Terug naar augustus 2009

1 september 2009

Zo, de eerste lessen zijn gegeven. Ik ben toch altijd weer licht gespannen. V3 is aan de grote kant: 31 leerlingen. Ik begon al met een tafeltje te weinig. Maar het lijkt een leuke klas. Ik ken bovendien deze leerlingen al van vorig jaar. De twee B2-klassen waren volledig nieuw voor mij. Ik geef al een paar jaar geen lessen meer aan brugklassen, dus uit alle vier mijn tweede klassen ken ik nog geen enkele leerling. Ik ga mijn best doen om die namen vlug te kennen.

Een aardige vraag via de mail: Een redelijk fervent lezer (vooral van de dagboeken) en bescheiden verzamelaar van Buddingh’ kocht enige tijd geleden op een rommelmarkt de bundel Verzen van een Dordtse Chinees. Op de titelpagina staat onder de auteursnaam een handtekening, die gezien het handschrift veel lijkt op die van Buddingh', maar zekerheid heeft de koper daarover niet. Hij vraagt of ik eens naar de foto’s wil kijken en of ik over de handtekening mijn mening wil geven. Hieronder de gescande handtekening die bij het mailtje zat. Daar weer onder een handtekening van Buddingh' uit één van mijn boeken. De conclusie is duidelijk: ook de bovenste handtekening is van Buddingh' zelf!

Overgezet: Simone van der Vlugt. Vandaag en gisteren waren er beduidend meer 'hits' op deze bladzijde dan normaal. Dat komt ongetwijfeld doordat onze methode Nederlands (marktleider in Nederland) begint met een verhaal van haar en daar een zoekopdracht op internet aan koppelt. Ik wil dat mijn eigen V3-leerlingen van alle schrijvers die we in de methode tegenkomen weer wat informatie opzoeken en daarvan aantekeningen maken in een apart schrift. Ik schoof ze daarom vandaag een nep-SO onder de neus:

SO Simone van der Vlugt

1. Wat is de titel van het eerste kinderboek dat zij schreef?
2. Welk boek schreef zij samen met Theo Hoogstraten?
3. In welke taal zijn het meeste boeken van haar vertaald?
4. In welke plaats is zij geboren?
5. Wat is haar meisjesnaam?
6. Zij wilde oorspronkelijk lerares worden. In welk vak?
7. Toch had ze na haar studie een ander beroep. Welk?
8. Welk boek van Simone van der Vlugt gaat over lepra?
9. Ze ging ook voor volwassenen schrijven. Hoe heet haar eerste boek voor volwassenen?
10. Welk boek voor volwassenen (van Simone van der Vlugt) verscheen in 2008?

Uiteraard konden ze die vragen niet beantwoorden. Maar het geeft ze in ieder geval een indruk van het soort vragen dat ze straks van me kunnen verwachten.

4 bestellingen: Thomas a Kempis, 'De navolging van Christus', Herman Koch, 'Red ons, Maria Montanelli' (Bulkboek 218), Praktische Economie, economie voor de tweede fase, havo, werkboek, J.B. Charles, 'Beeldroman'.

2 september 2009

Het luxe-verzuim na de zomervakantie valt gelukkig heel erg mee. Ik had één afwezige leerling. Vandaag belde ik haar vader op zijn 06-nummer. Een slechte verbinding, maar uiteindelijk begrepen we elkaar:
Vraag: 'Wanneer komt uw dochter naar school?'
Antwoord: 'Over driehonderd kilometer.'

Zeer regelmatig verschijnen er weer nieuwe complete boeken op de website van DBNL. Recent o.a. 'Brieven aan Van Deyssel' (1978) van Henri Hartog. Ik zou zo'n boek niet zo snel kopen, maar er op deze manier even in bladeren is heel prettig én makkelijk. Uit een brief van Hartog aan van Deyssel van 01-05-1897:

Ik heb U mede te deelen, dat van af de 4e Mei mijn adres is Rotterdam Bloemstraat 15. Ik heb ook wel een adres te Schiedam (n.l. Hoogstraat 55) omdat ik in deze gemeente onderwijzer ben, maar mijn tehuis is in Rotterdam, en bij voorkeur zal ik aldaar aan bovenstaand adres berichten, brieven, etc over bijdragen voor het Tweem. Tijdschrift. ontvangen. Het stuk, waar ik aan werk, ik meen, dat ik er U in December over schreef, is nog niet gereed; ik hoop er in den loop van den zomer mee klaar te komen; ik kan echter maar langzaam doorwerken, vooral omdat ik twee taken heb, mijn dagtaak en mijn literatuurstudie en mijn dagtaak niet van de aangenaamste is; zoo heb ik door verschillende omstandigheden telkens oponthoud. Als het stuk waar ik aan bezig ben, gereed is (ik denk, dat het tusschen de 40 en 50 blz. groot zal worden), zou ik terstond aan twee andere kunnen beginnen; voor éen ervan (een verhaal van een jongetje, dat een middag stilletjes van school wegblijft) heb ik kleine fragmenten en gegevens op schrift, doch waarschijnlijk zal het wel '98 worden, eer 'k aanvang, dit en het andere verhaal te voltooien. Het zou n.l. mogelijk zijn, dat ik voor de wintermaanden ander werk heb. Indien de uitgever, die ik op 't oog heb er voor te vinden is en er geen bezwaren van anderen aard zijn, is het mijn plan een bloemlezing samen te stellen van geschriften (fragmenten en opstellen) waarin de generaties van '80 en '90 (Nieuwe Gids-, Tweem. Tijdschrift en Van Nu en Straksschrijvers.) zich uitspreken over het leven van nu en dat van later: hunne houding tegenover het leven van nu, hunne vermoedens en verwachtingen van de toekomst. Ik meen, dat het boek, zooals ik het mij voorstel, niet onbelangrijk zal zijn, omdat het de Nieuwe-Gidsbeweging zal doen zien van eene andere zijde, omdat het boek het beeld zal geven en documenten zal bevatten van intellectuele bewegingen, die de alleen-literaire beweging hebben vergezeld, maar die feitelijk alle zich hebben ontwikkeld uit het naakte en vernieuwingbrengend individualiteitsprincipe van de Nieuwe Gids - De schrijvers van wie ik, als het mij wordt toegestaan, wou opnemen zijn: Van Deyssel, Kloos, Verwey, V. Eeden, Diepenbrock, Vermeylen, Verburgh, de Bom, Jac. Mesnil. e.a. Mocht het tot uitgave van dit boek komen, dan zal ik de vrijheid nemen U verlof te vragen tot opname van een opstel en een paar fragmenten; vooraf zal ik U het inleidinkje toezenden, dat ik aan het boek zal doen voorafgaan

Alle recente nieuw opgenomen boeken in DBNL staan hier.

Een goeie vergadering van de straatnaamcommissie vanmiddag. We zijn zo goed als klaar met de wijk- en buurtnamen, er is een nieuwe naam voor op de Batterijen en één voor de Binnenronde. Die voor de Batterijen was het aardigst om over na te denken. Alle straten daar hebben te maken met forten en verdedigingswerken. Er komt nu een nieuwe straat tussen Ravelijn en Bastion. Er is een prima site waarop al die termen worden uitgelegd: www. forten.info:

Ravelijn = Midden voor een vestingfront gelegen, ongeveer driehoekig of buitenwerk, ter dekking van courtine en toegangspoort, alsmede de schouderhoeken der naastliggende bastions tegen vijandelijk vuur; zie ook demi-lune.
Bastion = Vijfhoekige aarden of stenen uitbouw van een verdedigingswerk naar oorspronkelijk Italiaans ontwerp, voornamelijk voor het bestrijken van de aanliggende courtines; bestaat uit twee facen, twee flanken en een niet-bewalde keel; ook wel bolwerk of dwinger; zie ook gedetacheerd bastion.

Uit de lijst namen van die site kwamen de volgende bruikbare namen naar voren:

Hoornwerk = Buitenwerk van een vesting, bestaande uit een courtine tussen twee halve bastions; de lange rechte flanken sluiten veelal aan op de vestinggracht.
Kroonwerk = Buitenwerk van een vesting, bestaande uit meestal twee aaneensluitende gebastioneerde fronten en twee lange, enigszins naar elkaar toelopende flanken die veelal aansluiten op de vestinggracht; zie ook hoornwerk.
Lunet = Klein verdedigingswerk met twee facen en veelal korte flanken; doorgaans in de keel open; soms ravelijn of halve maan genoemd ; ook wel brilschans (ZNed).
Palissade = Hindernis of afsluiting gevormd door een rij aangepunte palen, ook wel stormpalen genoemd.
Hoornwerk viel af vanwege mogelijke misverstanden met Hoornzwaluw of 't Hoorntje, al past de betekenis wel mooi bij de plek. Palissade viel af vanwege mogelijke spellingsproblemen. Uitendelijk vonden we Lunet mooier dan Kroonwerk.

Lunet (ook wel gespeld als Lunette.

1 bestelling: J.J. Knap, 'De man van smarten. De lijdensgeschiedenis ontvouwd voor de gemeente des Heeren'.

3 september 2009

Met mijn tweede klassen plande ik vandaag de spreekbeurten. Die wil ik voor de herfstvakantie klaar hebben en dan moeten we er dus al snel mee beginnen. In drie klassen wilden ze allemaal zo laat mogelijk. In één klas wilden ze juist (bijna) allemaal aan het begin. Ik vertel ze altijd dat als laatste je spreekbeurt houden helemaal niet gunstig is. Na elke spreekbeurt vraag ik aan de klas: 'Wat was er goed aan deze spreekbeurt?' en 'Heb je tips voor verbeteringen?' en met al die opmerkingen en tips moeten de volgenden rekening houden. Als je de laatste bent, heb je dus heel veel te horen gekregen waar je rekening mee moet houden.

Vanmiddag was er weer een vergadering van de 'Gedichten op muren'-commissie. Een hele prettige club. Té vaak komen mensen naar een vergadering en beginnen daar te werken en te denken. In deze club heeft iedereen in de afgelopen periode hard gewerkt, vertellen we elkaar wat we gedaan hebben, wat de bevindingen zijn, hakken we knopen door en nemen weer nieuw werk mee voor na de vergadering. Dat schiet op en vergaderen kan dan in een uurtje. Vandaag lijkt de Kees Stip-lesbrief erdoor te zijn (we moeten nog even een proefdruk zien), hebben we de eerste muren gekozen én de eerste drie gedichten die daarop moeten komen. Verder hebben we gekozen voor plexiglas (en dus niet voor verf). Een nadeel daarvan is dat er voor verf geen vergunning nodig is en voor plexiglas wél (een bouwvergunning!). De procedure van zo'n vergunning kan twaalf weken in beslag nemen. Dan komen we achter op schema. Het stomme daarvan is dat de gemeente in het cultuurplan aangegeven heeft gedichten op muren te willen zien. De gemeente stelt daar geld voor beschikbaar. Maar de club die dat gemeenteplan uitvoert moet dan wel weer vergunningen aan gaan vragen bij diezelfde gemeente. Het klinkt krom.

2 bestellingen: Leonhard Huizinga, 'Loete', diverse knipsels.

4 september 2009

De methode Nederlands voor de tweede klassen begint met een fragment van 'De rode vlieger' van Ellen Tijsinger. Het gaat over een meisje van wie de opa dementeert. In mijn klassen heb ik een gesprek met de leerlingen over dementie. Wie dat wil mag iets vertellen over zijn of haar ervaringen met dementerende familieleden. Het wordt dan heel stil in de klas, ze luisteren echt naar elkaar en herkennen ook dingen van elkaar. Het lukt heel aardig om een definitie van dementie te halen uit de verhalen van de leerlingen. Het is niet echt Nederlands, het is wel naar aanleiding van Nederlands en het zijn in de lessen de mooiste, de 'echtste' momenten.

