Maart 2010
Terug naar februari 20101 maart 2010Vandaag was er op school een groot verkiezingsdebat. Ruim vierhonderd leerlingen in de zaal en negen plaatselijke politici achter de tafels (en ook nog eens een stuk of vijftien als toeschouwer). De burgemeester was gekomen om het debat te openen. Martijn nam namens de PvdA en als oud-leerling aan het debat deel. En dat deed hij prima. Rustig en met overtuiging. Mijn rol was deze keer het met een microfoon de leerlingen het woord geven. Collega maatschappijleer Rachel leidde het geheel en zij kan dat goed. Ruim twee uur is aan de lange kant en het werd, ondanks een pauze in het midden, af en toe wat onrustig in de zaal. De collega's zullen een volgende keer echt tussen de leerlingen moeten gaan zitten. Maar het geheel was zeker een succes. Voor veel leerlingen zal dit het enige politieke debat zijn waar zij in hun leven bij aanwezig zijn. Al hoop je altijd dat er ook over vier of acht jaar weer een paar oud-leerlingen politicus geworden zijn. Nieuw bij de 'Veense schrijvers': Hendrik van der Biezen, Ph.J. Hoedemaker, C.A. van der Sluijs,Van Minh Le, B.J. van Vreeswijk (vandaag overleden). 2 maart 2010Martijn is jarig vandaag, maar hij viert het niet. Hij is druk met de laatste loodjes van de verkiezingen. Een kraam op de markt, scholierenverkiezingen op het CLV en folderen. Met dat folderen heb ik vanavond ook meegeholpen. Met een man of tien hebben we de laatste dozen flyers in een groot deel van het Franse Gat en een klein deel van Petenbos in de brievenbussen gestopt. 1 bestelling: Arthur Koestler, 'The age of longing'. 3 maart 2010Even na half zes liep de wekker af. Dat is voor ons heel vroeg. Ik moest rond half zeven op het gemeentehuis zijn om de laatste spullen voor het stembureau (sleutels van gebouw en stemtrommel, proces verbaal, een laatste brief met aandachtspunten, een paar kranten, kannen koffie en thee) op te halen. De eerste uren op het stembureau verliepen rustig. Eén meneer zorgde voor wat ophef. Hij kwam met de oproepkaart van zichzelf én met die van zijn vrouw. Toen ik hem om het legitimatiebewijs van zijn vrouw vroeg (of een kopie daarvan) werd hij razend: 'Als het zo moet dan stem ik helemaal niet!' Hij draaide zich om en beende kwaad het stemlokaal uit, met achterlating van beide oproepkaarten. Ik was toch licht verbouwereerd. Aan het eind van de dag moeten we op het proces verbaal invullen hoeveel mensen er geweigerd hebben te stemmen. Dit is voor het eerst dat ik daar een getal in kan vullen. 1 bestelling: Martin Bossenbroek e.a. (redactie), 'Weerzien met Indië - Het beeld van Tempo Doeloe'. 4 maart 2010Een teleurstellende verkiezingsuitslag. Voor Veenendaal is het een ruk naar rechts. De VVD een zetel erbij (ongetwijfeld zijn dat kiezers die straks in juni op Wilders stemmen). De Christen Unie de grootste partij met acht zetels. D66 komt terug met twee zetels. De Pvda verliest drie van de zes zetels. Dat is zuur. We rekenden op verlies, maar hoopten, gezien de landelijke peilingen, op vier uit te komen. Ik hoopte dat natuurlijk ook omdat Martijn op vier stond. Hij komt dus (net) niet in de gemeenteraad. Jammer. Ik had het hem meer dan gegund en ik hoor van veel mensen (ook van andere partijen) dat ze het hem zeker gegund hadden. Maar daar kopen we niets voor..... de kiezer heeft gesproken. Toen ik de stemtrommel en alle papieren 's avonds op het gemeentehuis inleverde, bleek dat we op één overzichtslijst vergeten waren alle handtekeningen van de stembureauleden te zetten. Ik moest dus de andere drie leden bellen met de boodschap dat ze alsnog naar het gemeentehuis moesten komen om hun handtekening te zetten. Eén van ons woont in Barneveld. Die was nog niet eens thuis, maar zijn vrouw stuurde hem terug zodra hij thuis was. Slordig van ons allemaal, maar vooral van mij. De voorzitter is nu eenmaal verantwoordelijk.
Vandaag is de eerste verjaardag van Tygo. Het gaat hard. Hij heeft een prachtige eigen stoel gekregen en klimt daar ook onmiddellijk zelf in.
Nieuw bij de 'Veense schrijvers': Henk Roor, Gerhard Nijhuis, J. Keuning, P. de Jong, W.L. Mulder. 1 bestelling: F. Bordewijk, 'Rood Paleis'. 5 maart 2010Collega Lennart zette vandaag een doosje boeken bij me neer. 'Vooral koningshuis', had hij al gezegd. Daar word ik niet op voorhand enthousiast van, maar dit is toch wel een heel leuk stapeltje boeken! Hij verzamelt zelf boeken over de Olympische Spelen. Ik heb al een paar keer iets voor hem meegebracht, maar tot nu toe had hij alles wat ik hem liet zien al. Ik vind nog wel een keer iets dat hij nog niet heeft! In dit doosje zat o.a.:
De komende dagen werk ik hard aan mijn lezing over 'De Avonden'. De bovenstaande aankondiging daarvan stond vandaag in 'De Rijnpost', maar wel een beetje verstopt in een algemeen artikel over activiteiten in de boekenweek. Vanavond lees ik 'Ik haat Amsterdam... Amsterdam is een gedoemde stad. Een literaire wandeling door het Amsterdam van Gerard Reve' van Hans Hafkamp. De ondertitel is niet helemaal juist, want in het boekje staan vier wandelingen beschreven. De vierde wandeling gaat specifiek over 'De Avonden'. Gerard Reve woonde op nogal wat adressen in Amsterdam, maar was nooit erg positief over die stad (zoals ook uit de titel van het boekje - uit de brieven aan Carmiggelt - spreekt). Het meest positief was hij nog in de beginzin van de voorpublicatie van 'De Avonden' in ‘Criterium’ in mei 1947:
Wellicht zelfs te positief, want in de definitieve versie van 'De Avonden' komen deze zinnen niet meer voor. Overigens neem ik dat positieve met een korrel zout, want zeker bij Reve moet je altijd rekening houden met ironie (en melancholie). Vrijwel dezelfde zin staat in Reves handschrift in de facsimile-uitgave van het manuscript en typoscript van 'De Avonden' (2001). In twee versies. Eerste versie:
En tweede versie:
In een brief aan Boudewijn Büch van 15-01-1983 schrijft Reve over Amsterdam:
En in 'Het boek van violet en dood': Veenendaler en Rijnpost-publicist Heimen Looijen won vanavond overtuigend de aflevering van 'Met het mes op tafel'. 6 maart 2010
Paul Hageman was zo vriendelijk me inzage te geven in zijn enorme Veenendaal-archief. De namen die ik vandaag en eergisteren toevoegde aan de 'Veense schrijvers' heb ik in zijn archief gevonden. Vooral Karel Ploeger, die '50 Jaar DOVO, 1933-1983' samenstelde, was daarbij een aardige vondst. Hij zat op de Pedagogische Academie bij mij in de klas en we trokken veel samen op. Hij ging na de PA zijn vervangende dienstplicht doen bij een vredesinstituut en is ook na die dienstplicht daarin doorgegaan. Nu werkt hij bij het IPP, een landelijke niet-partijgebonden organisatie die zich ten doel stelt politieke en maatschappelijke participatie te bevorderen. Voor kinderen bijvoorbeeld: de Kindergemeenteraad (voor 11- en 12-jarigen) en Wegwijs op het gemeentehuis (14-plussers). Het project laat jongeren zien hoe gemeentelijk beleid totstandkomt. Zij leren door te ervaren. 'Zelf politiek te bedrijven' geeft ze inzicht in politieke en gemeentelijke besluitvormingsprocessen. Gedurende een intensieve werkdag (van 9.00 uur tot 21.00 uur) gaan de leerlingen op het gemeentehuis de confrontatie aan met lokale politici, ambtenaren en belangenorganisaties. Ook op het Veense gemeentehuis hebben onder zijn leiding dergelijk dagen plaatsgevonden. Ik heb hem via zijn werk een mailtje gestuurd met de vraag of hij ook voor dat werk (les)boeken heeft geschreven. Ik vermoed dat dat wel zo is. Nieuw op Schrijversinfo: Joost Zwagerman. Nieuw bij 'Veense schrijvers': M.G. Snel, Karel Ploeger, Marjon Mennink, Bert Wisgerhof, Bert Wegkamp. 1 bestelling: Aiden Chambers, 'Tirannen'. 7 maart 2010
