• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Citaat
• Bronnen

Theo Sontrop

Profiel

Achternaam: Sontrop
Roepnaam: Theo
Voornamen: Theodorus Alexander Leonardus Maria
Geboren: 02-05-1931
Te: Haarlem
Overleden: 03-09-2017
Te: Vlieland

Pseudoniem(en): Theo Sontrop gebruikte o.a. het pseudoniem Ad die Beste'.

Werk

Poëzie

 

• Langzaam kromgroeien (1962)
• Marmerkijker (150 ex.) (1971)
• Het alfabet (1975)
• Spin (bibliofiel, 25 ex.) (1975)
• Galante momenten (bibliofiel, 45 ex.) (1994)
• Gedichten 1962-1996 (1996)
• De eikel spreekt (bibliofiel, 33 ex.) (1997)

Proza

• Ratsmodee (nieuwjaarsuitgave) (2018)
• 't Helpt niet wat ik ook lees (nieuwjaarsuitgave) (2019)

Brieven

• 1 brief van THeo Sontrop in 'Dichter bij de mens' van L. Pennings en B. Langeveld (1986)
• 1 brief van Jeroen Brouwers aan Theo Sontrop in: 'Kroniek van een karakter deel 1 1976-1981, de Achterhoek' (1986)
• 1 brief van Jeroen Brouwers aan Theo Sontrop in: 'Kroniek van een karakter deel 2 1982-1986, De oude Faust' (1987)
• 4 brieven aan Theo Sontrop in 'Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997' van Herman de Coninck (2004)
• 1 brief aan Theo Sontrop in 'Zelfportret in brieven' van Willem Wilmink (2014)
• 1 brief aan Theo Sontrop in 'Fallen leaves. Brieven 1966-2016' van L.H. Wiener (2018)
• August Willemsen, Noodlot is nooit ver uit mijn gedachten: brieven aan Theo Sontrop (bibliofiel, 125 ex.) (2018)
• F.B. Hotz, Geniaal is niet direct het woord: brieven aan Theo Sontrop (bibliofiel, 90 ex.) (bezorgd door Jan Paul Hinrichs) (2019)

Vertalingen

• Jonathan Swift, Sententies (1963)
• Jean-Baptiste Rossi, De minnaar van zuster Clotilde (1967)
• 12 van Alphonse Allais, Avenue-reeks 6 (1969)
• Samuel Beckett, Verhalen en teksten zomaar (met anderen) (1976)

Vertaald:

• 1 in het Engels vertaald gedicht: 'Rondeau' in 'Post-war Dutch & Flemish Poetry, Poetry Australia', number fifty-two', selected and introduced by R.P. Meijer (1974)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• In zijn studietijd publiceerde hij in 'Parasol'.
• Theo Sontrop was redacteur van 'Propria Cures' (01-12-1955 tot 27-07-1957), 'Tirade' en 'Maatstaf'.
• Theo Sontrop publiceerde in 'Raster', 'De Gids', 'Soma'.

Over Theo Sontrop

• Alain Teister, 'Meneer Sontrop's hemelvaart' in 'Hollands Weekblad' (mei 1962)
• 1 gedicht over Theo Sontrop in 'Buddingh' van A tot Z: ontmoetingen met Nederlandse en Vlaamse letterkundigen', verzameld door Ares Koopman (1990)
• Frank de Glas, '25 jaar bij De Arbeiderspers. Een interview met Theo Sontrop' in 'De Boekenwereld' (september 1997)
• Annejet van der Zijl, 'Jagtlust' (1998)
• 'Ik wantrouw iedereen boven de 1.67' (Feestschrift t.g.v. zijn 75e verjaardag, 150 ex.) (2006)
• Guus Middag schreef in zijn 'Rarewoordenboek' (2011) een beschouwing over het woord 'Dorpslucullus' n.a.v. een gedicht van Theo Sontrop.
• Frank de Glas, 'De regiekamer van de literatuur: een eeuw Meulenhoff 1895-2000' (2012)
• Gerrit Komrij becommentarieert het gedicht 'Park' van Theo Sontrop in 'Tussen hemel en aarde' (2013)
• Onno Blom, 'De conversationalist: insulaire gesprekken met gentleman en ex-uitgever Theo Sontrop (nieuwjaarsuitgave) (2014)
• Een interview met Theo Sontrop in 'C.V.' van Carel Helder (2015)
• 1 hoofdstuk: 'Thomas Rap en Theo Sontrop' in 'De IJssel stroomt feller dan de Maas. Herinneringen van een boekverkoper, uitgever en schrijver' van Ad ten Bosch (2019)
• 1 hoofdstuk: 'Th.A. Sontrop - Gedichten 1962-1996' in 'De canon der kanonnen. 130 jaar Propria Cures in 100 boeken' van Lex Bijlsma, Lucas Ligtenberg en Bob Polak (2020)