In mijn tweede klassen ging het gisteren en vandaag over biografie, autobiografie en autobiografisch fictie. Een meisje riep vertwijfeld uit: 'Wat vindt iemand eraan, om een paar jaar lang in het leven van een ander te wroeten?' Twee jaar geleden gaf Wim Huijser in mijn twee V3-klassen een lezing over die vraag. Toen moest ik een beetje sturen om de vraag in de klas naar boven te krijgen. in deze tweede klas borrelt hij spontaan op!
We hadden het ook over realistisch en niet realistisch fictie. Ik bracht het gesprek op Harry Potter. Daar komen ze wel uit. In twee van mijn klassen wist een leerling zelfs uit het hoofd wie de vertaler van de Potterboeken is (Wiebe Buddingh'). Ik vroeg de klassen of er in de Potterboeken ook autobiografische elementen kunnen zitten. Daar moesten ze diep over nadenken. Zwerkbal zal Rowling wel nooit gespeeld hebben. Op stations zal ze ook wel niet dwars door muren naar tussenperrons lopen. De conclusie van de leerlingen was dat er waarschijnlijk geen autobiografische elementen in Harry Potter zitten. Toen vroeg ik ze of ze wisten dat J.K. Rowling gescheiden en erg arm was, voordat ze bekend werd met deze boeken. Dat wisten ze. Zou het dan niet zo kunnen zijn, dat bijvoorbeeld Voldemort trekjes vertoont van de ex-echtgenoot van Rowling? Doodse stilte in het lokaal..... ja, zo hebben ze daar nog nooit over nagedacht, maar het zou natuurlijk best kunnen!!

Suzanne en Gijs waren een midweek naar België. Ze hebben vorige week meegeboden op een vakantieveiling en huurden zo voor weinig geld een midweek een stacaravan. De hond was daarom de afgelopen dagen bij ons. Dat betekende voor mij 's ochtends voor school en 's avonds tegen twaalf uur een rondje lopen. Eerlijk gezegd vind ik dat 's avonds wel lekker, maar 's morgens vroeg is het corvee.

Vanavond namen Suzanne en Gijs ons, om te bedanken voor het oppassen, mee naar het wokrestaurant in Elst. Daar waren we nog nooit geweest. Wel in de wokrestaurants in Veenendaal en Rhenen. Dit is absoluut het beste en het netste van die drie. We hebben heerlijk en veel (maar net niet te veel) gegeten en het was heel gezellig (en ja hoor, er werkte ook een oud-leerling).

1 bestelling: August Hans den Boef, 'F. Bordewijk, Karakter' (Analyse en samenvatting van literaire werken).

5 september 2009

Gerrit Jan Zwier is een sterk onderschatte auteur. Hij schreef prachtige reisboeken, maar ook jarenlang recensies in o.a. 'De Leeuwarder Courant'. In 1991 werd een aantal van die recensies gebundeld in 'Denkwijze 298. Hoogte- en dieptepunten in de Nederlandse literatuur uit de jaren tachtig'. Zwier pleit voor de echte verhalenvertellers en verzet zich tegen de recensenten die Nederlands hebben gestudeerd (met een half jaartje filosofie als bijvak) en het hebben over 'geserreerd' en 'geciseleerd' proza. Als afschrikwekkend voorbeeld noemt hij Tom van Deel. In dit boek bespreekt hij werk van o.a. H.C. ten Berge, Jeroen Brouwers, Max Dendermonde, Inez van Dullemen, Louis Ferron, Maarten 't Hart, A.F. Th. van der Heijden, Anton Koolhaas, Dirkje Kuik, Connie Palmen en Aya Zikken. Het meest verrassend is een bespreking van 'Gehoorzaam ls een hond' van Klinkhamer. Over Klinkhamer zegt hij op blz. 135/136:

Klinkhamers taalgebruik heeft al evenmin de bedoeling te behagen - zelden heb ik een boek gelezen met zo'n hoge concentratie aan vloeken en obsceniteiten als het onderhavige. Het weerspiegelt de illusieloze wereld en het grafzwarte pessimisme van een schrijver die zich Klinkhamer noemt, een naam die ook eerder aan een smidse doet denken dan aan een beschaduwd prieel.
Toch is 'Gehoorzaam als een hond', ondanks alle eenzijdigheid en herhaling, geen slecht boek. Klinkhamers gedrevenheid en kennis uit de eerste hand zorgen er meermalen voor dat de schrijver woorden en beelden vindt om zijn verhaal literair vorm te geven. Zelfs de humor heeft zich nu en dan tussen de met bloed en alcohol doordrenkte zinnen weten te verstoppen.

Dit boek van Zwier heet 'Denkwijze 298'. De titel wordt duidelijk uit het motto;

En zo trok hij enige dagen lang door dakgoten, gangetjes en vloerreten, namelijk gleuven, en op den duur werd hij zo moe en akelig van het hem achtervolgende 'namelijk', dat hij wenste er nooit op gekomen te zijn, namelijk onbekommerd te blijven. En zo kwam hij ten laatste meer dood dan levend op zijn zolder in 298, kroop zonder op of om te kijken in zijn hoek en viel in een diepe slaap, namelijk vaste sluimer. (A. Koolhaas - Denkwijze 298)

Aan het begin van de middag heb ik de kamer en de hal gestofzuigd. Hele bossen hondenhaar. Je snapt niet dat die hond zelf nog haar op zijn donder heeft!

Om drie uur was de presentatie van 'In breekbaar evenwicht. Park De Hoge Veluwe in 75 impressies' van Wim Huijser. Het gebeurde in boekhandel Romijn in Barneveld. Een paar jaar geleden nam Albert van Kooten deze zaak over en hij heeft er op die manier een fraaie tweede zaak bij. De zaak is wat smaller en dieper dan die in Veenendaal. Daarom vind ik zijn boekhandel in Veenendaal toch mooier en dat zit hem in de breedte ervan.

Albert van Kooten introduceert Wim Huijser	Wim Huijser leest voor

Er waren redelijk wat mensen (vooral familie en vrienden natuurlijk) op de presentatie afgekomen. Wim vertelde over het ontstaan van het boek. Las twee van de '75 impressies' voor en gaf twee van de eerste exemplaren aan een vriend die hem met de vormgeving heeft geholpen en aan mij voor de tips en het correctiewerk. Dat had hij niet aangekondigd en het was dus een aardige verrassing. Wim sprak zelf, maar er was niemand die hem toesprak, daarom trok ik de stoute schoenen aan en improviseerde een klein verhaal over mijn ervaring met de Hoge Veluwe, het ijs van Co in Hoenderloo en het heen en weer mailen met Wim over veranderingen in zijn teksten. Ik kijk uit naar de tweede, uitgebreide druk over 25 jaar. Dan bestaat De Hoge Veluwe 100 jaar en kan Wim er nog 25 impressies aan toevoegen.

Omdat ik het niet had voorbereid, bedenk ik later wat ik eigenlijk had moeten zeggen. Ik had bijvoorbeeld moeten zeggen dat ik Wims impressies vooral zo knap vind, omdat hij steeds in twee bladzijden de cirkel rond weet te maken. Hij begint met een ervaring op De Hoge Veluwe, met een kunstwerk, met iets wat hij er ziet. Daar koppelt hij wat associaties aan, geeft de lezer wat achtergrondinformatie en komt dan steeds weer uit bij het kunstwerk of het 'beeld' waar hij mee begon. Wim, bij deze!

Toen ik het boek nog eens rustig bekeek, dacht ik dat er iets niet klopte of veranderd was. Ik zocht een vorige scan van de voorkant van het boek op en.... jazeker: de derde foto bovenaan (van die twee bomen) was in een vorige versie een foto van een kunstwerk (zie 5 april). Een goede verandering wat mij betreft. Door alleen foto's van kunstwerken (en het jachthuis Sint Hubertus mag zonder meer ook een kunstwerk heten) op de voorkant te zetten, doe je geen recht aan het breekbaar evenwicht (in dit geval het evenwicht tussen kunst en natuur) van de titel. Een goedgekozen titel overigens, want dat breekbare evenwicht is op De Hoge Veluwe op nog veel meer manieren van toepassing.

1 bestelling: Hella S. Haasse, 'Oeroeg' (boekenweekgeschenk).

6 september 2009

Gisteren kreeg ik van Wim niet alleen zijn boek, maar ook een mooie fles Betuwer Peer (eau de vie) van Lubberhuizen & Raaff. Een toepasselijk geschenk. In een krant stond over Wim: 'Betuwenaar verliefd op de Veluwe'. Wim doet recht aan dat 'Betuwenaar' met zo'n Betuws product. Bovendien past het bij een boek! Misschien had u de naam Lubberhuizen al herkend. Inderdaad de (zoon van de) uitgever. Onder andere van een mooie serie literaire reisgidsen. Bas Lubberhuizen heeft, samen met Henk Raaff (filmer en schrijver) een ambachtelijke stokerij aan de Waalbanddijk in Varik. Ze schreven samen ooit al 'Het Volkomen Stookboek' en brengen nu samen dat stoken in praktijk. Ze destilleren (ambachtelijk en handmatig) uit het Betuwse fruit enkele mooie eaux de vie, waarmee ze recent internationale prijzen wonnen. Ik dronk altijd al graag perensap, maar zo geconcentreerd heb ik het niet eerder geproefd. Lekker!! Het doet denken aan de Obstler die ik in Oostenrijk dronk, maar het is veel minder scherp.

Koffie en lunch in Culemborg vandaag. De eerste kastanjes liggen onder de boom bij pa voor de deur. De bolsters zijn wel redelijk groot, maar de kastanjes erin zijn erg klein. Bij het rijden door de Betuwe vallen de eerste herfstkleuren op én de rode appeltjes aan de laagstambomen. Ook in dit jaargetijde is de Betuwe de moeite waard.

Pa won bij bij de bank-/giroloterij het boek 'naar buiten! 25 wandel- weekenden'. Een fraai bladerboek met foto's en omschrijvingen van hotels en bed and breakfastadressen in de Benelux en één of meerdere wandelingen (van 6 tot 15 kilometer) in de omgeving van dat logeeradres. Als extra zit er een cd-rom in het boek. Zo kun je de exacte routes zelf uitprinten, waardoor het boek zelf een foto- en bladerboek blijft. Uitgeverij Mo'media geeft meer van dit soort gidsen uit (zelf kocht ik onlangs '52 wandelingen met schrijvers naar hun jeugd') en doet dat op stevig papier, bijeengehouden door een robuuste stalen ring. Die ring zorgt ervoor dat je steeds de bladzijde die je nodig hebt vooraan kunt hebben zitten zonder het boek te hoeven vouwen. Een goed idee voor een gebruiksboek (in de boekenkast houd ik er niet zo van).

Het Nederlands dameselftal voetbal tegen Engeland. Een speelster maakt een overtreding en de scheidsrechter fluit. De verslaggever zegt: 'Het is gezien. Het is niet onopgemerkt gebleven.' Geweldig! Een verslaggever die zijn klassieken kent en er zo maar de slotzin van 'De Avonden' uitgooit. En zeg nu niet dat dit toeval was.

In de voortuin zijn de herfstbloeiers aan de beurt:

Vanavond heb ik persberichten over de boekenmarkt van aanstaande zaterdag rondgestuurd. We zijn afhankelijk van de bereidheid van de huis-aan-huisbladen en 'De Gelderlander', maar meestal plaatsen zij zulke berichten wel. In de Lampegietersweek die komend weekend begint, liften we verder met de algemene reclamestroom mee. Ik plaats dan voor deze markt verder ook geen betaalde advertenties. Bij het persbericht heb ik een foto van een vorige markt toegevoegd:

Persbericht Veenendaalse boekenmarkt Op zaterdag 12 september is er – als onderdeel van de Lampegietersweek – weer een hele dag boekenmarkt op de Kerkewijk, voor de Frisia-villa. Op zeventien kramen (dat is 68 strekkende meter boeken) stallen handelaren uit Veenendaal en omgeving hun waar voor u uit. Er is weer een breed aanbod: kinderboeken, strips, poëzie, literatuur, thrillers, hobbyboeken, religieuze boeken, enz. Voor elk wat wils! Op deze eerste zaterdag van de Lampegietersweek vormt de boekenmarkt een schakel tussen de ’s zaterdagse warenmarkt en ‘Veenendaal Artistiek’ rond het theater. Dat betekent weer een ketting van marktkramen van de kerk op de markt, via de Kerkwijk tot achter de Lampegiet. Er is nog één kraam beschikbaar op de boekenmarkt. U kunt daarvoor contact opnemen met de organisator Mats Beek (tel. 0318-520529)

 

5 bestellingen: A.L. Gerritsen, 'Verleden en heden. Grepen uit historie, legende en volkskunde met betrekking tot christelijke feest- en vierdagen', Willem van Iependaal, 'Kluivenduikers Doedeldans', Caroline Myss, 'Anatomie van de ziel. De zeven fasen van kracht en genezing', C.Roovers et H.J.Schoo, 'Cours élémentaire de langua Francaise, tome V', Luc Dumal, 'Vampier van de steppen'.