Vanmiddag vierden Suzanne en Gijs Tygo's eerste verjaardag. Een hele kamer vol familie, veel taart en een hangerige, verkouden Tygo. We namen mijn moeder en Lidy's vader mee naar ons huis. We reden een rondje door Veenendaal, omdat ik foto's van Reveplekken wilde maken en daarna aten ze bij ons. Voor de lezing over Reve wil ik niet alleen aandacht aan 'De Avonden' besteden, maar ook aan Reves korte periode in Veenendaal. Daarvoor ben ik nu zijn 'Brieven aan Simon Carmiggelt' aan het doorspitten. Daarin staan 46 in Veenendaal geschreven brieven. De eerste van 01-05-1971, de laatste van 28-03-1972. Boslaan 34 Reve trok in mei 1971 samen met Teigetje en Woelrat in bij de moeder van Woelrat (= Henk van Manen) op het adres Boslaan 34. Reve schrijft op 05-05-1971 aan Carmiggelt: 'We gaan nu definitief aan de Boslaan 34, te Veenendaal wonen, en verkopen zo mogelijk nog dit jaar Huize 'Het Gras', dat is een zeer komfortabel weekendhuis, maar voor permanente bewoning is het ons te eenzaam en te geïsoleerd geworden.' Als Reve bij de Van Manens is ingetrokken, wordt het huis op zijn kosten flink verbouwd en gestoffeerd. Reve schrijft Carmiggelt op 09-06-1971: 'We zijn met deze woning in Veenendaal zeer tevreden. Ditmaal behoeft er niet eindeloos te worden geïnvesteerd. We laten een houten serre aanbouwen, achter, die woonhuis en werkschuur verbindt. Verder komen er aardgaskachels, en wordt de boel van binnen terdege opgeknapt.' Daarvoor is er met regelmaat werkvolk over de vloer, waar Reve zich aan ergert. Hij schrijft op 17-06-1971 aan Carmiggelt: 'Dit is de vierde dag, dat het werkvolk in het huis kampeert. De stoffeerder die op trap en portalen een lichtgroen, krankzinnig duur vast bordeeltapijt legt, praatte vanmiddag enige uren met de loodgieters. Begrijp jij, waarom die mensen, met elkanders adem prakties onder elkanders neus, zo schreeuwen moeten? Het privaat ligt ongeveer midden in het arbeidsveld van de stoffeerder. Je bakt zo goed als bovenop hem - in ieder geval waait hem de rook van je bolknak pardoes in het gelaat, want in arbeiderswoningen duwt de wind door het pleeraam de stank door het gehele huis heen inplaats van hem naar buiten te zuigen.' Nop Maas liet tijdens zijn lezing bij Van Kooten vorige maand voorzichtig vallen dat hij vond dat de familie Van Manen wel financieel misbruik van Reve heeft gemaakt. Reve laat in een brief aan Carmiggelt van 20-06-1971 blijken het allemaal zelf ook wel duur te vinden: ' We vieren nu het feit dat we, in een vlaag van gezond verstand, niet in R., maar hier zijn gaan zitten. Vandaar die geldsmijterij, want dat is het, gemeten met de peilloze armoede mijner jeugd en jongelingsjaren. Het tapijt op trap en portalen kost, geloof ik, 862 gulden. Ik heb een verdenking, dat Henk zijn moeder snachts, als we alle drie slapen, zich uit haar slaapkamer begeeft en geruisloos op handen en voeten zich op de vloerbedekking voortbeweegt en af en toe haar wang langs een traptrede wrijft. Altijd gekookt op een driepitsoliestel, en houtskool, en met zijn allen uit één grote schaal gegeten. Geen kranen, maar nog zelf water halen bij de bron, weer of geen weer. Zeer nette en deugdzame armoede. Nu heeft ze een fornuis, dat van onderen bovendien gashaard is, met een bakoven waarin een lichtje de bruinende kip beschijnt achter dubbel glas waartussen een wijzerthermometer. God weet wat het kost, maar een en ander is erg prakties. Ik zei, toen het gemonteerd was en in bedrijf gesteld: 'Had U dat ooit gedacht, dat U nog eens zo een welgestelde schoonzoon zou krijgen, die U zulk een duur fornuis zou geven?' Vanmiddag fotografeerde ik het huis. De door/voor Reve aangebouwde serre is van opzij nog steeds te zien. Gerard Reves kamer was aan de achterkant, achter het linker raampje.
La Montagne Simon Carmiggelt en zijn vrouw komen bij Reve op bezoek. Moeder van Manen maakt nassi klaar. Reve schrijft op 12-06-1971: 'Henk zijn moeder laat jullie groeten en vraagt of jullie van nassi houden. Ze maakt onvoorstelbaar goed nassi of bami: niet klef of vet, zoals in zovele betaalde eetgelegenheden.' en 's nachts slapen de Carmiggelts in een hotel. De gedachten van Reve gingen daarbij in eerste instantie uit naar La Montagne (wat toen niet alleen restaurant, maar ook hotel was). Hij schrijft op 05-05-1971: 'Wanneer jullie in De S. verblijven, kunnen we jullie halen en brengen, ook op één dag. Is dat wat gejaagd, dan is hier een heel rustig en degelijk hotel, La M. De bossen zijn hier altijd verlaten, zelfs bij mooi weer op feestdagen: de mensen gaan hun autoos niet meer uit. Allerlei maatschappijbeschouwers klagen daar in velerlei geschriften over, maar ik vind het een zegen.' En hij herhaalt die uitnodiging op 09-09-1971: 'Hierbij de data die ons goed schikken: 23, 24, 25 en 26 juni. we halen jullie uit en brengen jullie terug naar de S. Je kunt ook, als het jullie laatste dag aldaar is, hier savonds blijven in Hotel La M. Dat ligt een minuut of tien lopen hier vandaan, aan de rand van het woud. Het is er redelijk stil. Er is een gestage klandizie, maar het i ser nooit omaangenaam vol. Het wordt terecht of ten onrechte voor sjiek gehouden. In ieder geval word je er voorkomend behandeld, en er wordt je niets opgedrongen. Ik voel me in geen enkel etablissement op mijn gemak, maar daar gaat het nog.' Helaas blijkt het hotel al volgeboekt op de gewenste datum. Reve schrijft op 12-06-1971 aan Carmiggelt: 'We zijn er meteen op uit gegaan om een kamer voor jullie te boeken. La M. was voor weken vol, vermoedelijk omdat ze maar heel weinig kamers hebben, en in de eerste plaats restaurant zijn. We kregen er een hotel in R. aanbevolen. Ik vond de afstand een bezwaar: R. is wel heel dichtbij, maar je moet toch nog met de automobiel een nogal gecompliceerd en gevaarlijk traject afleggen. Woelrat kwam op het idee, gewoon eens het grote, foeilelijke gloednieuwe hotel midden in V., aan het dorpsplein, te gaan bekijken. We waren daar tijdens de maksimale herrie rondom van autoos, bromfietsen en markt, maar jullie kamer, met badkamer en balkon, is drie of vier hoog, ziet over de stad uit en ontvangt het stadsgeraas nog slechts als een heel ver, vaag gemurmel dat mij, waarlijk een echte geluidsneuroticus, niet stoorde. En dat was ongeveer midden op de dag. Ik werd in de kamer niet zwaarmoedig. De kamer heeft nummer 13, maar dat is in Italië een geluksgetal, en de kelner die ons de kamer toonde, was een Italiaan. (Er bestaan ook mensen, die alles van tevoren alzien, wat later gebeurt.) Kijk, dit hotel is te belopen, als we savonds laat allen wat loom zijn van de vruchten van de wijnstok. De deur gaat om kwart voor één dicht, maar als een latere binnenkomst tijdig wordt aangekondigd, krijg je een sleutel. (Net als vroeger. Ze hebben hier Indië nog.)
