• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

P.H. Ritter

Profiel

Achternaam: Ritter
Initialen: P.H.
Voornamen: Pierre Henri (jr.)
Geboren: 16-08-1882
Te: Utrecht
Overleden: 13-04-1962
Te: Houten
Pseudoniem(en): P.H. Ritter heeft het pseudoniem Rudolf Atelé gebruikt voor 'Kleine prozastukken'.

Werk

Proza

• Kleine prozastukken (1911)
• De legende van het juweel (1922)
• De ijlende reis (verhalen) (1923)
• Karakters (1923)
• Het gracieus avontuur (1924)
• Het verwijt (1926)
• Een week minister, of "De glorierijke dagen der rapalje-partij" (1926)
• De derde: een kleine roman (1928)
• Het gobelijn der dagelijksche vreugden (verhalen) (1930)
• Vertrapten (1931)
• Momenten (1931)
• Woeker: een roman uit het ambtenaarsleven (1934)
• Het welkom schandaal (1934)
• De luchtheld (1935)
• Kaïn en Abel (1935)
• De goede herder (1936)
• Beterschap; Zeven auteurs op ziekenbezoek (met anderen) (1938)
• Vredenhof (1938)
• Hemeltje-blauw (1950)
• Drie sonnetten (bibliofiel, 30 ex.) (1988)

Voor kinderen

• De ommekeer van Piet Steenders: een nieuw verhaal van Piet de smeerpoets (met C.M. Ritter-Landré en H. Peetes) (1939)

Brieven

• Hij droeg de zee en de verte met zich mee. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter - J.J. Slauerhoff 1930-1936 (bezorgd door J.J. van Herpen) (1985)
• Onze fatale geboortestad. Utrecht (Brief van Crone met het antwoord van Ritter) (bibliofiel, 150 ex.) (1985)
• De oude heer in Den Haag. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Willem en Jeanne Kloos (bezorgd door Jan J. van Herpen) (1986)
• Een toegenegen vriend, al ben ik wellicht lastig. De briefwisseling tussen Dr. P.H. Ritter en Herman de Man (1928-1946) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (1986)
• De meest Delftse Delftenaar. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr.- Dirk Coster (1920-1956) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (1987)
• De markies onzer letteren. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Lodewijk van Deyssel (1902 - 1951) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (1988)
• Een schrijver in geen perkje passend. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Jan Greshoff (1910 - 1953) (bezorgd door Jan J. van Herpen, 1000 ex.) (1991)
• Een geest die iets te zeggen had. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Frans Coenen (1916 - 1936) (bezorgd door Jan J. van Herpen, 1000 ex.) (1992)
• 'Mijn geheime verstandhouding met u': Briefwisseling C.C.S. Crone-Dr. P.H. Ritter Jr., in 'Hollands Maandblad' mei 1995.
• Een kunstgevoelig man. De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Herman Robbers (1905 - 1935) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (2000)
• Gastheer van de kunst: De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Frans Mijnssen (1904 - 1951) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (2001)
• De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Menno ter Braak (1930 - 1936) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (2002)
• Een zich over het leven verwonderende vrouw: een briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Clare Lennart (1933-1960) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (bibliofiel, 50 ex.) (2002)
• Het leven een raadsel: De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Eva Raedt-de Canter (1931 - 1938) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (2002)
• Een waarlijk zeer markante geest: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr.-Menno ter Braak (1930-1936) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (bibliofiel, 40 ex.) (2002)
• Brieven van Brodeck: De briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Reinier van Genderen Stort (1905 - 1940) (bezorgd door Jan J. van Herpen) (2003)
• 2 brieven aan P.H. Ritter jr. in 'Een varend eiland. Brieven' van J. Slauerhoff (2016)