Diversen

• De Stichting Literaire Activiteiten Utrecht presenteerde in maart 2008 de Utrechtse Literaire Canon. Theo Sontrop stond op plaats 22.
• Een portret (olieverf op doek) van Th. Sontrop door Janneke Viegers, gemaakt in 1996 in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• De bibliotheek van Theo Sontrop werd in mei/juni 2018 geveild door Bubb Kuyper.

Literaire prijzen

Theo Sontrop was lid van de jury voor

• Feniks-prijs 1970, 1971.
• Geertjan Lubberhuizen-prijs 1992, 1995, 1997.

Opmerkingen

• Zijn vader was huis- en decoratieschilder. Hij had een groot schildersbedrijf in Haarlem, maar verloor bij de crisis in de jaren '30 al zijn geld, omdat zijn bank failliet ging.
• Zijn ouders begonnen daarna een pension in Utrecht (Catharijnesingel 76)
• Thro Sontrop groeide op in Utrecht.
• Theo Sontrop ging naar een Montessorischool en bezocht daarna het gymnasium op het Bonifatius-lyceum in Utrecht.
• Tijdens de hongerwinter woonde hij op een kleine boerderij in Vroomshoop.
• Theo Sontrop studeerde Romaanse taal- en letterkunde in Utrecht. Hij deed twaalf jaar over zijn studie, maar maakte de studie niet af.
• Hij volgde enkele colleges in Amsterdam, om redacteur te kunnen zijn van het Amsterdamse studentenblad 'Propria Cures'.
• Als student woonde hij in Utrecht op Kromme Nieuwegracht 28. Hij bekostigde zijn studie door 's ochtends vroeg bij de posterijen te werken.
• Theo Sontrop was zes jaar (onbevoegd) leraar Frans in Wageningen. Daarna ging hij in de uitgeverij werken.
• In de jaren '60 woonde hij op 'Jagtlust'.
• Theo Sontrop was van 1972 tot 1991 fondsredacteur bij De Arbeiderspers. Samen met Martin Ros leidde hij de serie Privé-domein.
• In 1979 ging hij op Vlieland wonen.
• In de jaren '80 sprak hij een radiocolumn in het VPRO-programma 'Borát'.

handschrift Theo Sontrop

Anderen over Theo Sontrop

• Van Theo Sontrop dromen
  is oppassen geblazen.
  Men houdt daar zelfs geen tekening van over,
  maar voelt bij het ontwaken
  een immens verbazen.
  (Alain Teister, Drie dromen nr. 3 (fragm.), De huisgod spreekt, blz. 39)
• Theo is een van Nederlands beste prozaïsten, hij is alleen niet de meester van het geschreven maar van het gesproken woord, die niet alleen het ene verhaal áán het andere, maar ook het ene verhaal dóór het andere weet te vlechten, vol puntige karakteristieken, die grillige en vaak licht - en vaak ook niet zo erg licht - boosaardige wendingen, anekdotes en nevenanekdotes aan elkaar rijgt, langs de merkwaardigste omwegen weer tot de kern van zijn betoog terugkeert, om die kern dan weer aanleiding tot een volkomen ander, maar niet minder fascierend betoog te maken.
  (C. Buddingh', En in een mum is het avond, blz. 72, 08-10-1972)
• Waar, Theo, bleef de tijd, dat we elke week
  een slokje gingen drinken, een hapje eten.
  Bij Berkhoff soms, maar meestal in De Tap,
  om drie uur moesten we allebei weer terugwezen.
  