Vanavond is er voetbal op televisie. Sparta speelt tegen Ajax. Tom Egbers leest de prachtige namen van de Spartanen en zegt: "Het is compleet Bordewijk." Een sportverslaggever met literaire kennis. Het bestaat! Nieuwe Veense schrijver: Koos van Viegen, A. Talsma. 8 maart 2010Bij het opstaan vanochtend blijkt de hele wereld weer wit te zijn. Ik krijg niet eens meer de neiging er foto's van te maken. Bij het journaal zegt een juffrouw 'Maart roert zijn staart'. Het is de achtste vandaag, dan wordt er een kop geroerd en geen staart, lijkt me zo. Mijn tweede klassen maakten als huiswerk (omdat ik vorige week i.v.m. de verkiezingen afwezig was) enkele opdrachten. Opdracht 39 luidt: Maak telkens een zin waarin het gegeven woord twee keer als zelfstandig naamwoord voorkomt, maar in een andere betekenis. Er zijn woorden gegeven als ring, spits, bus en gemaal. Het woord 'gemaal' kennen ze niet. De rest is niet zo moeilijk voor ze. Er komen (ultrakorte) zinnetjes als 'Er staat een bus in de bus.' Max heeft er werk van gemaakt en komt bij het woord 'trek' met de zin: Terwijl ik met m'n trekker rondtrek op de track en aan het trektouwtje trek, krijg ik trek in trekdrop, anders trek ik het niet meer.
Gerard Reve wandelde dagelijks van de Boslaan, langs La Montagne, naar de schietbaan in het Schupse Bos achter het Julianaziekenhuis. Daar zat hij op een stenen muurtje enkele uren te schrijven. Hij schrijft op 07-09-1971 aan Carmiggelt: 'Werkelijk doodop ben ik, maar ik werk als een bezetene, zo banaal als het klinkt. Vijf en dertig dichtbeschreven kwarto vellen reeds. Vanmorgen vroeg in het woud, als gewoonlijk zittend op de bakstenen muur van de schietbaan, 2¼ bladzijde geschreven, tot ik versteend was van koude.' In deze week van september kwam de nieuw gekochte auto (een autobusje), maar Reve wilde dit hoofdstuk afhebben, voordat hij de routine doorbrak. Hij schrijft op 10-09-1971 aan Carmiggelt: 'Ik heb sedert eergisteren mijn nieuwe automobiel, en ben er erg tevreden mede. Ik zat in de laatste tien dagen vóór de komst van die wagen alweer in angst, omdat ik vreesde dat het voertuig mijn kunst zou bedreigen. Zodra dit hoofdstuk af is (ik ben nu op het midden van de 39ste geschreven pagina klad) ga ik de auto gebruiken om elke dag het woud in te rijden en daar, in de auto, te schrijven tot de koude het mij onmogelijk maakt, en ik weer terug moet. Nu, zo lang als ik aan dit hoofdstuk bezig ben, durf ik de bestaande routine nog niet te veranderen. Die houdt in, dat ik smorgens vroeg naar het bos achter het J.-ziekenhuis loop en daar een uur zit te schrijven op de bakstenen muur van de schietbaan. Ik probeer vóór de koude uit te werken, en ongeveer de voorgenomen produksie gereed te hebben tegen de tijd dat de koude het werkelijk fysiek onmogelijk maakt verder te schrijven. Maar dan heb ik toch 400 tot 600 woorden op papier staan. Die schrijf ik thuis, in een iets verbeterd tweede klad over, en ga daarna nog een 300 of 400 woorden verder. Aan die werkwijze wil ik mij tot het einde van het hoofdstuk houden. Ga ik nu, midden in een bepaald werkstuk, met de automobiel in het woud staan, dan komt er misschien niets meer, of misschien juist wel meer dan ooit, maar wegens de onzekerheid van de uitslag waag ik het er liever niet op.
In dat Schupse bos, rechter achter het ziekenhuis, was ik in die tijd elke zaterdag te vinden. Het clubhuis van Scouting (toen nog Padvinderij) lag naast het ziekenhuis en in datzelfde bos deden we allerlei spelen met de welpen en verkenners. Ook op die schietbaan. Er lag een schietbaan voor kleiduivenschieten met aan de ene kant een houten gebouwtje en aan de andere kant een enorme berg zand. In die berg zand zochten we kogels en resten van de kleiduiven. Van deze schietbaan is niets meer terug te vinden. Het zal ook niet de schietbaan geweest zijn waar Gerard Reve zat te schrijven, want voorzover ik me herinner was daar geen stenen muurtje. Iets verder in het bos stond een stenen gebouwtje. Daar werd - binnen - door de leden van de schietvereniging met pistool geschoten en dat moet de plek geweest zijn waar Reve zat te schrijven. Op de bovenstaande foto's is te zien wat er van dat gebouwtje nog over is.
