weken een (administratieve) baan bij 'Pro Senectute'. Dit zou achteraf het enige baantje in zijn leven blijken te zijn.
- Vanaf 1949 wijdde hij zich helemaal aan het schrijven. Om in zijn levensonderhoud te voorzien verkocht hij stukje bij beetje de inboedel van zijn huis. Zijn vader zat de eerste tijd na de oorlog in de gevangenis wegens collaboratie.
- Pas toen in 1951 het manuscript van een nog niet gepubliceerde roman bekroond werd met de Reina Prinsen Geerligsprijs, toonde een uitgeverij belangstelling.
- Als prozaschrijver debuteerde hij in 1952 met Archibald Strohalm.
- In 1958 ging Harry Mulisch in Amsterdam wonen op Leidsekade 103.
- In de zestiger jaren bracht hij twee keer een bezoek aan Cuba. In het algemeen voelde hij zich verwant met groepen die uiting geven aan hun maatschappelijke onvrede.
- Op 09-07-1964 verwierp de gemeenteraad van Staphorst het subsidievoorstel aan de bibliotheek. omdat de leeszaal boeken van Mulisch, Claus, Coolen en Van Eemlandt aanbood.
- Eind jaren zestig, begin jaren zeventig verbleven veel Nederlandse auteurs, waaronder Harry Mulisch, op Ibiza.
- Harry Mulisch trouwde in 1971 en kreegt twee dochters, Anna en Frieda.
- In zijn werk gebruikte hij vaak magische en mythische elementen. Hij probeerde aan te geven welke (mythische) systemen achter het handelen van de mens schuilen. Ook het raadsel van 'de tijd' is een terugkerend element, net als dood en oorlog.
- Op zijn vijftigste verjaardag werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Op zijn zeventigste verjaardag tot Commandeur in de orde van de Nederlandse Leeuw.
- De engelen in 'De ontdekking van de hemel' zijn de alter ego's van Harry Mulisch en zijn vriend 'Jan Hein Donner'.
- Harry Mulisch wordt gezien als één van de belangrijkste naoorlogse auteurs.
- De openbare bibliotheek in Amsterdam richtte in 2007 een Mulisch-zaal in, met divere persoonlijke bezittingen van Mulisch.
- Op 07-09-2009 meldde Teletekst dat Harry Mulisch was overleden.
- Hij overleed eind oktober 2010 na een ziekbed van enkele maanden.
Anderen over Harry Mulisch
- Eén aaneenschakeling van zinloze en nutteloze gebeurtenissen die nergens toe leiden. Is men aan het slot gekomen, dan blijkt alle inspanning van auteur en lezer overbodige moeite: men is geen enkele ervaring rijker geworden maar heeft rondgewaard door een akelig schimmenrijk, een droom met halve figuren, onsamenhangende schaduwen, verschrikkingen. (Hans Warren over 'Het stenen bruidsbed' in Geheim dagboek 1958-1962, blz. 92/93, 10-06-1959)
- Harry Mulisch vroeg me een keer, als je nu je hele leven zou moeten honger lijden en ziek zijn, en je had niet de minste erkenning, maar je wist dat je het meesterwerk geschreven had... en toen zei ik prompt nee, ik zou het er niet voor over hebben. Maar ik geloof van wel, maar ik wou het niet toegeven aan hem, want hij zou het er wel voor over hebben, zegt, hij. Bij hem is het eeuwigheidsbesef en de historie van zeer groot belang. (Hugo Claus, in: H.U. Jesserun d'Oliveira, Scheppen riep hij gaat van Au!, blz. 145)
- Harry Mulisch moest eigenlijk verboden worden. Hij valt buiten iedere categorie. Hij is revolutionair maar hij is het niet. Hij is een groot schrijver maar eigenlijk stelt het geen moer voor. Enzovoort. Hij is alles en niets. Net God eigenlijk. (J.J. Wesselo, Raam 68, oktober 1970, blz.2)
- De afwezigheid van een bepaald soort ernst, de ernst die zich breed maakt, is voor mij nu juist Mulisch' grote kracht. Hij neemt je soms op sleeptouw langs malle diepzinnigheden en beweersels die ik van geen ander zou verdragen, maar hij doet nooit gewichtig en hij ademt je zijn zekerheden niet in je gezicht. Zijn toon is helder, zelfs als hij met zijn toverspreuken in de weer is, en dat is iets heel bijzonders. En omdat zijn beelden vaak zo treffend en oorspronkelijk zijn en inderdaad vaak een onderdeeltje van de wereld voor mij herscheppen, neem ik graag zijn slagen in de lucht op de koop toe. (Aad Nuis, Boeken, blz. 10)
- Mulles is vulles, maar het werk van Reve, dat is pas leven. (Gerard Reve, geciteerd in Utrechts Nieuwsblad, 18-07-1979)
- Wacht even, daar heb ik het uitdrukkelijk over een klassiek soort groot schrijver, zoals Harry Mulisch veronderstelt dat hij is. (Gerrit Komrij, De buitenkant, blz. 100)
- Mulisch schrijft uitsluitend mooie zinnen - dat geef ik hem graag toe. Maar een roman is meer dan een verzameling van twintigduizend mooie zinnen. Het is zelfs meer dan een verzameling van reisverslagen, bouquetverhalen, anekdotenbundels. (Battus, Letterkunst, blz. 10)