7 september 2009

In de eerste lesweek zet ik zwaar in op 'Zeggen wat je bedoelt en bedoelen wat je zegt'. Met wat scans van 'Ruggespraak' van 'Onze Taal' laat ik in tijdschriften gemaakte stijlfouten zien en zeg dat we daar de komende tijd erg op gaan letten. Vandaag al blijkt het zaad wortel te schieten. Ze gaan op taalgebruik en spelling in de openbare ruimte letten! Een leerling uit B2c komt naar me toe: 'Meneer, bij de MacDonalds staan vlaggetjes op tafel. Daarop staat product met een 'k'.'

De spreekbeurten in B2 zijn zo goed als ingedeeld (er blijft nog één jongen alleen over, daar zal ik wat moeten sturen). De meesten hebben ook een onderwerp gekozen. Ik dring aan op originele onderwerpen. Dus niet nog een keer basisschoolspreekbeurtonderwerpen als 'Mijn konijntje (dat mag dan weer wél als ze er ook vijf recepten in opnemen, zeg ik altijd. Twee meisjes per klas kijken me daarna een week niet aan)'. Dat lukt gedeeltelijk: er komen spreekbeurten over 'Executies door de jaren heen', 'Nederlands voedsel', 'Lambordghini', 'Esperanto' en 'Nelson Mandela', maar toch ook weer 'Chocola', 'Aids', 'Dierenmishandeling' en 'Anorexia'.

Nieuw op Schrijversinfo (na een emailwisseling met haar kleindochter Suus Boef-van der Meulen): Nannie van Wehl, met als bijlage een uitgebreide bibliografie door die kleindochter.

3 bestellingen: J.P. Sartre, 'Les jeux sont faits', C. Ryan, 'De langste dag', diverse knipsels.

8 september 2009

Uit de folder van Steven Sterk bestelde ik:
- Kees de Bakker, 'Mijn eerste boek. 30 schrijversdebuten' (2e druk, 1999)
- Marc Hendrickx, 'Yesterday's Tomorrow. Leonard Cohen' (2005)
Dat laatste boek had ik twee keer besteld (en betaald), maar ze stuurden er maar één van op. Door de telefoon waren ze echter uiterst correct. Er wordt onmiddellijk een tweede exemplaar opgestuurd. Het boek heb ik overigens al. In het exemplaar dat ik vorig jaar in Friesland (in Balk) kocht, zit achterin een CD waarop Yasmine vijftien nummers van Cohen zingt. In dit boek zit een CD waarop Henk Hofstede tien nummers van Cohen zingt. De boeken zien er verder hetzelfde uit, al is het wel vreemd dat het eerste boek een effen grijze kaft heeft met een stofomslag en dat het tweede boek geen stofomslag heeft; daar is de print van het stofomslag op gedrukt.

2 bestellingen: Brigitte Duynstee, 'De kinderboekenweek', Vrij Nederland boekenweekbijlage, maart 1989, 'Boek & film', De roman. CPNB Literaire Boekengids, Voorjaar 1986, Wim Raven, 'Heenreis thuisreis', Hella S. Haasse, 'Oeroeg' (4x), Remco Campert, 'Somberman's actie', Marianne Philips, 'Tussen hemel en aarde', Tannetje Koning, 'Voer voor canivoren'.

9 september 2009

De Vlaamse regering en de stad Antwerpen hebben samen het archief van Willem Elsschot gekocht. Ze hebben daarvoor elk 250 duizend euro betaald. Dinsdag is het complete archief, in aanwezigheid van de familie van de schrijver, overhandigd aan het Antwerpse Letterenhuis. Antwerpen kocht het persoonlijke en zakelijk archief van de schrijver, de Vlaamse gemeenschap het literair archief. Volgend jaar is het alweer vijftig jaar geleden dat Elsschot overleed. Met de verkoop van het archief eindigt een redelijk onverkwikkelijke soap binnen de familie De Ridder. Vorig jaar kwamen daar in een documentaire stukjes van naar buiten. Familieleden die elkaar niet meer aankijken en die over elkaar roddelen. Niet echt Ridderlijk, maar het komt in de beste families voor.

'Van oude menschen, de dingen, die voorbijgaan' van Louis Couperus is gisteren bij veilinghuis De Eland/Van Gendt Book Auctions in Diemen verkocht voor het (record)bedrag van € 16770,00 (de richtprijs was 3000-5000 euro). De perkamenten boekband was ontworpen door de Nederlandse kunstenaar Chris Lebeau. 'De boeken der kleine zielen' (4 delen, ook in perkament gebonden) met boekbanden ontworpen door Theo Neuhuys werden verkocht voor € 7535,00 (richtprijs 2000-3000 euro).

Het leven is een feestje, maar je moet zelf de slingers meebrengen. Ik heb vanmorgen geprobeerd mijn leerlingen van B2e uit te leggen dat je stil moet staan bij de leuke dingen van het leven. Dat je moet proberen bijzondere momenten te markeren. In dat lesuur maakten we het moment mee dat het 09.09 uur was (en 09 seconden) op 09-09-'09. Jessie legde haar telefoon op tafel en 'zette de wekker'. De negen seconden hebben we afgeteld en daarna hebben we een halve minuut lawaai gemaakt. Het gaat nergens over, maar het bevordert wel de sfeer in de klas.

De verhalen uit 'Levi in de lage landen. 350 jaar joodse schrijvers in de Nederlandse literatuur', samengesteld door Daphne Meijer (1999) heb ik op Schrijversinfo vermeld. Een prachtig boek overigens en mooi uitgegeven. 592 bladzijden dik. Groen linnen, Goudopdruk op de rug. Stofomslag. Alleen het leeslintje ontbreekt. Achterin korte biografietjes van de schrijvers. Bij lang niet allemaal realiseer ik me dat het joodse schrijvers zijn (en in feite is dat natuurlijk een positieve constatering). Wél realiseer ik het me bij Carry van Bruggen, G.L. Durlacher, Anne Frank, Carl Friedman, Arnon Grunberg, Jacob Israël de Haan, Josepha Mendels, Jacques Presser, Israël Querido, Sal Santen, Leon de Winter. Ik realiseer me het niet bij Andreas Burnier, Lisette Lewin, Ischa Meijer (al weet ik weer wel dat hij een zoon was van Jaap Meijer), Marcel Möring, Harry Mulisch, Frans Pointl, Helga Ruebsamen, Leo Vroman, Rogi Wieg)

Ik heb nog niet het hele boek gelezen, maar voorlopig is dit citaat van Rogi Wieg het mooist:

'Als een arm man een kip te eten krijgt, is hij ziek of de kip.'

1 bestelling: Max Dendermonde, 'De wereld gaat aan vlijt ten onder' (2x)

10 september 2009

In 'De Volkskrant' van vandaag bespreekt Patrick van den Hanenberg de door Kick van der Veer samengestelde CD 'Van de gekken: Cabaret nu'. Er breken een paar nieuwe namen door: Dorine Wiersma en Katinka Polderman. Maar vooral deze opmerking van Hanenberg is mij uit het hart gegrepen: 'Wanneer verschijnt nou eindelijk een volledige Torn-cd?'.

Met mijn tweede klassen had ik het over biografieën. Ik had 'Geluk. Het leven van Herman Heijermans' van Hans Goedkoop meegenomen om aan ze te laten zien. Een echte biografie, maar ook een écht boek: gebonden, linnen, goudopdruk op de rug, stofomslag, leeslint en gesigneerd mét opdrachtje aan mij. Veel échter kan een boek niet zijn. Eén leerling riep onmiddellijk: "Over onze familie is ook een biografie geschreven" en vandaag bracht ze dat boek mee. Een geromantiseerde biografie over een Friese familie, misschien dekt 'biografische historische roman' de lading. Het boek heet 'De levenscirkel' (1996) en is geschreven door Nienke Boersma-Gardenier. De leerling had gisteren goed geluisterd: ze liet me zien dat dit ook een echt boek is: gebonden, linnen, goudopdruk, stofomslag, alleen geen leeslint.

Henk mailde vorige week de offerte voor de lesbrief. Dat lijkt een hele redelijke aanbieding. De proefdruk komt begin volgende week, maar vandaag al mailt hij de omslag. Heel creatief, een 'muurachtige' achtergrond em op de achterkant ook een 'onderwijsgedicht' op die muur:

1 bestelling: D. Thomas 'Under Milkwood'.

11 september 2009

Ik klets (zeg maar rustig ouwehoer) teveel in mijn lessen. Vandaag merk ik dat mijn stem het begeeft. Een duidelijk teken dat ik ze meer moet laten werken en zelf minder aan het woord moet zijn.

Het nieuwe schooljaar is vandaag echt begonnen. De eerste twee weken was het allemaal nog opvallend rustig, maar vandaag is de eerste leerling (waar ik teamleider van ben) de klas uitgestuurd en ook het eerste telefoontje dat in de klas afging, is in beslag genomen. De inleidende beschietingen zijn voorbij, het is weer menens.

Morgen boekenmarkt op de Kerkewijk. Voor één kraam heb ik de spullen in kistjes klaar staan. Morgen doe ik twee kramen. Dat betekent dat ik de afgelopen dagen met boeken, kratjes en dozen heb lopen sjouwen. En dat betekent dan weer dat ik de hele week geen rust en tijd heb gehad om Schrijversinfobladzijden over te zetten naar de nieuwe vormgeving. Het is de laatste boekenmarkt die ik organiseer en ik merk dat er een last van me afvalt. Op de boekenmarkt staan vind ik leuk. Zeker in Veenendaal, waar de hele dag bekenden langs de kraam komen. Maar de organisatie blijkt een klus te zijn die slecht bij mij past. Afstoten dus. En dat kan ook best na vijf jaar.

Uit eigenwijzigheid toch een Schrijversinfobladzijde overgezet: 'Augusta de Wit'.

12 september 2009

Zo, dat was dan weer een boekenmarkt. Ik ben moe (ik voel mijn benen, ga zo een poosje in bad zitten lezen, glaasje whisky op de rand), maar ook heel tevreden. Aan het begin van de dag miezerde het wat, maar daarna brak gelukkig de zon door. De kramen op het fietspad leverden geen problemen op (sterker nog, dat biedt de mogelijkheid voor drie extra kramen). Dan moet het begin van het fietspad wel met een hek worden afgezet. Dat kwam gemeentewerken in de loop van de ochtend doen. Qua verkoop was dit voor mij één van de beste boekenmarkten van de laatste jaren. Bovendien heb ik weer veel bekenden gesproken. Daar waren behalve prettige ook nuttige gesprekken bij. Paul Hageman en Henk van het Veld gaan mijn verzameling Veense schrijvers doornemen en zo mogelijk aanvullen. De wethouders Pilon en Sanders gaan bekijken hoe het zit met de (dure) leges voor bouwvergunningen voor het ophangen van plexiglas borden met gedichten. Suzanne maakte 's middags wat foto's. Op de foto's van mijn kraam zie je de stafkaart die ik opgehangen had. Daar zijn nog veel mensen in geïnteresseerd. Ik had maar een klein, toevallig stapeltje bij me. Daar verkocht ik er toch heel wat van en ik gaf de belangstellenden een briefje met het internetadres van Raban, dus ik verwacht nog wel wat bestellingen. Er was ook héél veel aandacht voor een stapeltje 'Gandalf'. Daar is veel in gebladerd, maar niets van verkocht. Maar een 'aandachtrekker' op de kraam is ook altijd goed.