1 bestelling: Henk van der Waal, 'De aantochtster. 9 maart 2010Met mijn tweede klassen bespreek ik een tekstverklaring. Die eindigt met vijf vragen naar hun eigen mening over de tekst. Hun eigen mening kan in feite niet fout zijn, mits goed geformuleerd in een volledige zin en mét argumenten. Tom steekt zijn vinger op en zegt: 'Bij die laatste vraag vraagt u alleen maar wát ik vind en niet waarom!'. Ik zeg: 'Dat is waar, maar ik heb je geleerd dat je altijd een argument geeft bij je mening!' Waarop Tom zegt: 'Wat een vrouwenvraag!' Ik vraag: 'Wat zeg je nou? Wat een flauwe vraag?' 'Nee', zegt Tom, 'wat een vrouwenvraag! Het ene vragen en het andere bedoelen.' Mijnheer is blijkbaar een kenner. Vandaag bladerde ik door de boeken 'Ik had hem lief' en 'De taal der liefde' van Gerard Reve, op zoek naar sporen van Veenendaal in dat werk. In 'Ik had hem lief' schrijft Reve aan Ernest de R. over de familie Van Manen en het huis aan de Boslaan: 'Ongeveer 1 week geleden heeft het Maman behaagd zich in 1 depressie te storten, mede omdat ze 'geen eigen huis meer heeft'. Zo schiet je op. Ik heb de Jongens indertijd nog zeer ontraden, de envoudige maar degelijke woningwetwoning in de Boslaan te Veenendaal ad ƒ 96,- per maand op te geven. Ze zijn in wezen ongehoord destruktief, Maman & Woelrat. Nu heb ik in 1 jaar ƒ 70 000 aan ze uitgegeven, wat niet erg is, maar het is vrijwel alles in rook opgegaan. wat 1 chaos allemaal.' In 'De taal der liefde' gaat het twee keer over het graf van de vader van Woelrat in Veenendaal. Bijvoorbeeld: 'Als men zijn ogen sluit, is het nacht. Ik sloot gedurende enkele ogenblikken de ogen, en zonder aanwijsbare oorzaak, maar onafwendbaar, moest ik denken aan ons bezoek aan het graf van Woelrat zijn vader, enige weken geleden. Tegenwoordig sprak of schreef men niet meer over deze dingen. Waarom zong niemand meer een lied over een stil, verweerd graf, met kleine bloemen?' (De taal der liefde, blz. 64/65) 3 bestellingen: Henk Vaessen, 'Stille finale', Hans Vlek, 'Een warm hemd voor de winter', knipsel Dick Bruna.10 maart 2010Vanmiddag ben ik in het gemeentearchief op zoek geweest naar een bericht over de vechtpartij van Gerard Reve in de Albert Heijn in Veenendaal. Hij noemt het zelf in zijn brief aan Simon Carmiggelt op 09-06-1971: 'Ik heb hier al gevochten ook, in Veenendaal bedoel ik. Er was een man, in een grote zelfbedieningszaak, die mij jende en beledigde. Hoewel ik naderhand weder aan verterende twijfel uitgeleverd was, of hij wel gezegd had wat ik meende te horen. Zo blijf je tobben. Ik sloeg hem op zijn gelaat, maar die kerel was veel sterker dan ik, en velde mij terstond! Nou ja, dat was achteraf toch weer beter dan andersom. Misschien was die man wel erg ongelukkig en had hij veel verdriet, waar ik geen weet van had. Je kent de moeilijke omstandigheden van je medemens, die toch een medeschepsel is, dikwijls te weinig. Wel een moeilijke man, hoor. Polietsie, zaak gesust, ik natuurlijk fout, juridies. Snelle rekensom: 100 gulden boete, 50 gulden schadevergoeding, tocht naar politsierechter helemaal in Arnhem. Ongewenste publiciteit. (Ik moet niet te flink voor de dag komen. Je kunt beter 'eenzaam worstelen' en in stilte lijden, en een voortdurend tobbende bangerd zijn. Daarmede vertolk je het algemeen menselijke. Je moet een aardige en gezellige indruk maken maar niet al te moedig en al te eerlijk te voorschijn treden. Ik man 150 gulden betaald, voor verwoeste kleding, verloren werkdag, en oog als een wandelende nier. (Mocht deze vergelijking je bevallen, dan staat zij tot je beschikking.) Daarmede wederzijdse aanklachten: belediging en mishandeling, ingetrokken. Zo zou het over de gehele wereld moeten wezen, dan was er vast en zeker minder oorlog.' Als Reve dit op 9 juni aan Carmiggelt schrijft, dan moet het in de dagen daarvoor gebeurd zijn. In het gemeentearchief bewaren ze tientallen jaargangen van dagblad 'De Vallei' (die krant is opgegaan in de 'Gelderlander'). Uit de doos van juni 1971 bekeek ik bladzijde voor bladzijde de kranten van 1 t/m 8 juni. Niets gevonden (wel een interessant artikel van zaterdag 05-06-1971 over de grafsteen in Rhenen van Simon Gorter, vader van Herman Gorter). Ik heb nog een keer die kranten doorgespit: niets. Dan moet het verderop staan (pas later bekend geworden) of al in mei (iets eerder gebeurd). Toen was ik er snel uit. Het artikeltje staat in 'De Vallei' van 09-06-1971, dezelfde dag waarop Reve de brief aan Carmiggelt schreef:
Zou die Koedam nog leven? Ik zou zijn kant van het verhaal wel eens willen horen! Zou de politie dit vastgelegd hebben en na hoeveel jaar mag je dat inzien?
4 bestellingen: 'Goed gebundeld 1992', Jana Beranova, 'Geen hemel zo hoog', knipsels Ivo de Wijs, knipsels Jef Geeraerts. 11 maart 2010Ik zocht via de site 'Telefoongids Nederland' het telefoonnummer van de bibliotheek. Die vond ik, maar het adres verbaasde me: daar staat al Kees Stipplein 74! Het telefoonnummer was gelukkig wel goed. Ik had mijn USB-stick op school laten liggen en kon daardoor 's avonds niets doen aan Schrijversinfo. Ik heb een klein beetje gerommeld en ben bijtijds naar bed gegaan. Ik lig overigens al de hele week na het eten 's avond anderhalf uur te slapen op de bank. 1 bestelling: Adèle Bloemendaal, 'Adèle in korte broek' (programmaboekje). 12 maart 2010In 'De Rijnpost' staat een overlijdensadvertentie van de vader van Henk. Vanavond belt Henk. Een kort ziekbed en overleden in zijn slaap. Als het dan toch zover is, is dat nog het beste. De crematie is maandagmiddag in Dieren. Ik wil proberen daarbij te zijn.
Vanavond had ik contact met de bieb. Er zijn al meer dan twintig kaarten voor de Revelezing gereserveerd. De lezing gaan ze beneden in de bibliotheek doen, de film boven, bij de kunstuitleen. Daar is dan ook de beamer in gebruik. Die kan ik dan beneden niet gebruiken, want tijdens mijn lezing richten ze boven de boel in. Het is misschien ook maar beter die beamer niet te gebruiken. De mensen kijken bij de film 'De Avonden' ook al bijna twee uur naar een scherm. Dan kan ik van mijn verhaal beter een soort 'openbare les' maken en de mensen niet ook nog eens drie kwartier naar een scherm laten kijken. Mijn voorstel om appel-bessensap te schenken gaan ze uitvoeren. 13 maart 2010Vandaag moet ik veel tijd besteden aan de Revelezing. Ik wil vooral een overzicht maken van 'wie is wie' in de avonden. Karel van het Reve verklaarde in interviews steeds dat in 'De Avonden' zeer nauwkeurig de werkelijkheid beschreven is. Hij nam aan dat alles wat hemzelf in de mond gelegd werd inderdaad zo door hem gezegd was: ‘Hij verandert de werkelijkheid zonder te veranderen, je kunt hem niet betrappen op enige onwaarheid. Alles is precies zoals het gebeurd is. Ik was er zelf bij. En toch maakt het in zijn woorden een andere indruk dan het in werkelijkheid op mij gemaakt heeft."
Voorin 'De Avonden' staat: Elke gelijkenis van figuren of voorvallen in dit verhaal met werkelijke personen of gebeurtenissen is toevallig. Dit is wellicht de enige zin in het boek waarin van de werkelijkheid is afgeweken. De (eigen) weg naar de Eekhoeve is opnieuw bestraat. Het ligt er netjes bij. Ik haalde er vanmiddag eieren en nam er ook een fles appel-(vlier)bessensap mee. Daarna reed ik door naar Van Kooten. In de Boekenweek koop ik een paar boeken, al is het maar omdat ik in mijn klassen het boekenweekgeschenk moet kunnen tonen. Ik kocht twee Reve-boeken, het boekenweekboek en kreeg uiteraard het boekenweekgeschenk:
Met het uitkomen van dit boek geldt Henk van Manen ook als 'Veense schrijver'! 2 bestellingen: John Retcliffe, 'Hindoe en Faringi' en 'Ram Ram Mahadeo', 10 AO-boekjes. 14 maart 2010Zo, die lezing is in grote lijnen klaar. Waarschijnlijk heb ik teveel gepland, maar dan schrap ik wel gedeeltes: - Welkom en voorstellen Dit zijn 22 onderwerpen. Dat is bij een lezing van drie kwartier dus twee minuten per onderwerp. Zonder al te veel verdere voorbereiding kan ik hier mee uit de voeten. Ik zorg dat ik over alle tweeëntwintig deelonderwerpen een blad met aantekeningen bij me heb. Dan kan ik het ook van de reacties van het publiek af laten hangen. 's Middags gingen we even bij mijn moeder langs. Haar zus, broer en schoonzus waren er ook. Zo heel vaak zien we die niet, dus dat was een aardige bijkomstigheid. Ik had eerst gebeld en wist dat ze er waren, daarom had ik mijn fototoestel meegenomen voor een 'familiefoto'.