Overig non fictie

• Stellingen ter verkrijging van den graad van doctor in de rechtswetenschap (proefschrift) (1909)
• Lodewijk van Deyssel (1912)
• Verdragen gesloten ter Tweede Vredesconferentie (met J.B. de Klerk) (1915)
• Schoonheidswetgeving (met G. Seret) (1915)
• De Nederlandsche mijnwetgeving: wetten, besluiten, beschikkingen, regelingen betreffende het mijnwezen (met N.C. Couvée) (1916)
• Beperking van drukpersvrijheid (met J.A. Nederbragt) (1916)
• Buitenlandsche paspoorten: actueele vaarschriften (1917)
• Een leven van kleur en gratie: causerie over vrouwenfiguren uit het Fransch gezelschapsleven in vroegere eeuwen (1919)
• Zeeuwsche mijmeringen (1919)
• De overheid en de pers, prae-advies voor het Journalisten Congres te Rotterdam (met anderen) (1920)
• P. van Alff, Oud stedenschoon in Zeeland en Noord-Holland (8 steendrukken met bijschriften van P.H. Ritter Jr.) (1920)
• De kunst van het reizen (1921)
• Het land van wind en water (Noord-Holland boven het IJ) (1921)
• Het huis eener kunstenares (Ina Boudier-Bakker) (1925)
• De lusten en lasten der redeneerkunst (1926)
• De sociale beteekenis van de amusements-literatuur (1926)
• Het paleis der levensvreugd (1926)
• De kritische reis (1928)
• De apologie van den misdadiger (1928)
• Journalistieke geheimen (1930)
• De donkere poort: een boek, behelzende tal van persoonlijke herinneringen van vooraanstaande mannen, stemmingsbeelden, indrukken, beschouwingen, belangrijke en onbelangrijke gebeurtenissen, verhalen en anecdoten over Nederland in de jaren 1914-1918 (1931)
• De kruising der tijden (1931)
• De courant, haar opbouw en beteekenis (1931)
• Tien jaren reclame-adviseur (1931)
• De vertelster weerspiegeld: leven en werken van Ina Boudier-Bakker (1931)
• De kunst van het schrijven (1932)
• Examen doen (1933)
• Het sollicitatie-gesprek: het persoonlijk contact bij de opbouw van Uw carrière (1933)
• De drang der zinnen in onzen tijd (1933)
• Lezen om vooruit te komen (met Alfred Rodrigues en Herbert N. Casson) (1933)
• Kameraadschapshuwelijk (met W. Wijnaendts Francken-Dyserinck) (1933)
• Reiskunst en taalkennis (1933)
• Middelburg (1934)
• Over Mussert (1934)
• Over Wijnkoop (1934)
• De nieuwe spelling (1934)
• Een vergadering leiden (1934)
• Het woord voeren (1934)
• Nederlands roem in het verleden en heden (1935)
• Over Joh. de Heer (1936)
• Amsterdam (met anderen) (1936)
• Gedenkboek P. F. van Hoorn (met anderen) (1937)
• Amsterdam, its beauty and character (met P.J. Mijksenaar) (1937)
• Feest in Hollands huis (1937)
• Romdom de Zuiderzee (met H.N. ter Veen) (1937)
• Wisselend getij: veertig jaren Nederlandsch cultuurleven in vogelvlucht: 1898-1938 (1938)
• Moeder en kind (1938)
• Zo is Utrecht (met P.H.P. van den Aardweg) (1938)
• Zwerftochten door ons land. Noord-Brabant en Zeeland (met Antoon Coolen) (1938)
• De zwerver met de tooverfluit. De levensroman van Hans Christiaan Andersen (1938)
• Noord-Brabant en Zeeland (met Antoon Coolen) (1938)
• De hoorn der Schelde (1939)
• Een kapper over een professor (over Nicolaas Beets) (1939)
• Van stamelaar tot redenaar (1940)
• Wie zijn de drie mannen van de Nederlandsche Unie? (1940)
• Pater Henri de Greeve (1946)
• Vertoog en ontboezeming. Verzameld essayistisch proza (1948)
• Honderd jaar Van Huffel's Antiquariaat in Utrecht 1849-1949 (met G.A. Evers, 375 ex.) (1949)
• Johann Wolfgang Goethe: wij herdenken Duitslands grootste dichter (AO 271) (1949)
• De notaris in de spiegel der Nederlandse belletrie (1950)
• Sentimentele aardrijkskunde: Zeeland (Zeeuwsche mijmeringen/De hoorn der Schelde) (1952)
• Deining in Drenthe (1955)
• Ontmoetingen met schrijvers: figuren der oude en midden-generaties (boekenweekgeschenk 1956)
• Klein memoriaal: herinneringen aan een jeugd in Amsterdam (bibliofiel, 30 ex.) (1994)