Ook via de mail 2 bestellingen: Hendrik de Vries, 'Vers tegen vers', 'Le vieux Paris, Guide Historique, pittoresque & Anecdotique', Oriah Mountain Dreamer, 'Reis naar het binnenste van de ziel. Op weg naar een nieuw leven'.

13 september 2009

Zo'n boekenmarkt ijlt altijd nog een paar dagen na. Kistjes boeken moeten weer naar boven (gelukkig heeft Martijn gisterenavond al helpen sjouwen), een deel van de boeken moet terug op de planken, verkochte boeken die ook op internet te koop staan, moeten daar afgehaald worden (van mijn site, maar ook van boekwinkeltjes), de financiële administratieve afhandeling moet gedaan. Kortom: daar ben ik vandaag ook nog wel druk mee.

Ik verkocht gisteren redelijk wat boeken uit Nijkerk en ook van Liesbeth zijn er al heel wat weg (vooral haar Bomans-boeken gingen hard).

Met Hette Wassenaar besprak ik aan de kraam de lesbrief over Kees Stip. Een mevrouw luisterde geïnteresseerd mee. Zij geeft Nederlands aan een groep van twaalf volwassenen aan het ROC en behandelt dit jaar o.a. Kees Stip. Ze wil graag twaalf exemplaren van die lesbrief hebben. Het is wel niet precies de doelgroep, maar het is wel binnen Veenendaal en op die anderhalfduizend lesbrieven maken twaalf stuks ook niet meer zo veel uit.

Precies een week geleden maakte ik de Schrijversinfobladzijde over Nannie van Wehl af. Van haar kleindochter Suus Boef-van der Meulen kreeg ik een zeer uitgebreide bibliografie. Die hangt als bijlage achter de bladzijde. Vandaag stuurde ze me nog twee foto's van haar grootmoeder en een stukje handschrift volgt. Onder de eerste foto staat Susanna Lugten-Reys. Dat was haar echte naam. Nannie van Wehl was haar pseudoniem.

 

Ik ben een liefhebber van de dagelijkse column van Thomas Verbogt in 'De Gelderlander'. Zijn toon bevalt me wel. Hij blijft dicht bij huis en heeft regelmatig mooie zinnen, waar ik het dan ook nog eens vaak mee eens ben. Bijvoorbeeld in de zaterdagkrant:

Graag zie ik kinderprogramma's.
De makers daarvan nemen hun doelgroep serieus,
wat je van bedenkers van amusement voor volwassenen vaak niet kunt zeggen.

1 bestelling: René Descartes, 'Over de methode'

14 september 2009

Tygo kruipt mijn lessen binnen. Om het verschil tussen zelfstandig werkwoord, hulpwerkwoord en koppelwerkwoord duidelijk te maken zette ik in de afgelopen jaren meestal drie zinnen met 'mijn vader' of 'mijn broer' als onderwerp op het bord. Nu werd dat:

Tygo is lief.
Tygo is in de kamer.
Tygo is bij ons geweest.

De vraag is dan uiteraard: In welke zin is 'is' zelfstandig werkwoord, in welke zin hulpwerkwoord en in welke zin koppelwerkwoord.

Achter de school staan twee perenbomen. Ik kijk erop vanuit mijn nieuwe kantoor. Onder de bomen liggen honderden van de boom gevallen en rottende peren. Rond de bruinige peren gonst het van de vliegen en de wespen (gelukkig heb ik nog geen wespen door het raam naar binnen gekregen), maar er komen ook nogal wat vlinders op af. Weer wat geleerd: vlinders houden van rottende peren.

Voor het geval dat ik nog twijfelde of de vakantie al voorbij is: vandaag zijn er vier van 'mijn' leerlingen de les uitgestuurd door een collega en van drie leerlingen is er een telefoontje of een mp3-speler ingenomen. Tot overmaat van ramp is er één jongen uit twee lessen weggestuurd en is óók van hem de (tijdens de les duidelijk hoorbare) mp3-speler ingenomen. Dat wordt een schorsing, of misschien een vierkante week (een week lang van 7.30 tot 16.00 uur op school aanwezig zijn).

Nog een keer de boekenmarkt: Met een redelijk vooruitziende blik had ik drie dingen meegenomen naar de boekenmarkt, omdat er mensen misschien langs zouden kunnen komen. Ze kwamen alledrie langs!

• Een boekje 'Zo werkt de radio'. Ik had het vorig jaar voor een oude man (die geen internet heeft) bij een collega besteld. Die oude man zou het boek vorig jaar op de boekenmarkt komen ophalen, maar verscheen niet. Ik dacht: 'Laat ik het boek nog maar eens in een doos stoppen.' Nu kwam hij wel langs en hij was er bovendien erg blij mee (en ik ben het kwijt).
• Drie heel oude nummers 'Bzzlletin' (eerste jaargangen). In 'Bzzlletin' schreef Drs. P een korte bijdrage over versvormen: 'Ons knutselhoekje' Een Liefhebber van Drs. P bestelde zo'n 'Bzzlletin', maar op dat moment kon ik die nummers niet vinden. Een paar weken geleden vond ik ze. Ook mee naar de boekenmarkt en jawel: ook zij kwam langs.
• De inventarisatie van 'Veense schrijvers', zowel Hageman als Van het Veld kwamen langs de kraam. De één heb ik de inventarisatie op papier meegegeven, de ander heb ik die inventarisatie gemaild. Van het Veld is voorzitter van de Historische Vereniging en kent veel boeken over Veenendaal (en weet - hoop ik - welke door Veenendalers zijn geschreven). Hageman heeft een zeer uitgebreide verzameling boeken over Veenendaal (of zelfs waar Veenendaal in voorkomt). Die verzameling is - mooi vormgegeven - op CD-ROM uitgegeven. Hij weet - hoop ik - welke boeken uit zijn verzameling door Veenendalers zijn geschreven.
  
  

Droomt u ook wel eens dat het Twee voor Twaalf is, en Joop Koopman u een vraag stelt? De vraag is deze:
Wie is deze man: hij is een fanatiek vorser in het Vaderlands verleden; hij heeft wit haar en slechte tanden; hij weet alles, in het bijzonder over het privé-leven van hooggeplaatste personen; hij zet Luns voor leugenaar; hij noemt zichzelf niet onijdel; hij schrijft veel te dikke boeken; hij vereert de dames van Oranje, en haat dus hunne gemalen; hij verzuimt mee te delen waar zijn verrassendste onthullingen op berusten. Wie is dat?
Tweeëndertig procent der ondervraagden antwoordt: "God", maar dat is niet goed, want die heeft geen slechte tanden. U mag driemaal raden.
U denkt: Willem Oltmans? Goed zo!
U denkt: Dr. L. de Jong? Goed zo!
U denkt: Wim Klinkenberg? Goed zo!
Je zou haast denken dat dit drie pseudoniemen van een en dezelfde historicus zijn, maar één mens kan niet al die dikke boeken geschreven hebben.
(Stoker, Verbrande turf, blz. 8)

In de bescheurkalenders van Koot & Bie (de laatste verscheen alweer 25 jaar geleden!!) stonden ooit - op de achterkant van de blaadjes - foto's van muren in Frankrijk. Van Kooten maakte ze op vakantie. Op die foto's waren de vage resten van reclameschilderingen op muren te zien. Toen ik zelf op vakantie in Frankrijk was, lette ik op dit soort reclames: ze waren er nog, maar vrijwel allemaal verbleekt en afgebladderd. Wat trouwens zijn eigen schoonheid heeft. Ergens moet ik er nog foto's van hebben.
Van de vrouw van een collega/lezer van dit weblog kreeg ik een bladzijde uit een tijdschrift waarin gewezen wordt op dat soort muurschilderingen in Kampen. Prachtig. In Kampen restaureert men elk jaar enkele van dit soort 'fresco's van de kleine middenstand' Er is een wandelroute uitgezet langs meer dan dertig van deze gevelreclames. Een reden om een keer naar Kampen te gaan!

De herinneringen aan die Bescheurkalenders (van een andere collega kreeg ik twee weken geleden het 'Groot bescheurboek') bezorgden me een prettige avond. Ik heb de DVD 'Ons zingt ons' nog eens opgezet en daarnaar luisterend en er met een half oog naar kijkend heb ik de Schrijversinfobladzijde over Wim de Bie afgemaakt.

Overgezet: R.J. Peskens.

1 bestelling: F.J. Krop, 'Gevangenis en concentratiekamp deel a. Scheveningen'.

15 september 2009

Ik begon de dag met een klein geluksmoment. Precies op het moment dat ik de parkeerplaats bij school op wilde rijden, kwam Gijs op de fiets langs met Tygo in het stoeltje aan het stuur. Op weg naar het kinderdagverblijf. Veel beter kan een dag niet beginnen. Dan is het toch lekker om in dezelfde plaats als je kinderen te wonen. We hebben elkaar niet gesproken, alleen even gezien en een hand opgestoken, maar dat is ook genoeg voor zo'n moment.

Het literaire tijdschrift Tzum bekroont jaarlijks de mooiste literaire zin van het afgelopen jaar. De prijs is min of meer symbolisch, want het geldbedrag dat bij de prijs hoort is gelijk aan het aantal woorden in de bekroonde zin. Dit jaar is de prijs voor Erwin Mortier voor een zin uit zijn boek 'Godenslaap'. Het is wel de langste zin van de afgelopen jaren. Mortier krijgt er € 75,00 voor:

'Ik volg de cadans van mijn handschrift en zoek naar de in letters gestolde, kwezelachtige wellust van het meisje dat ik ooit geweest moet zijn, het wicht dat op de drempel van haar adolescentie haar schriftuur even strak aantrok als de dunne lederen veters waarmee ze haar laarsjes dichtreeg – hoe ze het vlees van het woord in de baleinen van de zinsbouw dwong, tot haar eigen lijf vol striemen stond en ze naar uitbraak verlangde.'

In de afgelopen jaren besteedde ik in mijn klassen aandacht aan de winnende zin, maar ik denk dat ik maar een jaartje oversla. Hoe bespreek je zo'n zin met dertienjarigen?

Overgezet: Kees van Kooten (uitgebreid).

4 bestellingen: Bernlef, 'Hoe het leven wegraakt in verhalen' (bulkboek 59), knipsel Helga Ruebsamen, 2 Lp's: 'Zegge...en schrijve..' en 'Poezie Hardop: Henk van Ulsen leest Vasalis', James Oliver Curwood, 'Kazan de Wolfshond' en 'De Zoon van Kazan'.  

16 september 2009

Met de te laat-komers valt het (nog) erg mee. En als ze te laat komen, melden ze zich de volgende dag netjes om half acht. Vanmorgen had ik één leerling op mijn scherm staan die zich niet om half acht gemeld had. In zo'n geval haal ik hem of haar uit de klas om dat te verantwoorden. Als er geen geldige reden is, moeten ze zich de volgende twee dagen om half acht melden. Deze dame had een origineel (en gênant - vond ze zelf) verhaal. Ze kon vanmorgen vroeg niet kiezen tussen haar laarzen en haar schoenen. Om te kunnen kiezen, trok ze er van elk één aan. Vervolgens kwam ze er halverwege, op de fiets, achter dat ze nog steeds één schoen en één laars aan had. Terug naar huis ... en dus te laat. Ze vertelde het me met het schaamrood op het gezicht. Dit verzon ze niet. Ik heb het er maar bij gelaten.

Vandaag alweer de eerste spreekbeurt in een tweede klas. Iets te kort (het moet zes minuten zijn), maar inhoudelijk en qua presentatie heel goed. Dat is prettig, want zo'n eerste spreekbeurt in een klas zet de toon. Is de eerste goed, dan zijn daarna alle spreekbeurten in die klas heel behoorlijk (ze passen zich aan elkaar aan). Is de eerste spreekbeurt niet zo goed, dan past de rest zich (helaas) ook daaraan aan. Deze meiden hadden het op een normale spreektoon over HIV en AIDS. Ze wisselden elkaar goed af, gebruikten het bord voor illustraties en moeilijke woorden, legden de klas op een begrijpelijke manier de complottheorie (CIA heeft AIDS ontwikkeld en op Afrika uitgetest) uit. De spreekbeurt was wat te kort, een tikje rommelig en ze keken wat veel op hun blaadje, maar als geheel scoorden ze een ruime voldoende.

