Bertha van Osselen-van Delden
Profiel
Achternaam: van Osselen-van Delden
Roepnaam: Bertha
Voornamen: Bertha Elisabeth
Geboren: 25-04-1847
Te: Diepenheim
Overleden: 04-06-1936
Te: Heerde
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend
heeft Bertha van Osselen-Van Delden niet onder pseudoniem gepubliceerd. Ze publiceerde haar boeken steeds zonder voornaam: 'Mevrouw Van Osselen-Van Delden'.
Voor tweedehands boeken | Ook van Bertha van Osselen-van Delden |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
Voor kinderen:
- Hansje Rozengaarde (1891)
- Baas Willem (1893)
- De kleine Frits (1894)
- 't Jodinnetje van Elspeet (1895)
- Arthur's viool (1896)
- Corrie en de kaboutertjes (1896)
- Ik wil leeren het ABC (1897)
- Frank en Paula (1897)
- Lieve en stoute dieren (1898)
- Wie speelt er mee? (1898)
- 's Winters op Beukenwoud (1899)
- De familie Dolijn (1900)
- Twee vrinden (1902)
- De poppenpartij (1902)
- Hondjes en poesjes (1902)
- De familie Godard (1903)
- Meê op reis (1903)
- Nijenheuvel (1904)
- Broertjes en zusjes (1904)
- Grootmoeder en kleinzoon (1905)
- De schaapskooi op de Elspeeter heide (1906)
- De Moore's (1907)
- Het ABC (1907)
- De lastige ekster (1908)
- De poppenpartij (1908)
- Het meisje uit Amerika (1909)
- Adam en Lili (1912)
- Philip de schaapherder (1915)
Vertalingen/bewerkingen
- Mijn liefste sprookjes (1897)
- Hans en Grietje (1902)
- Asschepoetster (1902)
- Katjesspel (1902)
- Oeltie in Engeland (1903)
- Richard en Paula Dehmel, Vertellingen en versjes (1903)
- Gertrud Caspari, Levend speelgoed: een grappige droom (1903)
- Voor mijn vriendjes en vriendinnetjes (met Marie Hildebrandt) (1904)
- Benjamin Rabier, Bobo: geschiedenis van een aap (met Marie Hildebrandt) (1905)
- Benjamin Rabier, Eppien Toef (met Marie Hildebrandt) (1905)
- Hans, die luilekkerland gaat zoeken (1905)
- Benjamin Rabier, Jan Cadet (met Marie Hildebrandt) (1906)
- De lotgevallen van Tijl Uilenspiegel (1906)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Bertha van Osselen-van Delden publiceerde in 'Jeugd en de wereldvrede'.
Over Bertha van Osselen-van Delden
- Een levensschets van de schrijfster door Marie Hildebrandt in de 5e druk van ''t Jodinnetje van Elspeet' (1936)
- W. Zimmerman, 'De kinderboekenschrijfster Bertha Elisabeth van Osselen – van Delden te Heerde' in: 'Heerde Historisch', nr 30 (september 1983)
- Een bijdrage over B.E. van Osselen-Van Delden in 'Lexicon van de jeugdliteratuur' door Conny Meijer (juni 1988)
- G.T. Hartong en G. Bartels-Martens (samenstelling), 'De Kinderwereld van B.E. van Osselen van Delden' (1992)
- Lamberthe de Jong, 'Bertha Elisabeth van Osselen-Van Delden (1847-1936) Beroemd met 'Het Jodinnetje van Elspeet'' in 'Boekenpost' (maart/april 2013)
Literaire prijzen
Bertha van Osselen-van Delden was lid van de jury voor volgende prijzen:
- Vredsprijs voor de jeugd 1914.
Opmerkingen
- Bertha van Osselen-van Delden was de eerstgeborene van een tweeling.
- Haar vader - Mr. Jan van Delden - was burgemeester.
- Haar moeder stamt uit de theeplantersfamilie Kerkhoven. Hella Haasse schreef over deze familie het boek 'Heren van de thee'.
- Bertha van Osselen-van Delden ging naar de lagere school in Hardenberg. Daarna kreeg ze les van een gouvernante.
- Haar ouders waren muzikaal en gaven een eigen muziekboek uit: 'Sechs Lieder. Text van C. Friedhof, melodieën van C. van Delden-Kerkhoven en harmoniën en bewerking van Jan van Delden'.
- In 1860 verhuisden ze naar Deventer. Haar vader werd hier directeur van de Deventer Stoomboot Maatschappij. Bertha ging hier naar een MMS.
- Op 04-05-1868 trouwde ze met - de twintig jaar oudere - Johannes Corstanius van Osselen. Hij was notaris in Putten. Ze kregen vijf kinderen, waarvan er één kort na de geboorte overleed.
- Ze lieten er het huis 'Nieuw Hunderen' bouwen (nu Harderwijkerstraat 8).