Vertalingen/bewerkingen

• G.J.D.C. Stempels, In en om de eenheidsdrift (1929)
• Hugo von Waldeyer-Hartz, Helden der vrijheid (1930)
• Die Apologie des Verbrechers (Duisburg, 1931)
• James Spenser, De dictatuur van de misdaad (1934)
• Lloyd C. Douglas, Het groene licht (vert. H.H.J. Maas, ondertoezicht en met een inleiding van Ritter) (1935)
• Lloyd C. Douglas, Obsessie (vert. H.H.J. Maas, ondertoezicht en met een inleiding van Ritter) (1936)

Vertaald

• Die Apologie des Verbrechers (vertaald door Rudolf Lonnrd) (1931)

P.H. Ritter schreef een inleiding voor

• Rinke Tolman, De bloei der Seizoenen (1920)
• Henri Bakels, Liefde (1923)
• G.J.D.C. Stempels, In en om de eenheidsdrift (1929)
• T.A. van Heyningen, "Post"jagers te voet naar Indië (1935)
• Vilhelm Moberg, Als de stad roept ... (1936)
• Jef Hinderdael, Een spel van groote kinderen (1937)
• M. Claudius, De Wandsbeeker bode (1938)
• Weg met de staketselen: een boek voor onzen tijd (1939)
• J.A.H. Rijshouwer en H. van Wermeskerken, Vier jaar Indisch gijzelaar (1946)
• C.C.S. Crone, De schuiftrompet (1947)
• Sinclair Lewis, De hoofdstraat (z.j.)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• P.H. Ritter publiceerde vanaf 1903 in 'De XXe eeuw'.
• P.H. Ritter publiceerde van 1935 tot 1940 in 'Nederlandsche Bibliographie'.
• P.H. Ritter behoorde samen met Frans Coenen tot de redactie van 'De Groene' (1935-1937).
• P.H. Ritter is van 1918 tot 1934 hoofdredacteur geweest van het 'Utrechts Dagblad'.
• Van 1946 tot 1957 was hij hoofdredacteur van 'Persbelangen'.
• In 1947 was P.H. Ritter mede-oprichter en redacteur van 'Het Boek van Nu'. Hij was er tot 1962 redacteur van.
• P.H. Ritter was redacteur van 'Vox Medicorum' (1935-1938), 'Het Liberale Weekblad' (1936-1940), 'Het Nederlands Talenblad' (1938-1940), en 'Het Moderne Bedrijfsleven' (1938-1940), 'Weten' (1951-1954).
• P.H. Ritter publiceerde in het 'Zondagsblad', 'Europa', 'Maandblad coor het Centraal Bureau voor de Statistiek', 'De HaagscheSpectator', 'Mannen en vrouwen van beteekenis', 'Ons Tijdschrift, 'Groot Nederland', 'Dietsche Stemmen', 'Leven en werken', 'Nutswerk', 'De Gids', 'Den Gulden Winckel', 'Nederland', 'Blijmoedig Maandblad', 'Succes', 'Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift', 'Eigen haard', 'Amsterdammer weekblad', 'De Stem', 'Ons eigen Tijdschrift', 'De witte mier', 'Haagsch Maandblad', 'Bibliotheekleven', 'Hollandsche Revue', 'Nu', 'Rijnbende blijmoedig maandblad', 'De Vrije Bladen', 'De schakelaar', 'Neerlandia', 'De Driehoek', 'Criterium', 'Caroussel', 'Het Boek van Nu' en in 'Het Nieuws van de Dag'.

