Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama
Profiel
Achternaam: van Raesfelt-van Sytzama Voornamen: C.F. Doopnamen: Clara Feyoena Geboren: 05-04-1729 Te: Friens Overleden: 01-09-1807 Te: Heemse |
|
Pseudoniemen: Voor zover mij bekend heeft Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama niet onder pseudoniem gepubliceerd
Voor tweedehands boeken | Ook van Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Bellingeweerder uitspanningen, behelzende eenige geestelijke en mengel-stoffen, in rym (1746)
- Veld-zang, op de geboorte van Anna princesse van Orange en Nassau (1746)
- Ter verheffing van zyne doorlugtigste hoogheid Willem Carel Hendrik Friso, door de genade Gods Prinse van Orange en Nassau ... tot Stadhouder Capitein-Generaal en Admiraal der Zeven Vereenigde Provinciën (1747)
- Lier-zang ter geboorte van Willem de Vde by de gratie Gods prince van Orange en Nassau ... Geboren in 's Gravenhage, den 8. van lentemaand 1748 (1748)
- Visscherszang ter zevende verjaring van hare doorluchtigste hoogheid, mevrouwe Carolina, gebooren princesse van Orange en Nassau ... den XXVIIIsten van sprokkelmaand 1750 (1750)
- Heemse, hof-, bosch- en veldzang in vier zangen (1783)
- Herdenking (1792)
- Huldegedicht aan de stad Groningen (1793)
- Gedichten van vrouwe C.F. van Raesfelt, geboren Van Sytzama (1794)
Overige non-fictie
- Kort begrip der geschiedenissen van Oud-Griekenland (1802)
Bloemlezingen
Over Clara Fyoena vn Sytzama
- Seerp Anema, 'Een vergeten dichteres uit de 18e eeuw' (1921)
- Frouck van der Hooning, 'Het danklied van Clara Feyoena' (1982) (roman)
- 1 hoofdstuk: Clara Feyoena van Sytzama: Emotioneel en openhartig, aangevuld met vier van haar gedichten in 'Met en zonder lauwerkrans: Schrijvende vrouwen uit de vroegmoderne tijd 1550-1850: Van Anna Bijns tot Elise van Calcar', hoofdredactie Riet Schenkeveld-van der Dussen (1997)
- Annelies de Jeu, '"'t Spoor der dichteressen": netwerken en publicatiemogelijkheden van schrijvende vrouwen in de Republiek (1600-1750)' (proefschtift) (2000)
- I. Zanting, 'Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama' (2004) (doctoraalscriptie)
- 'Rondom den Herdenbergh: tijdschrift van de Historische Vereniging Hardenberg en omgeving' gaf in 2007 een geheel aan Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama gewijd nummer uit.
- Theo van Vliet, 'Clara Feyoena, een leven: Clara Feyouna van Raesfelt-van Sytzama, Vrouwe van Heemse 5 april 1729 - 1 sept. 1807' (2016)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- In Winsum is een straat naar haar genoemd.
- Haar tweehonderdste sterfdag werd in Heemse met allerlei activiteiten herdacht.
Opmerkingen
- Dochter van Pyrrhus (eigenlijk gewoon 'Pier') Wilhelmus van Sytzama en Isabella Juliana van Humalda. Haar moeder overleed kort na haar geboorte. Haar familie wortelt in militairen en oranjegezinde tradities.
- De eerste drie jaar van haar leven woonde ze in het Friese Friens. Op het kerkof in Friens zijn de graven van haar voorvaderen nog te zien (overigens ook in de kerk).
- In 1732 hertrouwde haar vader met een Groningse weduwe Geertruida Foek van Burmania en trok met zijn beide kinderen bij haar in op de Tammingaborg in Bellingeweer (Winsum). Op deze plek staat nu een kinderboerderij.
- Al heel jong schreef ze gedichten, aangemoedigd door haar gouvernante Frederika Alida Tegneus. Haar vader, die ook gedichten schreef, gaf haar een leermeester: de student Justus Conring. Er ontstond een verliefdheid tussen leermeester en leerling. Hij was niet van adel, dus een huwelijk zat er niet in. Hij werd ontslagen en overleed na enkele dagen (op 04-12-1748) aan de tering.
- Ze trouwde op 06-09-1750 met Isaac Reinder van Raesfelt, heer van Heemse en ging op de havezathe in Heemse wonen.
- In 1757 kregen ze een dochter: Ermgard Ebella Juliana. Ermgard overleed, 22 jaar oud, bij de geboorte van haar tweede kind.
- Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama nam de zorg voor haar twee kleinkinderen op zich.
- Ze schreef haar 'Heemse, hof-, bosch- en veldzang' in 1774. Het werd pas gepubliceerd in 1783.
- In 1774 werd zij lid van het Haagse dichtgenootschap KSGV (Kunstliefde Spaart Geen Vlijt), in 1781 van het Leidse taal- en dichtlievend genootschap KWDAV (Kunst Wordt Door Arbeid Verkregen).
- Zij schonk - kort voor haar overlijden - een orgel aan het oude kerkje van Heemse (aan de Scholtensdijk). Het is intussen vervangen door een nieuw orgel.
- Ze werd bijgezet in het familiegraf van de familie Van Raesfelt in de kerk van Heemse en heeft geen eigen grafsteen.
- In het Liedboek voor de kerken zijn van haar 'Op nu op! Het Hart naar boven' en 'Wij knielen voor uw zetel neer' opgenomen.
- In 1999 werd (bij toeval) in het Drents Museum in Assen een boekje met recepten van haar ontdekt.
- In Hardenberg is er een verpleeghuis naar haar genoemd: Zorgcentrum Clara Feyoena Heem, Rheezerweg 73. Dit zorgcentrum staat op de plek waar vroeger haar huis stond. Bij het zorgcentrum staat een klein monument.
Anderen over Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama
- Het dichtwerk is geschreven geheel in de trant van de vele achttiende-eeuwse hofdichten, maar het lukt de dichteres toch ook in vloeiende zinnen en geslaagde beelden uitdrukking te geven aan wat haar bewoog. (Querido's letterkundige reisgids van Nederland, blz. 104)
Mijn favoriete citaat
Hoe gezegend vloeien de uuren, Eenzaamheid! aan u gewijd,
Daar geen slaafsche zorgen kwellen, daar geen twistpijl 't hart doorsnijdt!
(Clara Feyoena van Raesfelt, Lof der eenzaamheid, fragment)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama
- DBNL - Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama
- Inghist - Sytzama, Clara Feyoena van
- In de voetsporen van Clara Feyoena
- Jabiskpaad - Friens
- iiav.nl- Raesfelt-Van Sytzama, Clara Feyoena
- Informatiebulletin Historische Vereniging Winsum-Obergum (blz. 12)
- Dodenakkers.nl - Sytzama, Clara Feyoena van
- Google boeken - Clara Feyoena van Raesfelt-van Sytzama
Bronnen o.a.
- Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1983)
- Met en zonder lauwerkrans: Schrijvende vrouwen uit de vroegmoderne tijd 1550-1850 (1997)
- hoofdredactie Riet Schenkeveld-van der Dussen (1997)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2023)