Hugo Pos
Profiel
Achternaam: Pos
Voornaam: Hugo
Geboren: 28-11-1913
Te: Paramaribo
Overleden: 11-11-2000
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): In zijn naoorlogse, Surinaamse tijd schreef hij onder de pseudoniemen Ernesto Albin en Marius M. gedichten in 'Soela' (1963-1964). Het toneelstuk 'Viva la Vida' publiceerde hij ook onder pseudoniem.
Wat weet een vlinder van de dood?
Geen vlindervanger zal het wagen
het aan zijn vlinders ooit te vragen
een vlinder vlindert, wij gaan dood.(Hugo Pos, in: Het talmen van de tijd)
| Voor tweedehands boeken | Ook van Hugo Pos |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- 12 kwatrijnen (in eigen beheer) (1977)
- Het tweede dozijn kwatrijnen (in eigen beheer) (1984)
- Ik klim overal in (1986)
- Een uitroep zonder uitroepteken (1987)
- Denkend aan Tammie: op verschillende momenten (bibliofiel, 30 ex.) (1992)
- Voordat ik afreis. Nestoriaanse kwatrijnen (1993)
- Tot in de nde, nde graad; nestoriaanse kwatrijnen (1998)
- Het talmen van de tijd: kwatrijnen (2000)
- Twaalf balladen (500 ex.) (2005)
Proza
- Het doosje van Toeti (verhalen) (1985)
- Oost en west en Nederland: episodes uit het leven van Hugo Pos (opgetekend door Jos de Roo) (1986)
- De ziekte van Anna Printemps (verhalen) (1987)
- Reizen en stilstaan (reisverhalen) (1988)
- Het mausoleum van de innerlijke vrede (verhalen) (1989)
- Van het een (verhalen) (1992)
- In Triplo (autobiografie) (1995)
- Het verlaten koninkrijk (verhalen) (1996)
- Gedane zaken. De beste verhalen (1996)
- Voorbij Confucius (verhalen) (1996)
- De ongewisse tijd (verhalen) (1999)
Toneel
- Vivela Vida (1957)
- Black en White (hoorspel)
- Retrospectief in retrospectief (filmscenario) (bibliofiel, 75 ex.) (1987)
- De tranen van Den Uyl (toneel) (1988)
- Gesprek tussen een acteur en een dame (bibliofiel, 30 ex.) (1990)
- Dialoog en een kwatrijn (bibliofiel, 100 ex.) (1993)
- De verbintenis van Nol en Antonia (2001)
Hoorspel
- Boni (IKON, 1992)
Brieven
- Brief aan mijn zoon (bibliofiel, 30 ex.) (1991)
Overig non fictie
- Schrijversprentenboek van Suriname (met anderen) (1979)
- Reizen en stilstaan (1988)
- Vooroordelen in de Surinaamse samenleving (toespraak) (1996)
- Het averechts handelen (met Jan Kuijk) (1997)
Vertalingen/bewerkingen
- Hugo Pos vertaalde werk van Michaël Slory. Enkele van deze vertalingen werden in 'Tirade' gepubliceerd.
- Moving stories (1994)
- Albina la coquette (oorspronkelijk verschenen in: Het mausoleum van de innerlijke vrede, vertaald door Anita Concas) (1997)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- In zijn naoorlogse, Surinaamse tijd schreef hij onder enkele pseudoniemen gedichten in 'Soela' (1963-1964).
- Hugo Pos publiceerde gedichten in het studentenblad 'Virtus', waar hij ook redacteur van was.
- Hugo Pos recenseerde Surinaamse literatuur voor 'Het Parool'.
- Hugo Pos recenseerde Japanse literatuur voor 'Trouw'.
- Hugo Pos stelde in 1973 een Suriname-nummer samen voor 'Tirade'.
- Hugo Pos publiceerde in 'De Nieuwe West-Indische Gids', 'NRC Handelsblad', 'Maatstaf', 'Avenue literair', 'Bzzlletin', 'Intermagazine', 'De Gids' en 'De Volkskrant'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Enkele van zijn verhalen zijn verfilmd.
- Een interview met Hugo Pos in 'Interviews' van Max Pam (1984)
- Een bijdrage over Hugo Pos in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Bert Peene (augustus 1992)
- 2 hoofdstukken over Hugo Pos in 'De geest van Waraku. Kritieken over Surinaamse literatuur' van Michiel van Kempen (1993)
- 'Vrijpostige kwatrijnen: een huldebundel voor Hugo Pos', eindredactie Michiel van Kempen (1998)
- Michiel van Kempen beheert de literaire nalatenschap van Hugo Pos.
- Hugo Pos noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer 'Posthume herinneringen van Brás Cubas' van Machado de Assis als het voor hem beslissende boek.
- 1 portret van Hugo Pos in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Mijn verhalen, goed of slecht, zijn allemaal uit mij voortgekomen, bedacht met iets van mijn lichaamsgeur er nog in.'
Literaire prijzen
- Het hoorspel 'Black en White' werd bekroond.