Let ook op het schoolbord op de achtergrond. Dat is helemaal geen schoolbord, dat is een whiteboard. Die hangen nu in vrijwel alle lokalen en ik vind het helemaal niks. Een krijtje schrijft veel prettiger dan zo'n stift (of nog erger: marker). En een beetje onderwijzer heeft toch krijt aan zijn handen (en zijn kleren). Met een krijtje kun je af en toe sierletters kalligraferen. Dat gaat met zo'n stift ook niet. Het zal wel weer gezeur van een ouwe man zijn, maar ik ben opa, dus dat is gelegitimeerd. Vooruit ... ook één voordeel: de stofboel op, onder en voor het bord zijn we kwijt.

Met Suzanne en Martijn liep ik vanmiddag een rondje over de Ossenmarkt. Een braderie als alle anderen. Leren riemen, poffertjes, oliebollen, speelgoed, muziek, goede doelen, suikerspinnen, zuurstokken en veel, heel veel rotzooi. Ik sprak er Arie. We zaten samen op de lagere school en veertig jaar geleden kwamen we op elkaars verjaardagsfeestje. Hij is onlangs (letterlijk) een internettoko begonnen. Van alles voor het koken van indische gerechten: www.Pindarie.nl.

1 bestelling: knipsel Ischa Meijer.

17 september 2009

In een andere tweede klas (dan die van gisteren) ging de eerste spreekbeurt over Esperanto. Ook hier een prima eerste spreekbeurt. Deze meiden hadden hun verhaal mooi rond gemaakt. Eerst een korte motivatie van het onderwerp: "We kregen twee weken geleden ons lesroosten en we dachten: Wat hebben we veel uren les in talen. Het zou veel handiger zijn als we één taal hadden. Nou zo'n taal bestaat! En als afsluiting: "Esperanto is zo onbekend dat het wel niet in de plaats van alle andere lessen in taal zal komen en in nog twee extra lessen Esperanto op het rooster hebben we ook niet zoveel zin."

Vanmiddag was de start van 'Irun2Bfit'. Alle tweede klassen moesten ervoor naar het centrum van Veenendaal. Ik had ze op het hart gedrukt dat het 'gewoon' school was. Niet komen opdagen is spijbelen. Vervolgens sta ik het zevende uur met een stapel tekstverklaringen op ze te wachten in lokaal 209. Er kwam geen enkele leerling opdagen. Die waren (verplicht) naar Irun2Bfit! Blijkbaar zijn dat in mijn hoofd twee gescheiden denkstromen. Ik weet het, maar koppel het niet aan mijn eigen lessen.

Van het Veld heeft mijn overzicht van 'schrijvende Veenendalers' bekeken en heeft veel aanvullingen en ook antwoord op mijn vragen (als: schrijvers van een gedenkboek, woonden die in Veenendaal?). Hij denkt dat het zoveel schrijvers worden dat het geheel ontaardt in een saaie opsomming. Misschien moet het beperkt worden tot in Veenendaal geschreven boeken?

Het is volstrekt onvoorspelbaar én volstrekt irrationeel wat je wel en wat je niet onthoudt. 17 september: verjaardag van Anton de Ruiter. Het zit in mijn geheugen gebakken. We waren bevriend tot we pakweg vijftien jaar waren. Ik heb hem dus al vijfendertig jaar niet meer gefeliciteerd. Maar als ik 17 september zie staan, denk ik onmiddellijk aan hem. Ik gebruikte zijn verjaardag ook altijd om de maa ndag van Lampegietersavond te bepalen: de maandag het dichtst bij Antons verjaardag.

2 bestellingen: 5 x Agatha Christie, Bertus Aafjes, 'De mysterieuze rechter Ooka. Japanse speurdersverhalen'.

18 september 2009

Sinds gisteren hebben we er een kliko bij. Speciaal voor het oud papier. Ik verknip nogal wat kranten en tijdschriften, dus op zich is dat wel makkelijk. Ze hebben het ding alleen een heel lelijk, felblauw deksel gegeven. Geen sieraad voor de tuin. In eerste instantie wilde ik die kliko weigeren. De opbrengst van het opgehaalde oudpapier gaat naar diverse instellingen en verenigingen. In Veenendaal zijn dat voornamelijk kerken en ik heb helemaal geen zin om kerken te gaan sponsoren. Lidy merkte op dat we in de afgelopen jaren ook af en toe op zaterdag ons oud papier naar een verzamelpunt van een kerk brachten en dat het dus eigenlijk geen verschil maakt. Daar heeft ze een punt. De kliko zit in twee dagen al halfvol. Waarschijnlijk is hij voor ons dus niet groot genoeg. Maar we zijn voorlopig die verzameldoos voor het oud papier in de achterkamer kwijt.

Vanmiddag fietste ik lekker zonder jas en in het zonnetje naar huis. Die jas zat in de fietstas. Je moet hem wel bij je hebben, want 's morgens is het alweer behoorlijk fris.

Het is een ziekenboeg hier. Lidy is al een paar dagen grieperig. Suzanne was vanmorgen zo koortsig en slap dat ze Tygo nauwelijks kon tillen. Gijs bracht Suzanne en Tygo daarom hier. De lamme leidt de blinde. Halverwege de dag kwam Gijs ook ziek terug van zijn werk. Toen ik thuis kwam, lagen ze in de kamer op de banken te slapen. Zelf voel ik me niet grieperig, maar wel moe en een beetje slap. Het wordt een weekend van slapen en rustig aan doen.

Ben mailt het volgende n.a.v. de Schrijversinfobladzijde over Ischa Meijer: 'Goedemiddag Mats, Onder het kopje 'Proza' op deze pagina: (http://www.geocities.com/Athens/Ithaca/2249/meijerischa.html) heb je de titel 'Leven is wat ze vroeger deden' (1984) vermeld. Ik kan over dat werkje van Ischa echter absoluut niéts vinden op het internet. Heb jij wellicht aanvullende informatie daarover? Nu ik toch bezig ben: elders (bijv. hier: http://nl.wikipedia.org/wiki/Ischa_Meijer) wordt nog een titel vermeld - 'Het mislukte genie, Dikke Mannen Pers' (2007) - waarover ik niets naders kan vinden (noch de titel, nocht de uitgeverij). Wellicht heb je ook daaromtrent de nodige informatie voor me? Dat zou mooi zijn. Graag tot later! Hartelijke groet'
Ik heb hem geantwoord: 'Beste Ben, 'Het mislukte genie' staat ook op mijn site (Geocities houd ik niet meer bij, je moet nu kijken op Schrijversinfo.nl). Hetis een bibliofiele uitgave (100 ex.) uit 2007. De Koninklijke Bibliotheek vermeldt deze uitgave ook. 'Leven is wat ze vroeger deden' is lastiger. De KB vermeldt het niet. Ik kan ook niet achterhalen waar ik het gevonden heb. In een bron die ik vertrouw, maar het is wel vreemd dat het verder nergens wordt genoemd. Ik zoek nog wat verder. Vind je het goed dat ik je mail op mijn weblog citeer? Misschien reageert er iemand op.'
Het is wel verbazingwekkend dat mensen nog steeds op Geocities kijken in plaat van op Schrijversinfo. Al een jaar of vier verander ik daar niets meer, voeg er niets meer aan toe. Sommige zoekmachines verwijzen er nog wel naar, maar ik her ook nog eens groot boven gezet dat de informatie veroudert, mét een link naar Schrijversinfo. waarom blijven mensen dan toch op Geocities hangen? Ze hoeven alleen die link maar aan te klikken!

Het gedichtje dat ooit van mij verscheen in de Poëziekalender begint een eigen leven te leiden. Ik kwam het tegen op nóg een internetbladzijde! Ik sta er tussen Gaston Burssens en Eddy van Vliet.

1 bestelling: Günter Grass, 'Danzig' (De blikken trommel/Kat en muis/Hondenjaren).

19 september 2009

Met de post kwam vandaag de proefdruk van de Kees Stip-lesbrief. Daar heeft Henk van Liverse uitstekend werk mee verricht. Hier en daar nog een kleinigheidje als een spatie op een verkeerde plek (dat zat waarschijnlijk al in het aangeleverde origineel en ligt dus aan onszelf). Het ziet er zo goed uit, dat ik durf te zeggen dat ik trots ben op het resultaat. En dat betekent dan weer dat ik toch maar voor ga stellen de namen van Petra en van mij, als auteurs/samenstellers op de eerste bladzijde te vermelden. Henk heeft, bijvoorbeeld aan de binnenzijde van de omslag, zelf nog wat aardigheden toegevoegd, bijv:

Van Kees Stip werd veelal gedacht dat Stip een pseudoniem was, hetgeen hem mateloos irriteerde.
Dit bracht hem op het volgende gedicht en hij stuurde dat naar iedereen die hem schreef onder de naam Punt.

Mijn naam is STIP. Gij noemt mij PUNT.
Uw humor is u graag gegund.
Wat leuk is kan geen STIP u leren.
Dat wou ik even STIPULEREN.

en

In 1995 schreef 'De Volkskrant' een Trijntje Fop wedstrijd uit waaraan ook Kees Stip deelnam,
zij het onder een andere naam.
De redacteur van die rubriek - Kees Fens - trapte daar niet in en dit leidde tot het volgende gedicht:

Op een mens

Een mens bekendstaand als Kees Stip
keek achteraf een beetje sip
toen hij zijn pogingen moest staken
een valse Trijntje Fop te maken
doordat hij tot zichzelf zei: 'Stop.
jij bent de echte Trijntje Fop.'

Al een week of twee staat er een nieuw kastje voor de tv in twee dozen in de hal. Een bouwpakket. Het in elkaar schroeven van het ding hebben we lang uitgesteld, maar vandaag moest het er toch maar van komen. Ik voel me niet helemaal lekker, dus we deden het heel rustig aan. De gebruiksaanwijzing was gelukkig bruikbaar. Het lukte, wel met een natte rug van het zweet, maar zonder vloeken. Ik had vier lange schroeven gebruikt op een plek waar het korte hadden moeten zijn. Daar kon ik niet meer bij, dus ik moest er vier passende lange schroeven bijzoeken. Maar .... het is volbracht.

Martijn speelde vanmiddag de finale in het mixed-double van de clubkampioenschappen in West. Omdat we ons te gammel voelden om naar de verjaardag in Oostzaan te gaan, konden we daar nu wel even gaan kijken. Jarenlang won Martijn allerlei wedstrijden, tot wij een keer kwamen kijken, dan verloor hij. Maar die ban is gelukkig al even gebroken en ook vandaag won hij, spelend voor een vol terras, deze finale.

Op het terras zat ik naast een moeder van een leerling uit een B2-klas. Ze blijkt ook docent Nederlands te zijn, in Zevenaar. Ze was ook op de ouderavond, afgelopen woensdag, en heeft dus mijn verhaal over het bij je hebben van boeken en schriften en het afhebben van huiswerk gehoord. Op haar school hebben ze al jaren een 'terugkomuur' na het laatste uur en het werkt daar uitstekend.

De vijver was alweer een heel eind leeg (het peil was dertig centimeter gezakt). Er blijft ergens via de beekloop water verdwijnen. Ik ben het nu spuugzat en heb de beekloop afgeschaft. Het filter watert nu rechtstreek in de vijver af. We moeten daar dan maar zo'n kruik of iets dergelijks voor kopen. Een beekloop is mooier (zeker als je Beek heet), maar het gelazer ermee ben ik zat.

Overgezet: Toon Kortooms (uitgebreid), Alex Boogers.

2 bestellingen: 'Bij wijze van spreken. Verzamelde miniaturen van C. Buddingh'', Johanna Reiss, 'De schuilplaats', knipsels Bob den Uyl (die helaas al verkocht zijn. Ik moet elk weekend raban 'uploaden'. Dat schiet er af en toe bij in en dan krijg je dus bestellingen voor spul dat al verkocht is), James Oliver Curwood, 'Kazan de Wolfshond' en 'De Zoon van Kazan'.