  Jij vier deuren verder, ik op 't Instituut.
  We hebben wat afgeboomd en afgelachen.
  'k Verslikte me soms bijna in m'n pils,
  terwijl jij gniffelend je Gitanes pafte.
  (C. Buddingh', Eten met Theo Sontrop (fragment), Gedichten 1974/1985, blz. 177)
• Gisteravond op televisie het eerste programma van Theo Sontrop. Zelden heb ik iemand gezien die daar zo goed en overtuigend optrad. Hij heeft een mooie stem, spreekt gesoigneerd en toch niet geaffecteerd, was tot in de puntjes maar onopvallend verzorgd, en toonde geen spoor van nervositeit. Dit was de Theo van vroeger toen ik hem leerde kennen.
  (Hans Warren, Geheim dagboek 1981-1982, 15 maart 1982, blz. 164)
• Zijn grillige, soms picareske en door een bedwongen gevoeligheid vaak cynische poëzie is zeer hermetisch en intellectualistisch, maar geniet desondanks een grote reputatie. (Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde, blz. 372)
• In de Kalverstraat kom ik Theo Sontrop tegen. Zoals altijd rad pratend om te vertellen over wat hij heeft gelezen of gezien, de bon-mots op de punt van zijn tong. (J. Rentes de Carvalho, Tussenjaar, blz. 226/227)
• Een week geleden nog was ik met Eli bij Sontrop in Blaricum. Hij doet wat met tijdschriften. (Gerrit Komrij, Eendagsvliegen, blz. 25)
• In Athenaeum Boekhandel wist de poëzieman hem onlangs te zeggen dat er weliswaar af en toe een ongelukkig meisje een bundel van Vasalis kwam vragen, maar dat er maar twee geregelde poëziekopers waren: Henny en Theo Sontrop. (Herman de Coninck, De flaptekstlezer, blz. 20)
• Theo Sontrop was een kleine, met weinig zorg gebouwde man. Ook aan zijn hoofd was weinig aandacht besteed, een klerkenhoofd met wijde oren die zijn hoofd een verbaasde uitdrukking gaven, een bril en kalend haar van onbestemde lichte kleur. (Hans Vervoort, Het bedrijf: Opwinding, blz. 161)
• Niet geboren, maar wel getogen in de Domstad, vanaf zijn tweede. Als nachtelijk sorteerder bij de posterijen omringd door andere jonge genieën in de dop, zoals filosoof Jaap Mansfeld, tekenaar Peter Vos en uitgeeftycoon Pierre Vinken. Debuteerde als dichter in 1963 met de bundel Langzaam kromgroeien, die hem direct erkenning bracht. Resideerde aan de Kromme Nieuwe Gracht, te
  midden van met boeken volgestapelde sinaasappelkistjes. Later directeur van de gerenommeerde uitgeverij De Arbeiderspers (1971-1993). Is auteur van het prachtige Utrechtgedicht `Swift`s Utrecht`: `Maar een toren door bussen doorboord / vervult ook een bruut nog met weerzin`. Poeta doctus met klein maar hoog aangeslagen oeuvre. Groot kenner van de internationale poëzie. Strooit kwistig
  met scabreuze kwatrijnen. (Omschrijving Sontrop in Utrechts Literaire Canon)
• Theo Sontrop, uitgever in ruste die ik weleens op Vlieland bezoek, woont tussen zijn boeken. De boeken die niet meer in de kasten passen, liggen in stapels op de bank, op tafels, op de vloer. In stapels reiken ze tot aan de prenten en schilderijtjes aan de muren, verontwaardigd dat ze daar in hun groei worden gestuit; in Sontrops huis zijn meer boeken verzameld dan op het hele eiland bij elkaar. ...
  (Deze woorden werden geschreven in de ochtend van 3 september 2017. Die avond kwam het bericht dat Theo Sontrop was overleden. Terwijl ik over hem schreef in de tegenwoordige tijd, was hij de verleden tijd binnen geglipt.) (Tommy Wieringa, Totdat het voorbij is, blz. 24/26)
  

Mijn favoriete citaat

Schommelend tussen weernis en deerzin,
met redelijk rugzicht voor haar
die de verbazing niet opkan,
voelt hij zich uiterst labiel:
een naald op het water, geduwd
door een roestige schaar.
(Theo Sontrop, Balans (fragment), Marmerkijker)

Bronnen o.a.

• Querido's letterkundige reisgids (1983)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2021)