1 bestelling: 'Vrouwenkamp Borneo'. 15 maart 2010Vanochtend begon ik mijn lessen met: 'Welkom op deze zesde dag van de week.' De leerlingen kregen grote vraagtekens in hun ogen. 'De zesde dag?'. Jazeker: de zesde dag van deze boekenweek! Voor tweedeklassers is dé boekenweek in oktober. Ze hebben nog weinig tot niets met boeken voor volwassenen. Ik moest eraan trekken voordat ik de naam Joost Zwagerman uit de klas kreeg. Een enkeling wist van gratis reizen met de trein met het boekenweekgeschenk en welgeteld één leerling had het boek 'Titaantjes waren we. Schrijvers schrijven zichzelf' in de winkel zien liggen. Gert heeft de aankondiging van mijn lezing op de landelijke boekenweeksite gevonden. Dat is toch wel leuk. Hij staat hier en dan klikken op Veenendaal bij 'Kies een plaats'. Vanmiddag gingen we naar Dieren voor de crematie van de vader van Henk. Een volle zaal en een goed afscheid. Henk leidde de bijeenkomst zelf en deed dat uitstekend. De kraai die de bijeenkomst opende moet naar logopedie; hij articuleerde ontzettend slecht. Een familielid met een dijk van een stem zong voor de kist een lied. Ik denk dat Henks vader tevreden zou zijn geweest met deze middag en daar gaat het toch om. Onderweg zagen we langs de IJssel twee keer twee ooievaars lopen. Het blijft een imposant gezicht. Na de crematie gingen we naar de Makro in Duiven (daar kom je zo goed als langs). Lidy wilde sneakers (geen snoepgoed; dat heet snickers, maar gymschoenen). Ik kocht er een speelgoedkonijn dat erg veel lijkt op dat uit de verfilming van 'De Avonden'. We hebben daar ook gegeten, ik had een prima wokschotel met veel garnalen. Ik kan het daar niet laten om wat CD's en/of DVD's in het wagentje te mikken: Gisteren had ik het met oom Jan over 'Pindarie', de online toko van Arie. In de hal, voorafgaand aan de crematie, liep ik Arie tegen het lijf (hij is familie van Henk, achteraf wist ik dat ook wel). Binnen Veenendaal bezorgt hij gratis, dus eventueel zou oom Jan de kruiderijen bij mijn moeder af kunnen laten geven. 1 bestelling: AO'tje. 16 maart 2010Vanochtend om kwart voor acht sta ik op de fiets voor het stoplicht bij de Rondweg-West. Naast mij staat, op zijn racefiets, collega Joost. Ik zeg: 'Goedemorgen Joost' en vraag hem hoe laat hij van huis is gegaan. Hij woont immers in Utrecht. Zijn antwoord verbijstert me: 'Om 6 uur, want dan kan ik nog een eindje omfietsen.' Hij heeft er om kwart voor acht 's ochtends al vijftig kilometer opzitten. Ik laveer tussen respect en onbegrip. Vanmiddag zat ik bij vijf mondelingen van H5-leerlingen. Een groot verschil met de VWO-mondelingen van een paar weken geleden. Deze Havo-leerlingen kunnen de inhoud navertellen (en hebben de boeken ook wel gelezen), maar als je iets dieper vraagt, haken ze af. Ze hebben informatie over de schrijver op moeten zoeken, maar daar kunnen ze maar weinig over vertellen. Maarten 't Hart in vrouwenkleren? Nooit van gehoord! Eén leerling heeft twee gedichten van Willem Wilmink uitgezocht. Het lijkt erop dat hij de dikke verzamelbundel 'blind' onder de kopieermachine heeft gelegd. Onderaan één van de gekopieerde bladzijden staat dat het gedicht uit 'Deze vuist op deze vuist' afkomstig is, dan is het tocht echt een gedicht voor kleuters. Het was hem niet opgevallen. Een andere leerling heeft dit gedicht van Ischa Meijer meegebracht:
Een mooi gedicht en vooral heel typerend voor Ischa Meijer en zijn doorlopende worsteling met zijn opvoeders. Ook het 'jongetje dat alles goed zou maken' komt in zijn werk vaker voor. Op het blaadje van de leerling staat in de derde regel: 'Aan vader hand'. Dat staat raar, volgens mij hoort daar een 's' achter 'vader'. Op internet vind ik het gedicht terug, ook zonder die 's'. Ik verdenk deze leerling ervan niet in boeken gezocht te hebben en haar gedichten rechtstreeks van internet gehaald te hebben. Dit 'Sonnet' staat overigens ook in de laatste dikke Komrij (blz. 1577) en uiteraard staat daar wél die 's'. Voor wie zijn/haar boekenkennis wil testen: Boekenquiz.nl. Veel aardige boekenvragen in een rap tempo. Uiteraard heb ik gezorgd dat ik in de topscorerslijst sta voordat ik u op de site wijs (op nummer veertien, dus u ziet me niet op de eerste pagina). 2 bestellingen: knipsels Rien Poortvliet, Heemschut november 1981. 17 maart 2010Gisteren besprak ik het boekenweekgeschenk met mijn klassen. Vandaag bracht Nathalie een knipseltje mee over het gratis 'treinen' met dat boekenweekgeschenk. 210.000 mensen maakten daar gebruik van!