20 september 2009

Lidy keek vanmiddag de Kees Stip-lesbrief nog eens heel kritisch door. Ze vond nog zeker tien schrijffouten en verkeerde spaties. Verder ook nog wat inconsequentheden (de ene keer Polygoon-journaal en de ander keer Polygoonjournaal). De vraag die ons het meeste werk opleverde was: 'Moet in Nieuwe Veenendaalse grindweg' de 'g' geen hoofdletter zijn? Nieuwe is het eerste woord en heeft dus een hoofdletter. Veenendaalse is een topgrafische naam en heeft dus een hoofdletter. Maar grindweg? Google leverde alleen onduidelijkheden op. Diverse spellingswijzen en ook 'Veense' in plaats van 'Veenendaalse'. Daarna keken we in het telefoonboek. Camping 'Bergbad' ligt aan de Oude Veensegrindweg 76! Dus Veense en grindweg daaraan vast! Voor alle zekerheid zijn we nog even naar die Oude Veensegrindweg gereden om er de straatnaambordjes te bekijken:

Die camping heeft overigens niets met Kees Stip te maken. Het is een optelsom die aangeeft hoe de zaken in de loop der tijd veranderen:
- Nu is het een camping.
- Die camping ontstond toen het zwembad op die plek sloot, omdat er moderne zwembaden in Veenendaal en Rhenen kwamen.
- Toen zwembad 'Bergbad' opende, maakte het de Veenendaalse zweminrichting (een afgezet stuk Omleidingskanaal) overbodig.
- In die Veenendaalse zweminrichting (waarvan zijn vader penningmeester was) leerde Kees Stip zwemmen met twee varkensblazen als drijfmiddel en hier maakte hij een sonnet over.

Zwemmen

Twee varkensblazen heb ik aan mijn lijf:
een kikker die verkeerd heeft leren kwaken.
Records zijn er voorlopig niet te maken.
Ik mag al dankbaar zijn wanneer ik drijf.

Had ik tenminste kieuwen aan mijn kaken,
het water was een aangenaam verblijf.
Verdrinkingsangst maakt alle spieren stijf.
Nu geen paniek om in paniek te raken.

Al sla ik met mijn handen en al spat
ik watertrappend water op zodat
het schuimend opstuift in een regenboog -
het draagt mij niet. Van water is heel tastbaar
het draagvermogen niet met mij belastbaar.
Mijn zinkgehalte is misschien te hoog.

Toen we een foto van dat straatnaambord hadden gemaakt, reden we door naar Veenendaal-Oost. Daar ligt rond de basisschool in de Strategowijk een gedicht van Driek van Wissen in het trottoir. Ik reis 'stad en land' af om gedichten in de openbare ruimte te bekijken en te fotograferen, maar dit gedicht in mijn eigen woonplaats had ik nog nooit goed bekeken! Je wandelt langs het gedicht. Om de pakweg vijf meter zit er een steen met een woord in het trottoir. De woorden vormen zinnen (echt lezen valt niet mee; het onthouden van de woorden die je gelezen hebt, is een geheugenoefening van jewelste) en die zinnen zijn ook nog eens van voor naar achter te lezen, er ontstaat dan een zin met andere betekenis. Een voorbeeld

Ook vond ik: "Voor ons bestemd en als gewoon ervaren allen doen wij domweg wat gewogen en gewikt is ooit."

Meer moeite heb ik met: "Kantoor en school zijn naar weg zijn vindt ieder aangenaam en gelukkig zo blijft hier ons pad terug en heen wordt vergeten het is een wonder."

De zin die de gemeente in 'Kunst in Veenendaal' citeert heb ik niet gevonden: 'Je weet dat altijd een ander op je wacht tenslotte.'

Lopend langs deze zinnen kom je langs diverse andere kunstwerken in de wijk (er is hier beslist een hoge concentratie kunst): Nestelpokken aan een muur (van Martin Borchert), Vijftien watermonsters op diverse plekken in de wijk (van Hester Keijser en Norman Beierle), een duikboot (van Hester Oerlemans en Rein Jelle Terpstra), een sterrenhemel, die je eigenlijk 's nachts moet zien (van Stanislaw Lewkowicz) en caleidoscopen aan het schoolhek (van Hester Oerlemans en Rein Jelle Terpsta). Die 'Caleidoscopen' zijn twintig verrekijkers die in het hek zijn aangebracht. In de kijkers zijn spiegeltjes en glazen bollen met geslepen hoeken gemonteerd, waardoor - voor wie erdoor kijkt - de vreemdste beelden ontstaan. Erg leuk en op een leuke plek. Het kunstwerk wordt alleen ontzettend ontsierd door een kleren-inzamel-container die er pal naast staat. Die containers moeten er ook zijn, het inzamelen is nuttig, zo'n plek bij een school is handig, maar WAAROM pal naast een kunstwerk??

 

De Schrijversinfobladzijde over Nannie van Wehl, was met de hulp van haar kleindochter Suus al zo goed als af. Vandaag mailt Suus mij nog een scan van een stukje handschrift van 'Oma Lugten' (want Nannie van Wehl was een pseudoniem). Met de foto's die zij al eerder mailde én met haar uitgebreide bibliografie die erachter hangt is dit een heel complete bladzijde geworden! Het handschrift:

Overgezet n.a.v. enkele aanvullingen per email: Loesberg en Dick Laan. Een opmerking uit die mail:

Enkele weken voor Laan’s dood liepen een vriendje en ik na schooltijd wat te klooien op de Wagnerkade, waar Laan woonde. Het kwam ons op een preek van Dick Laan te staan, al begreep ik pas enkele weken later dat deze man Dick Laan was toen ik in een lokale krant een foto van hem zag bij het overlijdensbericht. (Mark van Leeuwen)

1 bestelling: ''Dertien in een dozijn', een keuze uit de best geschreven en meest besproken interviews van het afgelopen schrijfjaar '.

21 september 2009

In B2 deel ik de boekenlijst uit, waaruit ze dit jaar vier boeken moeten lezen (elk cluster één). Dan komen er altijd vragen: 'Meneer, ik weet wel de titel, maar niet de schrijver: Echte mannen eten geen kaas.' En ik antwoord direct: 'Dat is van Maria Mosterd. Heb je die al gelezen? wat vond je van dat stuk met die rat?' Direct daarna wordt er nog een boek genoemd, waarvan ik ook uit mijn hoofd de schrijver én een bijzonderheid weet. En ze zijn weer met stomheid geslagen: 'Meneer, heeft u álle boeken gelezen?' Dit is elk jaar weer een heerlijk moment. Nog een paar maanden en ze zijn aan het puberen en deze onbevangenheid kwijt. Een nieuwe fase, die ook leuk is, maar ik vind deze leeftijd geloof ik toch het leukst.

Veel boeken heb ik overigens ook gelezen, maar natuurlijk niet allemaal. Wel lees ik per schooljaar (5 klassen x 27 leerlingen x 4 clusters =) 540 boekverslagen. Dan heb je echt de meest gangbare boeken allemaal wel een paar keer voorbij zien komen.

Nicoline van der Sijs deed onderzoek naar (overblijfselen van) de Nederlandse taal in de Verenigde staten. Ze telde 246 naar het Nederlands herleidbare Amerikaanse woorden. Enkele voorbeelden:

cookie = koekje
waffle = wafel
to snoop = (stiekem) snoepen
stoop = bordes (stoep)
dope = (oorspronkelijk) saus, jus (om iets in te dopen)
sea bass = zeebaars
bake-oven = bakoven
dobber = dobber
fyke = fuik
yankee = Jan Kees
dollar = daalder
Santa Claus = Sinterklaas
ass(ing) around = aarzelen
boss = baas (ter vervanging van het Engelse 'master')

Tot mijn verrassing hebben ook indianen (vooral die rond de Delaware-rivier) woorden uit het Nederlands overgenomen. Het gaat dan vooral om namen van dieren (kalkoen, kip, varken, koe, schaap, poes), voedingsmiddelen (appel, komkommer, kool, perzik, boter, melk, pannenkoek) en huisraad (bed, kan, kist, pan, zak, hamer, mes, schop) die de indianen daarvoor niet kenden. Nicoline van der Sijs telt 69 van deze leenwoorden. Haar boek heet 'Yankees, Cookies en Dollars. De invloed van het Nederlands op de Noord-Amerikaanse talen'. Het boek werd op 10 september in New York gepresenteerd.

Ik krijg vragen over de benaming 'Strategowijk' die ik gisteren gebruikte. Dat is officieel Dragonder-Oost. Daar liep vanoudsher de Dragonderweg. In de straatnaamgeving is bij dat 'dragonder' aangesloten en er zijn nu straten als Gele Rijderspad, Kozakkenweg, Herautenweg, Grenadiersweg, Cavalerieweg enz. Een tamelijk oorlogszuchtig geheel. Ik moet dan aan het Strategospel denken en noem die wijk (voor mezelf) Strategowijk. De straatnaamcommissie heeft destijds dat oorlogszuchtige ook onder ogen gezien en in de wijk ernaast de straten naar mensen genoemd die de Nobelprijs voor de vrede hebben ontvangen.

Overgezet: Driek van Wissen (uitgebreid), sterk uitgebreid (o.a. met catalogi): Armando, uitgebreid: Loesberg.
Nieuw op Schrijversinfo: Elma van Haren,

1 bestelling: C. van Son (hoofdredacteur van Morks Magazijn), 'Kennis en kunst' (plaatjesalbum).

22 september 2009

Omdat ik donderdag aan het begin van de middag een kies moet laten trekken, vervallen er dan een paar lessen. Er moeten ook een paar spreekbeurten worden uitgesteld. Twee jongens houden een spreekbeurt over 'executies'. Die mannen zijn bijdehand: 'Uitstel van executie komt wel vaker voor meneer!'

Ik zocht vanmiddag op internet naar informatie over H.A. Gomperts. Ik zag dat Bas Lubberhuizen binnenkort een DVD uitgeeft met 'Literaire ontmoetingen - de legendarische schrijversportretten uit de jaren zestig door H.A. Gomperts en Hans Keller' (2 DVD's, 2009). Surfend over de site van Lubberhuizen kwam ik op de pagina met aanbiedingen. Daar ruimt de uitgeverij zeer interessante boeken op voor echt kleine prijsjes. Ik bestelde bijvoorbeeld:
- Jenny Bierenbroodspot en Margriet de Roever, De begraafplaatsen van Amsterdam (Van € 29,50 voor € 7,50)
- Eddy en Tessa Posthuma de Boer, 222 schrijvers. Literaire portretten (van € 22,50 voor € 7,50)
- Geld verdienen zal ik er nooit aan. Briefwisseling Ed. Hoornik - A.A.M. Stols 1938-1954 (van € 26,00 voor € 5,00)
- Dirksland tussen de doerians. Een biografie van Willem Walraven (van € 22,65 voor € 6,50)

We zijn vanavond koffie bij ma wezen drinken. Ze heeft nu internet op haar laptop. Ik heb haar de basis van het emailen uitgelegd. Het zijn wat veel stappen tegelijk, maar dat komt goed.

Met de verkoop van 'Dantzig' van Günter Grass heb ik de inkoopkosten van Nijkerk eruit. Die boeken kocht ik op 01-08-2008. Met een jaar de inkoop eruit valt me eigenlijk wel mee. De komende jaren moet ik daar ook nog wel een paar honderd euro winst op kunnen maken, want minstens de helft staat nog niet eens te koop.

Ik zit tegen twaalf uur voetbal te kijken. KNVB-beker: Eindhoven-NEC. NEC komt met 2-0 voor, maar Eindhoven maakt ook twee doelpunten. De verslaggever zegt: 'En dan is het weer 2-2'. Dat lijkt me een onzinnige mededeling. Het is de hele wedstrijd nog geen 2-2 geweest, dus het kan onmogelijk 'weer' 2-2 zijn! Hij kan zeggen: 'Het is 2-2', of hij kan zeggen: 'Het is weer gelijk'. Maar 'Het is weer 2-2', is onzin. Voor de volledigheid NEC won, via een omstreden doelpunt, met 3-2.