- Hij is een deïstische God: hij heeft zijn wereld geschapen en laat die glimlachend verder aan zichzelf over. Wat hij in geen enkel opzicht is, is Nederlander. En daar komen heel veel van de misverstanden rond zijn persoon en werk uit. (Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs, blz, 64/65)
- Van toeval kan geen sprake zijn, noch in het leven van Harry Mulisch, noch in zijn oeuvre. (Aleid Truijens, Volkskrant, 26-04-1999)
- Het zou te eenvoudig zijn Mulisch alleen als een narcist neer te zetten. Hetzelfde wat Mulisch' werken, zelfs voor fervente tegenstanders, toch altijd weer enigszins te pruimen maakt, dat ene alles relativerende zinnetje na een hoop literaire krachtpatserij, kenmerkt ook zijn persoonlijkheid. De onuitstaanbare Mulisch kan ook pardoes smakelijk om zichzelf lachen, zichzelf niet sparen. (Ischa Meijer, De interviewer, blz. 66)
- Wat ze ook allemaal beweren, met hem heb ik echt nooit ruzie gehad. Nooit met hemzelf in ieder geval. Wel met zijn vazallen, met Jan Hein Donner en Peter Schat. Die beschermden Mulisch vroeger echt. Dan zag ik Harry op De Kring zitten en wilde ik iets zeggen als "Schiet je al een beetje op met je nieuwe boekie, Harry?" en dan vlogen ze meteen op. Dat was majesteitsschennis. Hoe ik het in mijn hoofd haalde zo'n toon aan te slaan tegen de grote Mulisch. Het is nog een paar keer flink uit de klauwen gelopen met die jongens. Met Donner ben ik op de vuist gegaan. Schat was daar te laf voor. Die ging meteen de politie bellen toen we woorden kregen. Maar die Mulisch zelf ... Een beste vent. Toen ik vorig jaar in het ziekenhuis lag nadat ik van het dak was gevallen, stuurde hij meteen een telegram: dat hij mijn rol in De hoogste tijd fantastisch vond. (Rijk de Gooyer, Op de klapstoel, blz. 81)
- En als ik die op maat gesneden dameskapper dan in Duitsland de eerste viool zie spelen, moet ik denken aan een kurk die niet onder kan gaan. bijna zonder gewicht, maar altijd drijvend, hoe de stroming ook gaat. (A.L. Snijders, Heimelijke vreugde 2, blz. 189)
- SCHRIJF-STER
Zijn werk is van een andere planeet,
Zoveel heeft hij zijn lezersvolk te bieden;
Vandaar dat voortaan een planetoïde
Ver in de Melkweg Harry Mulisch heet.
Het is terecht om hem zo te belonen
Als hij tenminste zelf daar ook gaat wonen.
(Driek van Wissen, De laatste jaren, blz. 97) - Betweter
Kees was in onze stamkroeg niet geliefd
Hij snapte niks maar legde alles uit
Waardoor hij steeds de atmosfeer verpestte
Zo'n iets te hooggegrepen ijdeltuit
De bron van al zijn kennis was Het Beste
Hij zoog die halfbegrepen weetjes op
we deden zoms wel een een kleine geste
En riepen: 'Kees, verdomme hou je kop!'
Hooghartig zweeg hij dan en keek gegriefd
Ik zie hem nooit meer, maar denk vaak aan Kees
Vooral wanneer ik Harry Mulisch lees
(Jaap van den Born, De light scheurkalender 2004, 29 oktober)
- Ik weet niet of jij van Mulisch houdt? Ik heb een diepe afkeer van zijn werk en persoon. Hij lijkt uiterlijk en misschien innerlijk op de Marquis de Cantecleer. (M. Vasalis in een brief aan Geert van Oorschot, Briefwisselinh 1951-1987, 28-09-1987, blz.247)
- Zelf heb ik de rijkste schrijver van Nederland, Harry Mulisch, met wie ik in het gezelschap van een paar andere schrijvers in 1983 op studiereis in Israël was, horen zeggen dat hij niet van plan was om 's ochtends om kwart over acht aan de vergadertafel te zitten, omdat hij - ik citeer - 'schrijver was geworden om te kunnen slapen wanneer hij wilde'. Het leek me een plausibel uitgangspunt. (Doeschka Meijsing, Hoe verliefd is de lezer?, blz. 36)
Mijn favoriete citaat
In een paroxysme van kleuren ging de hemel zich inmiddels te buiten aan een zonsondergang,
zoals die in Europa alleen door een krankzinnige belichtingstechnicus verzonnen kon worden,
waarop onmiddellijk ontslag zou volgen.
(Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel, blz. 185)
Naar een overzicht van citaten van Harry Mulisch
Bronnen o.a.
- P.H. Dubois, hedendaagse nederlandse kunst, letterkunde (1956)
- José de Ceulaer, Te gast bij Nederlandse auteurs (1966)
- Zing je moers taal (1976)
- H.U. Jesserun d'Oliveira, Scheppen riep hij gaat van Au' (1977)
- Lexicon van de moderne Nederlanse literatuur (1978)
- Uitgelezen 5 (1981)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
- Prisma uittrekselboek Nederlandse literatuur1945-1980 (1987)
- Schrijversgezichten (1990)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs (1997)
- Encarta '98 (1997)
- Uittreksel top-100
- Volkskrant (26-04-1999)
- De kamer (2000)
- Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2023)