"210.000!" , zei ik tegen Nathalie, waarop zij vroeg of ik nog eens wilde kijken. Dat deed ik, maar ik zag niets bijzonders. Tot twee keer toe las ik over zei i.p.v. zij heen! Citaten van en over Reve uit ' Zachtjes knetteren de letteren' van Jeroen Brouwers (4e druk, 2003):
1 bestelling: De Gids, nr. 3/4, maart/april 2000. 18 maart 2010Het is vandaag het gesprek van de dag, zowel in de personeelskamer als tussen leerlingen onderling: van een jonge docente van het CLV circuleren er naaktfoto's op internet en ook al op/via mobieltjes. Waarschijnlijk afkomstig van een rancuneuze ex. Het zal je gebeuren, als docent, maar ook als school. Het 'Algemeen Dagblad' maakt er vandaag melding van en ook dat bericht gaat via de mail/tamtam rond. Het laatste nieuws is dat het om de dochter van de groenteboer in 'De Ellekoot' gaat (het blijft een dorp hier). Naast dat bericht staat op de site van het AD een poll. De stelling is: 'De politie heeft in de zaak Milly juist gehandeld' en de lezer kan 'ja' of 'nee' invullen. Wat is dit voor een platte flauwekul? Wie van de lezers weet precies wat de politie wel en niet gedaan heeft, kent de mogelijkheden van de politie in Dordrecht en kan dus na een zorvuldige afweging van feiten, mogelijkheden en problemen op een afgewogen manier de conclusie trekken dat de politie hier wel of niet fout gehandeld heeft? Precies: dat kan vrijwel niemand. Ik word doodziek van alle particulieren meningen die te pas en te onpas geventileerd moeten worden, in dit soort polls (alleen het woord 'polls' al, maar dat is een ander onderwerp), maar ook op radio, televisie en allerlei internetforums. En nooit zegt er iemand: 'Aardig dat u dat aan mij vraagt, maar hier weet ik echt te weinig van af om een gefundeerde mening te hebben.' Nee, de Nederlander heeft een mening en wil dat laten weten ook! Om 11.00 uur hebben op die AD-site al 8998 mensen op ja of nee geklikt (3747 keer ja en 5251 keer nee). Die aantallen zou u echter niet moeten willen weten, want wat doen die particulere meninkjes ertoe? Daniël wordt, doordat ik vandaag in de les in V3 wat zout op enkele slakken leg, gesterkt in zijn mening: 'Mijnheer, u beheerst het Nederlands niet............. het Nederlands beheerst u.' En op de plaats van die puntjes liet hij heel bewust een stilte vallen, waarin ik dacht: Wat krijgen we nou? 2 bestellingen: Gerrit Kouwenaar, 'Sint Helena komt later. Gedichten 1948-1958', Henry Morton Robinson, 'De Kardinaal'. 19 maart 2010Een redelijk rustige dag op school. Gelukkig maar, want de rust is verder in Veenendaal ver te zoeken. Drie brute berovingen in het afgelopen weekend houden de gemoederen bezig. Eén slachtoffer hebben ze gedwongen zich uit te kleden. In zijn ondergoed moest hij op de rails gaan liggen. Een uitermate angstige ervaring. De journalisten en de televisieploegen waren vanmiddag op het gemeentehuis, waar de burgemeester een persbijeenkomst hield. Vooral om zijn eerder deze week gedane uitspraken (dat de jeugd 's avonds maar niet alleen door de fietstunneltjes moet gaan) wat te nuanceren. Zelfs minister Hirsch Ballin had vandaag kritiek op die uitspraken. Volgens de burgemeester heeft hij e.e.a. niet (zo) gezegd, volgens de journalist van 'De Gelderlander' wel. Verder heb ik m.b.t. de Revelezing de laatste puntjes op enkele i's gezet. Heimen Looijen uit Veenendaal won vanavond bij 'Het mes op tafel' ook zijn tweede ronde. Heel goed: Veenendaal deze week ook positief in het nieuws. 1 bestelling: Jorien Meerdink, 'Vraag het aan de leerlingen! Een verkennend onderzoek naar leerlingen-participatie en de brede school in het voortgezet onderwijs.' 20 maart 2010Vanochtend maakte ik een rondje door het dorp: even langs bij Suzanne (gisteren een wortelkanaalbehandeling gehad), bij de boekenmarkt op de Kerkewijk (uit solidariteit: het was er nat en rustig), bij mijn moeder (met een bosje tulpen van de markt) en weer terug naar Suzanne (nu was Tygo uit bed en ik kreeg er een lekkere kom soep). Vanmiddag was dan mijn lezing in de bibliotheek over Gerard Reve, zijn 'De Avonden' en over zijn periode in Veenendaal. Ik was enigszins, maar gelukkig niet té gespannen. Er hadden zich negenentwintig mensen aangemeld, van wie er vijfentwintig ook daadwerkelijk aanwezig waren. Een ruime drie kwartier blijkt snel om te zijn en ik moest inderdaad hier en daar een keuze maken. Op de eerste foto spreek ik vóór de lezing met Jeanette Sonneveld. Op de achtergrond staan Theo en Heimen (over wie ik gisteren schreef dat hij aan 'Met het mes op tafel' meedeed). De mijnheer links op die foto is een lezer van dit weblog, had hier over de lezing gelezen en kwam speciaal voor de lezing uit Apeldoorn naar Veenendaal. We blijken het één en ander gemeen te hebben, zo bleek in een pauze (waaronder een warme belangstelling voor C. Buddingh' en voor de Hoge Veluwe).
Ik trakteer mezelf op een pikzwart halveliterblik Guiness Draught (brewed in Dublin). In de bijkeuken laat ik het blikje uit mijn handen schieten. Op het moment dat het de grond raakt, ontploft het als een bom. De deur van de witte kast én een deel van het plafond zitten onder de donkerbruine vlekken en er ligt een enorme plas schuimend bruin bier op de grond. Van de kast krijg ik de vlekken makkelijk weer af, maar het plafond zal (t.z.t.) gewit moeten worden. 2 bestellingen: W. Beemsterboer, C.J. Canters e.a., 'Novem. Wereld in wording (van 1919 tot heden). 3 havo / VWO', Pierre H. Dubois en Simone Dubois, 'Zonder vaandel. Belle van Zuylen, een biografie'. 21 maart 2010
Zo, nu die lezing geweest is, kom ik weer toe aan Schrijversinfo. Nieuw: Esther Jansma. 22 maart 2010Een interessant verslag van een onderzoek op de site Scientias.nl. Kinderen (mensen in het algemeen) gaan vriendschappen aan vanwege de overeenkomsten in taal! De eerste alineas uit het onderzoek: Kinderen kiezen hun vrienden niet zozeer op basis van uiterlijk, maar gaan af op de taal. Dat blijkt uit een onderzoek van Harvard University. De vijfjarige, Engelse proefpersonen gingen allemaal voor een vriendje dat ook foutloos Engels sprak. De kinderen met een accent lieten ze links liggen. Gapen en scheiten: ze bestaan! Ik heb altijd gedacht dat het een woordgrapje was, maar vandaag staan ze op een foto op bladzijde twee van 'de Volkskrant'. In Beneden-Leeuwen werd een ooi gedekt door een geitenbok. Vier gapen - zo heet het nageslacht na zo'n kruising - dartelen er nu door de wei. Als het andersom is, dus een kruising van een ram en een geitenvrouwtje dan heet het nageslacht een scheit. Meestal worden ze niet levend geboren, maar in dit geval dus wel. Ze zijn allevier wel onvruchtbaar (zoals vaker bij kruisingen). 23 maart 2010Vandaag begon ik mijn lessen met het artikel uit 'de Volkskrant' van gisteren over gapen en scheiten. Een enkele leerling wist dat deze benamingen serieus zijn. Nathalie keek vol verbazing om zich heen: 'Wisten jullie dat niet? Bij mijn buurman lopen ze in de wei hoor, dat is heel gewoon!' De zes genomineerden voor de Libris Literatuurprijs zijn bekend gemaakt (en ze ontvangen voor hun nominatie alvast € 2500,00): Op weg van school naar huis kwam ik Rein Bijkerk tegen. We maakten een praatje en hij gaat de bladzijde over hem als Veense schrijver bekijken en controleren. Wellicht heeft hij ook nog aanvullingen m.b.t. andere schrijvers. Voor het eerst bood ik de afgelopen week op een aantal boeken bij Amsterdam Book Auctions. Het betrof een aantal gesigneerde boeken en het bieden ging in dit geval per boek. Ik was de hoogste bieder (en waarschijnlijk de enige, want ik bood het laagst mogelijke bedrag) op de volgende boeken: Op twee boeken is blijkbaar hoger geboden: Met het laatste boek stond ik vorige week bij Van Kooten in de hand. Ik liet het toch maar liggen en zag het even later gesigneerd en goedkoeper op deze veiling. Nieuwe Veense schrijvers: S.W. Kleefsman, Coen van Viegen, Eef van Asselt, Jouke Havinga. 1 bestelling: Goethe, 'Het sprookje van de groene slang en de schone lelie'. 24 maart 2010Vannacht sliep Tygo hier. Op zijn kamertje stonden deze nacht muizenvallen. De muizen komen van zolder via de kast op zijn slaapkamer naar beneden. Van pakweg half elf tot half één sliep Tygo overigens niet. Hij was huilerig en vocht tegen de slaap. Ik vermoed dat hij eigenlijk even zijn moeder wilde zien. Bij Allbooks & Auctions in de oude Kijk in 't Jatstraat in Groningen was ik eergisteren de hoogste bieder op twee kavels: In de 'Rijnpost' staat vandaag een kort stukje over de activiteiten op de culturele zaterdag van afgelopen weekend. Erboven staat een foto van mij tijdens de lezing (gemaakt door Heimen Looijen), met de bijzonder aardige én aardig gevonden kop: Mats bleef niet onopgemerkt.