- In 1874 verhuisden ze naar Nunspeet, waar ze het huis 'De Bunterhoek' lieten bouwen. Ze hadden hier veel contacten met kunstenaars.
- Haar man werd op den duur blind. De inkomsten uit haar schrijfwerk waren daarom waarschijnlijk meer dan welkom (al had haar man er moeite mee, 'vrouwen hoorden niet te werken'..
- ''t Jodinnetje van Elspeet' was haar bekendste boek.
- Een aantal van haar boeken vormen samen een serie (om precies te zijn: vier verschillende series).
- Op 10-04-1896 overleed haar man. Ze verkocht het huis in Nunspeet en verhuisde naar Amsterdam. In maart 1898 verhuisde ze naar de Balistraat in Den Haag, waar ze een oudtante verzorgde.
- In 1901 ging Bertha van Osselen-van Delden weer zelfstandig wonen. Ze verhuisde naar Apeldoorn. In 1905 liet ze - in de buurt van Station Het Loo - een huis bouwen (nu Wendenlaan 10).
- In Apeldoorn zijn koningin Wilhelmina en prinses Juliana bij haar op bezoek geweest. Juliana las veel van haar kinderboeken.
- In 1924 ging ze bij haar dochter Hedwig in Heerde wonen.
- Bertha van Osselen-van Delden werd bij haar echtgenoot in Nunspeet begraven.
Anderen over Bertha van Osselen-van Delden
- Mevrouw van Osselen-van Delden hield bij al haar boekjes steeds in het oog dat zij haar jeugdige lezers goede voorbeelden moest geven, een reden, waarom ouders bij het uitkiezen van een boek voor hun kinderen zulk een voorliefde voor dit werk toonden. (Het Vaderland, 08-06-1936)
- Ondanks haar grote populariteit is er weinig gepubliceerd
over Bertha van Osselen. Wel werd schrijfster Clare Lennart,
die opgroeide met de boekjes, geïnspireerd door t
Jodinnetje van Elspeet voor haar roman De ogen van Roosje.
In 1977 schreef Wim Hora Adema een groot artikel Het kinderboek
als tijdsbeeld in de Haagse Post.
Het boek t Jodinnetje van Elspeet is nog steeds bekend. Dat blijkt o.a. uit de respons op de drie artikelen die de journalist Peter van Otterloo in 1998 in De Stentor (editie Apeldoorn) schreef in Apeldoorn en Elspeet. (Lamberthe de Jong, wieiswieinoverijssel.nl) - Het gezins- en familieleven in de boeken geeft de lezer een beeld van de gegoede burgerij tussen 1880 en 1920, in de stad en in hun buitenhuizen. Er is veel te herkennen uit haar eigen jeugd, gezin en familie van notabelen en gegoede kunstenaars. In dit milieu was men cultureel geïnteresseerd, men had liefde voor de natuur en voor de medemens en vertoonde een duidelijk plichtsbesef. Deze groep voelde zich 'de pijler van de Nederlandse beschaving'. (Lamberthe de Jong, Boekenpost, maart/april 2013)
Mijn favoriete citaat
Toen was Daniël nog meer beschaamd, en toen hij 's nachts in zijn bed lag, dacht hij nog lang over die zaak en kon het nog maar niet met zichzelven eens worden. De zoon van Levi had hem toch verteld dat een koopman moest bedriegen, anders werd hij bedrogen. Den volgenden morgen was zijn eerste vraag: ‘Vader is Levi een goed koopman?’ ‘Levi? dat is een bedrieger; niemand wil met hem te doen hebben; ze leeren hem al goed kennen. En denk je dat hij gelukkig is? al zijn kinderen bedriegen hem, en hij heeft nooit een vredigen Sabbath. En wil je wel gelooven, mijn Daantje, dat van morgen mijn eerste gedachte was, dat het toch veel plezieriger is om eerlijk te zijn, dan heb je zoo'n gemakkelijk gevoel over je, zoo vrij.’ (Bertha Elisabeth van Osselen-van Delden, 't Jodinnetje van Elspeet, blz. 15/16)Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Bertha van Osselen-van Delden
- DBNL - Bertha Elisabeth van Osselen-van Delden
- DBNL - volledig boek: 't Jodinnetje van Elspeet
- oudejeugdboeken.nl - 't Jodinnetje van Elspeet
- DBNL - volledig boek: Bobo, geschiedenis van een aap
- Wie is wie in Overijssel - B.E. van Osselen-van Delden
- Constance Terlingen - Mevrouw B.E. van Osselen-van Delden
Bronnen o.a.
- Lexicon van de jeugdliteratuur (juni 1988)
- Boekenpost (maart/april 2013)
- Gees Bartels-Martens, ABC daar begint het mee. Jeugdliteratuur van Overijssel (2016)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2021)