3 bestellingen: Joost Zwagerman, 'De schaamte voor links, Pamflet', Knut Hamsun, 'Honger', Stephen Little, 'Kunst begrijpen. Inzicht krijgen in de belangrijkste kunststromingen'.

23 september 2009

Een spreekbeurt over Clini Clowns vanmorgen. Inhoudelijk goed, prima samenwerking, goed bordgebruik, maar de meisjes hadden het helemaal uitgeschreven voor zich liggen. Na de spreekbeurt vroeg ik ze al die papieren aan mij te geven en de spreekbeurt nog eens overnieuw te doen. Een 8 hadden ze al, maar het kon nog hoger worden. Daar schrokken ze van, maar ze namen de uitdaging aan. Er kwam vrijwel letterlijk dezelfde spreekbeurt: ze hadden hem helemaal uit het hoofd geleerd (dat kon ik controleren, want de tekst lag voor me). Dan is het geen spreekbeurt, maar een opzegbeurt. Ze hebben een (goed) werkstuk gemaakt en dat werkstuk uit het hoofd geleerd. Toen heb ik de klas toch nog maar eens uitgelegd (met aandacht voor wat er allemaal wél goed was) wat ik van een spreekbeurt verwacht.

Meiden!! Ik kom in een rustige gang een leerling uit 4-Havo tegen. 'Je zus had een prima spreekbeurt vanmorgen', zeg ik tegen haar. Het antwoord: 'Ja, maar ze had niet hoger dan ik had in de tweede. Dat vond ze niet leuk.' Ze hebben elkaar dus al gesproken en ze houden dat soort dingen bij. Is dit nog gezonde rivaliteit tussen twee zussen, of gaat dit wel een beetje ver.

Jaren geleden kocht ik een tang waarmee je je ex libris in een bladzijde kunt zetten (jawel, niet op, maar in een bladzijde). Enige tijd deed ik dat ook in al mijn boeken. Nu ik wat minder aan het bezit van boeken hecht, ze ook wat sneller weer verkoop (wetende hoe makkelijk er toch wel weer aan te komen is), zet ik niet meer zo'n ex libris in mijn boeken. Wél gebruikte ik de tang als ik leerlingen een kladversie van een boekverslag of werkstuk - in de klas - liet maken. Ze mochten dat dan thuis afmaken en op de computer uitwerken. Maar de originele kladversie wilde ik ook weer ingeleverd hebben. Dan kon ik zien dat ze hun eigen werk gemaakt hadden. In de papieren van de kladversie kneep ik dan mijn ex-libris. Niet na te maken, niet te vervalsen en zekerder dan een handtekening. Die tang was ik al een paar jaar kwijt. Gisteren vond Margret hem terug, helemaal achter in haar bureaulade, die een paar jaar geleden mijn bureaulade was. Ik merk dat ik heel blij ben dat ik hem terugheb.

Nieuw op Schrijversinfo: H.A. Gomperts. Ik heb over hem ook een envelop met knipsels doorgewerkt. Het mooiste citaat over Gomperts is van Kees Fens:

Hij is erudiet, zonder dat die eruditie hem parten speelt en zijn betoog overgroeit als onuitroeibaar mos. Bij Gomperts is de eruditie integraal in zijn betoog opgenomen. Gomperts schrijft een verrassend lenig en helder proza dat het mooie woord niet nodig heeft omdat hij aan het juiste voldoende heeft. Daarbij is hij agressief - hij staat voor meer dan eruditie - en bovenal: intelligent en weet hij de noodzaak van de wapenkracht van de intelligentie waar te maken. In zijn betoog, dat, zoals de lezer duidelijk zal zijn, met vaagheden geen genoegen neemt en in zijn eigen wijze van schrijven. De leer is nergens harder dan het leven. (Kees Fens, De Tijd/Maasbode, 05-03-1960)

Overgezet: Herluf van Merlet.

24 september 2009

Een nieuw boek van Gerrit Krol, reisimpressies met afbeeldingen van schilderijen van zijn broer Otto Krol. Een luxe uitgave in een kleine oplage (750 ex.). De uitgever (Reservaat) zegt erover: 'Gerrit Krol verstaat de kunst van het reizen. Thuis, zittend aan zijn schrijftafel, slenterend door de stad Groningen, rijdend over een Waddeneiland, dolend door Weimar, reizend door Amerika, of wonend als expat in Nigeria. Zijn geest is oorspronkelijk, vitaal en helder. In zijn prikkelende beschrijvingen weet hij door zijn scherpe blik en subtiele humor de lezer mee te voeren naar zijn gedachtewereld. Voor de lezer terra incognita, een onbekende wereld, waar hij de sensatie ervaart in den vreemde te zijn, net als de schrijver.'

Zo, die kies (rechtsboven, achteraan) is eruit. Het ging niet makkelijk, sjorren en wroeten en afbrekende stukjes. Van dat gewroet heb ik weinig gevoeld, maar nu begint de napijn flink te komen. Om half vier was er een vergadering in de bibliotheek van 'Gedichten op muren', maar die heb ik toch maar afgebeld.

Overgezet: 'John Irving' (uitgebreid).

25 september 2009

De napijn van die kiezentrekkerij zit aan de hele rechterkant van mijn gezicht, van mijn kin tot boven mijn (rood ontstoken) oog. Gelukkig heb ik gisterenmiddag al op school gemeld dat ik er vandaag niet zou zijn. Ik heb zelfs aan het eind van de middag de telefoonboom van de klas die ik het eerste uur heb én de telefoonboom van de klas die ik het tweede uur heb (dat is namelijk hun eerste uur) in werking gezet. Dan komen die leerlingen niet voor niets naar school en kunnen ze ook niet meer mopperen dat die telefoonbomen nooit worden gebruikt.

De leidster van het kinderdagverblijf had voor Suzanne (voorhoofdsholte-ontsteking) en voor mij een 'van harte beterschap-kaart' met een gestempeld handje van Tygo erop gemaakt. Toen ik nog op de basisschool werkte had ik een ontzettende hekel aan dit soort 'getrut', maar ik vrees dat ik mijn mening (beter laat dan nooit) moet bijstellen. Het heeft toch iets ontroerends. En zo zullen de opa's van toen dat ook gevonden hebben.

De post brengt een tamelijk dun pakje van Uitgeverij Bas Lubberhuizen. Daar kunnen onmogelijk zeven boeken inzitten. Ze gaan die zeven boeken toch niet stuk voor stuk opsturen? Nee, het is nog gekker. Op de afleverbon, die er in een envelop op zit geplakt, staan netjes de boeken die ik bestelde. In het pakje zit 'Twee broers, drie levens. Henri & Anton Pieck' van Paul Arnoldussen & Hans Olink. Dan vrees ik dat degeen die det boek besteld heeft mijn zeven (bestelde & betaalde) boeken thuis krijgt bezorgd. Dat heb ik weer. Twee weken geleden ging mijn bestelling bij Steven Sterk ook al fout. Ik heb gebeld. Allerlei excuses en de boeken gaan vandaag nog weg (zei de vriendelijke dame om 16.58 uur - ik ben benieuwd).

1 bestelling: Jacqueline van der Waals, 'Iris'.

26 september 2009

Vanochtend rond elf uur waren er al twee pakjes van Bas van Lubberhuizen. Twee keer de zeven bestelde boeken. Allebei met een correcte afleverbon. Eén keer met 'excuses voor het ongemak. NB Het Boekhoudboekje is als 'goedmakertje' toegevoegd'. Dat is dan weer aardig en na het telefoontje van gisterenmiddag even voor vijf uur is dit heel snel. Maar waarom nu twee keer? Mijn telefoontje van gisteren was wel terecht, want het was een niet besteld boek met een afleverbon van de wél bestelde boeken. De conclusie moet dan bijna wel zijn dat er op die verzendafdeling van Lubberhuizen nog verbeteringen mogelijk zijn. En maandag moet al het teveel ontvangene dan maar terug (op hun kosten, dat dan weer wel).

De bestelde boeken zijn:
- Onno-Sven Tromp, Wat doe jij in mijn stad? Een literaire wandeling door het Amsterdam van J.J. Voskuil
- Eddy en Tessa Posthuma de Boer, 222 schrijvers. Literaire portretten
- Ik heb je nog veel te melden. De briefwisseling tussen Jean-Paul Franssens en A.F.Th. van der Heijden
- Frank Okker, Dirksland tussen de doerians. Een biografie van Willem Walraven
- Geld verdienen zal ik er nooit aan. Briefwisseling Ed. Hoornik en A.A.M. Stols 1938-1954
- Wieneke 't Hoen, Theo Thijssen, een beeld van zijn leven
- Margriet de Roever & Jenny Bierenbroodspot, De begraafplaatsen van Amsterdam

Het 'Boekhoudboekje' is een soort couponboekje. Je scheurt er een boekenlegger af, waarop je invuld 'geleend van: ....' en 'datum: ...'. Op het in het boekje achterblijvende strookje vul je in: 'boek: ....', 'geleend door: ...' en 'datum: ....'. Op elke boekenlegger staat ook nog eens een citaat over het uitlenen van boeken. Leuk bedacht. Twee van die citaten:

Leen bij voorkeur alleen boeken uit, die u zelf hebt geleend.
(Remco Campert, Het paard van ome Loeks, 1962)

 

Leer zuinig zijn op je boeken. Doe er desnoods een kaft om. Een boek is iets waarvoor je eerbied moet hebben.
Boeken zijn de beste kameraden en de trouwste vrienden die er bestaan, omdat ze je nooit verlaten.
Heb zeker eerbied voor de boeken van anderen. wen je aan, geleende boeken terug te geven aan den eigenaar.
Je hebt geen recht om ze te houden. Als je zelf een boek aan je kameraad leent, heb je het ook graag terug.
(Alphons Timmermans, Goede maneiren - wellevendheid voor de R.K. jeugd, 1948)

In het 'Volkskrant magazine' van vandaag staat een groot interview met Lousje Voskuil, de weduwe van J.J. Voskuil. In zijn boeken en dan met name in 'Het bureau' lukt het mij niet om sympathie voor haar te voelen. Eerder weerzin en regelrechte antipathie. En dat dan vanwege het gezeur en de overdreven, compromisloze wereldvreemdheid. In dit interview ligt dat anders. De wereldvreemdheid blijft voelbaar, maar is toch ingebed in een zekere sympathie. De foto's, met name die waar ze aan de eettafel zit, tonen exact het interieur dat ik me al lezende in het bureau voorstelde.

Het was vandaag bonnendag. We hadden nog drie ANWB-bonnen van een tientje liggen. Die waren geldig tot en met vandaag. Dan kun je er altijd nog boeken voor aanschaffen:
- Sjoerd de Jong, Veenendaal binnen en buiten
- Dick Minderhout, Wandelen langs monumenten in Veenendaal
- Lekker wandelen in Nederland en Vlaanderen
En dan had ik ook nog een pasje voor de Free Recordshop. Gekregen voor het af en toe invullen van een NIPO-enquete. De vorige keer was het pasje 'niet geactiveerd', maar nu bleek het te werken. Ik kocht:
- Joe Jackson, Stepping out
- Leonard Cohen, Field commander Cohen. Tour of 1979
En voor de volledigheid: Lidy kocht een donker jasje bij de rok die ze eerder kocht (en op de bruiloft van Sander aan had).

Vanmiddag kwam Erich langs. Hij had wat interessante boeken gevonden in een doos met boeken van zijn opa. O.a. een reisgids van Zwitserland die nu meer een tijdsbeeld geeft dan toeristische informatie. In één van de boeken zat een krantenbladzijde uit 1970 (Brabants Dagblad) met een artikel over het laten vertellen van verhalen door Marokkanen (in het Frans). Hoe krijg ik ze aan het praten? Dat moeten zo'n beetje de eerste Marokkaanse gastarbeiders (zoals het toen nog heette) zijn geweest. We dronken een glaasje Betuwer peer en ik kreeg een blikje Amstel bier van hem, met groot het logo van Feijenoord erop.