- Dick Minderhoud, The Old Order Amish, gij geheel anders - Kees Visser, God is - Tosca Menten, Dummie de Mummie (de presentatie is bij Van Kooten, maar is zij een Veense? Ik vermoed achteraf van niet) 25 maart 2010Van Adriaan kreeg ik vandaag (op school) een envelop met Kees Fens-knipsels. Ze komen van Rijk uit Cuijk, maar hebben een omweg gemaakt. Rijk heeft er namelijk Dijkstraat 107 i.p.v. Dijkstraat 170 op geschreven. De dame die op nummer 107 woont had in de krant gelezen dat ik docent op het Rembrandt College ben. Zij kent Adriaan en vroeg hem de envelop op school aan mij te geven. Zo komt het toch weer goed (en blijkt het nuttig te zijn af en toe in de krant staan). Rijk schrijft met kleine letters op de envelop: 'In historische envelop, met groeten'. Die historische envelop is gebruikt voor interne post en geadresseerd: De Hooggel. Heer K. Fens, Secretariaat Nederlands, Erasmusgebouw IIe etage. Vanmiddag stond er een tas vol Bulkboeken voor de deur. Dat moet betekenen dat Henk langs is geweest. Lidy was net even naar de Eekhoeve. Henk is het huis van zijn vader aan het leeghalen (een nare klus) en had me al gemaild dat hij die stapel Bulkboeken (nog van hemzelf, van het CLV) gevonden had. Vanavond kochten we bij Van de Garde (die sinds twee weken ook in Veenendaal zit) een nieuw buitenmeubel. Ik wilde graag zo'n hoekbank met kussens op de schaduwplek direct achter het huis. Er was keus genoeg en we zijn geslaagd. Vandaag waren de boeken van Amsterdam Book Auctions er al. Die zijn snel! Hieronder scans van vier van de boeken én van de handtekeningen:
In de straatnaamcommissie zijn we (al even) bezig met namen voor de fietspaden in Veenendaal. Er is al het één en ander de revue gepasseerd. De laatste tijd richten we ons op stripfiguren en het laatste idee is dat we - als een hommage aan Marten Toonder - woorden uit de Bommelstrips gaan gebruiken voor de fietspaden. 26 maart 2010De eerste dag van de toetsweek. Normaal begint zo'n week op vrijdag, maar volgende week is het Goede Vrijdag, dus schuift alles één dag naar voren. Ik trap er nog altijd in: ik dacht weer dat een dag zonder lessen een rustige(r) dag is. Fout! Invallen voor een afwezige surveillant, gesprekken met ouders, met leerlingen, met leerlingen en collega's. Controleren of alle leerlingen er zijn, ze waarschuwen voor de zomertijd die dit weekend ingaat (niet te laat komen voor de toetsen, maandag), ouders bellen van de leerlingen die we missen. Toetsen voor volgende week laten kopiëren, aftellen en klaarleggen, enz. Een paar dagen mooi weer en het gaat ineens hard. De krokussen zijn uitgebloeid, de narcissen staan langs de weg volop te bloeien en op de vijver lopen de eerste schaatsenrijders. Lente! Collega Joost, over wie ik vorige week meldde dat hij 's ochtends uit Utrecht naar Veenendaal komt fietsen, schrijft artikelen voor 'En route'. Binnenkort interviewt hij Tim Krabbé en vandaag bereidde hij zich voor op dat interview, o.a. door het bekijken van Schrijversinfo. Hij mailt me: 'Geachte Heer Beek, Hartelijk dank voor de uitputtende schrijversinfo over Tim Krabbé, waarmee ik de voorbereiding van mijn interview met hem heb kunnen verdegelijken. Als wielerliefhebber verheugt het mij vooral dat er ter ere van deze geweldige auteur jaarlijks een klimtijdrek wordt georganiseerd. Bij mijn weten is hij de eerste wielrenner ter wereld die met een dergelijk evenement wordt vereerd. Met hoogachtende en zekere niet minder vriendelijke groet, Joost.' Ik antwoordde hem per omgaande: 'Geachte Heer H., Het doet mij deugd dat mijn informatie uw voorbereiding heeft verdegelijkt. Beutert noemen wij dat in Veenendaal. Net zoals 'rek' Veens is voor 'rit'. Wellicht realiseer ik mij te weinig dat Schrijversinfo ook buiten de wereldstad Veenendaal gelezen wordt. Naar aanleiding van uw schrijven heb ik dan ook besloten de typisch Veense woorden te vervangen door ABN. Met verschuldigde hoogachting en u veel aangename kilometers toewensend, Mats Beek.' Daarna heb ik de website van de Koninklijke Bibliotheek nog eens op Tim Krabbé doorgenomen en zo heb ik nog een aantal boeken (vooral vertalingen) aan de bladzijde over Tim Krabbé toe kunnen voegen. 2 bestellingen: Lekturama, 'Tijdperk van de grote revoluties', VN-bijlage over Nietzsche van 30-06-1979. 27 maart 2010
Het zijn vandaag knipsels van auteurs waarvan de achternaam met een P begint. De knipsels komen nog uit Utrecht en Deventer. Als je veel knipsels uit dezelfde periode bij elkaar hebt, valt op dat sommige recenties in meerdere kranten verschijnen. Vooral recensies van Hans Warren en van Alfred Kossmann kom ik op die manier tegen. Vaak uit het Utrechts Nieuwsblad én uit het Rotterdams Dagblad. De tekst van de recensie is volledig gelijk, er staat alleen een andere kop boven. Bijvoorbeeld deze twee: Ethel Portnoy, Portnoy en de macht van Eros en het Woord, over: 'De eerste zoen', Alfred Kossmann, UN, 21-12-1991. Hier heeft men ook de eerste regel veranderd, waarschijnlijk omdat de prijs intussen was uitgereikt: Ik word een beetje moe van wat ik moet. Ik moet de komende dagen: Dit soort mailtjes doen me goed, zeker als ik van alles zit te moeten: 'Beste Mats. Per toeval kwam ik op de website met het overzicht van het werk van Midas Dekkers. Als bewonderaar heb ik niet eerder zoveel relevante informatie bij elkaar gezien. Fantastisch, en weer aanleiding om toch nog op zoek te gaan naar dat ene missende boek in mijn collectie. Kortom dank voor je inspanningen en complimenten!' Vanavond werkte ik me door het resterende deel van het Bommellexicon. Het is het leukste woordenboek dat ik de laatste tijd in handen heb gehad. Nog wat Bommeluitdrukkingen: Ik leer uit dit boek ook nog iets over de Bommelstrips. De gebruikte woorden in de boeken zijn af en toe anders dan in de krantenstrips. Zo gebruikte Toonder in het verhaal 'Het lijm-teen' de plaatsnaam Pieterburen voor een universiteitsplaats. In de boekuitgave is dat veranderd in Nevelburen. 1 bestelling: knipsels en boeken Marten Toonder (toeval bestaat niet). 28 maart 2010Mijn V3-klas las dit cluster voor het eerst - verplicht - een boek voor volwassenen. Ze maakten een recensie van: Wat opvalt aan deze verslagen is bijvoorbeeld dat de leerlingen een lichte voorkeur hebben voor dunne boeken. Ze blijken ook te moeten wennen aan boeken die niet-chronologisch zijn opgebouwd. In hun recensies klagen ze daarover: De opvallendste recensie is van Qays. Hij vond het moeilijk om een boek te kiezen en ik adviseerde hem o.a. 'De passievrucht'. Dat was geen goed advies, want hij vond het boek helemaal niets. Tijdens het lezen kwam hij al met me discussiëren, o.a. over de hoeveelheid seks in het boek. Hij neemt die discussie met mij mee in zijn recensie: De Passievrucht, een boek waar de perversheid vanaf druipt. Mijnheer Beek, mij de mogelijkheid gevend voor het stutten van mijn argument, zei: "Seks is niet pervers". Ontegenzeggelijk. Het beschrijven van seks in detail is echter pervers. Het bovenstaande correctiewerk was één van de twee klussen van vandaag. Het andere is het samenstellen van een boekje met de mooiste gedichten uit de gedichtenwedstrijd van 'Gedichten op muren'. De zes genomineerden voor de eerste prijs komen erin, nog zo'n vijftien andere gedichten van leerlingen, wat informatie over Kees Stip, enkele gedichten van Kees Stip (die laatste twee zaken overgenomen uit de lesbrief) en uiteraard een inleiding over het project zelf. De dierenversjes van Kees Stip zien er simpel uit, maar er zelf eentje maken bleek toch een moeilijke opdracht te zijn, waarschijnlijk omdat we wel erg veel tegelijk van de leerlingen vroegen: Veel inzendingen bevatten wel een leuke opening, of een grappige afsluiting, maar waren als geheel volgens de jury (Joke Spros, Jeanet Sonneveldt, Jaap Pilon) toch te licht om als light-verse geslaagd te zijn.