Radiowerk

Ritter maakte van 28-02-1928 t/m 29-09-1957 voor de AVRO in totaal 1993 literaire radio-uitzendingen, waarin hij zelf sprak, of waarin hij een gastspreker het woord liet voeren, o.a.:

• Boekenhalfuur (vanaf 1934)
• Ons Volk in zijn Dichters (01-11-1946 t/m 27-07-1951)
• Wat gaat er om in de wereld? (18-04-1947 t/m 20-09-1954)
• Onze tijd in licht en donker (04-10-1954 t/m 16-05-1955)
• Van vier tot vijf (19-02-1948 t/m 16-06-1955)
• Boekenschouw (16-09-1946 t/m 20-09-1957)

Over P.H. Ritter

• S. Vestdijk, 1 hoofdstuk over P.H. Ritter: 'De vluchtende sprookjesdichter' in 'Muiterij tegen het etmaal. Deel 1. Proza' (1941)
• 1 hoofdstuk: 'Ritter van de aesthetische figuur' in 'Onderzoek en vertoog 2' van Victor E. van Vriesland (1958)
• Max B. Teipe, 'Levensbericht Pierre Henri Ritter' in 'Jaarboek van de maatschappij der Nederlandse letterkunde te Leiden 1963-1964' (1964)
• Een hoofdstuk: 'Mr. P.H. Ritter jr.' in 'Vergeten en gebleven' van G.H. 's-Gravesande (1982)
• Jan van Herpen (red.), 'Al wat in boeken steekt: dertig jaar radiowerk van dr. P.H. Ritter jr. bij de AVRO: een boek in documenten' (1982)
• Publikaties uit het Archief Ritter (4 delen, bezorgd door Jan J. van Herpen) (1986-1988)
• Jan J. van Herpen, 'Ritter en Ter Braak in de etalage van Boucher' (jaarwisselingsgeschenk, 30 ex.) (1987)
• J.J. van Herpen en K. van der Horst, 'Inventaris van het archief van Dr. Pierre Henri Ritter jr. (1882-1962)' (1988)
• W. Berkelaar, 'Pierre Henri Ritter jr (1882-1962) - journalist en radiopresentator' in 'Utrechtse biografieën 5: Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende Utrechters' (1998)
• Een hoofdstuk over P.H. Ritter in Hans Heesen & Harry Jansen, 'Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland' (2001)
• Jan J. van Herpen. 'Met bestendig jeukende pen: documentair Klein Memoriaal over leven en werk van dr. P.H. Ritter Jr.' (1882-1962) (2009)
• Alex Rutten, 'De publieke man: dr. P.H. Ritter Jr. als cultuurbemiddelaar in het interbellum' (proefschrift) (2018)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• G.H. Pannekoek droeg zijn gedicht 'Sneeuw' in de bundel 'Verzen' (1923) op aan P.H. Ritter Jr.
• P.H. Ritter was van 1945 tot 1949 supervisor van 'Keesings Historisch Archief'.
• De Stichting Literaire Activiteiten Utrecht presenteerde in maart 2008 de Utrechtse Literaire Canon. P.H. Ritter stond op plaats 95.
• Een portret (olieverf op doek) van P.H. Ritter jr. door Waalko Dingemans, gemaakt in 1946, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Literaire prijzen

• De zilveren stadspenning van Utrecht (1957)
• J.H. Donner-prijs 1962 van de Nederlandse Boekverkopersbond. Hij ontving de prijs enkele dagen voor zijn overlijden

P.H. Ritter was lid van de jury voor volgende prijzen:

• D.A. Thieme-prijs 1926
• Declamatoriumprijsvraag 1936
• Kosmos Eerstelingenprijs 1937, 1938
• Romanprijsvraag (Sijthoff) 1951
• Romanprijsvraag (Zuid-Hollandsche Uitgeversmaatschappij) 1957