Eddy en Tessa Posthuma de Boer zijn beiden fotograaf en beiden portretteerden ze in de loop der jaren talloze schrijvers. De portretten van Eddy zijn traditioneel, af en toe zelfs statig. Die van Tessa zijn was losser. Maar of ze nu statig of los zijn, op een goede portretfoto zie je niet alleen het portret van de schrijver, maar ook iets van zijn karakter. In een oogopslag, een houding, een blik. Daar slagen beiden in dit boek opvallend vaak in. Bij elk portret staat een citaat van de schrijver óver het schrijven. Een mooie aanvulling, die een aanvullende blik in het karakter van de schrijver geeft. En dan nog een tip: Bij De Slegte ligt dit boek nu voor € 8,99, maar de uitgever - Bas Lubberhuizen - biedt het op de eigen site aan voor € 7,50.

'Als ik dan ga schrijven, maak ik geen versies. Wat ik ten slotte opschrijf is goed.
Ik schrijf per zin. Elke zin moet goed zijn, anders kan ik niet verder.'
(Robert Anker)

'Je hebt mensen die zo werken, die moeten eerst een perfecte zin hebben
en dan net zolang zitten piekeren totdat ze de tweede perfecte zin hebben
en als het boek dan eenmaal af is dan is het ook af, maar ik werk niet zo.'
(Bernlef)

Nieuw op Schrijversinfo: Geert van Istendael.

27 september 2009

Er circuleren met regelmaat om aandacht schreeuwende mailtjes. Vaak flauwekul, of kettingbriefachtige zaken. Maar nu kreeg ik er één (van Marianne) waar ik al een poosje mee bezig ben. Hij begint net zo ronkend als de meeste van dit soort mailtjes:

HOW SMART IS YOUR RIGHT FOOT?
This is hysterical. You have to try this. It is absolutely true. I guess there are some things that the brain cannot handle.

Probeer het maar eens uit (het kost je maar een paar seconden):
- Til je rechtervoet op en maak een draaiende beweging met je voet (met de klok mee).
- Terwijl je voet rondjes maakt, teken je met je rechterhand een 6 in de lucht.
Je voet gaat nu tegen de klok in rondjes draaien en je houdt daar niets aan tegen!

I told you so! And there's nothing you can do about it! You and I both know how stupid it is, but before the day is done you are going to try it again, if you've not already done so.

Mijn mail openen blijft verrassingen opleveren: 'Dag Mats Beek, Voor een jubilerende collega maak ik een verhaal aan de hand van beroemde 'eerste zinnen'. Graag gebruik ik ook de eerste zin uit het boek Rolien en Ralien van Josepha Mendels. Waarom? De betreffende collega heeft lang geleden een scriptie geschreven over het boek. Nu kan ik nergens Rolien en Ralien vinden. Volgens Internet heeft u meerdere exemplaren in uw bezit. Zou u zo vriendelijke willen zijn om de eerste zin te mailen? Vriendelijke groet,' Die zin wil ik wel mailen. Als tegenprestatie zie ik graag dat 'verhaal aan de hand van beroemde eerste zinnen' tegemoet. De eerste twee zinnen van 'Rolien en Ralien' zijn:

De vader.
In zijn rechter vestjeszak steekt een stalen zakkam.
Zes puntige tanden met stofmuurtjes tussen alle zes zijn steeds zichtbaar.
Wanneer hij zich bij toeval overdag kamt,
valt er een regen van babysneeuwvlokjes op kraag, rug en schouders van zijn zwarte jasje.

Ik vermeld alle 222 schrijvers uit '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer op Schrijversinfo. Het is even werk, maar een aardige aanvulling met net weer even andere informatie. bij de 222 schrijvers zit er zowaar nog een waarover ik nog niet aan een bladzijde begonnen was: Nausicaa Marbe. Ik had nooit van haar gehoord. Uitgever Prometheus zegt over haar: 'Nausicaa Marbe is geboren in Boekarest en kwam op achttienjarige leeftijd naar Nederland. Haar debuutroman Mandraga werd bekroond met het Charlotte Köhler Stipendium. In 2001 verscheen haar novelle Kader, Lulu, Mozes en ik. Ze publiceerde in Vrij Nederland, Trouw en nrc Handelsbladen ze is regelmatig te zien in het cultuurprogramma De Besprekers (vpro), daarnaast heeft ze wekelijks een plek op de opiniepagina van de Volkskrant.'

Nog een paar van de citaten uit '222 schrijvers':

'Ik ben van beroep geen schrijver.
Ik ben 55 jaar advocaat geweest, dat zeg ik er altijd maar bij
omdat ik gemerkt heb dat ik daardoor de mensen kan imponeren.'
(Abel J. Herzberg)

'Ik heb een hekel aan schrijvers die ook iets van filosofie weten en dat maar lukraak in hun roman smijten,
en zo de lezer allerlei ideeën tegen wil en dank door de strot duwen.
Als schrijver moet je de dingen op een andere manier aan het licht zien te brengen.'
(Joke J. Hermsen)

Overgezet: Ronald Giphart, Karel Glastra van Loon (uitgebreid). Nieuw op Schrijversinfo: Heleen van Royen.

28 september 2000

De post bracht vandaag het nieuwe (derde) nummer van 'Inkt!' (de glossy voor liefhebbers van lezen). Een nieuw blad waar ik wat dubbel tegenover sta: het was oorspronkelijk het online magazine van Boekwinkeltjes. Als zodanig was het iets aparts. Nu is het een zoveelste glossy / blad over boeken en waarmee onderscheidt het zich nu van de andere? Aan de andere kant is alle aandacht voor boeken meegenomen. En leesbaar is het blad wel. Ik besloot dit nummer te kopen omdat Wim Huijser er een artikel 'Boeken over boekhandels' voor geschreven heeft en er ook nog eens vier brieven van hem en van Perry Pierik in staan naar aanleiding van de dood van Simon Vinkenoog. Verder o.a.: een interview met Manon Uphoff, Jan van der Vegt over 'Coetzee en zijn biografen', Geert de Weyer over 'Manga' (de Japanse stripvorm) en Dirk Leyman over 'De schaduw van een schrijvende vader'.

Leerlingen van een jaar of dertien zijn nog zo heerlijk eerlijk en onbevangen. Heel voorzichtig leer ik ze (af en toe) dat je soms sociaal wenselijke antwoorden moet geven en dat je daar dan verder mee komt dan met eerlijke antwoorden. Het hoort bij het proces van volwassen worden, maar je haalt hiermee ook het kind uit de puber. Jammer, maar onontkoombaar. Ik zou ze eigenlijk deze survivalcursus van Joop Visser moeten geven (uit het nummer 'Leve de regenten'):

Zeg vooral niet wat je denkt,
want daar kan je last mee krijgen.
Steek ze veren in hun reet,
en steek hun normen in je eigen.
Waai met alle winden mee,
het geeft niet hoe ze stinken schat.
Want als je ertegenin pist,
wordt je broek alleen maar nat.

Overgezet: Henri t'Sas (uitgebreid), Joop Visser.

29 september 2000

Een week of twee geleden bleef ik op school met het hengsel van mijn tas achter de trapleuning hangen. De tas scheurde aan één kant kapot en ik ging languit, met alle papieren die ik in mijn hand had. Gelukkig liepen er net geen leerlingen op de trap (ik heb een hekel aan uitgelachen worden). Vervolgens blijf ik een paar weken met zo'n kapotte tas lopen. Daar werd ik vanochtend hardhandig voor gestraft. Het kapotte hengsel hing uit mijn fietstas en kwam - vlakbij school - tussen de ketting. Ik ben net niet helemaal gevallen, maar moest het laatste stuk lopen, de achterkant van de fiets optillend. De conciërges kregen het er allemaal weer tussenuit. Die mannen zijn goud waard. Maar het is een vervelend begin van de dag.

Een bijzondere spreekbeurt vandaag. Twee jongens wilden weten of ze zelf een zwaard, messen en pijlpunten konden smeden. Daarmee zijn ze thuis ontzettend druk geweest. Ze hebben thuis in de tuin een vuur gestookt en daarin zijn ze met betonijzer aan de slag gegaan. Proefondervindelijk kwamen ze erachter hoe heet (welke kleur) het vuur moet zijn, met wat voor hamer je er het best op kunt slaan en hoe je kunt koelen in water en in olie. De resultaten hadden ze vandaag bij zich. Een originele en uitgebreide voorbereiding. Helaas was het spreekgedeelte van de spreekbeurt een stuk minder. Te rommelig, te nonchalant en te kort. Jammer, jammer. Ik heb ze vanwege de originele voorbereiding een kleine voldoende gegeven, maar er had meer in gezeten.

Vanmiddag van één tot vier uur had ik een cursus 'digibord'. Dat zijn mooie apparaten en ik zie er - ook bij het vak Nederlands - heel veel voor de hand liggende toepassingen voor. Voorbeeldzinnen groot op het bord bij het ontleden, illustratiemateriaal bij spreekbeurten, het klassikaal bespreken van een opstel, enzovoort. Ik merk dat ik werkelijk zin heb om hiermee te beginnen.

Henk stuurde vandaag via de mail de verbeterde versie van de Kees Stip-lesbrief. Nog een paar kleinigheden (en ik haalde er nog weer fouten uit die ik de vorige keer over het hoofd heb gezien).

Ik vroeg Guido t'Sas of hij een stukje handschrift van Henri t'Sas voor me kon scannen. Daar kwam vandaag al reactie op. Eerst een stukje handschrift:

En een paar uur later mailde hij een silhouetkaart die Henri t'Sas in 1909 op de Eiffeltoren liet maken. Hij stuurde hem naar zijn in Amsterdam wonende geliefde, Dineke Schunterman, met de volgende met potlood geschreven tekst: 'L.D. Ziehier een silhouet gemaakt op den top vd Eiffel in één minuut'.

Vanavond spelen Joop Visser en Jessica van Noord in Theater Het Heerenlogement in Beusichem. Ik had daar wel heen gewild, maar ik wilde eerste weten of er aan de kassa nog kaarten verkrijgbaar waren (ik ga niet voor niets heen en weer naar Beusichem rijden). Ik heb vanaf een uur of zes gebeld, maar ik krijg een voicemail, ook nog om half acht. Ik heb mijn vraag ingesproken, maar krijg geen antwoord. Ik heb gemaild, maar krijg geen antwoord. Ik weet dat het theater gerund wordt door vrijwilligers, maar dit is niet vrijwillig, dit is vrijblijvend.

Onbegrijpelijkheid maakt op sommige mensen een diepe indruk.
Ik kan ook duister schrijven, maar dat wil ik niet,
hoewel je daar heel beroemd mee kan worden.
(Karel van het Reve)

2 bestellingen: Toon Kortooms, 'Dik Doriske en Dun Drieske?', Henri Nouwen, 'Eindelijk thuis. Gedachten bij Rembrandts 'De terugkeer van de Verloren Zoon''.

30 september 2009

Vanmiddag komt een jongen uit klas twee op eigen initiatief mijn Dikke Van Dale lenen. Vorige week rond dezelfde tijd gebeurde dat ook al. Dat is toch de droom van iedere leraar Nederlands. Toch heb ik even uitgezocht wat erachter zat. Ze zijn tijdens een I-uur een kwis aan het maken!

Vanmiddag zat Tygo opeens op zijn knieën in de box. Dat lijk me vrij vlot voor bijna zeven maanden. We hebben de box nu ook maar omlaag gezet, want hij zou zich over de rand werken. De ontwikkeling van zo'n kind is nauwelijks bij te houden. Hij tijgert door de kamer en echt kruipen kan hij vandaag of morgen ook. Favoriete speelgoed: de afstandsbediening.

Die bestelling bij Lubberhuizen begint een soap te worden. Gisteren bracht ik de doos, nu met een antwoordnummer erop, naar het postkantoortje. Vandaag levert de postbode hem weer hier thuis af! Bij ons adres (eropgeplakt door Lubberhuizen) staat een streepjescode. Die is blijkbaar door een apparaat gelezen en niet het door mij met de hand geschreven en eroverheen geplakte antwoordnummer. De postbode vond het zelf ook een beetje vreemd. Nu hebben we de streepjescode er maar afgescheurd en het pakje gaat vandaag weer terug naar het postkantoor.

1 bestelling: div. AO-boekjes.

Door naar oktober 2009