1 bestelling: 'Lasschuit's officieel adresboek hotels, motels en restaurants in Nederland'. 29 maart 2010Een knallende koppijn vanmorgen. Een combinatie van hooikoorts en te lang doorwerken/te veel af willen hebben gisteren. Rond vijf uur draaide het gisterenmiddag letterlijk voor mijn rechteroog en kon ik niet meer lezen. Daar zit nu ook de hoofdpijn. Lezen gaat wel weer (anders had ik dit ook niet kunnen schrijven). Vanwege die koppijn ging ik niet naar school. Terwijl ik op bed lagen kwamen vanochtend de schoorsteenvegers. Het rookkanaal loopt via de muur van de slaapkamer. Ik kon goed horen dat ze aan het vegen waren. Zo'n drie keer kwam met een krassend geluid de borstel langs de slaapkamer. Via Schrijversinfo en Raban ontmoet ik af en toe interessante mensen. Vanavond kwam Piet een aantal dozen met tijdschriften (De Nieuwe Taalgids, Spektator, Levende talen) brengen. Hij had ook nog wat dozen 'allerlei' bij zich. Enige tijd geleden bestelde hij een knipsel bij me. Nu dacht hij bij het opruimen aan me. Hij hoefde er niets voor te hebben vanuit de gedachte: beter naar iemand die er plezier van heeft dan naar het oud papier. Ik gaf hem twee boekjes van Gerrit Achterberg mee (jaarboeken van het Genootschap Gerrit Achterberg). Los van deze uitwisseling van boeken was het leuk om weer iemand te leren kennen met wie je enthousiasme over literatuur kunt delen! Hij kent o.a. Jaap de Gier (mijn leraar Nederlands op de Pabo) en Pim Oosterheert (de samensteller van het Bommellexicon waar ik de afgelopen dagen mee bezig ben geweest). Nieuw op Schrijversinfo: Simon Gorter (begraven in Rhenen). 30 maart 2010Ik heb deze ochtend - nadat ik gecontroleerd had of alle leerlingen bij de toetsen aanwezig waren - gebruikt om wat dozen papier (oude toetsen, oude boekverslagen) die al een jaar op mijn kantoor stonden eens door te spitten en op te ruimen. Ik ga al dat papier niet meer bewaren. Wel heb ik een map (met tabbladen) aangelegd met daarin van elke toets één exemplaar en een antwoordblad. Dat had ik natuurlijk al veel eerder moeten doen. Het is nu even wat werk, maar het scheelt later veel werk (en gezoek). Gisteren maakte mijn B2-klassen hun toets. Vanochtend begon ik met het nakijken daarvan. Vraag 4 luidt: 'Als aan het eind niet helemaal zeker is hoe het verhaal gaat aflopen, spreken we van een ........' Het gewenste antwoord is 'Open einde'. Eén leerling heeft daar 'kut einde' ingevuld. Uiteraard reken ik dat fout, maar ik heb een poosje na zitten denken of ik hier - wegens onwelgevoeglijk taalgebruik - extra punten in mindering zou brengen. Uiteindelijk heb ik er - 0,1 naast geschreven. Bij dezelfde toets vullen zeker tien leerlingen bij de vraag 'Hoe heet het als in een verhaal de tijd verloopt zoals in de werkelijkheid?' als antwoord 'chronisch' in i.p.v. 'chronologisch'. Ik vrees dat je daarop kon wachten. Een mens heeft af en toe een succesje nodig. Vandaag heb ik er zo één! Een leerling met ADD ontkent zijn problemen en weigert zijn medicijnen in te nemen. Nu ben ik ook huiverig voor medicijngebruik als het niet strict noodzakelijk is, maar hier zou het toch echt het beste zijn. Een week of drie geleden heb ik daarover een indringend gesprek met hem gehad. Vandaag was hij (ergens anders voor) even bij me en ik vroeg hem tussen neus en lippen door hoe het nu met zijn medicijnen zat. Die is hij dagelijks gaan gebruiken! Nieuw op Schrijversinfo: Bob de Mets. Een dichter waarvan eigenlijk alleen zijn gedicht in de 'Dikke Komrij' bekend is. Kees Fens besteedde daar op 27-02-1998 een column aan. Met de gegevens uit die column en het kleine beetje dat bij de Koninklijke Bibliotheek te vinden is over de Belg, die eigenlijk Jan de Smet heette en die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog ontzettend fout was, maakte ik deze bladzijde. Hij werd na de oorlog bij verstek ter dood veroordeeld. Maar toen was hij al gevlucht en er is nooit meer wat van hem vernomen. Dankzij Komrij hebben we nog wel dit gedicht:
1 bestelling: topografische kaart van Lobith 1:25000 31 maart 2010Vandaag heb ik veel toetsen nagekeken. Onderaan de toets (van vier kantjes) heb ik geschreven: HEEL VEEL SUCCES. Diverse leerlingen schrijven daar een opmerking bij. Ze snappen niet dat ik dit ónder de toets zet en niet erbóven:
Straatnaamcommissie vandaag. Uitgebreid en bijzonder plezierig. We begonnen met een excursie naar het informatiecentrum in Veenendaal-Oost. We bekeken het informatieve filmpje (ingesproken door Erik de Zwart) en kregen daarna, staande bij de maquette, uitleg over de wijk. Uiteraard zoomden we daarbij ook in op de buurten Veenderij en Groenpoort. Daar moeten immers nog straatnamen voor bedacht worden. We vervolgden onze vergadering op het gemeentehuis, waar we spraken over alle wijk- en buurtnamen, over een inbreidingsplan bij de Dahliastraat en over de fietspaden. Daarna aten we met de hele commissie bij Macedonisch restaurant Kantina. Het is prettig om elkaar zo eens in de twee jaar, los van de vergaderdiscipline, wat beter te leren kennen. Omdat we intensief met de Toonderwoorden bezig zijn, had ik voor ieder commissielid een setje afleveringen van een - uit de NRC geknipte - Bommelstrip meegebracht. Een nieuwe schrijver (dichter) bij de 'Veense schrijvers': Joris Mohr. Een dichtende/evangeliserende politieman. 1 bestelling: Peter van der Geer, 'De kunst van het debat'. Door naar april 2010
|