- E. du Perron-prijs 1995 voor 'In triplo'.
- Sticusa-prijs 1975
Werk van Huogo Pos geciteerd in overlijdensberichten
Gelderlander, 03-02-2024
Opmerkingen
- Hugo Pos werd geboren in een gegoed joods milieu in Parmaribo. Hij was de tweedezoon in het gezin. Zijn vader was advocaat en kantonrechter. Verder was zijn vader vele jaren voorzitter van de raad van de joodse gemeente.
- Hugo Pos was in Suriname een klasgenoot van Rudolf van Lier.
- Hugo Pos kwam naar Nederland toen hij veertien jaar was. Hij volgde het gymnasium in Alkmaar.
- Hij studeerde rechten in Leiden en in Parijs.
- Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtte Hugo Pos via Finland, Rusland en Engeland naar Suriname. Hier volgde hij een officiersopleiding en ging - in 1944 - naar Nieuw-Guinea.
- Na de Tweede Wereldoorlog was Hugo Pos twee jaar als aanklager bij het Internationaal Tribunaal in Japan.
- In 1948 kwam hij teruig naar Nederland. Hij werkte voor de Nederlandse Bank en de KLM.
- In 1950 ging hij naar Suriname en werd daar rechter (10 jaar) en procureur-generaal (4 jaar).
- In Suriname maakte hij, met Albert Helman, deel uit van de kring rond het toneelgezelschap Thalia.
- In 1964 werd Hugo Pos rechter in Amsterdam (tot 1974) en Den haag (tot 1983).
- Pos werkte als rechter in Nieuw-Guinea, Japan, Suriname en Nederland.
- Hugo Pos was getrouwd met Dietje.
- In 1974 werd hij benoemd tot raadsheer en vice-president bij het Haags Gerechtshof.
- Hugo Pos begon na zijn pensionering als rechter (1983) te schrijven.
- Bibliofiel verschenen er bundeltjes met kwatrijnen. Deze werden in 1987 gebundeld in 'Een uitroep zonder uitroepteken'.
- Terugkerende thema's in zijn werk zijn schuld en schaamte.
- Hugo Pos was een van de oprichters en de eerste voorzitter van het Landelijk Bureau Racismebestrijding.
- Hugo Pos won in 1998 - op vijfentachtigjarige leeftijd - het jaarlijkse schrijverstennistoernooi in Dordrecht.
- Hugo Pos overleed aan maagkanker.
- Hugo Pos werd op 16 november 2000 in Driehuis gecremeerd.
Anderen over Hugo Pos
- In zijn eerste verhalenbundel Het doosje van Toeti deed Hugo Pos iets dat in de Nederlandse letteren niet ongebruikelijk is: hij beschreef zijn jeugdherinneringen. Maar omdat Pos is opgegroeid in Suriname, hadden zijn herinneringen bij voorbaat iets ongewoons. Bovendien bleek hij voortreffelijk te kunnen schrijven: onopgesmukt, laconiek en bij alle eenvoud toch heel subtiel en genuanceerd. (Arnold Heumakers, Volkskrant, 18-12-1987)
- Slechts zelden zijn in de Nederlandse literatuur de grote thema's uit het leven zo lichtvoetig en schijnbaar achteloos, maar daardoor niet minder indringend beschreven. (Trouw, geciteerd op achterflap 'Gedane zaken')
- Jood, neger, dichter, tenniskampioen
daar moet hij het voorlopig maar mee doen
(Karel van het Reve) - In anekdotische, autobiografisch geïnspireerde verhalen gaat hij de confrontatie aan met het verleden en met de (verfraaiende) herinnering. (Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur, blz. 266)
- Wat in het ‘fictieve’ proza van Hugo Pos Dichtung is en wat Wahrheit, daar kom je niet achter. Veel van zijn verhalen beginnen op de toon van memoires (‘Ik heb Bernardo Ashetu niet gekend.’). Maar vervolgens ontvouwt er zich een geheel van gebeurtenissen die zo sterk op elkaar ingrijpen, dat de waarschijnlijkheid ervan ver te zoeken lijkt, precies als in de anekdote rond die hoornisten. Het is de kracht van Hugo Pos om die gebeurtenissen dan toch volkomen aannemelijk te maken. Bijna altijd draait het bij Pos om de afstand in tijd tussen twee gebeurtenissen; een sterfgeval roept bijvoorbeeld beelden op van een voorval lang geleden. Maar er is dan geen sprake van terugkijken - wat memoires opgeleverd zou hebben - maar van een combineren van toen en nu. (Michiel van Kempen, De geest van Waraku, blz. 163/164)
Mijn favoriete citaat
Bedenk mijn zoon, dat alles wat gebeurt
de keur van vroeger draagt en wij op onze beurt
het snoer van morgen rijgen. Niets is waar,
en wat eens waar was is niet waar gebeurd.
(Hugo Pos, Spiegel van de Surinaamse poëzie, blz. 150)
Bronnen o.a.
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (augustus 1992)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Elsevier (18-11-2000)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2020)