Opmerkingen

• P.H. Ritter was de zoon van Pierre Henri Ritter (remonstrants predikant, hoofdredacteur 'Het Nieuws van den dag' en hoogleraar wijsbegeerte) en I.J.F.M.A. Gowthorpe.
• P.H. Ritter studeerde rechten in Amsterdam (tot zijn kandidaatsexamen) en in Utrecht. Hij promoveerde in 1909.
• P.H. Ritter werd in 1910 Adjunct-commies bij het Centraal Bureau voor de Statistiek, in 1911 op het departement van Landbouw, Nijverheid en Handel.
• Hij trouwde op 02-08-1911 met Cornélie Marguérite Landré. Ze kregen een dochter en twee zoons.
• In 1912 werd P.H. Ritter tweede secretaris van de Mijnraad. In 1916 chef van de 3e afdeling van de Provinciale Griffie in Zeeland.
• Op 03-12-1925 sprak hij voor het eerst voor de radio. Hij werd een populair spreker voor de AVRO-radio, o.a. met zijn wekelijkse boekenrubriek.
• P.H. Ritter was bestuurslid van de Nederlandse Journalistenkring en de Vereniging van Letterkundigen
• P.H. Ritter was als schrijver beïnvloed door Lodewijk van Deyssel.
• P.H. Ritter was mede-oprichter van de Tucht-unie, die zich tussen beide wereldoorlogen verzette tegen de verwildering der zeden.
• P.H. Ritter woonde in Utrecht aan de Admiraal van Gentstraat 23.
• Op 07-10-1940 werd Ritter door de Duitsers gearresteerd. Hij zat tot september 1944 achtereenvolgens gevangen in Buchenwald, Haaren, Beekvliet, Ruwenberg en St.-Michielsgestel.
• P.H. Ritter ligt begraven op Kovelswade, de tweede algemene begraafplaats van Utrecht aan de Koningsweg. (vak 19, nr. 123).

Anderen over P.H. Ritter

• Hij is alomtegenwoordig. Hij is medewerker van alle bladen, waarvan hij geen redacteur is, hij duikt uit alle papieren op die in Nederland met letters worden bedrukt. (Menno ter Braak, geciteerd in NRC, 04-06-1982)
• Ritter op zondag was een begrip. Zijn invloed mag niet onderschat worden. Het lichtelijk galmend maar indringend stemgeluid, zijn precieus uitgesproken, maar vakkundig geformuleerd Nederlands, het klinkt nog altijd na in de oren van wie hem in zijn jeugd mocht beluisteren. (F.L. Bastet, NRC, 10-10-1986)
• De basis voor zijn later zo beroemde of beruchte dictie ("Ritter wist als geen ander de aa als ae te verklanken.' en 'Zijn stemgeluid werd op feestjes door huiskomieken geïmiteerd.') en het ronkende volzinnig spreken als radioredenaar, werd gelegd in het ouderlijk gezin waar erop werd toegezien dat de jongens in gedrapeerde volzinnen spraken. (Hans Heesen & Harry Jansen, Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland, blz. 170)
• Zijn invloed en het chronisch gebrek aan contanten maakte hem kwetsbaar voor omkoperij. In ieder geval waren er legio geruchten. Beroemd is het verhaal, en te leuk om hier niet te herhalen, dat hij in een te bespreken boek een briefje van vijfentwintig gulden vond. 'Reeds het openslaen van dit boek was mij een waer genoegen', klonk zijn deftige stem door de ether. (Hans Heesen & Harry Jansen, Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland, blz. 172)

Mijn favoriete citaat

Een van de vreeselijkste tekorten van ons bestaan is onze blindheid voor het levende licht.
Wij hebben ons innerlijk oog omfloerst met een dicht masker van verstandelijke onderscheidingen,
en wij zeggen: het is morgen, het is middag, het is avond.
Er is de dag en de nacht, het licht en de duisternis.
Maar dit zeggen is het geven van benamingen aan het licht,
zooals het versteend is in ons verstand.
(P.H. Ritter Jr., Vertoog en ontboezeming, blz. 253)

Bronnen o.a.

• Vertoog en ontboezeming. Verzameld essayistisch proza (1948)
• P.H. Dubois, hedendaagse nederlandse kunst, letterkunde (1956)
• Jan van Herpen (red.), Al wat in boeken steekt (1982)
• Querido's letterkundige reisgids (1983)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Hun laatste rustplaats (1985)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Hans Heesen & Harry Jansen, Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland (2001)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2020)